Hava Trafik Kontrol Hizmetleri Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Aletli Ve Görerek Uçuş Kuralları

1. Soru

Aletli meteorolojik şartlar altında uçuşun gerçekleştiği sırada ilgili ATC ünitesi ile iki yönlü radyo haberleşmesinin kesilmesi halinde uçağın pilotunun uygulaması gereken nelerdir?

Cevap

Aletli meteorolojik şartlar altında uçuşun gerçekleştiği sırada ilgili ATC ünitesi ile iki yönlü radyo haberleşmesinin kesilmesi halinde uçağın pilotunun uygulaması gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Bu kurallara göre pilot;

• Transpondere kod 7600 bağlayacaktır.

• Kendisine ilgili ATC ünitesince tahsis edilmiş ve alındığı teyit edilmiş olan en son uçuş seviyesi veya irtifayı ve varsa verilmiş son hız tahdidini, pozisyon raporu vermesi gereken en yakın zorunlu rapor noktasını geçişinden 7 dakika sonrasına kadar muhafaza edecektir. Daha sonra doldurulmuş olan uçuş planında belirtilen seviye ve hıza göre hareket ederek alçalacak, tırmanacak ya da seviyesini muhafaza edecektir.

• İnişini gerçekleştirmek isteyen pilot, ineceği meydana yaklaşma amacıyla hizmet veren, uçuş planında da belirtilen seyrüsefer yardımcısı üzerine gelecek ve coğrafi şartlara uygun olarak bekleyecek ya da alçalacaktır.

• Şayet ATC tarafından radyo kaybından önce muhtemel yaklaşma zamanı verilmem is ve pilot tarafından alındığı teyit edilmemişse pilotun mevcut uçuş planındaki tahmini iniş zamanında veya buna mümkün olan yakın bir sürede alet yaklaşmasına başlayacak şekilde alçalmaya başlaması gerekir.

• O seyrüsefer yardımcısı için belirlenmiş normal aletli yaklaşma usulünü tamamlayacaktır.

• Eğer mümkünse tahmini iniş zamanından 30 dakika sonrasına kadar ya da verilen muhtemel yaklaşma zamanında (hangisi geç ise) inişini tamamlayacaktır.


2. Soru

IFR uçuştan VFR uçuşa geçişin koşulları nelerdir?

Cevap

Uçuş esnasında uçağın pilotu IFR uçuştan VFR uçuşa geçmek isterse ilgili ATC ünitesini ikaz ederek IFR uçuşu iptal ettiğini ve geçerli uçuş planında yapılan değişiklikleri derhal bildirmelidir. Kontrolör tarafından doğrudan veya ima yoluyla, IFR uçuştan VFR uçuşa geçiş daveti yapılamaz. Pilot, IFR uçuş planını iptal etmek istediğinde, ATC frekansı üzerinden bu isteğini açık bir ifade ile belirtmelidir.


3. Soru

Özel VFR uçuşunun şartları nelerdir?

Cevap

Özel VFR uçuşun gerçekleştirilebilmesi için yer görüsünün minimum 1500 m. olması gerekmektedir. Özel VFR uçuş talebinde bulunan pilot öncelikli olarak ATC talimatlarına muhakkak uymalıdır. Uçuş koşullarını ayarlayarak sürekli olarak bulut dışında kalmak, mânialardan kaçınmak ve yerden referans alarak uçuş güzergâhını belirlemek pilotun kendi sorumluluğundadır. Ayrıca, bir kontrol bölgesi içinde bulunan hava alanı için belirlenmiş trafik paternine herhangi bir ön izin almaksızın dâhil olmaktan kesinlikle kaçınmalıdır.


4. Soru

Havacılıkta dikey ayırma zaman içinde nasıl gelişim göstermiştir?

Cevap

1950’li yılların sonlarında, yüksek irtifalara çıkıldıkça barometrik altimetrelerin basınç hassasiyetlerinin azaldığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle iki uçak arasındaki dikey ayırmanın belirli bir uçuş seviyesinin üzerinde arttırılmasına ihtiyaç duyulmuştur. 1960 yılında, barometrik altimetreden kaynaklanan hataların azaltılması amacıyla FL 290 üzerindeki uçuşlarda 1000 feet olarak belirlenen dikey ayırma 2000 feete yükseltilmiştir. 1970’li yılların ortasında uçak yakıt   fiyatlarının yükselmesi ve hava ulaşımına olan talebin artması sonucunda, hava sahalarının daha etkin ve faydalı bir şekilde kullanılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle 1982 yılında FL 290 üzerindeki dikey ayırma minimasının düşürülmesine karar verilmiştir. Uçaklardaki altimetre sistemlerinin güncelleştirilmesi ve üst seviyelerde ortaya çıkan seviye hatalarının düzeltilmesine olanak sağlayan sistemlerin geliştirilmesi ile azaltılmış dikey ayırma minimaları (RVSM-Reduced Vertical Seperation Minima) uygulanmaya başlanmıştır. RVSM sayesinde FL 290 ve FL410 arasında uçuş yapan karşılıklı uçaklar arasındaki dikey ayırma 2000 feetden 1000 feete düşürülmüştür. Böylelikle bu uçuş seviyeleri arasında 6 ek uçuş seviyesinin kullanılmasına olanak sağlanmıştır.


5. Soru

İrtifa nedir?

Cevap

İrtifa; hava aracının ortalama deniz seviyesinden olan dikey mesafesidir (Yeryüzündeki bir cisim ya da mânianın ortalama deniz seviyesinden olan dikey mesafesi rakım ile ifade edilmektedir).


6. Soru

Uçuş seviyesi ve irtifaların belirlenmesinde kullanılan yarım daire kuralı nedir?

Cevap

Uçaklar arasında dikey ayırmanın sağlanabilmesi için, uçaklara tahsis edilecek uçuş seviyeleri ya da irtifalar “yarım daire kuralı” ile belirlenir. Yarım daire kuralında esas olan nokta, uçağın o andaki uçuş basıdır. Uçuş bası, belirli bir referans noktası temel alınarak uçuş istikametinin saat yönünden açısal olarak ifade edilmesidir. Havacılıkta referans alınan nokta manyetik kuzeydir ve uçağın uçuş bası manyetik kuzeye göre belirlenir. Dünya genelinde kabul edilen yarım daire kuralına göre uçuşlar, uçuşun durumuna göre batı ve doğu olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre, uçuş başı 0° ile 179° arasındaki uçuşlar doğu yönlü, uçuş bası 180° ile 359° arasındaki uçuşlar ise batı yönlü olarak kabul edilir.


7. Soru

Gece saatleri hangi süreyi ifade eder?

Cevap

Güneş batımından 30 dakika sonrası ile gün doğumunun 30 dakika öncesi arasında kalan süreyi ifade eder.


8. Soru

Kalkış öncesi yeni uçuş planının doldurulması için hangi sebepler sayılabilir?

Cevap

Yeni bir uçuş planının doldurulmasına neden olan bu bilgiler şunlardır:

• Uçak çağrı adı

• Kalkış hava alanı

• Uçuş tarihi

• Varış hava alanı

• Tahmini takoz çekme zamanı


9. Soru

 Bir ülkeni kendi bünyesinde Uluslararası Sivil Havacılık kurallarından farklı bir kural uygulamasının koşulu nedir?

Cevap

ICAO üyesi olan bir ülke hava trafiği ile ilgili uçuş kuralları ve standartlarını uygulamakla hükümlüdür. Ancak bazı ülkeler hava sahaları yapılarındaki farklılıklar nedeniyle farklı uçuş kurallarına ihtiyaç duyabilmektedir. Bu nedenle uluslararası kuralları farklı yorumlayarak bazen kendi ilave kurallarını koyabilmektedir. Bir ülke tarafından Uluslararası Sivil Havacılık Kurulusu standartlarından ayrı olarak uygulanan herhangi bir kural mutlaka ülkenin kendi Havacılık Bilgi Yayınları’nda (AIP-Aeronautical Information Publications) belirtilmelidir.


