Havacılık Güvenliği Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Havacılık Güvenliğinde Yeni Eğilimler

1. Soru

Risk tabanlı tarama hangi sektörlerde ve hangi amaçla kullanılmaktadır?

Cevap

Risk tabanlı tarama (profilleme) havacılık sektöründe de olduğu gibi genel anlamda terörist saldırıları tanımlamak ve belirlemek, uyuşturucu kaçakçıları, para aklayıcıları, küçük hırsızları ve yasa dışı göçmenleri yakalamak için kullanılmaktadır.


2. Soru

CAPPS II nedir ve sağladı bilgiler nelerdir?

Cevap

CAPPS II, yolcunun vatandaşlık bilgileri ve seyahat edeceği noktaya göre, bazı yolcuların ek güvenlik uygulamalarına tabi tutulması için yolcuları seçen bir sistemdir.

• Yolcunun adı ve soyadı, adresi, telefon numarası ve doğum tarihi,
• Yolcunun hükûmet tarafından bildirilen suç kaydı,
• Yolcu bilgilerinin, diğer veri tabanlarında taranması yoluyla (ticari işletmeler ve havayollarının kayıtları) risk oluşturabilecek unsurlar hakkında veri sağlar.


3. Soru

Secure Flight sisteminin CAPPS II'ye göre avantajları nelerdir?

Cevap

CAPPS II programı, pek çok yolcunun uçuşa kabulünü reddederken, Secure Flight sistemi daha özenli oluşturulan veri tabanı sayesinde, gerçek risklerin belirlenmesine daha fazla olanak sağlayarak pek az yolcunun uçuşana engel olmaktadır. Sistem uçuşa kabul edilebilecek yolcuları iki kısma ayırmaktadır: Risk oluşturmayan yani seçilmemiş (nonselectees) yolcular ve risk oluşturan yani seçilmiş (selectees) yolcular. Bu ayrıştırma, yolcuların güvenlik kontrolün- den muaf tutulmaları anlamına gelmemektedir. Her iki sınıfa ayrılan yolcu da uçuşa kabul edilmeden önce güvenlik kontrollerinden geçirilmektedir. Ancak risk oluşturan bireyler daha katı ve detaylı güvenlik kontrollerine tabi olurken, risk oluşturmayan bireyler rutin kontroller sonrasında uçuşa kabul edilmektedir.


4. Soru

Profillemeye yöneltilen eleştriler nelerdir?

Cevap

Sistem konusundaki en yaygın eleştiri, veri tabanına göre risksiz bulunan yolculara pozitif ayrımcılık yapıldığı, bu nedenle güvenlik sorunlarının yaşanabileceği yönündedir. Bir diğer eleştiri ise adi suçlar ya da kötü finansal kayıt gibi havacılık güvenliğine olumsuz etkileri olamayacak bireylerin de riskli olarak değerlendirilmesine yöneliktir.


5. Soru

Biyometrik tanımlamalar birey ile ilgili ne tür bilgiler içermektedir?

Cevap

Biyometrik tanımlamalarda bir bireyi diğerinden ayıran, parmak izi, el geometrisi, göz retinası ya da iris taraması, yürüme biçimi, yüz görüntüleme, ses tanıma ve DNA gibi pek çok tanımlayıcı yer almaktadır.


6. Soru

Yüz tanıma yönteminin olumsuz tarafları nelerdir?

Cevap

Bu yöntemde, farklı açı ve ışık düzeyinin yetersizliğinden kaynaklı tanımlama sıkıntıları yaşanabilmektedir. Ayrıca bireyler zaman zaman şapka ya da güneş gözlüğü gibi aksesuarlarla belirli ölçümlerin alınmasını engelleyebilmektedir. Diğer bir değişle yüz tanıma yönteminin başarısı çevresel koşullardan etkilenmektedir.


7. Soru

Biyometrik tanımlama yöntemleri nasıl işlemektedir?

