Hava Taşımacılığı Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

İşletmelerin organizasyon yapıları ve yönetim yapıları üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?

Sürekli değişimin ön plana çıktığı iş dünyasında artan rekabet, ekonomik dalgalanmalar, yasal zorunluluklar, gelişen teknoloji, küreselleşme gibi faktörler işletmelerin organizasyon yapıları ve yönetim yaklaşımları üzerinde etkili olmuştur.

Hava yolu ulaştırması sektörünün kapsadığı alanlar nelerdir?

Yolcu ve yük taşımaya yönelik birbirine bağımlı faaliyetlerin ve birimlerden oluşan hava yolu ulaştırması sektörü; havaalanı yapımı, havaalanı işletmeciliği, hava yolu işletmeciliği, hava seyrüsefer ve hava trafik kontrol hizmetleri, yer ve ikram hizmetleri, eğitim, bakım, ilgili alt ve üst yapılar ve diğer havacılık faaliyetleri ile bütün bu faaliyetlerin uluslararası kurallara göre koordinasyonu ve denetimini kapsamaktadır.

Ulaşım sözcüğü için hangi tanımlar yapılabilir?

Ulaştırma sözcüğü, ulaşma işi olarak kısaca açıklanabileceği gibi, köyler, şehirler, ülkeler arasında bir yerden bir yere gidiş geliş, münakale, muvasala, temas, bir şeyi bir yerden başka bir yere aktarma olarak da açıklanabilir.

Ulaştırma sözcüğü nasıl tanımlanmaktadır?

Ulaştırma sözcüğü kısaca ulaştırma işi olarak tanımlanabilir. Ayrıca, insanların, malların, haberlerin ulaşmasını sağlayan işlerin ve araçların tümü olarak tanımlanabilmektedir. Bu tanımlara ek olarak, insanların veya eşyaların bir yerden başka bir yere taşınma hareketi veya süreci olarak da tanımlanmaktadır.

Ulaştırma sistemi nasıl sistem yapısını ifade etmektedir?

Günümüz toplumunun günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Ekonomik ve sosyal yönden insanların var olabilmelerini sağlayan, diğer bir ifade ile açıklamak gerekirse insan gereksinimlerinin karşılanabilmesinde önemli role sahip çeşitli araçları bir araya getiren sistemi ifade etmektedir. Ayrıca ulaştırma sistemi insan ve yüklerin bir yerden başka bir yere iletimlerinin, istenilen koşullara uygun, belirli ve iyi tanımlanmış bir şekilde sağlanması amacıyla bir araya getirilerek, işlevleri ve karşılıklı etkileşimleri organize edilen ilgili tüm fiziksel, sosyal, ekonomik ve kurumsal bileşenlerin kümesi olarak açıklanabilir.

Ulaştırma sistemine bütünlük katan unsurlar nelerdir?

? Yol: Taşıma türlerine hitap eden araçların hareket kabiliyetlerini sergiledikleri, her türde taşıma aracına özgü tahsis edilmiş alanlardır. ? Ulaşım aracı: Kara, hava, deniz, demir yolları aracılığı ile yolcu veya yük taşımacılığı için ulaşım işinin gerçekleşmesini sağlayan motorlu veya motorsuz araçlardır. ? Yolcu: 4925 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesine göre, taşıtı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında taşıtta bulunan kişilere denir. ? Yük: 4925 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesine göre, insandan başka taşınabilen canlı veya cansız her türlü nesneyi ifade etmektedir. ? Taşımacı: 4925 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesine göre, taşımacı, yetki belgesine sahip olan ve kendi nam ve hesabına taşımayı bir ücret karşılığı üstlenen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Taşımacının üstlendiği taşıma faaliyeti de aynı maddede yolcunun taşıta bindiği veya eşyanın kendisi tarafından teslim alındığı yerden bilet veya taşıma senedinde gösterilen varma yerine götürülmesi şeklinde tanımlanmıştır. ? Taşıma Senedi: Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği’nin 4’üncü maddesinde verilen tanıma göre taşıma senedi, eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu yönetmelikte belirlenen şartları ihtiva eden belge ile bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını ifade eder.

Ulaşımın amacı nedir?

İnsanlar ve eşyalarını en kısa sürede daha ucuz ve emniyetli bir şekilde taşımaktır.

Devletin ulaşımdaki rolü nedir?

Ulaşım kapasitesini ekonomik ve toplumsal gelişmelerin yarattığı ihtiyaçları karşılayabilecek şekilde oluşturan, ülke ve toplum çıkarlarıyla örtüşen ulaşım sistemlerini kurmak ve koordine etmektir.