10. Soru

Kontrollü hava sahaları nedir?

Cevap

İçerisinde gerçekleşen tüm uçuşlara hava trafik hizmetinin sağlandığı sınırları belirlenmiş hava sahalarıdır.


11. Soru

“Yarım daire kuralı” nedir?

Cevap

Uçaklar arasında dikey ayırmanın sağlanabilmesi için, uçaklara tahsis edilecek uçuş seviyeleri ya da irtifalar “yarım daire kuralı” ile belirlenir. Yarım daire kuralında esas olan nokta, uçağın o andaki uçuş başıdır.


12. Soru

Aletli uçuşun şartları nelerdir?

Cevap

Kontrollü hava sahaları içerisinde IFR uçuşun gerçekleştirilebilmesi için bazı kurallara ve talimatlara uyulması gerekmektedir. Bunlar su şekildedir:

• Hava trafik kontrol izinlerine uyulması,

• Uçuş planlarına bağlı kalınması

• Gerektiği durumlarda pozisyon raporlarının verilmesi

• İlgili hava trafik kontrol birimi ile gerektiği durumlarda iki yönlü haberleşme sağlanması


13. Soru

Hangi durumlarda VFR uçuşu yapılamaz?

Cevap

İlgili hava trafik hizmet ünitesinin izni olmadıkça aşağıdaki durumlarda VFR uçuşlar yapılamaz;

• Gece saatlerinde

• FL 200’ın üzerinde

• Transonik veya süpersonik hızlarda


14. Soru

Aletli uçuş ile kastedilen nedir?

Cevap

Aletli uçuş kuralları (IFR-Instrument Flight Rules), dışarıdan görsel referansla uçuşun mümkün olmadığı durumlarda uçak kokpitindeki aletlerden sağlanan referansla uçuşun gerçekleştirildiği ve seyrüseferin elektronik sinyallerle sağlandığı birtakım düzenlemelerin genel bir adıdır. IFR uçuş ise bu kurallara göre yapılan uçuştur.


15. Soru

Kaç çeşit altimetre ayar tipi vardır?

Cevap

Uçakların birbirlerinden ya da mânialardan olan dikey mesafelerinin belirlenebilmesi amacıyla üç farklı altimetre ayar tipi kullanılmaktadır. Bunlar:

• QFE altimetre ayarı

• QNH altimetre ayarı

• QNE altimetre ayarı


16. Soru

Bir uçuşun aletlimi yoksa görerek mi gerçekleştirileceğinin kararını etkileyen en önemli etmen hangisidir?

Cevap

Bir uçuş operasyonu aletli ya da görerek uçuş kurallarına göre gerçekleştirilmektedir. Uçuşun aletli ya da görerek gerçekleştirileceğine karar verilmesini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi uçuşun gerçekleştirileceği bölgedeki meteorolojik şartlardır.


17. Soru

Uçuş kurallarını uluslararası standartlara oturtan kuruluş hangisidir?

Cevap

Uçuş kuralları, uçakların birbirleri ile ya da yerdeki mânialarla çarpışmasını önlemek için uygulanmaktadır. Uçuş kuralları uluslararası anlamda ilk olarak Şikago Anlaşması (Chicago Convention) ile uygulanmaya başlanmıştır. Uçuş kuralları, Uluslararası Sivil Havacılık Kurulusu (ICAO-International Civil Aviation Organisation) tarafından standart hâle getirilmiştir.


18. Soru

QFE nedir?

Cevap

QFE, bir hava alanı seviyesinde ya da belirli bir başka referans seviyede (pist bası rakımı vb.) ölçülen yerel basınç değeridir. Altimetresine QFE değeri bağlayan bir pilot, uçağın referans noktaya olan yüksekliğini görür. QFE değeri pilot tarafından istenildiğinde verilir.


19. Soru

Tavsiyeli hava sahası nedir?