Cevap

Biyometrik herhangi bir tanımlayıcıya ilişkin dijital bir ölçüm alındığında, bir sayı ya da koda indirgenmekte ve veri tabanına depolanmaktadır. Bu yöntemle oluşturulan veri tabanları, biyometrik uygulamalarla desteklenen havaalanı güvenlik kontrollerinde kullanılmaktadır. Yolculardan alınan her ölçüm, veri tabanındaki bilgilerle karşılaştırılmakta ve uyum olup olmadığına bakılarak bireylerin tanımlanması sağlanmaktadır. Biyometrik tarama, uçağa giriş işlemi yapan birey ile bilet üzerinde görülen bireyin, aynı bireyler olup olmadığının kontrol edilmesine ya da giriş iznine sahip personelin gerçekten o birey olup olmadığının belirlenmesine olanak sağlamaktadır.


8. Soru

Biyometrik tarama süreci hangi adımlardan oluşmaktadır?

Cevap

• Kaydetme işleminin yapılması: Sisteme ham biyometrik verilerin girilmesi,
• Şablon oluşturulması: Sisteme girilen biyometrik verilerin, bir algoritma yolu ile daha sonra yine aynı algoritmayla karşılaştırma yapılabilecek şekilde kodlanması, • Tanımlama işlemi: Yolcudan alınan biyometrik örneklemin, veri tabanında kayıtlı tüm kullanıcılılar ile karşılaştırılması,
• Doğrulama işlemi: Belirli bir kullanıcıdan (yolcudan) alınan biyometrik örneklemin, aynı bireyin veri tabanındaki kayıtları ile karşılaştırılmasıdır.


9. Soru

Yanlış kabul hatası nedir?

Cevap

Bir bireye ait biyometrik tanımlayıcılarının, yanlışlıkla başka bir bireyinkilerle eşleştirilmesi durumudur. Bu hata, kişinin yanlış teşhis edilmesine neden olmaktadır.


10. Soru

Yanlış ret hatası nedir?

Cevap

Bir bireyin biyometrik tanımlayıcıları ile o bireyin sistemde kayıtlı referansının eşleştirilememesi durumudur.


11. Soru

Tüm vücut tarama sistemi nedir?

Cevap

Bir bireyin kıyafetlerinin ardındaki çıplak vücudunun, yüksek kalitedeki görüntüsünün üretilmesine yönelik olarak kullanılmaktadır. Sistem, farklı görüntüleme tekniklerinin kullanılmasıyla, insan vücudunun 2 ya da 3 boyutlu görüntüsünün taranmasına olanak vermektedir.


12. Soru

Geri saçılım nedir?

Cevap

Düşük yoğunluklu bir x-ray ışınının yansımaları ile 2 boyutlu görüntü oluşturulmasını sağlayan bir yöntemdir. 1990’larda kullanılmaya başlanılanılan bu teknoloji, günümüzde çok daha gelişmiş görüntü alma kabiliyetine sahiptir. Görüntü kalitesinin yanı sıra mahremiyeti de gözeterek vücudun ön ve arka tarafından görüntü almaktadır.


13. Soru

Yolcuların el bagajlarında taşıması kısıtlanan maddeler nelerdir?

Cevap
  • Su, şurup, içki dâhil her türlü sıvı,

  • Kremler, losyonlar, yağlar (kozmetik yağlar dâhil) parfümler, maskara dâhil her türlü makyaj malzemesi (katı hâlde olan rujlar hariç),

  • Tıraş köpükleri, deodorantlar,

  • Diş macunu dahil her türlü macun kıvamındaki maddeler,

  • Reçel, bal, yoğurt, pekmez, ve salça gibi tam katı hâlde olmayan yiyecekler,

  • Kontak lens sıvıları,

  • Şampuanlar, ve bunlara benzeyen diğer maddeler.