Ulaştırma sisteminin temel amacı nedir?

Herhangi bir nedenle ulaştırma talebini, en kısa ve en az maliyetle, güvenli bir şekilde sunmaktır.

Sürdürülebilir Ulaştırma ilkeleri kapsamında ulaştırma fonksiyonunda hangi özellikler bulunmalıdır?

Sürdürülebilir ulaştırma ilkeleri kapsamında ulaştırma fonksiyonunda bulunması gereken özellikler, çevre-dostu ulaştırma, verimli ulaştırma, yüksek güvenlik özelliklerine sahip ulaştırma, sosyal olarak kabul edilebilir ulaştırma olarak belirlenmiştir.

Ulaştırma hizmetinin genel özellikleri nelerdir?

Ulaştırma hizmetinin en temel özelliği, hareket kabiliyeti olan araçlar ile verilen bir hizmet olmasıdır. Ayrıca ulaştırma hizmeti, hem yolcu hem de yük için veriliyor olabilir. Bu iki ana özelliğe ek olarak: büyük altyapı yatırımları gereksinimi ve yüksek sabit maliyetlere yol açması, pozitif dışsallık yayarak, ekonomide özel faydalar yaratması, mal ve hizmetlerin hareketliliğini artırması, hizmetin hem yolcu hem yük taşımaya yönelik olması, aynı anda tüketilmesi gerekliliği, yapılan yatırımların jeopolitik ve coğrafik özelliklere göre değişmesi, tek yönlü olması, yatırımların eğilimini teknolojik gelişmelerin belirlemesi hizmetlerin sunumunun doğa olaylarından etkilenmesi olarak özetlenebilir.

Ulaştırma hizmetinin temel olarak sunduğu faydalar nelerdir?

Her seviyede insan ihtiyaçlarının giderilmesine yardımcı olması, üretim faktörlerinin, kaynakların, girdilerin, üretim ortamına akışını sağlayarak üretim yapmayı olanaklı kılması, çok uzak sayılabilecek mesafelere kısa zamanda ulaşımı mümkün kılarak ticareti kolaylaştırması, yatırımlarının yapıldığı çevrenin değerini artırıcı özelliğinin olması, maliyetleri düşürücü etkisinin olması, gelir arttırıcı etkiye sahip olması, küresel ekonomiyi ve çağdaş yönetim yaklaşımlarını uygulama imkânı sağlaması, sosyal ve siyasal bütünleşmeye katkı sunması, olağanüstü durumlarda kurtarıcı rol oynaması olarak sıralanabilir.

Ulaştırma sisteminin alt sistemleri nelerdir?

Her biri kendine özgü bir ağ, taşıt filosu ve işletme ögelerine sahip olan ulaştırma sistemlerinin alt sistemleri şu şekilde sıralanabilir: Kara yolu, deniz yolu, hava yolu, demir yolu ve boru hattı alt sistemleri.

Kara yolu ulaştırma sistemine ait temel özellikler nelerdir?

Dünya çapında kullanımı en yaygın ulaştırma alt sistemidir. Deniz ve diğer alt sistemlerle yapılan bütün taşımaların başında ve sonunda kullanılması zorunlu olan tek sistemdir. Yolcu ulaşımının başlangıcını ve sonunu oluşturur. Yük taşımacılığında başlangıç ve bitiş noktaları arasında aktarmasız bir ulaşım imkânı sunar. Taşıma kapasitesi ve güzergâh seçimi açısından esneklik sağlar. Parça yüklerin belli mesafelerde daha kolay ve daha hızlı taşınmasına olanak sağlar.

Ülkemizde karayolları hangi sınıflara ayrılmıştır?

Ülkemizde karayolları dört sınıfa ayrılmıştır bunlar: Otoyollar, devlet yolları, il yolları ve köy yollarıdır.

Uluslararası ticarette deniz yolu taşımacılığını en yaygın unsur haline getiren özellikleri nelerdir?

Sanayide ihtiyaç duyulan hammadde, yarı mamul ve yatırım mallarının yanında bitmiş ürünlerin taşınmasında büyük miktarlarda yükleri tek seferde taşıma özelliği, diğer ulaştırma alt sistemlerine oranla daha güvenli olması ve en önemlisi taşıma maliyetinin daha ucuz olması özellikleri nedeniyle deniz yolu taşımacılığı uluslararası ticaretin en tercih edilen ulaşım sistemidir.

Deniz yolu ulaştırmasında önemli rolü bulunan idari kuruluşlar hangi kurumlardan oluşmaktadır?