Cevap

Tavsiyeli hava sahası, içinde hava trafik tavsiye hizmetinin verildiği, ölçüleri belirli bir hava sahası ya da oluşturulmuş yoldur. Hava trafik tavsiye hizmeti ise IFR planla uçmakta olan uçaklar arasında ayırmanın sağlanabilmesi amacıyla tavsiyeli hava sahası içerisinde verilen hizmettir.


20. Soru

A, B, C, D, E, F, G hava sahaları içerisinde 10000 feet altındaki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü kaç km. olmak zorundadır?

Cevap

5 km. olmak zorundadır.


21. Soru

Şiddetli bir türbülans olması ya da seviye değişlikleri yapacak uçakların performanslarında farklılık olması halinde ne yapılır?

Cevap

Seviyeyi boşaltan uçağın gerekli ayırmanın sağlanacağı başka bir seviyeyi rapor etmesine kadar diğer uçak bekletilir.


22. Soru

Uçuş planı hangi amaç için doldurulur?

Cevap

Uçuş planının aşağıdaki amaçlar doğrultusunda uçuşa başlanmadan önce doldurulması gerekmektedir;

a. Uçuşun tamamında ya da her hangi bir kısmında hava trafik kontrol hizmeti alacak uçuşlar için,

b. Tavsiyeli hava sahası içerisindeki IFR uçuşlar için,

c. İlgili ATS otoritesi tarafından ihtiyaç duyulması halinde uçuş bilgi ve arama-kurtarma hizmetlerinin sağlanabilmesi için,

d. İlgili ATS otoritesi tarafından ihtiyaç duyulması halinde komşu sektörler ya da askeri ünitelerle koordinasyon sağlanabilmesi için,

e. Uluslararası sınırlar ötesie herhangi bir uçuş için.


23. Soru

Havacılıkta gece saatleri hangi zaman için kullanılmaktadır?

Cevap

Gece saatleri, güneş batımından 30 dakika sonrası ile gün doğumunun 30 dakika öncesi arasında kalan süreyi ifade eder.


24. Soru

Havacılıkta QNH nedir?

Cevap

QNH, hava alanındaki hava basınç değerinin (başka bir deyişle QFE değerinin) ICAO standart atmosferine göre ortalama deniz seviyesine indirilmesi sonucu bulunan değerdir. Hava aracının altimetresine QNH değeri girildiğine pilota irtifa bilgisi verir. Bu durumda hava alanına iniş yapan bir hava aracının altimetresi, inmiş olduğu hava alanın deniz seviyesinden olan yüksekliğini (rakımını) gösterir. QNH altimetre ayarı, uçağın bilgiyi daha önceden aldığının bilindiği durumlar haricinde, alçalma müsaadesinde, intikal seviyesinin altında bir irtifaya izinli kılındığında, yaklaşma müsaadelerinde ya da meydan turuna giriş müsaadesinde ve kalkacak uçaklar için de taksi müsaadelerinde mutlaka pilota bildirilir. QNH değeri sürekli değişiklik gösterebilmektedir. Bu nedenle ilgili ATC ünitesi tarafından yaklaşma ve iniş talimatları ya da kalkacak uçak için taksi müsaadesi ile birlikte QNH değerinin pilota bildirilmesi önemlidir.


25. Soru

Görerek uçuş düzenlemeleri ne tür düzenlemelerdir?

Cevap

Görerek uçuş kuralları (VFR-Visual Flight Rules), bir pilotun açık hava koşullarında yeri görerek seyrüseferine devam etmesine izin veren düzenlemelerdir. Bu düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirilen uçuşa da VFR uçuş denilmektedir.


26. Soru

Aletli uçuş için geçerli irtifa kuralları nelerdir?

Cevap

Eğer uçuşun gerçekleştiği ülke tarafından minimum uçuş irtifası belirlenmemişse pilotlar;

• Yüksek arazi ya da dağlık bölgeler üzerinde, uçağın tahmini pozisyonu merkez olmak üzere 8 km’lik saha içindeki en yüksek mâniadan en az 600 m (2000 feet) yüksekte,

• Yüksek arazi ya da dağlık bölgeler dışında kalan araziler üzerinde ise, uçağın tahmini pozisyonu merkez olmak üzere 8 km’lik saha içindeki en yüksek mâniadan en az 300 m (1000 feet) yüksekte uçacaklardır.


27. Soru

Terminal sahası içerisinde kalkış hazırlığında bulunan bir uçak hangi bilgileri vermek durumundadır?

Cevap

Terminal sahası içerisindeki bir meydandan kalkış yapan VFR uçaklar, ilgili ATC ünitesi ile ilk radyo temasında aşağıda belirtilen bilgileri vermek zorundadır:

• Kalkış meydanı, zamanı ve gideceği yer

• Uçuş seviyesi (irtifa) veya tırmanıyorsa o anki seviyesi


28. Soru

QNE nedir?

Cevap

QNE, QFE değerinin ICAO standart atmosferindeki basınç irtifasıdır. QNE için uçak altimetresine 1013,25 hPa (29.92 inHg) değeri bağlanır. Bu QNE değeri sabit bir değerdir. Uçak altimetresine QNE değeri bağlandığında uçağın standart atmosferdeki deniz seviyesine göre irtifası, başka bir deyişle uçuş seviyesi okunur


29. Soru

Aletli yaklaşma usulü nedir?

Cevap

Aletli yaklaşma usulü, uçağın inişinin gerçekleştirilebilmesi amacıyla bazı cihaz ve aletler kullanılarak yapılan daha önceden belirlenmiş manevralar serisidir.


30. Soru

 Dünya genelinde kabul edilen yarım daire kuralına göre uçuşlar kaça ayrılır?

Cevap

Uçuşun durumuna göre batı ve doğu olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre, uçuş başı 0° ile 179° arasındaki uçuşlar doğu yönlü, uçuş başı 180° ile 359° arasındaki uçuşlar ise batı yönlü olarak kabul edilir.


31. Soru

Uçuş planının sunulması için bir zaman sınırı var mıdır?

Cevap

Bir uçuş planı, ülke hava sahası sınırları içerisinde IFR ve VFR olmasına bakılmaksızın her bir uçuş için kalkış zamanından en az 30 dakika öncesine kadar ilgili ATS birimine sunulmalıdır.


32. Soru

VFR uçuş için gerekli hava koşulları nelerdir?

Cevap

Uçuşunu VFR olarak sürdüren pilot, ilgili ATC ünitesi tarafından aksi bildirilmedikçe VFR uçuşlar için belirlenen bazı kriter ve minimalara uymak zorundadır. Bu kriter ve minimalar VFR uçuş için gerekli Görerek Meteorolojik Şartlar (VMC-Visual Meteorological Conditions) olarak da isimlendirilir. Başka bir deyişle VMC; bir uçağa görerek kontrol ve seyrüsefer olanağı sağlayan uçuş görüsü, bulutlardan mesafe ve tavan olarak ifade edilen asgari değerlere uygun veya bunun üzerindeki meteorolojik şartların tümüdür. Tüm hava sahaları içerisinde 10000 feet ya da üzerindeki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü 8 km., 10000 feet altında ise 5 km. olmak zorundadır. Deniz seviyesine göre 3000 feet irtifanın üzerindeki irtifalarda tüm hava sahaları içerisinde bulutlara yatayda 1500m., dikeyde ise minimum 1000 feet uzaklıkta VFR olarak uçulması gerekmektedir. Deniz seviyesi üzerinde 3000 feet irtifa altında ise F ve G hava sahaları dışındaki tüm hava sahaları için ayrı minimalar geçerlidir. Fakat F ve G hava sahalarında bulutlardan uzaklaşarak ve yeri görerek uçulması yeterlidir.


33. Soru

ICAO tarafından belirlenen dikey ayırma minimumları ne şekildedir?