14. Soru

Yolcu el bagajında sıvı taşınmasına ilişkin kurallar nelerdir?

Cevap
  • Yolcu el bagajında taşınacak sıvılar en fazla 100 ml. hacimli kutu, şişe veya benzeri bir kap içinde olmalıdır. Sıvının miktarı, kap üzerinde yazan miktar ile eş kabul edilmektedir. Yani üzerinde 200 ml. yazan bir kapa, 100 ml sıvı konmasında durumunda, bu sıvı 200 ml. olarak işlem görmektedir.

  • Bu kaplar 1 litre hacimli (20 cm x 20 cm ebatlarında) şe af ve ağzı kolayca kapanıp açılabilen bir plastik torbanın içine konmalıdır. Torbanın ağzının, güvenlik kontrolleri esnasında açılarak, içindeki maddelerin kontrol edilmesine imkan sağlayabilecek şekilde olması gerekmektedir.

  • Bu şekilde taşınacak sıvının miktarı, sıvı dolu kapların torba içine girebileceği miktarı aşmamalıdır.

  • Her bir yolcu, el bagajında tek bir sıvı torbası taşıyabilir.


15. Soru

Yolcuların güvenlik taramalarıyla ilgili mahremiyet hakları nelerdir?

Cevap
  • Bir bireyin kendine ilişkin bilgiyi paylaşacağı kişileri seçme ve bu bilgilerin yayılmasında kontrol sahibi olma hakkı,

  • Bir bireyin kendisine ilişkin hangi verinin yayıldığını, hangi verinin toplandığını ve nerede saklandığını bilme ve eksik veya yanlış veriye itiraz etme hakkı,

  • Bireyin, gerek toplumun sağlık ve emniyeti için gerekse devletin faaliyetlerini denetleyebilmesi için meşru olan bilme hakkıdır.


16. Soru

Hava trafik bilgi yönetimi hizmetlerinin kapsamı nedir?

Cevap

Hava seyrüseferi ile ilişkili havacılık bilgilerinin, uçuşun her aşamasına yönelik olarak gerekli birimler için üretilmesi ve elektronik ortamda iletilmesi işlemlerinin koordine edilmesi, hava trafik yönetimi hizmetleri olarak adlandırılmaktadır.


17. Soru

Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı en son ne zaman güncellenmiştir?

Cevap

2015


18. Soru

Gümrüksüz (Duty-free) mağazalardan satın alınan sıvı ürünlerin taşınmasıyla ilgili kurallar nedir?

Cevap

• Yolcunun satın aldığı mallar, açılması hâlinde tekrar kapanamayan, tahrip olabilecek nitelikteki şeffaf bir poşete konmalıdır.

 
  • Alışveriş fişi ya da faturanın bir nüshası, dıştan okunacak şekilde şeffaf poşette yer alan ayrı bölmeye konmalıdır. (Uçuşun gecikmesi ya da saat 02.00’a kadar kalkış yapması planlanmış uçaklarda bir gün önceki tarih kabul edilebilir).
  • Yolcular, kurallara uygun bir biçimde taşınan sıvı içerikli gümrüksüz mağaza ürünleri ile aktarmalı uçuşlarına da devam edebilmektedir.

19. Soru

Gümrüksüz Mağaza nedir?

Cevap

Dış hatlara açık havaalanlarındaki gümrüksüz alanlarda bulunan ve yolcuların ülkeye giriş yapmadan önce ya da ülkeden çıkış yaptıktan sonra, gümrük vergisinden muaf tutulan malları satın alabilecekleri mağazalara, gümrüksüz mağaza denir.


20. Soru

Reaktif uygulama nedir?

Cevap

Olaylar gerçekleştikten sonra önleyici prosedürlerin oluşturulmasıdır.


21. Soru

Proaktif uygulama nedir?

Cevap

Süreçlerin ve prosedürlerin oluşturulması ile olayların gerçekleşmeden önlenmesidir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi