Genel Havacılık Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Genel Havacılık Hava Araçlarının Motorları

1. Soru

Motorların helikopterdeki temel işlevi nedir?

Cevap

Motorların helikopterdeki temel işlevi, pervaneleri sabit hızda döndürmektir. Helikopterler uçaklardan farklı olarak, yere dik istikamette kalkış ve iniş hareketi, havada asılı kalma, hava içinde ileri, geri, sağa ve sola yönde ilerleme gibi hareketlerini, pervanelerin dönme hareketleri ve pervanelerdeki pal açılarının düzenlenmesi vasıtasıyla gerçekleştirmektedir.


2. Soru

Dıştan yanmalı motor nasıl oluşur?

Cevap

Dıştan yanmalı motorlarda, yakıtın kimyasal enerjisinin yanma olayı sonucunda ısı
enerjisine dönüştürülmesi motorun dışında
meydana gelmektedir. Buhar türbinleri dıştan
yanmalı motorlara örnek olarak verilebilir. Yakıtın motor dışında örneğin bir kazanda yanması sonucunda ortaya çıkan ısı enerjisi suyun
ısıtılmasında ve buhar elde edilmesinde kullanılmaktadır. Elde edilen buhar ise; türbinleri döndürmekte, sonuçta dönme şeklinde mekanik enerji elde edilmektedir.


3. Soru

Motor çevrimindeki emme safhasınını açıklayınız.

Cevap

Motor çevrimindeki ilk olay olan emme safhasında, hava-yakıt karışımı motor içerisine alınmaktadır.


4. Soru

Motor çevrimlerini örneklerle açıklayınız.

Cevap

motor çevrimlerine Otto, Diesel ve Brayton çevrimleri örnek olarak verilebilir. Otto ve Diesel çevrimi pistonlu motorlarda kullanılırken, Brayton çevrimi ise gaz türbinli motorlarda kullanılmaktadır.


5. Soru

Pistonlu motorlarda ısı enerjisinden mekanik enerji nasıl elde edilir?

Cevap

Pistonlu motorlarda ısı enerjisinden mekanik enerji elde edilmesi; hava-yakıt karışımının bir silindir içinde yanması sonucunda genleşen gazların bu pistonu silindir içinde doğrusal olarak hareket ettirmesiyle sağlanmaktadır


6. Soru

Uçak motorlarının temel işlevi nedir?

Cevap

Uçak motorlarının iki temel işlevi bulunmaktadır. Beşinci ünitede, uçağa etki eden aerodinamik kuvvetler konusunda anlatıldığı gibi bir uçağın uçabilmesi için yerçekimi kuvvetinin kanatlardan elde edilen taşıma kuvveti ile yenilmesi, sürükleme kuvvetinin ise motor tarafından üretilen çekme veya itki kuvveti ile yenilmesi gerekmektedir. Bir uçağın yerden hızlanarak kalkması ve sabit hızda uçması için motorların gerçekleştirdiği bu işlevlerden biri, kalkış esnasında yer sürtünmesi ile havanın yarattığı aerodinamik sürüklemenin yenilerek uçağın hızlandırılmasıdır. Diğer işlevi ise; uçağın öngörülen hızlarda uçuşu sırasında oluşan sürükleme kuvvetine eşit bir çekme veya itki kuvvetinin üretilmesidir. Bu çekme veya itki kuvvetinin üretilmesi pistonlu, gaz türbinli ve elektrik motorlarıyla gerçekleştirilmekte, fakat üretiliş şekilleri farklılık göstermektedir.


7. Soru

Kullanılan enerji kaynağına göre motorlar ne şekillerde adlandırılmaktadır?

Cevap

Kullanılan enerji kaynağına göre motorlar; ısı motorları, elektrik motorları, hidrolik motorlar, pinomatik motorlar gibi farklı şekillerde adlandırılmaktadır. 


8. Soru

Pistonlu motorlarda ısı enerjisinden mekanik enerji elde edilmesinde kullanılan en temel parçaları nelerdir?

Cevap

Pistonlu motorlarda ısı enerjisinden mekanik enerji elde edilmesinde kullanılan en temel parçalar; silindir, piston, piston kolu ve krank mili şeklinde sıralanabilir. 


9. Soru

Bir enerji türünü mekanik enerjiye dönüştüren makineler genel olarak ne denir?

Cevap

Bir enerji türünü mekanik enerjiye dönüştüren makineler genel olarak motor şeklinde adlandırılmaktadır.


10. Soru

Microlight, ultralight ve paramotor gibi hava araçlarında motorlar nerde bulunmaktadır?

Cevap

Microlight, ultralight ve paramotor gibi hava araçlarında ise, motorlar pilotun arka kısmındaki bir yerde bulunmaktadır


11. Soru

Helikopter ve döner kanat model uçak gibi hava araçlarında motorlar nereye yerleştirilmektedir?

Cevap

Helikopter ve döner kanat model uçak gibi hava araçlarında ise, motorlar gövde yapısının üst kısmına yerleştirilmektedir.


12. Soru

Isı motorları kaç çeşide ayrılır?

Cevap

Isı motorları, yanma olayının motorun dışında ve içinde olmasına göre dıştan yanmalı motorlar ve içten yanmalı motorlar şeklinde iki grupta sınıflandırılmaktadır.


13. Soru

Motor çevirimindeki safhaları açıklayınız.

Cevap

Motor çevrimindeki ilk olay olan emme safhasında, hava-yakıt karışımı motor içerisine alınmaktadır. Sıkıştırma safhasında, hava-yakıt karışımı sıkıştırılmakta ve basıncı arttırılmaktadır. Ateşleme safhasında, motor tipine bağlı olarak bir buji veya ortam basıncı vasıtasıyla gerçekleşen ateşleme ile yanma olayı başlatılmaktadır. Yanma safhasında, elde edilen ısı enerjisi ile yanmış gazların genleşmesi sağlanarak, basıncı arttırılmaktadır. Yanmış gazların genleşmesi pistonlu motorlarda pistonun hareket ettirilmesini, gaz türbinli motorlarda ise türbin adı verilen bir parçanın dönmesini sağlamaktadır. Egzoz safhasında ise; yanmış gazlar motor dışına, atmosfere atılmaktadır.


14. Soru

Genel havacılık hava araçlarında kullanılan motorlar nasıl sınıflandırılabilir?

Cevap

Genel havacılık hava araçlarında kullanılan motorlar, temel olarak ısı motorları ve elektrik motorları şeklinde sınıflandırılabilir.


15. Soru

Ateşleme sistemlerine göre pistonlu motorlar nasıl sınıflandırılmaktadır?

Cevap

Ateşleme sistemlerine göre pistonlu motorlar, kıvılcım ateşlemeli ve sıkıştırma ateşlemeli olarak sınıflandırılmaktadır.


16. Soru

İçten yanmalı motor nasıl oluşur?

Cevap

İçten yanmalı motorlarda, yakıtın kimyasal enerjisinin yanma olayı sonucunda ısı enerjisine dönüştürülmesi motorun içinde meydana gelmektedir. Bu motorlarda mekanik enerji elde etmek için yanma olayı ile basıncı ve sıcaklığı arttırılmış olan yanma ürünleri kullanılmaktadır. Pistonlu ve gaz türbinli motorlar, uçaklarda kullanılan içten yanmalı motorlara örnek olarak verilebilir.


17. Soru

Pistonlu motorların safhalarını açıklayınız

Cevap

Pistonlu motorlarda emme, sıkıştırma, ateşleme, yanma ve egzoz safhaları pistonun silindir içerisinde hareket ettiği pozisyonlara bağlı olarak sırasıyla ve belirli zamanlarda meydana gelmektedir. Emme, sıkıştırma, ateşleme, yanma ve egzoz şeklindeki beş olay pistonlu motorlarda dört zamanda veya iki zamanda meydana gelmektedir. Bu beş olayın dört zamanda meydana geldiği motorlar dört zamanlı, iki zamanda meydana geldiği motorlar iki zamanlı pistonlu motorlar şeklinde adlandırılmaktadır.


18. Soru

Çevrim nasıl oluşur?

Cevap

Çevrim, bir dizi olayın tekrarlı bir şekilde sürekli olarak meydana gelmesiyle oluşur


19. Soru

İçten yanmalı ısı motorlarında, motor çevrimini oluşturan safhalar nelerdir?

Cevap

İçten yanmalı ısı motorlarında, motor çevrimini oluşturan safhalar veya olaylar; emme, sıkıştırma, ateşleme, yanma ve egzoz şeklindedir.


20. Soru

Jet itkisi nedir? Açıklayınız.

Cevap

Pistonlu motorlarda olduğu gibi gaz türbinli motorlarda da hava-yakıt karışımının yanmasıyla ısı enerjisi elde edilmektedir. Gaz türbinli motorlarda hava-yakıt karışımının yanmasıyla elde edilen ısı enerjisi, motor içine alınan havanın hızlandırılarak istenen hareket yönünün tersi yönünde dışarı atılması için kullanılmaktadır. Bu olay, jet itkisi veya tepkisi şeklinde adlandırılmaktadır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v