Cevap

 a. Aşağıdaki (b) maddesinde belirtilen durum hariç olmak üzere; FL 290 altında minimum 300 m (1000 feet) ve bu seviye ya da üzerinde minimum 600 m (2000 feet);

b. Belirlenen hava sahası dâhilinde, bir bölgesel hava seyrüsefer anlaşmasına tabi şekilde, FL 410’ın ya da belirtilen daha yüksek bir seviyenin altında minimum 300 m. (1000 feet) ve bu seviyenin üzerinde 600 m. (2000 feet) olacaktır.


34. Soru

Uçuş planı nedir?

Cevap

Uçuş planı, bir hava aracının planlanan uçuşuna ya da uçuşun bir bölümüne ilişkin olarak Hava trafik hizmet ünitelerine sağlanan bir bilgidir. Uçuş planı sayesinde hava trafik kontrol üniteleri uçağın nereye gittiğini, hangi yolları takip ettiğini, planlanan uçuş seviyesini, hızını vb. bilgileri öğrenebilmektedir. Başka bir deyişle uçuş planları, ATC ünitesinin uçağı kalkışından inişine kadar emniyetli bir şekilde idare edebilmesi için gerekli tüm bilgileri içermektedir. Türkiye hava sahası içinde herhangi bir IFR uçuş ya da herhangi bir VFR uçuşa başlamadan önce uçak işleticisi tarafından ilgili ATS birimine uçuş planı mutlaka sunulmalıdır.


35. Soru

Altimetre nedir ve ne işe yarar?

Cevap

Altimetre bir hava aracının deniz seviyesine göre olan yüksekliğini ölçmeye yarayan alettir. Altimetreler, uçakların yer ve yüksek arazinin üzerinden emniyetli bir şekilde uçurulabilmesi, iki uçak arasında dikey ayırmanın sağlanabilmesi ve en ekonomik seviyelerde uçuş yapılabilmesi gibi amaçlar için kullanılmaktadır.


36. Soru

İntikal irtifası nedir?

Cevap

 İntikal irtifası üzerindeki uçuşlar için “uçuş seviyesi (FL-Flight Level)” ifadesi, intikal irtifası ve altındaki uçuşlar için ise “irtifa” ifadesi kullanılır. Hava trafik kontrol ünitesi ve pilot arasında geçen radyo konuşmalarında yanlış anlaşılmaları önlemek amacıyla irtifalar “feet” kelimesi ile uçuş seviyeleri de “uçuş seviyesi” ifadesi ile belirtilir.


37. Soru

Geçiş (intikal) irtifası nedir?

Cevap

Uçakların dikey pozisyonlarının irtifaya göre belirlendiği en üst irtifa veya altıdır. Başka bir deyişle kalkan uçağın pilotunun standart altimetre değerini kullanmaya başladığı irtifadır. 


38. Soru

  Terminal sahası tam olarak neresidir?

Cevap

Terminal sahası, bir veya daha fazla hava alanı civarında bulunan ve ATS yollarının birleştiği yerde tesis edilen bir kontrol sahasıdır.


39. Soru

A, B, C, D, E, F, G hava sahaları içerisinde 10000 feet ya da üzerindeki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü kaç km. olmak zorundadır?

Cevap

8 km. olmak zorundadır.


40. Soru

Havacılıkta dikey ayırma nedir?

Cevap

Dikey ayırma, uçakların belirlenmiş altimetre ayar yöntemlerini kullanarak uçuş seviyesi ya da irtifa olarak ifade edilen farklı seviyelerde uçmalarının sağlanmasıdır. Başka bir ifadeyle dikey ayırma; hava araçları arasında belirli bir dikey mesafenin sürekli olarak muhafaza edilmesidir.


41. Soru

 Bir uçuş planı hangi bilgileri içerir?

Cevap

Bir uçuş planı aşağıda verilen bilgileri içerir;

• Uçak çağrı adı

• Uçuş kuralları ve uçuş tipi

• Uçağın tipi ve kuyruk türbülansı kategorisi

• Ekipman

• Kalkış meydanı

• Tahmini kalkış zamanı

• Seyir hızı

• Seyir seviyesi

• Takip edilecek rota

• İniş meydanı ve toplam tahmini uçuş süresi

• Yedek iniş meydanı

• Yakıt miktarı süresi

• Uçaktaki toplam kişi sayısı

• Acil durum ve kurtarma ekipmanları

• Diğer bilgiler


42. Soru

Bir uçuş planı hangi bilgileri içerir?

Cevap

Uçak çağrı adı, Uçuş kuralları ve uçuş tipi, Uçağın tipi ve kuyruk türbülansı kategorisi, Ekipman, Kalkış meydanı, Tahmini kalkış zamanı, Seyir hızı, Seyir seviyesi, Takip edilecek rota, İniş meydanı ve toplam tahmini uçuş süresi, Yedek iniş meydanı, Yakıt miktarı süresi, Uçaktaki toplam kişi sayısı, Acil durum ve kurtarma ekipmanları, Diğer bilgiler.


43. Soru

VFR uçuş esnasında ilgili ATC ünitesi ile iki yönlü radyo haberleşmenin kesilmesi halinde, trafiğin emniyetli bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla, uçağın pilotunun uygulaması gereken kurallar nelerdir?

Cevap

VFR uçuş esnasında ilgili ATC ünitesi ile iki yönlü radyo haberleşmenin kesilmesi halinde, trafiğin emniyetli bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla, uçağın pilotunun uygulaması gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar aşağıda maddeler hâlinde belirtilmiştir:

• Görerek meteorolojik şartlar altında uçuşuna devam edecektir.

• Uygun en yakın meydana inecektir.

• İnişini en kısa sürede ilgili hava trafik kontrol ünitesine bildirecektir.


44. Soru

Hangi bilgilerin değişikliği yeni bir uçuş planının doldurulmasına neden olur?

Cevap

Uçak çağrı adı, Kalkış hava alanı, Uçuş tarihi, Varış hava alanı, Tahmini takoz çekme zamanı.


45. Soru

ICAO tarafından kabul edilen dikey ayırmanın minimum sınırları nelerdir?

Cevap

ICAO tarafından belirlenen dikey ayırma minimumları şu şekildedir: a. Aşağıdaki (b) maddesinde belirtilen durum hariç olmak üzere; FL 290 altında minimum 300 m (1000 feet) ve bu seviye ya da üzerinde minimum 600 m (2000 feet); b. Belirlenen hava sahası dâhilinde, bir bölgesel hava seyrüsefer anlaşmasına tabi şekilde, FL 410’ın ya da belirtilen daha yüksek bir seviyenin altında minimum 300 m (1000 feet) ve bu seviyenin üzerinde 600 m (2000 feet) olacaktır.


46. Soru

Havacılıkta yüksekliğin tanımı nedir?

Cevap

Yükseklik; bir hava aracının belirlenmiş bir referans yüzeye (bina, dağ, göl vb.) göre olan dikey mesafesidir.


47. Soru

Uçuş seviyesi nedir?

Cevap

Uçuş seviyesi ise herhangi bir hava aracının standart atmosfer basıncına (1013,25 hPa veya 29.92 in Hg) göre olan dikey mesafesidir.


49. Soru

Türkiye’deki kontrollü sahalar içerisinde VFR uçuş yapabilmek için bulutlara dikeyde minumum kaç feet uzaklıkta olmak gerekmektedir?

Cevap

1000 feet uzaklıkta olmak gerekmektedir.


50. Soru

Geçiş irtifası nedir?

Cevap

Geçiş (intikal) irtifası; uçakların dikey pozisyonlarının irtifaya göre belirlendiği en üst irtifa veya altıdır. Başka bir deyişle kalkan uçağın pilotunun standart altimetre değerini kullanmaya başladığı irtifadır. Geçiş (intikal) seviyesi; geçiş irtifasının üzerinde kullanılabilecek en düşük (ilk) uçuş seviyesidir. Bir hava alanına ait geçiş seviyesi o anki QNH değerine göre belirlenir. Geçiş seviyesi altındaki uçuşlarda pilotlar mutlaka hava trafik kontrolörü tarafından verilen güncel QNH değerini altimetreye girmelidirler. Geçiş (intikal) tabakası ise; geçiş irtifası ve geçiş seviyesi arasında kalan tabakadır. Geçiş tabasının kalınlığı 500 feet ya da 1000 feet olmaktadır. Geçiş tabakası içerisinde seyir uçuşu yapılamaz (düz uçuş yapılamaz).


51. Soru

IFR uçuştan VFR uçuşa geçiş esnasında pilot ile ilgili ünitenin kontrolörü arasında nasıl bir konuşma geçer?

Cevap

PİLOT: (Uçak çağrı adı) Uçuş planını iptal ediyorum.

ATC: (Uçak çağrı adı) Anlaşıldı, IFR uçuş planınız saat (zaman) itibariyle iptal edildi.


52. Soru

Dikey ayırma nedir?

Cevap

Uçakların belirlenmiş altimetre ayar yöntemlerini kullanarak uçuş seviyesi ya da irtifa olarak ifade edilen farklı seviyelerde uçmalarının sağlanmasıdır.


53. Soru

Havacılıkta altimetre ayar yöntemlerinin önemi nedir?

Cevap

Altimetre ayar yöntemleri, uçaklar arasındaki dikey ayırmanın sağlanması ve muhafaza edilmesi için   oldukça önemlidir. Altimetreye yanlış değer girilmesi uçağın o anki irtifasından sapmasına, dikey ayırmanın düşmesine ve böylelikle uçakların birbirlerine ya da yerdeki mânialara yakın uçarak uçuş emniyetini tehlikeye atmalarına neden olabilmektedir. Hava trafik kontrolörü tarafından pilota yanlış ya da güncel olmayan altimetre değerlerinin bildirilmesi ya da pilot tarafından kontrolörün verdiği altimetre değerinin yanlış anlaşılması sonucunda altimetre değerinin yanlış girilmesi söz konusu olabilmektedir. Uçak altimetresine girilen değerde yapılacak 1.00 inHg’lik bir hata, gerçek irtifaya göre 1000 feet sapmaya neden olur. Örneğin; gerçek QNH değeri 28.92 inHg iken 3000 feet irtifada uçmakta olan uçağın pilotu altimetresine yanlışlıkla 29.92 inHg değeri bağlarsa göstergelerinde 4000 feet irtifada uçtuğunu görür.


54. Soru

Kaç tip uçuş planı vardır ve açıklamaları nelerdir?

Cevap

İki tip uçuş planı vardır. Bunlar; münferit uçuş planı ve sürekli uçuş planıdır. Birkaç uçağın katılımıyla oluşan uçuşlar ya da uçuşun her bir ayrı safhasındaki ara duraklı uçuşlar münferit uçuş olarak kabul edilmektedir. Münferit uçuş planları da bu tür uçuşlar için doldurulan uçuş planlarıdır. Sürekli uçuş planı ise; bir uçak işletici tarafından belirli bir dönemde düzenli olarak yapılması planlanan uçuşlara ait uçuş planıdır. Sürekli uçuş planı ilk uçuştan en az iki hafta öncesinden sunulmalıdır.


57. Soru

Uçakların birbirlerinden ya da mânialardan olan dikey mesafelerinin belirlenebilmesi amacıyla kaç farklı altimetre ayar tipi kullanılmaktadır?

Cevap

Üç farklı altimetre ayar tipi kullanılmaktadır.

Bunlar: • QFE altimetre ayarı, • QNH altimetre ayarı, • QNE altimetre ayarıdır.


58. Soru

Tahmini takoz çekme zamanı nedir?

Cevap

Bir uçağın kalkışı ile ilişkili hareketine başlayacağı tahmini zamandır.


59. Soru

Yarım daire kuralı IFR rotalar sebebiyle kuzey ve güney olarak uygulanan ülkelerde uçuşların seviyeleri nasıl olur?

Cevap

Uçuş başı 90°-269° arasında olan uçuşların seviyeleri tek, uçuş başı 270°-089° arasında olan uçuşların seviyeleri ise çift olur.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi