Uçak Bilgisi Ve Uçuş İlkeleri Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uçak Elemanları-İniş Takımları

1. Soru

İniş takımı nedir? Kısaca tanımlayınız.

Cevap

Uçakların iniş-kalkış ve yerdeki hareketlerinde,
yer ile teması sağlayan uçağın yatay ve düşey
hareketinden dolayı oluşan yükleri karşılayan
komponentlere iniş takımı denir.


2. Soru

Uçaklarda kullanılan ilk iniş takımlarının yapısı
nasıldı?

Cevap

 İlk iniş takımları, uçağın yerde kaymasını
sağlayacak basit tahtadan yapılmış kızaklardı.


3. Soru

İniş takımları uçak ağırlığının yaklaşık olarak yüzde
kaçını oluşturur?

Cevap

 İniş takımları, uçak ağırlığının %3-%7’sini
oluşturur.


4. Soru

İniş takımları uçak maliyetinin yaklaşık olarak yüzde
kaçını oluşturur?

Cevap

 İniş takımları uçak maliyetinin %2-%4’ünü
oluşturur.


5. Soru

Günümüz uçaklarında kullanılan iniş takımlarının
yapısı genellikle nasıldır?

Cevap

 Günümüzdeki uçaklarda kullanılan çoğu iniş
takımı uçak pisti gibi sert yüzeylerde hareket edebilmesi
için tekerlekli olarak imal edilir.


6. Soru

Tekerlekli iniş takımları dışında uçaklarda hangi tip
iniş takımları kullanılabilir?

Cevap

 İniş takımları ihtiyaca göre çeşitlilik
göstermektedir. Suya iniş yapabilmek için bot şeklinde,
kar veya buza inebilmek içinse kızak seklinde iniş
takımları kullanılır.


7. Soru

İniş takımları genel olarak kaça ayrılır? Bunların
isimlerini yazabilir misiniz?

Cevap

İniş takımları ikiye ayrılır. Bunlar ana iniş
takımları ve yardımcı iniş takımlarıdır.


8. Soru

Ana iniş takımlarının ve yardımcı iniş takımlarının
görevlerini kısaca yazabilir misiniz?

Cevap

Ana iniş takımları uçağın üzerine binen yükleri
absorbe ederken, yardımcı iniş takımları ise uçağa yerde
yön vermeye yarar.


9. Soru

İniş takımlarının genel görevlerini maddeler halinde
yazabilir misiniz?

Cevap


• Yerde hareket
• Kalkış
• İniş


10. Soru

Taksi hareketi ne anlama gelmektedir? Kısaca
tanımlayınız.

Cevap

 Taksi hareketi uçağın park yerinden pist başına
kadar yerde yaptığı hareketlerin tümüne denir.


11. Soru

Kalkış hareketi nedir? Kısaca tanımlayınız.

Cevap

Kalkış; hızlanma, yerden kesilme ve tırmanışa
geçmek için uçağın burun yukarı yönelerek yerden
uzaklaşmaya başlamasıdır.


12. Soru

Parazit sürükleme nedir?

Cevap

Parazit Sürükleme, uçağın uçuşu sırasında,
taşımaya katkıda bulunan elemanlarının dışındaki
elemanların (iniş takımları gibi) meydana getirdiği
sürükleme kuvvetidir.


13. Soru

İniş esnasında uçak tekerlekleri piste temas ettiği
zaman uçağın hızı nasıl düşürülür?

Cevap

Aerodinamik, motor ve tekerlek frenleri
kullanılarak, uçak yerde emniyetle taksi yapacağı hıza
düşürülür ve durdurulur.


14. Soru

İniş takımlarını yerleştirilmelerine göre kaç gruba
ayırabiliriz? Maddeler halinde yazabilir misiniz?

Cevap


• Kuyruk tekerlekli iniş takımları
• Tandem iniş takımları
• Burun tekerlekli iniş takımları


15. Soru

Kuyruk tekerlekli iniş takımlarını ayrıntılı olarak
anlatabilir misiniz?

Cevap

Kuyruk tekerlekli iniş takımları, çok eski
uçaklarda da kullanıldığı için bu yerleştirme tipi
konvansiyonel olarak da adlandırılır. Ana iniş takımları,
gövde ile kanadın birleşiminde veya kanadın altında olup,
ağırlık merkezinin biraz ön tarafına yerleştirilmiştir.
Bundan dolayı dengeyi sağlamak ve kuyruk kısmını
desteklemek için yardımcı iniş takımı da kuyruğa
yerleştirilmiştir. Kuyruk tekerleği diğer tekerleklere göre
daha küçüktür. İnişte uçağın her üç tekerleği de yere temas
ettiğinde hücum açısı dolayısıyla taşıma kuvveti
maksimum değere ulaşmakta ve iniş hızı en küçük
değerde tutulabilmektedir.


16. Soru

Kuyruk tekerlekli iniş takımının yetersizliklerini
yazabilir misiniz?

Cevap


• Pilotun önünü iyi görememesi ve bu yüzden
yerde emniyetle hareket edememesi,
• Frenlemede uçağın burnunun üzerine dikilmesi
tehlikesi sebebi ile maksimum frenleme
yapılamaması


17. Soru

Tandem iniş takımlarıyla ilgili kısaca bilgi verebilir
misiniz?

Cevap

 İniş takımlarının kanat içine yerleştirilmelerinin
zor olduğu uzun, ince ve kısa kanatlı uçak modellerinde
gövde altı iniş takımları kullanılır. Bu tip uçaklarda
kanatlarda iniş takımlarının yerleştirilmeleri için yeterince
boşluk yoktur


18. Soru

Burun tekerlekli iniş takımlarını ayrıntılı olarak
anlatabilir misiniz?

Cevap

Kuyruk tekerlekli iniş takımlarında karşılaşılan
olumsuzluklar burun tekerlekli iniş takımlarında ortadan kaldırılmıştır. Bu tip iniş takımları, jet uçaklarında yaygın
olarak kullanılır. İki ana iniş takımı her kanadın altına,
burun iniş takımı da uçağın burun kısmının altına
yerleştirilmiştir. Ana iniş takımları uçağın ağırlık
merkezinin arkasında, yardımcı iniş takımı ise ağırlık
merkezinin önündedir.


19. Soru

Burun tekerlekli iniş takımlarının avantajları nelerdir?

Cevap

 Bu yapıda, uçağın burnunun yukarı kalkma riski
az olduğu için frenler tam kuvvetle uygulanabilir. Uçağın
yer hareketlerinde görüş imkanı daha iyidir. Bu tip iniş
takımı dizaynı, inişlerde uçağın takla atma riskini de
ortadan kaldıran bir etkendir. Burun tekerlekli iniş takımı
günümüz uçaklarında da yaygın olarak kullanılan iniş
takımı çeşitidir.


20. Soru

Sabit iniş takımlarının kullanım amacı ve yapılarından
bahsedebilir misiniz?

Cevap

Çoğu küçük, tek motorlu, hafif uçaklarda sabit
iniş takımı kullanılır. Yüksek hızda uçmaları gerekmeyen
bu uçaklarda, yapı basitliği ve ekonomisi ön plana alınarak
iniş takımlarını sabit yapmak en iyi çözümdür. Sabit iniş
takımları dışarıda durur ve kullanıma hazırdır. Bu tip
uygulamada, iniş takımları parazit direncini minimuma
indiren damla biçimli kaportalarla örtülürler.


21. Soru

İçeri alınabilir iniş takımlarının kullanım
amaçlarından ve yapılarından bahsedebilir misiniz?

Cevap

: İçeri alınabilir iniş takımları, kalkıştan hemen
sonra gövde veya kanat yapısı içerisine alınabilir yapıya
sahiptir. İniş takımları, uçak inişe geçmeden hemen önce
aşağıya indirilerek tamamen açılmış duruma getirilir. İniş
takımları, açıkken büyük bir sürükleme kuvveti meydana
getirirler ve uçağın hızı arttıkça iniş takımlarının meydana
getirdiği sürükleme daha da artar. Bu nedenle uçak hızları
arttıkça parazit direnç oluşturan iniş takımlarının, uçak
yapıları içine alınmaları gereksinimi doğmuştur.


22. Soru

İniş takımı dikmelerindeki şok sönümleyicilerin
isimlerini yazabilir misiniz?

Cevap

• Polimerik metalik yaylar
• Piston-silindir şeklindeki amortisörler


23. Soru

İniş takımı dikmelerinin kısa tanımını yapabilir
misiniz?

Cevap

Dikmeler, uçak yere indiğinde oluşan sarsıntı ve
darbeleri sönümleyerek uçağın ana yapısını korurlar.


24. Soru

Uçağın burun kısmındaki dikmeye ne ad verilir?

Cevap

Uçağın burun kısmındaki dikmeye burun dikmesi
denir.


25. Soru

Kenar dikmesi ve sürükleme dikmesi ne işe yarar?

Cevap

Bu dikmeler ana dikmenin dengede kalmasını
sağlar.


26. Soru

Ana dikmenin yapısından bahsedebilir misiniz?

Cevap

Ana dikme, uçak yapısına bağlı olan bir silindir
ile tekerleğe bağlı olan bir piston kolundan oluşmaktadır.
İnişte, tekerleğe etkiyen kuvvet, pistonun (dikme şaftının)
silindir içinde hareket etmesine neden olacaktır. Dikmeler,
üzerlerine etkiyen yükü sönümleyen, dâhilî veya harici
amortisörlere sahiptirler.


27. Soru

Harici amortisörlü dikmelerden kısaca bahsediniz

Cevap

Harici Amortisörlü Dikmeler adından da
anlaşılacağı gibi amortisör dikmenin haricinde bir
yerdedir. Amortisör, dikmenin üzerine binen yükü
karşılar.


28. Soru

Dahili amortisörlü dikmelerden ayrıntılı olarak
bahsedebilir misiniz?

Cevap

Amortisörlerin dikmenin içinde yer aldığı bu tür
dikmeler, uçaklarda yaygın olarak kullanılırlar. Dikme
yapısı, uçak yapısına bağlı olan bir silindir (dış silindir) ile
tekerleğe bağlı olan bir pistondan (veya iç silindirden)
oluşmaktadır. Uçağın inişinden hemen önce, iniş takımları
açılmış durumdadır. İnişten önce iniş takımları açılmışken
piston kolu tamamen dışarı çıkmış (uzamış) durumdadır.
Tekerlek yere değdiğinde, darbe anında, piston silindir
içerisine doğru hareket eder. Ölçüm pimi de pistonla
beraber yukarı doğru hareket eder. Bu hareket sırasında,
silindir alt bölümünde sıkışan sıvı dar kanallardan üst
bölmeye doğru akışa zorlanır. Üst bölmede bulunan
basınçlı hava tekerleğin yere çarpması sonucu meydana
gelen şok etkisine karşı bir direnç yaratarak tampon görevi
yapar, hidrolik sıvı ise amortisör görevi yapar. Fakat
basınçlı hava, tek başına bütün şoku kaybetmeye yeterli
değildir. Dar kanallar sıvı akışını geciktirir. Sıvı akısına
karşı olan direnç, dar kanallardan geçen sıvı akış hızının
artması oranında fazlalaşır.


29. Soru

Ölçüm pimi nedir?

Cevap

Ölçüm piminin görevi, sıvının geçiş açıklığını
değiştirmektir. İniş takımı yere değdiğinde pistonun
hareketi ile bir bölmeden diğer bölmeye geçen sıvı akışı
ölçüm pimi çapı boyunca değişir.


30. Soru

Makas nedir? Kısaca tanımlayınız.

Cevap

Pistonun kendi ekseni etrafında dönüşünü
engelleyen ve tekerleğin hareket yönünde kalmasını
sağlayan parçalara makas adı verilir.


31. Soru

Makaslar kaç parçadan meydana gelir? İsimlerini
yazabilir misiniz?

Cevap

 Makaslar iki parçadan oluşmuştur. Bunlar şu
şekildedir;
• Üst makas
• Alt makas


32. Soru

Üst makas ve alt makas nereye bağlanır?

Cevap

 Üst makas dikme silindir bloğuna, alt makas ise
piston üzerinde bulunan sabit bir kulakçığa bağlanır.


33. Soru

Akçüatör nedir? Kısaca tanımını yazınız.

Cevap

Ana ve burun iniş takımlarının açılması ve
toplanmasını sağlayan elemanlara akçüatör denir.


34. Soru

İniş takımlarında kullanılan kilit mekanizmalarının
görevi nedir?

Cevap

Kilit mekanizmaları, uçak yerde iken iniş
takımlarının aşağıda kilitli pozisyonda kalmasını, uçak
havadayken iniş takımlarının, yuvasında hareket
etmemelerini sağlar.


35. Soru

İniş takımları yukarıda nasıl tutulur?

Cevap

 Bazı uçakların iniş takımları yukarıda hidrolik
basınç altında tutulurken bazı uçaklarda kilit mekanizması
veya kancalarla sabit tutulurlar.


36. Soru

Kilit mekanizması hangi basınçla çalışır?

Cevap

 Kilit mekanizması hidrolik basınçla çalışır.


37. Soru

Acil durumlarda kilit mekanizma kancası nasıl açılır?

Cevap

 İniş takımlarının iniş sırasında mutlaka açılmaları
gerektiğinden kilit mekanizma kancası, acil durumda
kullanılan bir iletişim kablosu vasıtasıyla veya diğer
alternatif sistemlerle açılabilir konuma getirilir.


38. Soru

İniş takımları açıldığında kilitleme işlemi
gerçekleşmezse ne olur?

Cevap

 İniş takımları açıldığında mekanik veya
hidrolik/mekanik yöntemlerle mutlaka kilitlenirler. Eğer
bu işlem gerçekleşmezse, iniş anında veya uçağın yerdeki
hareketlerinde aşırı yük, dikmelerin kapanmasına neden
olabilir.


39. Soru

Burun dikmesini ana dikmeden ayıran en önemli fark
nedir?

Cevap

Burun dikmesini ana dikmeden ayıran en önemli
fark uçağa taksi hareketi sırasında yön vermesidir.


40. Soru

Burun dikmelerinde kullanılan merkezleme kamlarının
görevi nedir?

Cevap

 Burun iniş takımı uçuş sırasında toplanırken,
tekerlek herhangi bir konumda olabilir. Burun iniş
takımının yuvası dardır, o yüzden uçağın gövde ağırlığı
burun iniş dikmesi üzerinden kalktığı an burun tekerleğini
düzgün hale getirmek gerekir.-Sisteme ilave edilen
merkezleme kamları sayesinde burun tekerleği iniş takımı
yuvasına düzgün bir şekilde girebilmektedir.


41. Soru

İniş takımı kapaklarından ayrıntılı olarak bahsedebilir
misiniz?

Cevap

İniş takımı yuvasının aerodinamik direncini
azaltmak için kapaklara ihtiyaç vardır. İniş takımı
kapakları, parazit sürüklemeyi azaltmak ve türbülans
nedeni ile meydana gelecek titreşimleri yok etmek için
uçuş süresince kapalı tutulur. Bu kapaklar, ya dikme
bacağına sabit olarak bağlanırlar ve dikme kapandığı
zaman yuvayı örterler ya da ayrı parçalar olarak
menteşelerle uçak yapısına bağlanırlar. Genel olarak,
kapaklar iniş takımları içeri alınırken kapanmaya,
açılırken de açılmaya başlarlar. Bazı uçak tiplerinde,
özellikle büyük uçaklarda kapak boyutlarının büyük
olması, kapakların açık konumda bırakılmasına engel olur.
Çünkü açık konumda kalan kapaklar çok büyük sürükleme
kuvvetine ve türbülansa neden olurlar.


42. Soru

Kokpitteki iniş takımının açılıp kapanmasını sağlayan
kumanda koluna ne ad verilir?

Cevap

 Bu kumanda koluna iniş takımları kontrol levyesi
denir.


43. Soru

İniş takımı pozisyon gösterge sisteminin amacı nedir?

Cevap

İniş takımı pozisyon gösterge sistemi, içeri
alınabilir iniş takımına sahip uçaklarda çok gerekli bir
sistemdir. Bu sistem iniş takımlarının açık ve kapalı
pozisyonda emniyetli olarak kilitlenip
kilitlenmediğini- gösterir.


44. Soru

İniş takımları kontrol levyesinin kaç adet konumu
vardır. Bunları yazabilir misiniz?

Cevap

 İniş takımları kontrol levyesinin üç adet konumu
vardır. Bunlar şu şekildedir;
• Yukarı
• Aşağı
• Kapalı


45. Soru

İniş takımları kumanda paneli kaç bölümden oluşur?
Bunları yazınız.

Cevap

İniş takımları kumanda paneli dört bölümden
oluşur. Bunlar şu şekildedir;
• Topuzlu iniş takımları kumanda kolu
• Üç adet yeşil renkli emniyet ikaz lambası
• Aşağı kilitlemeyi iptal düğmesi
• Gürültü ve korna susturma düğmesi


46. Soru

Kumanda kolunun topuzu içinde yer alan kırmızı
lamba ne anlama gelmektedir? Ayrıntılı olarak anlatınız.

Cevap

Kumanda kolunun topuzu içinde bulunan kırmızı
lamba, iniş takımları aşağı ve yukarı konumda kilitsizken
sinyal vererek, dikmelerin emniyetsizliğini ikaz eder. Bu
ikaz sistemi, uçağın hızı, irtifası ve gaz kolunun konumu
ile ilgilidir. Örneğin, uçak iniş şartlarına geldiğinde yani
irtifa ve hızı azaldığında, iniş takımları yukarıda kilitli
durumda ise, yani açılmadıysa, kırmızı ışık ve korna
sinyali vererek pilotu uyarır. Ancak uçak görev için alçak
irtifada uçuyorsa susturma düğmesini kumanda ederek
korna sinyalini kesebilmektedir.


47. Soru

Kumanda panelindeki üç adet yeşil renkli emniyet ikaz
lambası yanıyorsa bunun anlamı nedir?

Cevap

Üç adet yeşil renkli emniyet ikaz lambası iniş
takımları sadece açık ve aşağıda kilitli iken yanarak
emniyetsiz bir durumun olmadığını bildirirler.


48. Soru

Kumanda panelinde bulunan üç adet lambadan
hangisi burun iniş takımına aittir?

Cevap

ortadaki lamba burun iniş takımına aittir.


49. Soru

İniş takımları acil durumlarda nasıl açılır? Ayrıntılı
bilgi verebilir misiniz?

Cevap

Uçak sistemlerinin pek çoğunda normal çalışma
sistemine alternatif olarak acil durum çalıştırma
yöntemleri de vardır. Bir uçağa ait iniş takımlarının, acil  durumda çalıştırılabilmesi için iniş takımı sistemini
çalıştıran hidrolik ve elektrik sistemlerin devreden çıkmış
olması gerekir. İniş takımlarının, inişi gerçekleştirmek için
açılması gerekir. Bunun için ana bordo panelinde bulunan
kol çekilerek iniş takımlarının açılması sağlanır. İlk önce
iniş takımlarına ait kapaklar açılır, daha sonra ise iniş
takımı ağırlığının etkisiyle açılır. Bazı gelişmiş uçaklarda
ise acil durumda basınçlandırılmış azot gazı ile iniş
takımlarının açılması ve kilitlenmesi için gerekli basınç
sağlanır.


50. Soru

İniş takımı tekerleklerinin görevlerinden bahsedebilir
misiniz?

Cevap

Uçak tekerlekleri, iniş takımı sisteminin önemli
elemanlarındandır. Uçağın yer ile temasını tekerlekler
sağlar. Tekerleklerin üzerine monte edilmiş lastikler, iniş
kalkış ve taksi hareketleri sırasında uçağın tüm ağırlığının
taşınmasına destek olurlar. Uçak tekerlekleri çok ağır
yüklere maruz kaldıkları için çok güçlü yapıya sahiptirler.
Sert inişlerde tekerleklerin maruz kaldığı yükler daha fazla
olur.


51. Soru

Tekerleklerin yapımında ne tür malzemeler kullanılır?

Cevap

Tekerleklerin yapımında kullanılan malzeme
uçağın tipine göre değişir fakat genellikle alüminyum
alaşımları, magnezyum alaşımları, yüksek mukavemetli
alaşımlı çelikler, titanyum alaşımları gibi malzemeler
kullanılmaktadır.


52. Soru

Eriyebilir tapanın amacı nedir?

Cevap

Eriyebilir tapa yüksek sıcaklıklarda lastik
basıncını azaltarak, lastiklerin patlama riskini azaltır.


53. Soru

Frenleme ünitesi hangi iniş takımında bulunur?

Cevap

 Frenleme ünitesi sadece ana iniş takımlarında
bulunur. Burun iniş takımlarında herhangi bir frenleme
sistemi bulunmaz.


54. Soru

Isı kalkanının görevi nedir?

Cevap

 Isı kalkanı, frenleme esnasında tekerleklerin ve
lastiklerin aşırı fren ısılarında hasarlanmalarını önler.


55. Soru

Fren sistemlerinin amacı nedir? Açıklayınız.

Cevap

Fren sistemleri kalkış, iniş ve pist üzerindeki
hareketleri sırasında uçağın hızını azaltmak ve belli bir
zamanda da durdurulmasını sağlamak için tasarlanmıştır.
Bazı durumlarda taksi sırasında yön vermeye de yararlar.
Çoğu uçakta ana iniş takımı tekerlekleri fren ünitesini
üzerinde taşırken, burun veya kuyruk tekerleklerinde fren
ünitesi yoktur.


56. Soru

Uçaklardaki fren sistemi nasıl kumanda edilir.

Cevap

Fren sistemi kokpitte bulunan rudder pedallarıyla
kumanda edilir. Örneğin ayağımızla sağ rudder pedalına
basarsak sağ ana iniş takımı tekerleğindeki fren sistemi,
sol rudder pedalına basarsak sol ana iniş takımı
tekerleğindeki fren sistemi aktif hale gelir.


57. Soru

Frenlemenin prensibi nasıldır?

Cevap

Frenlemenin temeli, kinetik enerjinin sürtünme ile
ısı enerjisine çevrilmesinden ibarettir.


58. Soru

Uçaklarda kaç tip fren sistemi kullanılır? İsimlerini
yazınız.

Cevap

Uçaklarda üç tip fren sistemi kullanılır. Bunlar şu
şekildedir;
• Tek diskli fren sistemi
• Çift diskli fren sistemi
• Çok diskli fren sistemi


59. Soru

Modern yolcu uçaklarında kullanılan fren sistemi
hangisidir?

Cevap

 Modern yolcu uçaklarında çok diskli fren
sistemleri kullanılır.


60. Soru

Fren sistemlerinin alt sistemlerini maddeler halinde
yazınız.

Cevap

vap:
• Normal Fren Sistemi
• Alternatif Fren Sistemi
• Park Freni
• Uçuş Fren Sistemi
• Kaymayı Önleyici Fren sistemi
• Otomatik Fren Sistemi


61. Soru

Normal fren sistemi hangi sistemden beslenir?

Cevap

Normal fren sistemi yeşil hidrolik sistemden
beslenir


62. Soru

Normal frenlemenin sağlanması için hangi şartların
gerçekleşmesi gerekmektedir?

Cevap


• Yeşil hidrolik sistem basıncı yüksek olmalı,
• Kaymayı önleyici sistemi çalıştıran anahtar açık
olmalı
• Park frenleri kapalı olmalı,
• Otomatik frenleme sistemi olmalıdır.


63. Soru

Alternatif fren sistemi hangi durumlarda aktif olur?

Cevap

Alternatif fren sistemi yapısı itibarıyla normal fren
sistemine benzer, sadece sistemin hidrolik beslenme
kaynağı farklıdır. Yeşil hidrolik sistem, besleme
yapamadığı zaman frenleme için besleme hattını mavi
hidrolik sisteme bağlar.


64. Soru

Park freninin amacı nedir?

Cevap

Park freni uçak yerde iken kullanılan fren
sistemidir. Park freni, uçak park alanına çekildiği zaman
uçağın ana iniş takımı tekerleklerine yapılan frendir.


65. Soru

Park freni sistemi basıncını nereden alır?

Cevap

 Park freni sistemi basıncını fren akülerinden alır.


66. Soru

Uçuş freni hangi amaçla kullanılır?

Cevap

bu sistem uçak yerden kesildikten sonra iniş
takımları koluna bağlı olarak ana dikme tekerleklerini
frenlemek ve dönmeden yuvalarına girmelerini sağlamak
için kullanılır.


67. Soru

Kaymayı önleyici fren sisteminin amacı nedir?

Cevap

Bu sistem tekerleklerin frenleme etkisiyle
kilitlenerek kaymasını önleyen ilave bir sistemdir. Bu
sistem tekerlek hızını kademeli olarak azaltır


68. Soru

Otomatik fren sisteminin amacı nedir? Açıklayınız.

Cevap

Bazı uçakların iniş ve kalkışları sırasında pilota
düsen görevler mümkün olduğunca azaltılmıştır. Amaç
meydana gelebilecek anormal durumlardaki panik
havasını azaltıp uçağın emniyetini sağlamaktır. Otomatik
fren sistemi, bu amaçla dizayn edilmiş bir sistemdir.
Görevi inişte ve kalkışta uçağın hızını antiskid sistemle
birlikte yavaşlatmaktır.


69. Soru

Uçakların iniş-kalkış ve yerdeki hareketlerinde, yer ile teması sağlayan uçağın yatay ve düşey hareketinden dolayı oluşan yükleri karşılayan komponentlere ne denir?

Cevap

Uçakların iniş-kalkış ve yerdeki hareketlerinde, yer ile teması sağlayan uçağın yatay ve düşey hareketinden dolayı oluşan yükleri karşılayan komponentlere iniş takımı denir.


70. Soru

Orta ve büyük boyutlu uçaklarda iniş takımlarının dizaynı ve geliştirilmesi kim tarafından yapılır?

Cevap

Orta ve büyük boyutlu uçaklarda iniş takımlarının dizaynı ve geliştirilmesi özel şirketler tarafından yapılır.


71. Soru

İniş takımları, uçak ağırlığının % kaçını oluşturmaktadır?

Cevap

İniş takımları, uçak ağırlığının %3-%7’sini ve uçak maliyetinin %2-%4’ünü oluşturmaktadır.


72. Soru

İniş takımları kaç takımdan meydana gelmektedir?

Cevap

İniş takımları, çok genel olarak, ana iniş takımları ve yardımcı iniş takımlarından meydana gelmektedir.


73. Soru

İniş takımı sisteminin kaç temel görevi vardır?

Cevap

İniş takımı sisteminin üç temel görevi vardır. Bunlar;
• Uçağın kalkış-inişlerde ve yerdeki hareketlerinde üzerine binen yükleri, sahip olduğu sistemlerle sönümlemek,
• Uçağın yerdeki hareketlerini sağlayan tekerlek, fren ve yön sistemi gibi ünitelerini üzerinde taşımaktır.
İniş takımlarının genel görevleri; yerde hareket, kalkış ve iniş olarak üç başlık altında toplanabilir.


74. Soru

Taksi Hareketi nedir?

Cevap

Taksi Hareketi: Uçağın, park yerinden pist başına kadar yerde yaptığı harekete denir.


75. Soru

Parazit Sürükleme nedir?

Cevap

Parazit Sürükleme: Uçağın uçuşu sırasında, taşımaya katkıda bulunan elemanlarının dışındaki elemanların (iniş takımları gibi) meydana getirdiği sürükleme kuvvetidir.


76. Soru

İniş takımı çeşitleri nelerdir?

Cevap

Uçakların iniş takımlarını;
• İniş takımlarının yerleştirilmesine göre,
• İniş takımlarının sabit ve içeri alınabilir olmasına göre
iki şekilde sınıflandırabiliriz.


77. Soru

İniş takımları yerleştirilme düzenine göre kaç gruba ayrılırlar?

Cevap

İniş takımları yerleştirilme düzenine göre üç gruba ayrılırlar. Bunlar:
• Kuyruk tekerlekli iniş takımı
• Tandem iniş takımı
• Burun tekerlekli iniş takımı


78. Soru

Sabit İniş Takımı hangi tür uçaklarda kullanılır?

Cevap

Çoğu küçük, tek motorlu, hafif uçaklarda sabit iniş takımı kullanılır.


79. Soru

İnişte, iniş takımı tarafından sönümlenmesi gereken enerji hangi lastik tarafından karşılanır?

Cevap

İnişte, iniş takımı tarafından sönümlenmesi gereken enerji hem dikme
hem de tekerlek lastiği tarafından karşılanacaktır.


80. Soru

Dikmelerin görevi nedir?

Cevap

Dikmeler, uçak yere indiğinde oluşan sarsıntı ve darbeleri sönümleyerek uçağın ana yapısını korurlar.


81. Soru

Ölçüm pimi nedir ve görevi nedir?

Cevap

Ölçüm pimi: Çok basit yapıda olan dikmelerde olduğu gibi en gelişmiş yapıda olanlarda da mevcuttur. Ölçüm piminin görevi, sıvının geçiş açıklığını değiştirmektir. İniş takımı yere değdiğinde pistonun hareketi ile bir bölmeden diğer bölmeye geçen sıvı akışı ölçüm pimi çapı boyunca değişir.


82. Soru

Pistonun kendi ekseni etrafında dönüşünü engelleyen ve tekerleğin hareket yönünde kalmasını sağlayan parçalara hangi ad verilir?

Cevap

Pistonun kendi ekseni etrafında dönüşünü engelleyen ve tekerleğin hareket yönünde kalmasını sağlayan parçalara makas adı verilir.


83. Soru

Ana iniş takımlarının açılması ve toplanmasını sağlayan elemanlara hangi isim verilir?

Cevap

Ana iniş takımlarının açılması ve toplanmasını sağlayan elemanlara hareket ettirici
(akçüatör) adı verilir.


84. Soru

İniş takımları kontrol levyesinin fonksiyonu nedir?

Cevap

İniş takımları kontrol levyesi, normal durumlarda iniş takımlarının açılıp kapanmasını sağlar.


85. Soru

İniş takımları kumanda paneli kaç bölümden oluşur ve bunlar nelerdir?

Cevap

İniş takımları kumanda paneli dört bölümden oluşur:
1. Topuzlu iniş takımları kumanda kolu
2. Üç adet yeşil renkli emniyet ikaz lambası
3. Aşağı kilitlemeyi iptal düğmesi
4. Gürültü ve korna susturma düğmesi


86. Soru

Uçak tekerlekleri amaçlarına uygun olarak geliştirildikçe kaç parçadan oluşur?

Cevap

Uçak tekerlekleri amaçlarına uygun olarak geliştirildikçe iki parçalı (dış parça ve iç parça) olarak yapılmaya başlanmıştır. Bu iki tekerlek yarısı, bağlantı cıvatalarıyla bir arada tutulur.


87. Soru

Fren sistemlerinin fonksiyonu nedir?

Cevap

Fren sistemleri kalkış, iniş ve pist üzerindeki hareketleri sırasında uçağın hızını azaltmak ve belli bir zamanda da durdurulmasını sağlamak için tasarlanmıştır.


88. Soru

Fren sistemlerinin alt sistemleri nelerdir?

Cevap

Fren sistemleri güvenlik amacıyla kendi içinde alt sistemlere ayrılmıştır. Bunlar;
• Normal Fren
• Alternatif Fren
• Park Freni
• Uçuş Freni
• Kayma Önleyici Fren
• Otomatik Fren


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v