Havaalanı Sistemi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Havaalanı referans kodu nasıl temsil edilir?

Havaalanı referans kodu bir harf ve bir rakamdan oluşan iki haneli harf rakam kombinasyonu ile temsil edilir.

“Uçak referans saha uzunluğu” nedir?

Havaalanı referans kodu bir harf ve bir rakamdan oluşan iki haneli harf rakam kombinasyonu ile temsil edilir (örn; 3C ya da 2E gibi). Harfin yer aldığı hane uçak performans karakteristiği ile, sayının yer aldığı hane ise uçağın boyutları ile ilgilidir. Daha açık şekilde ifade edecek olursak, uçakların performans özelliklerine göre değişmekte olan ilk bölüm, bir uçağın kalkışını gerçekleştirebilmesi için ihtiyaç duyduğu pistle ilgili bir mesafeyi tanımlamaktadır. Bu mesafe “uçak referans saha uzunluğu” olarak isimlendirilmektedir.

Mevcut kalkış koşusu mesafesi (TORA) nedir?

Mevcut kalkış koşusu mesafesi (TORA): Kalkmak üzere olan bir uçağın pist üzerindeki hareketi için mevcut ve uygun olduğu ilan edilen pist uzunluğudur.

Mevcut kalkış mesafesi (TODA) nedir?

Mevcut kalkış mesafesi (TODA): Eğer aşma sahası varsa, bu sahanın TORA’ya ilave edilmesi ile oluşan uzunluktur. Aksi takdirde TORA ile TODA uzunlukları aynıdır.

Mevcut hızlanıp durma mesafesi (ASDA) nedir?

Mevcut hızlanıp durma mesafesi (ASDA): Eğer durma uzantısı varsa, bu yolun TORA’ya eklenmesiyle oluşan uzunluktur. Aksi takdirde ASDA ile TORA uzunlukları eşittir.

Mevcut iniş mesafesi (LDA) nedir?

Mevcut iniş mesafesi (LDA): İnmekte olan bir uçağın pist üzerindeki hareketi için mevcut ve uygun olduğu ilan edilen pist uzunluğudur.

Pist konumu, yönü ve sayısının belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken en önemli olan faktörler nelerdir?

Pist konumu, yönü ve sayısının belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken birçok faktör olmakla birlikte en önemli olanları genel başlıklarıyla:

• Uçuş operasyon tipi,

• Meteorolojik koşullar,

• Havaalanı ve çevresindeki topoğrafya,

• Havaalanı ve çevresindeki hava trafiği ve

• Çevresel sorunlardır.

Havaalanının denizden yüksekliği arttıkça iniş ve kalkış için ihtiyaç duyulan pist mesafesinin artmasının sebebi nedir?

Havaalanının denizden yüksekliği arttıkça iniş ve kalkış için ihtiyaç duyulan pist mesafesi artmaktadır. Çünkü deniz seviyesinden yükseldikçe havanın yoğunluğu düşmektedir. Düşük hava yoğunluğu kaldırma kuvveti ve itiş gücünü azaltmaktadır.

Pist uzunluğu nelerden etkilenebilir?

Pist uzunluğu mülkiyet sınırları veya deniz, nehir ve dağ gibi topoğrafik özelliklerden etkilenebilir. Sınırlayıcı topoğrafik koşullarda, ihtiyaç duyulan pist uzunluğu temin edilemeyebilir

Bir pistin genişliğini etkileyen faktörler nelerdir?

Bir pistin genişliğinde;

• Uçağın inişte tekerlek koyduğu noktanın merkezden uzak kalması, • Yan rüzgâr koşulları,

• Yağmur, kar, buzlanma gibi pist yüzey koşulları,

• Pist üzerindeki lastik tortusu,

• Uçak yaklaşma hızları,

• Pist görüş mesafesi ve

• İnsan faktörü gibi birçok faktör belirleyici rol oynamaktadır.

Pist tasarımında göz önünde bulundurulması gereken diğer faktörler nelerdir?

Pist tasarımında banketler, pist şeridi, pist sonu emniyet alanı, pist eğimi, pist kaplamasının mukavemeti, vb. birçok faktör de göz önünde bulundurulur.

Taksiyolu nedir?

Taksiyolları, uçakların üzerinde hareket etmesi suretiyle havaalanın farklı bölümlerine ulaşmalarını sağlayan hava tarafı elemanlarıdır. Taksiyolları işlevlerine, geometrik yapısına ya da konumlarına göre isimler alabilmektedir. Her havaalanının güncel ve gelecekteki tahmini trafik yoğunluğu, hizmet verilecek uçakların tipi gibi unsurlara göre ihtiyaç duyulan taksiyolu türü, miktarı ve tasarım özellikleri değişim göstermektedir. 

Taksiyolu türleri nelerdir?

Genel olarak taksiyolu türleri;

• Pist bağlantı taksiyolu,

• Paralel taksiyolu,

• Hızlı çıkış taksiyolu

• Baypas/yan taksiyolu

• İkili paralel taksiyolu •

Apron taksiyolu gibi farklı şekillerde isimlendirilmektedir.

Apron taksiyollarının özelliği nedir?

Apron taksiyolları, apron üzerinde yer alan taksiyollarıdır. Bu taksiyolları sayesinde uçaklar aprondaki uçak park yerlerine doğrudan veya apron taksiyoluna bağlanan uçak park yeri taksi şeritleri ve uçak park yeri içeri yönlendirme çizgilerini takip ederek ulaşabilirler.

Taksiyolu genişlikleri nasıl belirlenir?

Taksiyolu genişlikleri, havaalanını kullanması beklenen uçakların çeşitli ölçülerine göre belirlenmektedir. Bu ölçüler; dingil mesafesi ve havaalanı referans kodunun harfli kısmını oluşturan ana iniş takımı dış kenarları arası mesafe ve kanat açıklığıdır. Dingil mesafesi; uçağın burun kısmında yer alan iniş takımı ile daha arkada yer alan ana iniş takımlarının merkezi arasındaki mesafedir.

Apron nedir?

Bir havaalanında uçakların yolcu indirme-bindirme, posta ve kargo yükleme-boşaltma, yakıt ikmali, park ve bakım amacıyla durdukları bölgeye apron denilmektedir.

ICAO tarafından apron türleri nelerdir?

ICAO tarafından apron türleri:

• Yolcu Terminali Apronu,

• Kargo Terminali Apronu,

• Bakım Terminali Apronu,

• Park Apronu,

• Bekleme Alanları,

• Genel Havacılık Apronu ve

• Helikopter Apronundan oluşmaktadır.

Bir apron tasarlanırken dikkat edilmesi gereken faktörler nelerdir?

Bir apronun boyutları, bu apronun hangi amaçla kullanılacağı ve işlevine göre belirlenir. Bununla birlikte, dikkat edilmesi gereken diğer faktörler:

• Uçak boyutları ve manevra kabiliyetleri,

• Apronu kullanacak uçak sayısı,

• Terminal binası yerleşimi,

• Uçakların diğer uçaklar, binalar ve diğer sabit nesnelerle arasında bulunması gereken minimum mesafe,

• Uçağın park yerine giriş ve park yerinden çıkış biçimleri,

• Uçaklar için yer hizmeti ihtiyaçları ve

• Taksiyolları ve servis yollarıdır.

Bir havaalanının sınırları içindeki ve dışındaki doğal (dağ, tepe, vb. ) ve suni yapılara (bina, direk, vb.) ne denir?

MÂNİA denir.

Mânia sınırlama yüzeyleri neden önemlidir?

Havaalanı sınırları veya çevresindeki bir nesnenin önemi, hava sahası gereksinimlerini tanımlayan mânia sınırlama yüzeylerine göre değerlendirilir. Bu yüzeylerin amacı, mânialardan arındırılması gereken hava sahası bölümlerini tanımlamak ve böylece görerek yaklaşma sırasında ya da aletli yaklaşmanın görerek yapılan kısmında uçakları mânialardan kaynaklı tehlikelerden korumaktır.