Deniz yolu ulaştırması, idari anlamda başta Denizcilik Müsteşarlığı sonra Ulaştırma Bakanlığı, Demiryolları, Limanlar, Hava Meydanları İnşaat Genel Müdürlüğü, T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü, T.C. Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı, Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. kurumlarından oluşmaktadır.

Demir yolu alt sisteminin hızla yaygınlaşmasının temel nedeni nedir?

Karayolu taşımacılığını tamamlayıcı özelliğinin olması ve günümüz sürdürülebilir ulaştırma politikalarının temel amaçlarına en iyi hizmet eden sistem olarak görülmesidir.

Demir yolu taşıma sisteminin belli başlı faydaları nelerdir?

? Demir tekerlek ile demir yol arasındaki sürtünmenin az oluşu nedeniyle birim yük başına enerji tüketiminin rakip sistemlere kıyasla düşük olması, ? Trafik sorununun olmaması, ? Güvenlik ve konforun yanında son dönemlerde hızlı seyahat imkânı tanıması.

Demir yolu taşıma sisteminin dezavantajları nelerdir?

? Altyapı inşa maliyetlerinin yüksek oluşu, ? Kademeli yatırım şansının olmaması, ? Sistemin sadece arazi eğiminin belli koşullarda olması halinde çalışabilmesi, ? Çeşitli coğrafi şartların demiryolu ulaştırma ağını tesis etmede engeller oluşturması.

Ülkemizde BOTAŞ tarafından gerçekleştirilen boru hattı taşımacılığına ilişkin faaliyetler hangi boru hatları üzerinden yürütülmektedir?

? Irak – Türkiye Ham Petrol Boru Hattı ? Batman – Dörtyol Ham Petrol Hattı ? Ceyhan – Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı ? Rusya – Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı ? Doğu Anadolu Doğal Gaz İletim Hattı ? Şelmo – Batman Ham Petrol Boru Hattı ? Karacabey – İzmir Doğal Gaz İletim Hattı ? Can – Çanakkale Doğalgaz İletim Hattı

Hava yolu taşımacılığının sağladığı avantajlar nelerdir?

? Yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası anlamda ekonomik ve teknolojik gelişmeleri hızlandırır. ? Farklı kültürel değerlere sahip insanları buluşturur ve kültürel kaynaşmayı sağlar. ? Sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlar. ? Ulaşımı zor alanlara erişimi mümkün kılar. ? İnsani yardımların ulaştırılmasına yardımcı olur. ? Tüketici refahının artmasına katkı sağlar.

Ulaştırma alt sistemlerinden kara yolu ulaştırması ve demir yolu ulaştırması yolcular açısından kıyaslandığında ortaya çıkan farklılıklar nelerdir?

Özel otomobiller tüm ulaştırma modelleri içinde en esnek ve en uygun olanıdır. Demir yolu ulaştırması ise yolculuklarda hızı ile ön plana çıkar. Kara yolu ulaştırması kapıdan kapıya hizmet olanağı sağlarken, demir yolu çok sayıda yolcuyu güvenli bir biçimde taşıyarak hizmet verir. Kara yolunda trafik sorunu söz konusu iken demir yolunda trafik sorunu ile karşılaşılmaz.

1950 yılından itibaren dengeli bir politika yürütülmemesi sebebiyle demiryollarının yolcu ve yük taşıma payında yaşanan düşüş ne kadardır?

TCDD’nin 2013 yılı sektör raporuna göre, demiryollarının yolcu yaşıma payı %42,2’den %1,1’e gerilemiştir. Yük taşıma payında yaşanan düşüş ise %68,2’den %4,1 seviyesinedir.

Tek sistemli taşımacılık nedir?

Yükün bir veya daha fazla taşıyıcı tarafından; kara yolu, deniz yolu, demir yolu veya hava yolu taşımacılık türlerinden yalnızca biri kullanılarak taşınması tek sistemli taşıma türüdür.

Tek sistemli taşımacılığın en çok tercih edilen taşımacılık türü olmasının sebebi nedir?

Taşıma operasyonlarının basitliği, planlamadaki kolaylık ve entegre taşımacılığa kıyasla daha az alt yatırım gerektirmesi sebebiyle tek sistemli taşımacılık en çok tercih edilen taşımacılık türü olmuştur.

Çok sistemli taşımacılık nedir?

İsmi aynı zamanda çoklu taşımacılık da olan bu taşımacılık, farklı taşıma üniteleri veya araçlarıyla, birden fazla taşıma türünün oluşturduğu taşıma zincirine verilen isimdir.

Çok sistemli taşımacılığın dezavantajları nelerdir?

Çok sistemli taşımacılık türünde birden fazla indi bindi yapılması, yükün zarar görmesini ve kaybolma riskini artırmaktadır. Ayrıca varış zamanı ve esneklik açısından dezavantajlıdır.

Sistemler arası taşımacılık nedir?

Bir diğer ismi intermodal taşımacılık olan sistemler arası taşımacılık, konteynır gibi taşıma kapları içerisine yerleştirilmiş yüklerin, nitelikleri bozulmadan, tüm taşımacılık süresince, özel transfer noktalarında, en az iki taşıma türü arasında aktarma yapılan taşımayı ifade eder.

Sistemler arası taşımacılıkta temel hedef nedir?

Sistemler arası taşımacılıkta temel hedef, taşınacak olan yük için güzergâhlara göre sistemlerin diğerlerine göre avantajlarını kullanarak, bir tek taşıma sistemine bağlı kalınmamasıdır.

Intermodal taşımacılığın temel özellikleri nelerdir?

? Taşıma türlerinden en az ikisinin kullanılması ve tedarik zincirinde gerçekleştirilen süreçlerin en verimli şekilde bütünleştirilmesi, ? Transfer edilebilir olması için, taşınacak yüklerin birim yük haline getirilmesi ve intermodal taşıma birimi adı verilen standart yükleme kaplarının kullanılması, ? Intermodal taşıma birimlerine yüklenen malların tekrar ellenmemesi, ? Çıkış noktasından varış noktasına kadar intermodal taşıma birimlerinin en az bir taşıma türü değiştirmesi, Intermodal taşımacılığın temel özellikleri olarak sıralanabilir.

Kombine taşımacılık neye denir?

Kamyon, tren, gemi ve uçak gibi taşıma türlerinden en az ikisinin kullanılarak taşımaya konu malların göndericisinden alıcısına taşıma kapları içerisinde taşınması sürecinin tamamını kapsayan taşıma sözleşmesine dayalı taşıma türüne kombine taşımacılık denir.

Kombine taşımacılığın temel amacı nedir?

Taşımacılığı mümkün olduğunca kısa bir şekilde kara yoluyla gerçekleştirmektir. Böylece kara yolundaki aşırı yoğunluğu demir yolu ve deniz yoluna kaydırarak taşıma türlerinin daha etkin kullanılmasını ve sürdürülebilir bir ulaştırma zinciri oluşturmayı sağlamaktadır.

Kombine taşımacılığın entegrasyonunu sağladığı süreçler nelerdir?

? Fiziksel süreç; malın bir taşıma türünden diğer taşma türüne kolayca aktarımı, ? Bilgi süreci; bir taşıma türünden diğer taşıma türüne, yük terminaline veya yük kontrol sürecinde yer alan diğer paydaşlara veri aktarımı, ? Belge süreci; yüke ilişkin gümrük, sigorta, güvenlik vb. koşullarını sağlama kapasitesidir.

Kombine taşımacılığın rasyonelleştirilmesi için hangi süreçlerin bütünleştirilmesi gerekmektedir?

? Taşıma kaplarının standart olması ? Taşıma sisteminin uyumlu olması ? Kombine taşımacılıkta tarafların hukuki sorumluluğunun belirlenmesi ? Sistemin bütünleştirilmesi ? Uygun ücret tarifeleri

Kombine taşımacılığın yapılabilmesi için hangi kombinasyonlar yapılabilir?

Kara yolu – deniz yolu – kara yolu, Kara yolu – hava yolu – kara yolu, Deniz yolu – hava yolu – deniz yolu, Deniz yolu – kara yolu – demir yolu, Ro-La taşımacılığı, Ro-Ro taşımacılığı, Piggyback şeklinde kombinasyonlar yapılabilir.

Kombine taşımacılığın üstün yönleri nelerdir?

: Coğrafi sebeplerden dolayı aktarmalı taşımacılığın zaman kayıplarını mümkün olduğunca en aza indirmesi, kara yolu taşımacılığının teslimatlarda daha rasyonel bir sevkiyat tarzının getirdiği üstünlüklerden faydalanılması, gelişmiş taşıma tekniğinden yararlanılması, taşıma sistemi içerisindeki unsurların birbiriyle uyumlu olmasının sağladığı optimizasyon, özel yükleme araç ve gereçleri kullanılmasıyla taşıma araçlarının çalışma sürelerinde rasyonalizasyon sağlanması kombine taşımacılığın üstün yönleridir.

Kombine taşımacılığın entegrasyonunu sağlama aşamasında karşılaşılan engeller nelerdir?

Fiziksel ve bilgi altyapı eksikliği, standardizasyon eksikliği, demiryolu taşımacılığında rekabet eksikliği, entegre hizmet bilgisinin eksikliği, ekonomik düzenlemeler kombine taşımacılığın entegrasyonunu sağlama aşamasında karşılaşılan engellerdir.

Kombine taşımacılığın zayıf yönleri nelerdir?

Birim yük haline getirilmemiş eşyanın kombine taşımacılıkla taşınması mümkün değildir. Kombine taşımacılığın yapılabilmesi için taşıma ünitelerinin uyumlu olması gerekmektedir. Bu yüzden maliyeti yüksek teknolojik altyapı kurulumuna ihtiyaç vardır. Ayrıca taşıma sistemi organizasyonunun sağlanması deneyimli şirketler tarafından yapılabilen önemli ve zor bir aşamadır.

Taşıma türü seçimi neye denir?

Bir yükün temel taşıma türlerinden biri belirlenerek ya da entegre taşımacılık kullanılmasına karar verilerek başlangıç noktasından varış noktasına ulaşması kararına taşıma türü seçimi denilmektedir.

Ulaşım planlamasını önemli kılan özellik nedir?

Belli bir rota için en düşük maliyet ve en iyi hizmet kalitesi ile hizmet verecek taşıma türünün seçilmesinde ulaşım planlanması en önemli unsurdur.

Taşıma türü seçim kriterleri nelerdir?

Taşıma türü seçim kriterleri: maliyet, hız, güvenilirlik, yükün özellikleri ve esneklik olarak sıralanabilir.

Başlıca taşımacılık maliyetleri nelerdir?

Ulaştırma maliyetleri taşıma türüne göre ve özellikle taşıma türünün hızına göre orantılı bir biçimde artış göstermektedir. Taşımacılık maliyetlerine başlıca verilebilecek örnekler şunlardır: ? Ulusal/uluslararası nakliye masrafları ? Araç-gereç maliyetleri ? Taşıma uzunluğu, yol ve bakım maliyetleri ? yük ile ilgili unsurlar (kolaylık, istifleme, kullanım kolaylığı ya da zorluğu) ? pazar bağlantılı unsurlar (rekabet derecesi, hizmet üreten ve hizmet alan firma sayısı, arztalep dengesi yerli ya da uluslararası taşımacılık, ülke düzenlemeleri) ? Depo ve antrepo yönetim giderleri ? Gümrük ve liman giderleri ? İletişim maliyeti, sipariş yönetimi, faturalandırma, bilişim sistemleri giderleri, malzeme elleçleme giderleri ? Yönetim giderleri

Yükün varış noktasına ulaşmasındaki hızı etkileyen unsurlar nelerdir?

? Ara sevkiyat noktalarında bekleme süresi, ? Araçların kullandığı teknoloji, ? Bakım arıza durumları, ? Terminallerde bekleme süresi, ? Çıkış noktasında ve varış noktasındaki boşaltmalarda geçirilen süre.

Taşımacılık türü seçimini etkileyen güvenilirlik ile ilgili alt kriterler nelerdir?

? Tarifeye bağlı olarak yapılan düzenli teslimatlar, ? Teslimat gecikmelerinin tarifeye oranı, ? Toplam teslimat içinde hasar gören yüklerin oranı, ? Toplam değer ile kaybolan yüklerin oranı, ? Müşterilere bir gecikme anında gösterilen sorumluluk.

İzlenebilirlik nedir?

Taşımacılığın yapıldığı süre boyunca, taşımanın yapıldığı araçların çeşitli teknolojik sistemlerle takip edilebilmesine izlenebilirlik denir.

Taşıma türü seçimini etkileyebilecek yüke ait temel özelliklerden olan elleçlenebilirlik ne anlama gelmektedir?

Bazı yüklerin kolay hareket edebilmesi için özel paketlemeleri ve tutamaçları mevcuttur. Bazı yüklerde ise özel teçhizat kullanılmaksızın hareket edebilmesi mümkün değildir. Bu durum yükün elleçlenebilirliğini ifade etmektedir.

Herhangi bir sorunla karşılaşıldığında rotalar arasında kolayca değişiklik yapılabiliniyor ise bu taşıma için ne söylenebilir?

Taşıma esnasında rotalar arasında değişiklik kolayca sağlanabiliyor ise bu yük için seçilen ulaştırma alt sisteminin esneklik ilkesine uygun biçimde seçildiği söylenebilir.

En kolay taşıma türü hangi tür taşımadır?

Demir yolu, hava yolu, su yolu taşımacılıkları ile kıyaslandığında en kolay taşıma türünün kara yolu taşımacılığı olduğu görülmektedir.

Ulaştırma terimi ne demektir?

TDK tarafından verilen anlamlar çerçevesinde “ulaştırma”, “1.Ulaştırmak işi. 2. İnsanların, malların, haberlerin ulaşmasını
sağlayan işlerin ve araçların tümü, münakalat” gibi anlamlara gelmektedir. Başka bir ifadeyle ulaştırma, “insanların veya eşyaların bir yerden başka bir yere taşınma hareketi veya süreci olarak ifade edilmiştir.

Ulaştırma sistemi ne demektir?

Ulaştırma sistemi, modern toplumun günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçasını oluşturan, ekonomik ve sosyal yönden insanların var olabilmelerini mümkün kılan, başka bir ifade ile insan ihtiyaçlarının karşılanabilmesinde önemli role sahip çeşitli araçları bir araya getiren sistemi ifade etmektedir. Yine bir başka ifadeyle açıklamak gerekirse ulaştırma sistemi, “insan ve yüklerin bir yerden başka bir yere iletimlerinin, istenilen koşullara uygun, belirli ve iyi tanımlanmış bir şekilde sağlanması
amacıyla bir araya getirilerek, işlevleri ve karşılıklı etkileşimleri organize edilen ilgili tüm fiziksel, sosyal, ekonomik ve kurumsal bileşenlerin kümesi” olarak açıklanabilmektedir.

Sistem terimi ne demektir?

Sistem, basit anlamıyla belirli parçaların bir araya gelmesiyle oluşan bütünlüktür.

Ulaştırma sistemine bütünlük katan ve ulaşımın gerçekleştirilebilmesi için unsurlar nelerdir?

Bu unsurlar, ulaştırmanın gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan yol, ulaşım aracı, yolcu, yük, taşımacı ve taşıma senedidir.

Ulaşım sisteminin unsurlarından taşıma sistemi kavramını açıklayınız.

Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği’nin 4’üncü maddesinde verilen tanıma göre taşıma senedi, eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu yönetmelikte belirlenen şartları ihtiva eden belge ile
bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi hâlinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını ifade eder.

Ulaşımın amacı nedir?

Ulaşımın amacı; insanlar ve eşyayı en kısa sürede daha ucuz ve emniyetli bir şekilde taşımaktır.

Ulaştırma sisteminin temel amacını yazınız.

Ulaştırma sisteminin temel amacı ise herhangi bir nedenle ulaştırma talebini, en kısa zamanda ve en az maliyetle, güvenli bir şekilde sunmaktır. Dolayısıyla bu amaca, sistemlerden birine daha çok önem vererek değil, ulaştırma sistemleri arasında bütünleşmeyi sağlayacak bir alt yapı ile ulaşılır.

Ulaşım ve ulaştırma sisteminde devletin rolü nedir?

Devletin buradaki rolü ise ulaşım kapasitesini ekonomik ve toplumsal gelişmelerin yarattığı ihtiyaçları karşılayabilecek şekilde oluşturan, ülke ve toplum çıkarlarıyla örtüşen ulaşım sistemlerini kurmak ve koordine etmektir. Ulaştırma sisteminin temel amacı ise herhangi bir nedenle ulaştırma talebini, en kısa zamanda ve en az maliyetle, güvenli bir şekilde sunmaktır. Dolayısıyla bu amaca, sistemlerden birine daha çok önem vererek değil, ulaştırma sistemleri arasında bütünleşmeyi sağlayacak bir alt yapı ile ulaşılır. Bu durum ise ulusal ulaşım ana planının hazırlanmasıyla mümkündür. Güçlü bir ulaştırma sistemi için ihtiyaçlar, kaynaklar, sosyal ve kültürel etkileşimler bu plan çerçevesinde hareket edilerek belirlenmelidir

Ulaştırma sistemi neden gereklidir?

Ulaştırmanın gerekliliği, insanların gerek kendilerini gerekse mallarını istenilen yere istenilen zamanda ulaştırma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır. Gelişmekte olan ülkeler arasında ilk sıralarda olan ülkemizin ulaştırma istatistiklerinden yola çıkarak ulaştırmanın gerekliliğini vurgulamak mümkündür. Ulaştırma Bakanlığının raporladığı 2010- 2014 yılları yurt içi yük ve yolcu taşıma istatistiklerini gösteren Tablo 1.2 ve Tablo 1.3’ebakacak olursak sadece 4 yıllık süreçte yük taşımacılığında 46.475 milyon ton-km yolcu taşımacılığında ise 60.237 (milyon) yolcu-km’lik bir artış meydana geldiği görülmektedir. Bu veri, gün geçtikçe insanların kendilerini ve yüklerini daha fazla hareket ettirme ihtiyacı hissettiği anlamına gelmektedir. Bu durum ülkemizden yola çıkarak tüm dünya geneli için söylenebilmektedir. Çünkü daha önce değindiğimiz küreselleşme faktörü, teknoloji vasıtasıyla ulaşımı geçmişe oranla çok daha cazip hâle getirmektedir. İnsanlar da yaşamlarını sürdürebilme adına daha çok hareket ederek zamana ayak uydurmak zorunda kalmaktadır.

Ulaştırma fonksiyonunda bulunması gereken özellikler NELERDİR?

“Sürdürülebilir Ulaştırma” ilkeleri kapsamında ulaştırma fonksiyonunda bulunması gereken özellikler;
• Çevre-dostu ulaştırma,
• Verimli ulaştırma,
• Yüksek güvenlik özelliklerine sahip ulaştırma
• Sosyal olarak kabul edilebilir ulaştırma olarak belirlenmektedir.

ulaştırma sektörü ile elde edilen hizmetlerin genel özellikleri nelerdir?

Ulaştırmanın en temel özelliği, hareket kabiliyeti olan araçlar ile verilen bir hizmet olmasıdır. Başka bir özelliği ise hem yolcu hem de yük için kullanılabiliyor olmasıdır. Bu özelliklerin dışında, ulaştırma sektörü ile elde edilen hizmetlerin genel özellikleri şu şekilde
özetlenebilir:
• Büyük altyapı yatırımları gereksinimi ve yüksek sabit maliyetlere yol açması
• Pozitif dışsallık yayarak, ekonomide özel faydalar yaratması
• Mal ve hizmetlerin hareketliliğini artırması
• Hizmetin çok boyutlu olması (hem yolcu hem yük taşımaya yönelik olması)
• Aynı anda tüketilmesi gerekliliği
• Yapılan yatırımların jeopolitik ve coğrafik özelliklere göre değişmesi
• Tek yönlü olması
• Yatırımların eğilimini teknolojik gelişmelerin belirlemesi
• Hizmetin sunumunun doğa olaylarından etkilenmesi

Ulaştırma hizmetinin temel olarak sunduğu faydaları nelerdir?

Ulaştırma hizmetinin temel olarak sunduğu faydaları şu şekilde özetlemek mümkündür:
• Her seviyede insan ihtiyaçlarının giderilmesine yardımcı olması,
• Üretim faktörlerinin, kaynakların, girdilerin, üretim ortamına akışını sağlayarak
üretim yapmayı olanaklı kılması,
• Çok uzak sayılabilecek mesafelere kısa zamanda ulaşımı mümkün kılarak ticareti
kolaylaştırması,
• Yatırımlarının yapıldığı çevrenin değerini artırıcı özelliğinin olması,
• Maliyetleri düşürücü etkisinin olması,
• Gelir arttırıcı etkiye sahip olması,
• Küresel ekonomiyi ve çağdaş yönetim yaklaşımlarını uygulama imkânı sağlaması.
• Sosyal ve siyasal bütünleşmeye katkı sunması,
• Olağanüstü durumlarda kurtarıcı rol oynaması olarak özetlenebilir

Ulaştırmanın alt sistemlerinin neler olduğunu belirtiniz.

Ulaştırma sistemi, her biri kendine özgü ağ, taşıt filosu ve işletme ögelerine sahip olan kara yolu, deniz yolu, hava yolu, demir yolu ve boru hattı alt sistemlerinin bir araya gelmesi ile oluşmaktadır. Bu alt sistemler, birbiriyle rekabet etmeyen, aksine en ekonomik ve en uygun şekilde birbirlerini tamamlayarak kullanılan bütünsel sistemler olarak görülmelidir

Karayolu ulaştırma sistemine ait  temel özellikler nelerdir? Belirtiniz.

Karayolu ulaştırma sistemine ait  temel özellikler

• Yolcu ulaşımının başlangıcını ve sonunu oluşturması,
• Yük taşımacılığında başlangıç ve bitiş noktaları arasında (kapıdan kapıya) aktarmasız bir ulaşım imkânı tanıması,
• Taşıma kapasitesi ve güzergâh seçimi anlamında esneklik tanıması,
• Parça yüklerin belli mesafelerde daha kolay ve daha hızlı taşınmasına olanak sağlamasıdır.
• Bu gibi avantajlı özelliklerinin yanında yüksek taşıma maliyeti, kötü hava koşullarından kolaylıkla etkilenmesi, trafik ve çevresel faktörlerden anında etkilenmesi kara yolu
  taşımacılığının olumsuz yönlerindendir

Deniz yolu taşımacılığının temel unsurları hakkında bilgi veriniz.

Deniz yolu taşımacılığının temel unsurları gemiler ve limanlardır. Deniz yolu taşımacılığı, sahip olduğu bu unsurların kullanımıyla, sanayide ihtiyaç duyulan hammadde, yarı mamul ve yatırım mallarının yanında bitmiş ürünlerin taşınmasında büyük miktarlarda yükleri tek seferde taşıma özelliği, diğer ulaştırma alt sistemlerine oranla daha güvenli olması ve en önemlisi taşıma maliyetinin daha ucuz olması özellikleriyle uluslararası ticarette en yaygın kullanıma sahip ulaştırma sistemidir.

Deniz yolu taşımaclığının olumsuz yanları nelerdir?

Sahip olduğu avantajların yanında deniz yolu taşımacılığı, düşük hızla hareket etmesi, bulaşım ağı kurmanın doğal koşullarla sıkı sıkıya bağlı olması nedeniyle çok kısıtlı olması, limanların, suyollarının tesis ve kanalların yeterliliklerinin esnekliği sınırlandırması, limanlardaki olası trafik sorunları sistemin dezavantajları olarak sıralanabilir.

Deniz yolu ulaştırmasında önemli rolü bulunan idari kuruluşlar nelerdir?

Deniz yolu ulaştırması, idari anlamda başta Denizcilik Müsteşarlığı olmak üzere doğrudan ya da dolaylı çok sayıda idari kurum ve kuruluş tarafından desteklenmektedir.
Deniz yolu ulaştırmasında önemli rolü bulunan idari kuruluşlar aşağıdaki kurumlardan
oluşmaktadır:
• Ulaştırma Bakanlığı,
• Demiryolları, Limanlar, Hava Meydanları İnşaat Genel Müdürlüğü,
• T.C. Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü,
• T.C. Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı,
• Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürlüğü,
• Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı,
• Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş.

Demir yolu taşıma sisteminin temel faydaları nelerdir?

Demir yolu taşıma sisteminin belli başlı faydalarını şu şekilde ifade etmek mümkündür:
• Uzun ve kısa mesafelerde kitle nakliyatına olanak sunması,
• Demir tekerlek ile demir yol arasındaki sürtünmenin az oluşu nedeniyle birim yük
başına enerji tüketiminin rakip sistemlere kıyasla düşük olması,
• Trafik sorununun olmaması,
• Güvenlik ve konforun yanında son dönemlerde hızlı seyahat imkânı tanıması

Demir yolu taşıma sisteminin dezavantajları nelerdir?

Her sistemin olduğu gibi bu sistemin de belli başlı dezavantajları mevcuttur. Bunlar;
• Altyapı inşa maliyetlerinin yüksek oluşu,
• Kademeli yatırım şansının olmaması,
• Sistemin sadece arazi eğiminin belli koşullarda olması hâlinde çalışabilmesi,
• Çeşitli coğrafişartların demir yolu ulaştırma ağınıtesis etmede engeller oluşturmasıdır.

Ülkemizdeki mevcut boru hatlarını yazınız.

Mevcut boru hatları aşağıdaki gibidir:
• Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı
• Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı
• Ceyhan-Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı
• Rusya-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı
• Doğu Anadolu Doğal Gaz İletim Hattı
• Şelmo-Batman Ham Petrol Boru Hattı
• Karacabey (Bursa)-İzmir Doğal Gaz İletim Hattı
• Can-Çanakkale Doğalgaz İletim Hattı

Intermodal taşımacılık ne demektir?

Intermodal taşımacılık olarak da bilinen sistemler arası taşımacılık, konteynır gibi taşıma
kapları içerisine yerleştirilmiş yüklerin, nitelikleri bozulmadan, tüm taşımacılık süresince,
özel transfer noktalarında  en az iki taşıma türü arasında aktarma yapılan taşımayı ifade etmektedir.

Taşıma türü seçim kriterleri nelerdir?

Taşıma türü belirleme aşamasında maliyet, hız, izlenebilirlik, güvenilirlik, yükün özellikleri ve esneklik taşıma türü seçim kriterlerini oluşturmaktadır.

Taşımacılık türü seçimini etkileyen güvenilirlik ile ilgili bazı alt kriterler nelerdir?

Taşımacılık türü seçimini etkileyen güvenilirlik ile ilgili bazı alt kriterler şunlardır:
• Tarifeye bağlı olarak yapılan düzenli teslimatlar,
• Teslimat gecikmelerin tarifeye oranı,
• Toplam teslimat içinde hasar gören yüklerin oranı,
• Toplam değer ile kaybolan yüklerin oranı,
• Müşterilere bir gecikme anında gösterilen sorumluluk