Genel Havacılık Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Genel havacılık faaliyetlerinin uygulanmasında en önemli olan etmenler nelerdir?

Dünya’da genel havacılık faaliyetlerinin uygulanmasında, ülkelerin ve bölgelerin gelişmişlikleri ve bu faaliyetler için sundukları olanaklar birbirinden farklılık göstermektedir. Bu durumu etkileyen en önemli faktörlerden birkaçı; ülkenin gelişmişliği, kişi başına düşen gelir, coğrafi büyüklük ve sivil havacılıktaki mevcut yasalardır.

Son yıllarda türbin motorlu uçaklardaki artış oranının piston motorlu uçaklara göre fazla olmasının sebebi nedir?

1994-2014 yılları arasında, toplam üretilen uçak sayısı iki kattan daha fazla artış göstermektedir. Bu artış oranının, hemen hemen tüm uçak motor sınıfları için yakın değerde olduğu söylenebilir. Fakat artış oranı türbin motorlularda piston motorlulara göre daha fazladır. Bunun nedeni, iş jetlerine olan talebin yüksek olması ve jet motorlarının popülerliği ile açıklanabilir. 1994 yılında toplam üretilen genel havacılık uçak sayısı 1.132 iken bu sayı 2014 yılında 2.454’e çıkmıştır. 2009 yılına kadar toplam üretilen uçakların çoğu piston motorlu iken, bu yıldan itibaren türbin motorların üretiminin piston motorlu genel havacılık uçak sayısından daha fazla olduğu görülmektedir.

Turboprop uçak teslimatının Avrupa içinde ciddi oranda düşmesinin nedeni nedir?

2007-2014 dönemine ait turboprop motorlu uçakların bölgelere göre teslim yüzdelerine bakıldığında; Kuzey Amerika’da yaklaşık %10’luk bir düşüş gözlenirken, Avrupa’da düşüş oranı %50’den daha fazladır. Bunun nedeni, gelir düzeyi yüksek olan Avrupalıların jet motorlu uçaklara yönelmesi olabilir.

Asya-Pasifik bölgesinde  jet motorlu uçak teslimindeki artış nasıl açıklanabilir?

Kuzey Amerika ve Avrupa’nın jet motorlu uçak teslim yüzdesi %83,2’den %71,7’ye gerilemiştir. Asya-Pasifik bölgesinde iki kattan fazla bir artış meydana gelmiş ve 2007 yılında jet uçağı teslim oranı son sıradayken, 2014’te üçüncü sıraya yükselmiştir. Bu
durum bölgenin son senelerde hızlı ekonomik gelişme göstermesiyle açıklanabilir.

Genel havacılığın en gelişmiş olduğu bölge neresidir?

Üretilen uçakların bölgelere göre tesliminin aynı dönem içindeki değişimi incelendiğinde; piston, turboprop ve jet motorlu uçakların çok büyük bir bölümünün Kuzey Amerika ve Avrupa’ya teslim edildiği görülmektedir. Bu oran son yıllarda diğer bölgeler lehine değişse de, halen dünyada üretilen her iki uçaktan en az biri Kuzey Amerika’ya teslim edilmektedir. Kuzey Amerika kıtası genel havacılığın en gelişmiş bölgesi olma unvanını korumaktadır ve bu durumun ileride de devam edeceği tahmin edilmektedir. Dünya’daki 360.000 genel havacılık hava aracının yaklaşık üçte ikisi yani 200.000’den fazlası Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) bulunmaktadır.

Dünyadaki bölgelerin ve ülkelerin havacılık bakımından mevcut durumlarının değerlendirilmesinin önemi nedir?

Dünyadaki genel havacılık faaliyetlerinin incelenmesi, bölgelerin ve ülkelerin mevcut durumlarının ortaya konulması iki açıdan önemlidir. Bunlardan ilki genel havacılığın gelişimi ve gelişimi sağlayan faktörlerin açıklanması, ikincisi de ülkelerin genel havacılık mevcut durumlarının kıyaslanarak ortaya konulmasıdır.

Dünyada genel havacılığın en az gelişmiş olduğu bölge neresidir?

Afrika kıtası 30 milyon km2’den fazla büyüklüğü ve 1,2 milyar nüfusuyla dünyanın en
eski yerleşim yerlerinden biridir. En eski yerleşim yerlerinden birisi olmasına rağmen gerek yaşam kalitesi, gerek okuryazarlık oranı çok yüksek değildir. Daha önceki verilerde belirtildiği gibi genel havacılığın dünyada en az gelişmiş olduğu bölgedir. Uzun yıllardır süren savaşlar, bölgesel karışıklıklar ve isyanlar bu büyük kıtayı pek çok yönden olduğu gibi genel havacılık açısından da güçsüz hale getirmiştir.

Latin Amerika'da havacılık sektörünün en geilşmiş olduğu ülke neresidir?

Brezilya 8,3 milyon km2 ’den fazla yüzölçümü ve 200 milyondan fazla nüfusu ile Amerika kıtasının en büyük ülkelerinden, Güney Amerika veya Latin Amerika ülkelerinin de en büyüğüdür. Havacılık ve uzay sanayinin gelişmiş olduğu, kendi havacılık endüstrisi olan Brezilya’da ortalama kişi başına gelir 10.000 dolardan fazladır. Kendi sivil uçağını üreten, büyük bir coğrafyada varlığını sürdüren Brezilya da Dünya’da genel havacılığın gelişmiş olduğu ülkelerden birisidir. 10.000’den fazlası uçak olmak üzere toplamda 20.000’den fazla genel havacılıkta kullanılan hava aracına sahiptir.

Rotorcraft nedir?

Rotorcraft, ihtiyaç duyduğu taşıma kuvvetinin tamamını veya bir kısmını döner bir kanat sisteminden elde eden havadan ağır hava aracı türlerine verilen isimdir. Helikopterler rotorcraft grubu içerisinde yer alan hava aracı türlerinden biridir.

Uzay sanayisinde oldukça gelişmiş bir ülke olmasına rağmen Rusya'nın genel havacılıkta yeterince gelişmemiş olmasının sebepleri nelerdir?

Rusya Federasyonu 16 milyon km2 ’den fazla yüzölçümüyle dünyanın en geniş ülkesidir ve nüfusu yaklaşık 145 milyondur. Bu kadar geniş bir coğrafya ve havacılık ve uzay sanayisine sahip olan ülkenin genel havacılık sayıları imkânlarına göre sınırlı kalmaktadır. 2009  yılı verilerine göre Rusya Federasyonu’nda 10.000’den fazla genel havacılık hava aracı vardır, bunların üçte birini delta kanatlar oluşturmaktadır. Yakın bir süreye kadar özel hava aracı sahibi olmanın yasak oluğu ülkede, genel havacılığın neden gelişmediğine yönelik bir araştırmada şu nedenler sıralanmıştır:
• Hava sahasının sınırlı kullanımı,
• Yüksek gümrük vergileri,
• Genel havacılık uçaklarının sertifikasyon problemleri,
• Genel havacılık hava araçlarını tescil ettirmenin maliyeti,
• Genel havacılık uçağı sahipliğinin getirdiği sorunlar,
• Özel pilot yetiştirme ve lisanslandırma sorunları,
• Gerekli sağlık kontrollerinin ücreti ve süresi,
• Verilen meteorolojik ve seyrüsefer hizmeti maliyetlerinin yüksekliği,
• Vergiler,
• Her havaalanında uçak yakıtı bulunmaması.

Avrupa'nın genel havacılık konusunda en gelişmiş olan ülkeleri hangileridir?

Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık gibi gerek sivil gerekse askeri havacılık alanında gelişmiş ülkelerin genel havacılık alanında da diğerlerine göre çok daha önde oldukları görülmektedir. Fransa’da 32.000’den fazla, Almanya’da 21.000’den fazla ve Birleşik  yaklaşık 20.000 hava aracı genel havacılık faaliyetleri kapsamında kullanılmaktadır. Bu ülkeler ekonomik olarak gelişmiş olmalarından başka havacılığın her alanında gerek uçak üretimi, gerek yolcu taşımacılığı ve gerekse havacılık eğitimi konularında önder ülkelerdir.

İş amaçlı hava trafiğine olan talebin sebepleri nelerdir?

Yeni teknoloji ve model iş maçlı jetlerin üretilmesi, uçağın kullanım hakkının kiralanması gibi yeni işletim modellerinin geliştirilmesi, büyük havalimanlarında zaman kaybetmeden ulaşım imkan sağlaması, aktarmalarla zaman kaybedilmesinin önlenmesi gibi faydaları nedeniyle iş amaçlı trafiğe olan talep genel havacılıkta önemini sürdürmektedir.

Dünyada en büyük genel havacılık filosuna sahip olan ülkeler hangileridir?

ABD yaklaşık 200.000’lik hava aracı sayısıyla en büyük genel havacılık hava aracı filosuna sahiptir. ABD’yi, 43.000’den fazla hava aracıyla Kanada ve 32.000’den fazla hava aracıyla Avrupa’nın en büyük genel havacılık filosuna sahip olan Fransa takip etmektedir.

Genel havacılığın gelişmesini sağlayan faktörler nelerdir?

Genel havacılığın gelişmesini etkileyen faktörlerden bazıları; eğitimli nüfus oranı, havacılık sanayisi, sivil havacılığın liberalleşme düzeyi, bakım tesisleri kolaylıkları, kişi başına düşen ortalama gelir, coğrafi büyüklük, devlet tarafından desteklemesi ve havaalanı olanaklarıdır.

Sivil havacılığın liberalleşme düzeyinin genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Genel havacılığın gelişmiş olduğu ülkelerin hemen hepsi liberal havacılık ilkelerine bağlı politikalar izlemektedir. Bu ülkelerde; hava aracı almak, hava aracı işletmek, belirli kurallar çerçevesinde özerk kuruluşlar tarafından denetlenerek vatandaşların hava araçlarının günlük yaşamda da kullanmasına imkan tanımaktadır.

Eğitimli nüfus oranının genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Eğitimli nüfus oranı; genel havacılığın gelişmiş olduğu ABD, Fransa, Almanya, Büyük Britanya, Avustralya vb. ülkelerde dünya ortalamasının çok üzerindedir. Havacılık eğitimi için, bu eğitimi anlayabilmek ve genel havacılığın yararlarını kavrayabilmek için toplumdaki eğitim oranının yüksek olması kuşkusuz ki önemli bir faktördür.

Kişi başına düşen ortalama gelirin genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Genel havacılığın gelişmiş olduğu ülkelerin genel özelliklerinden biri de kişi başına düşen gelirin yüksek olmasıdır. Havacılık birtakım giderleri beraberinde getiren bir uğraştır. Gelir seviyesi yüksek olan kişiler, temel ihtiyaçların dışında hava araçlarını sportif, hobi ve eğlence amaçlı etkinliklerde de kullanabilmektedir.

Devlet desteğinin genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Devletlerin genel havacılığa verdikleri destek, belki de en önemli faktörlerdendir. Çünkü devleti yönetenler genel havacılığın sağladığı sosyal ve ekonomik imkânlar için, ülkelerindeki genel havacılığın gelişmesine imkan tanıyan uygulamaları yürürlüğe koyabilirler. Uçaklar üzerindeki vergi oranları, havaalanlarına ödenen konma konaklama ücretleri, uçak ve pilot lisans edinimlerindeki kolaylıklar vb. uygulamalar bir ülkedeki genel havacılık faaliyetlerinin gelişimini yakından etkilemektedir.

Havacılık sanayisinin varlığının genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Genel havacılığın gelişmiş olduğu ülkelerin bir diğer karakteristik özelliği bu ülkelerin havacılık sanayilerinin gerek askeri gerekse sivil açıdan gelişmiş olmasıdır. Genel havacılığın gelişmiş olduğu ülkelerin hemen hepsi kendi hava araçlarını yapabilmektedir. Kendi hava aracını yapabilmek, beraberinde çok büyük faydaları da getirmektedir.

Havaalanı olanaklarının genel havacılığın gelişimine olan etkisi nedir?

Genel havacılığın gelişimindeki önemli faktörlerden biri de ülkelerdeki havaalanı olanaklarıdır. Bir ülkede genel havacılığa uygun havaalanlarının olması genel havacılık faaliyetlerini kolaylaştırmaktadır. Genel havacılık hava araçlarının genellikle ticari trafiği yavaşlatmaları, havaalanlarına daha az ücret ödemeleri vb. nedenlerle büyük havaalanlarını kullanmalarına çok sıcak bakılmaz. Bu gibi nedenler dolayısıyla genel havacılık hava araçları genellikle büyük havaalanları yerine daha küçük yerel faaliyet gösterirler. Yerel havaalanlarının sayısı, büyüklüğü, olanakları; genel havacılık hava araçlarının kullanımını pozitif yönde etkilemektedir.