Havacılığa Giriş Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hava Trafik Yönetimi

1. Soru

Hava seyrüsefer hizmetleri kimler tarafından sağlanır?

Cevap

Bu hizmetler ülkelerin hava seyrüsefer hizmet sağlayıcıları tarafından verilir.


2. Soru

Hava trafik yönetimi nedir?

Cevap

Hava trafik yönetimi, uçuşların birbirine göre emniyetini sağlamak amacıyla eldeki kaynakların optimum kullanımıdır.


3. Soru

Hava alanları üzerindeki operasyonlar esnasında hava araçları arasındaki emniyet nasıl sağlanır?

Cevap

Hava alanları üzerindeki operasyonlar esnasında hava araçları arasındaki emniyet hava trafik kontrol hizmetlerinden meydan kontrol hizmetleri ile sağlanır. Bunun dışında tırmanma ve alçalma hareketlerini gerçekleştirdiği hava sahaları içerisindeki uçuş emniyeti ise yaklaşma kontrol hizmetleri ile seyahat uçuşunu yaptığı hava sahalarındaki emniyet ise saha kontrol hizmetleri ile sağlanır.


4. Soru

Hava Trafik Kontrol Hizmetleri Personeli Lisans ve Derecelendirme Yönetmeliği’nin amacı nedir?

Cevap

Yönetmelik, hava trafiğinin emniyetli, düzenli ve hızlı akışını temel alan hava trafik kontrol hizmetlerinin etkinliğini, Türkiye hava sahası, havalimanı ve meydanlarında çalışmakta olan sivil hava trafik kontrol hizmetleri personelinin sahip olması gereken sağlık, eğitim ve uzmanlık şartlarının belirlenmesine, lisans, sertifika ve derecelerinin verilmesine, muhafaza edilmesine, yenilenmesine, süreli olarak askıya alınmasına veya süresiz olarak iptal edilmesine ilişkin esasların HİŞ102U-HAVACILIĞA GİRİŞ Ünite 7: Hava Trafik Yönetimi 2 düzenlenmesi ve emniyet standartlarının muhafaza edilerek geliştirilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.


5. Soru

Bir adayın hava trafik kontrolörü sınavına girebilme şartlar nelerdir?

Cevap

30 yaşından gün almamış olması, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı’nın 1. ekinde hava trafik kontrolörü için belirlenmiş sağlık koşullarını sağlaması ve belirli bir düzeyde İngilizce bilmesi gerekmektedir.


6. Soru

Meydan turu hangi tarafa dönüşlü yapılır?

Cevap

Meydan turu meydan koşulları aksini zorunlu kılmadıkça her zaman sola dönüşlü yapılır.


7. Soru

Akış yönetimi hangi aşamalarda verilmektedir?

Cevap

Akış yönetimi dört aşamada verilmektedir: • Stratejik akış yönetimi, • Ön taktik akış yönetimi, • Taktik akış yönetimi, • Operasyon sonrası analiz.


8. Soru

Taktik akış yönetimi aşaması nedir ve bu aşamada neler gerçekleştirilir?

Cevap

Uçuş günü gerçekleştirilen aşamadır. Bu aşamada gerçek trafiğe, kapasiteye ve gözlem değerlerine göre günlük planlar güncellenir. Trafiğin yönetim slot tahsisi ve rota ile gerçekleştirilir.


9. Soru

Ön taktik akış yönetimi aşamasında hangi faaliyetler gerçekleştirilir?

Cevap

: Uçuşun 6 gün öncesinden başlayıp uçuş gününe kadar süren bu aşamada planlama ve koordinasyon faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Bu aşamada mevcut kapasite kaynaklarının yönetilmesi için en iyi yönetimin ve uygun olan çeşitli hava trafik akış ve kapasite yönetimi önlemlerinin uygulanma gereksinimi analizi yapılır ve uygulama kararı verilir.


10. Soru

Hava trafik ağındaki herhangi bir noktada kapasite düşmesi yaşanacağı tahmin edildiği zaman nasıl bir işlem uygulanır?

Cevap

Hava trafiğinde herhangi bir noktada kapasite düşmesi yaşanacağı tahmin edildiğinde regülasyon uygulanır. Regülasyon o yerle ilgili slot tahsis programıdır.


11. Soru

Hava trafik yönetiminin bileşenleri nelerdir?

Cevap

Hava trafik yönetiminin bileşenleri; • Hava trafik hizmetleri, • Hava sahası yönetimi, • Hava trafik akış ve kapasite yönetimidir.


12. Soru

Hava trafik hizmetleri nelerden oluşur?

Cevap

Hava trafiğine verilen hava trafik kontrol hizmetleri, uçuş bilgi hizmetleri ve uyarı hizmetleri hep beraber hava trafik hizmetlerini oluştururlar.


13. Soru

Hava trafik yönetiminin amacı nedir?

Cevap

Hava sahası ve hava alanlarındaki tüm uçuşların emniyetli, ekonomik ve düzenli sürdürülmesini sağlamaktır.


14. Soru

Hava trafik hizmetlerinin amaçları nelerdir?

Cevap

Hava trafik hizmetlerinin amaçları şunlardır: • Uçaklar arasındaki çarpışmaları önlemek, • Manevra sahasındaki uçakların o sahadaki mânialarla çarpışmasını önlemek, • Düzenli bir trafik akışını sürdürmek ve hızlandırmak, • Uçuşların emniyetli ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için faydalı tavsiye ve bilgileri sağlamak, • Arama-kurtarmaya ihtiyaç duyan uçakla ilgili olarak ilgili kuruluşları uyarmak ve istenildiğinde bu kuruluşlara yardımcı olmak.


15. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı hava trafiğini nasıl tanımlamıştır?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) uçuştaki ve hava alanlarının manevra sahalarındaki bütün hava araçlarının harekâtını hava trafiği olarak tanımlanmaktadır.


16. Soru

Hava seyrüseferi hangi hizmetlerden oluşur?

Cevap

Hava seyrüsefer hizmetleri haberleşme seyrüsefer izleme, meteoroloji hizmetleri, hava trafik yönetimi ve diğer yardımcı havacılık hizmetlerinden oluşur.


17. Soru

VFR ve IFR nedir?

Cevap

Görerek uçuş kuralları (Visual flight rules) ile sürdürülen uçuşlar olup uçuştaki meteorolojik koşulların; rüyet, bulutların yatay ve dikeydeki mesafesi ile belirlenen limitler altında olduğu hâlde yani görerek meteorolojik koşullar altında sürdürülen uçuşlardır. Aletli uçuş koşulları ise IFR (Instrument flight rules) harfleri kullanılarak kısaltılmış kod olup görerek uçuş koşulları dışında görsel yardım alınmadan yalnızca hava aracındaki bordo aletleri kullanılarak sürdürülen uçuşlardır.


18. Soru

Ülkemizde hava trafik kontrolörü lisansı hangi kuruluş tarafından verilmektedir?

Cevap

Bu lisans ülkemizde sivil havacılık otoritesi olan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir.


19. Soru

Hava trafik kontrol hizmetleri hangi hizmetlerden oluşmaktadır?

Cevap

Meydan kontrol, yaklaşma kontrol ve saha kontrol hizmetlerinden oluşmaktadır.


20. Soru

Hava trafik akış ve kapasite yönetimi için kullanılan talep girdileri nelerdir?

Cevap

Uçuş planları, merkezi akış yönetim birimi tarafından hava trafik akış ve kapasite yönetimi için kullanılan talep girdilerini oluşturmaktadır. Hava alanı kapasite bilgileri, hava trafik kontrolden gelen sektörlerin kapasite bilgileri ve askeri hava sahası bölümlerinden elde edilen kullanılabilir rota ve hava sahası bilgileri de sistemin kapasite bilgilerini oluşturmaktadır.


21. Soru

Hangi hava araçları tek bir merkezden aynı kurallara bağlı olarak hava trafik hizmeti alırlar?

Cevap

Gerek bir havaalanı üzerinde hareket eden gerek bir havaalanına inişle gelen ve gerekse de hava yollarında sürekli hareket hâlinde olan hava araçları tek bir merkezden aynı kurallara bağlı olmak üzere hava trafik hizmeti alırlar.


22. Soru

Farkı görev uçuşları olarak neler sayılabilir?

Cevap

Farklı görev uçuşu olarak genel havacılık amaçlı uçuşlar, eğitim uçuşları, ticari tarifeli ve tarifesiz uçuşlar, askerî amaçlı uçuşlar sayılabilir.


23. Soru

Bir hava aracının uçuş profili nasıl devam eder?

Cevap

Bir hava aracının uçuş profili, uçağın kalkış havaalanından kalktıktan sonra seyir irtifasına varıncaya kadar yapmış olduğu tırmanma hareketi, sonrasında seyir irtifasında yaptığı seyahat uçuşu ile devam eder. Varış havaalanına yaklaşmasını takiben havaalanı için alçalma hareketi ve havaalanında piste inişi ile operasyon sona erer.


24. Soru

Hava trafik yönetimi sistemi nedir?

Cevap

Hava yolu ulaştırma sisteminin uçuş emniyeti açısından en önemli bileşeni hava trafik yönetimi sistemidir.


25. Soru

Meydan kontrolde hava araçları nasıl takip edilir?

Cevap

Meydan kontrolde hava araçlarının gözle takibi esastır.


26. Soru

Hava trafik kontrolörünün görevlerini neler oluşturmaktadır?

Cevap

Planlama, koordinasyon, haberleşme ve kontrol oluşturmaktadır.


27. Soru

Müsaade nedir?

Cevap

Hava trafik kontrol ünitesi tarafından hava araçlarına yörüngesi hakkında uyması için verilen talimatlardır.


28. Soru

Hava aracının uçuş profili hangi gruplarda incelenebilir?

Cevap

Hava aracının uçuş profili; • Hava alanı üzerinde yapmış olduğu operasyonlar ve • Hava sahalarında yapmış olduğu operasyonlar olmak üzere iki grupta incelenebilir.


29. Soru

Aletli uçuş koşulları nedir?

Cevap

Aletli uçuş koşullarıise IFR (Instrument Flight Rules) harfleri kullanılarak kısaltılmış kod olup görerek uçuş koşulları dışında görsel yardım alınmadan yalnızca hava aracındaki bordo aletleri kullanılarak sürdürülen uçuşlardır.


30. Soru

Uçuş seviyesi nedir?

Cevap

Basınç irtifası altimetre ayarı için irtifalar uçuş seviyesi olarak okunur. Feet cinsinden irtifanın 100’e bölünmesi ile elde edilen değerine uçuş seviyesi denir.


31. Soru

İki uçak arasında olması gerekli minimum ayırma mesafesi uçakların kategorilerine bağlı olarak nerede verilmiştir?

Cevap

İki uçak arasında olması gerekli minimum ayırma mesafesi uçakların kategorilerine bağlı olarak, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının Hava Trafik Yönetimi başlıklı 4444 numaralı dokümanında detaylı olarak verilmiştir.


32. Soru

Meydan turu kısaca nasıl açıklanabilir?

Cevap

Meydan turu, herhangi bir hava meydanında görerek şartlarda iniş kalkış yapan uçakların izledikleri dikdörtgen güzergahtır. Uçakların inişe yönelik olarak pist etrafında yerden belirli bir yükseklikte izledikleri trafik paternidir. Meydan turunun her bir aşamasına “bacak” denir. Meydan turu -meydan koşulları aksini zorunlu kılmadıkça- neredeyse her zaman sola dönüşlü yapılır.


33. Soru

Hava seyrüsefer hizmetleri kim tarafından verilir?

Cevap

Uçuş emniyetini temin eden bu hizmetler ülkelerin hava seyrüsefer hizmet sağlayıcıları tarafından verilir.


34. Soru

Yaklaşma ve saha kontrol hizmetlerinde uçaklar nasıl izlenir?

Cevap

Hava aracının yörüngesinden de anlaşılacağı üzere yaklaşma ve saha kontrol hizmetlerinde hava aracının gözle takibi mümkün olmadığı için uçakların izlenmesi radar yardımıyla gerçekleştirilir.


35. Soru

Hava trafik kontrolörünün görevini yapabilmesi için ne gereklidir?

Cevap

Hava trafik kontrol hizmetini sunan hava trafik kontrolörünün görevini yapabilmesi için ülkesinin havacılık otoritesi tarafından verilen “Hava Trafik Kontrolörü Lisansına” sahip olması gereklidir. Bu lisans ülkemizde sivil havacılık otoritesi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. 


36. Soru

Uyarı hizmetleri nedir?

Cevap

Arama kurtarma hizmetlerine ihtiyaç duyan hava araçlarıyla ilgili olarak gerekli kuruluşları uyarmak ve gerektiğinde bu kuruluşlara yardımcı olmak amacıyla uçuş bilgi bölgesi içerisinde verilen hizmetlerdir.


37. Soru

Hava araçlarına verilen talimatlar için iki yönlü haberleşme hangi dille sağlanır?

Cevap

Tüm konuşmalar, İngilizce temelli freyzyoloji olarak isimlendirilen bir havacılık dili ile sağlanır.


38. Soru

Hava trafiği nedir?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının (ICAO – International Civil Aviation Organization) eklerine göre uçuştaki ve hava alanlarının manevra sahalarındaki bütün hava araçlarının harekâtı hava trafiği olarak tanımlanmaktadır.


39. Soru

Uçaklar arasında kaç tür ayırma mesafesi vardır?

Cevap

Uçaklar arasında iki tür ayırma vardır: • Ayırmaların ilki düşey ayırma uçaklar arasında olması gerekli irtifa olup uçağın yönüne bağlı olarak belirlenir. • Uzunlamasına ve yanlamasına ayırmalar ise aynı yol üzerinde uçan uçaklar arasındaki yanlamasına ve uzunlamasına mesafeler ve kesişen rotalar üzerinde birbirine yaklaşan uçaklar arasında olası gerekli mesafedir.


40. Soru

Hava trafik hizmetleriyle emniyet nasıl korunur?

Cevap

Hava trafik hizmetleriyle emniyet uçaklar arasındaki ayırma mesafeleri ile korunur.


41. Soru

Havacılık dilinde tüm konuşmalar hangi dil ile sağlanır?

Cevap

Tüm konuşmalar, İngilizce temelli freyzyoloji olarak isimlendirilen bir havacılık dili ile sağlanır.


42. Soru

Stratejik akış yönetiminin çıktısı nedir?

Cevap

Stratejik akış yönetiminin çıktısı ağ operasyon planıdır. Ağ operasyon planı; sezonluk, aylık, haftalık ve günlük tıkanıklık tahminlerini ve bunları çözecek trafik akış ve kapasite yönetimi ve hava sahası yönetimi önlemlerini gösteren trafik talep ve kapasite planlarını içeren bir dokümandır.


43. Soru

Uyarı hizmeti kimlere verilir?

Cevap

Uyarı hizmeti; hava trafik kontrol hizmeti sağlanan tüm uçaklara, uygulanabildiği kadar uçuş planı doldurmuş olan ve hava trafik hizmeti ünitelerince bilinen tüm uçaklara ve kanunsuz girişime uğramış olduğu bilinen veya kanunsuz girişime uğradığına inanılan her uçağa sağlanır.


44. Soru

Farklı görev uçuşu olan uçuşlar hangileridir?

Cevap

Farklı görev uçuşu olarak genel havacılık amaçlı uçuşlar, eğitim uçuşları, ticari tarifeli ve tarifesiz uçuşlar, askerî amaçlı uçuşlar sayılabilir


45. Soru

Birbirine problem olan hava trafiklerinin birbirinden ayrılması için hava trafik kontrolörü uçağın hangi parametrelerini değiştirebilir?

Cevap

Uçağın üç parametresini değiştirebilir: • Uçuş başını, • Uçuş hızını, • Uçuş irtifasını.


46. Soru

Saha kontrolde ve radarlı olarak yapılan ayırmalarda mesafe ne kadardan az olamaz ve bu mesafenin değiştirilmesiyle ilgili düzenleme nedir?

Cevap

Saha kontrolde ve radarlı olarak yapılan ayırmalarda bu mesafeler 5 deniz milinden az olamaz fakat her bir ülke kendi kullandığı radar sisteminin güvenirliğini, kontrolör personel gibi altyapısına bağlı olarak bu minimumu genişletebilir fakat hiç bir zaman Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının belirlediği limitin altına indiremez.


47. Soru

Ön taktik akış yönetimi aşamasının çıktıları nelerdir?

Cevap

Bu aşamanın çıktıları hava trafik akış ve kapasite yönetimi bilgilendirme mesajı / ağ haberleri ve operasyon planı portalı vasıtasıyla yayımlanan hava trafik akış ve kapasite yönetimi günlük planıdır.


48. Soru

Hava yoluna olan talebin zamana göre değişiklik göstermesi ile hava trafik sisteminde problemler yaşanmasının nedenleri nasıl özetlenebilir?

Cevap

Tatiller ve toplumun seyahat alışkanlıklarından dolayı belirli zamanlarda görülen trafik yığılmaları, çeşitli hava trafik yönetim sistemlerinin kapasitelerindeki farklılıklar, olası trafik talepleri ile ilgili olarak yetersiz bilgi toplanması, tıkanıklıkları çözümleyebilecek uygun teknik ve usullerin yetersizliği.


49. Soru

Meydan kontrol hizmetleri nedir?

Cevap

Hava araçları arasındaki çarpışmaları önlemek, manevra sahasındaki hava araçlarının o sahadaki manialarla çarpışmasını önlemek ve düzenli hava trafik akışını sürdürüp hızlandırmak amacıyla hava alanları üzerinde, yerde ve üzerindeki boyutları belirli hava sahalarında sunulan hizmetlerdir.


50. Soru

Hava trafik kontrol kulelerinde çalışan trafik kontrolörlerinin çalışma pozisyonları nelerdir?

Cevap

Hava trafik kontrol kulelerinde çalışan trafik kontrolörlerinin dört farklı görevi ve çalışma pozisyonu vardır: • Kule çalışma pozisyonu, • Yer çalışma pozisyonu, • Müsaade dağıtım çalışma pozisyonu, • Yardımcı çalışma pozisyonu.


51. Soru

Hava trafik kontrol sisteminde kapasite nasıl tanımlanır?

Cevap

Hava trafik kontrol sisteminin operasyon esnasında uçaklara hizmet verme yeteneği hava trafik sisteminin kapasitesi olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle verilen bir zaman diliminde hava sahasına giren, hava sahasından çıkan veya hava alanına inen hava alanından kalkan hava aracı sayısıdır.


52. Soru

Avrupa hava trafik akış ve kapasite yönetimi hangi kuruluş tarafından karşılanmaktadır?

Cevap

Bu hizmet Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC-European Civil Aviation Conference) hava sahasındaki ülkeler adına Brüksel’de bulunan eski adı merkezi akış yönetim birimi yeni adı ağ yönetimi olan birim tarafından gerçekleştirilmektedir.


53. Soru

Yaklaşma kontrol hizmeti nedir?

Cevap

Hava araçlarının tırmanma ya da alçalma uçuşu yaparken birbirine göre emniyetinin sağlanması için radar yardımı ile verilen hizmettir.


54. Soru

Slot tahsisi nedir?

Cevap

Slot tahsisi havayollarının uluslararası havaalanlarına iniş, kalkış yapması, hava trafik kontrol sektörleri ve hava sahası için tahsis edilen ilgili zamanlardır.


55. Soru

Slot tahsisinin yapılması ne zaman tamamlanır?

Cevap

Slot tahsisinin yapılması motor çalıştırma zamanından 2 saat öncesine kadar tamamlanır.


56. Soru

Özel kullanımlı sahalar nelerdir?

Cevap

Çoğunlukla askeri havacılık amaçlı tesis edilmiş hava sahalarıdır. Özel kullanımlı hava sahaları; • Tehlikeli sahalar, • Yasak sahalar ve • Sınırlı kullanımlı sahalardan oluşur. Yasak sahalar içerisinde sivil uçuşlara izin verilmeyen sahalardır. Sınırlı kullanımlı hava sahaları içerisinde belirli koşullara bağlı kalınarak sivil hava trafiğinin kullanıldığı sahalardır. Tehlikeli hava sahaları ise içerisinde hava trafiğine tehlike oluşturabilecek faaliyetlerin olduğu boyutları belirli hava sahalarıdır.


57. Soru

Kontrolsüz hava sahaları nedir?

Cevap

Kontrolsüz hava sahaları içerisinde kontrol hizmetlerinin verilmediği sahalardır.


58. Soru

Bir hava aracının uçuş profili nasıl seyreder?

Cevap

Bir hava aracının uçuş profili, uçağın kalkış havaalanından kalktıktan sonra seyir irtifasına varıncaya kadar yapmış olduğu tırmanma hareketi, sonrasında seyir irtifasında yaptığı seyahat uçuşu ile devam eder


59. Soru

Farklı performanslı hava araçları hangi özelliklere sahiptir?

Cevap

Farklı performanslı hava araçları denildiğinde ise hava araçlarının kendi tasarımları ile belirlenmiş farklı tırmanma-alçalma veya seyahat hızına sahip, farklı optimum uçuş profillerine sahip olmaları akla gelmelidir. Farklı operasyon
tipi olarak VFR veya IFR kurallarına bağlı olarak sürdürülen uçuşlar düşünülmelidir. Tüm bu farklı karakteristiklere sahip uçuş operasyonlarının birbirine göre emniyeti sunulan hava trafik hizmetleri ile sağlanmaktadır


60. Soru

Birbirine problem olan hava trafiklerinin birbirinden ayrılması için hava trafik kontrolörü uçakta neleri değiştirebilir?

Cevap

Birbirine problem olan hava trafiklerinin birbirinden ayrılması için hava trafik kontrolörü uçağın üç parametresini değiştirebilir:
1. Uçuş başını,
2. Uçuş hızını ve
3. Uçuş irtifasını


61. Soru

Hava trafik kontrol hizmetleri kaç tür hizmetten oluşur?

Cevap

Hava trafik kontrol hizmetleri üç farklı hizmetten oluşmaktadır: Meydan kontrol, yaklaşma kontrol ve saha kontrol.


62. Soru

Saha kontrol hizmeti nedir?

Cevap

Yol kontrol hizmeti olarak da isimlendirilen saha kontrol hizmetleri hava yollarında uçakların emniyetli uçuşlarını sürdürmek amacıyla verilen radarlı kontrol hizmetidir.


63. Soru

Bir hava trafik kontrolörünün görev çevrimi nasıldır?

Cevap

Bir hava trafik kontrolörü¨, kontrolü¨ altındaki her bir uçağın radar ve telsiz yardımıyla aldığı pozisyon bilgilerini hafızasında canlandırılarak tüm mevcut yörüngeleri ve bir sonraki zaman dilimindeki yörüngeleri hesaplar. Hesaplama sonucu olası problemleri saptar, çözümler ve hava trafik kontrol müsaadesi olarak ilgili mürettebata iletir.


64. Soru

Hava trafik kontrolörünün iş yükünü azaltmak amacıyla terminal kontrol sahasında neler yapılır?

Cevap

Hava trafik kontrolörünün iş yükünü azaltmak amacıyla terminal kontrol sahasında; • Standart geliş yolları ve • Standart aletli kalkış yolları tesis edilir ve yayımlanır.


65. Soru

Bir hava aracı için optimum uçuş seviyesi neye göre seçilir?

Cevap

Bir hava aracı için optimum uçuş seviyesi; • Gideceği yöne ve • Kullanılacak uçuş seviyesine göre seçilir.


66. Soru

Uçuş bilgi hizmetleri kimlere sunulur?

Cevap

Hava trafik kontrol hizmeti verilen veya kontrol hizmeti verilmeyen ancak ilgili hava trafik hizmet ünitelerince bilinen hava araçlarına sağlanır.


67. Soru

Stratejik akış yönetimi nedir?

Cevap

Stratejik akış yönetimi uçuş gününden 7 gün ve daha öncesinden başlayan ve araştırma, planlama ve koordinasyon faaliyetlerinin gerçekleştirildiği aşamadır.


68. Soru

Uçuş bilgi hizmetleri nedir?

Cevap

Uçuşların emniyetli ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için faydalı tavsiye ve bilgileri temin etmek için uçuş bilgi bölgesi içerisinde sağlanan hizmetlerdir.


69. Soru

Kontrol kapasitesi ne amaçla kullanılır ve neye bağlıdır?

Cevap

Kontrol kapasitesi kontrolör iş yükü ve hava sahası sistemindeki trafik akışı arasındaki ilişkinin belirlenmesi için kullanılır. Kontrol kapasitesi; • Trafik karakteristiği, • Sektörleme, • Kontrolör ekip organizasyonu ve • Otomasyon düzeyine bağlıdır.


70. Soru

Hava trafik akış ve kapasite yönetimi nedir?

Cevap

Hava trafik kontrol kapasitesinin maksimum ölçüde kullanımını ve trafik yoğunluğunun ilgili hava trafik hizmetleri otoritesi tarafından yayınlanan kapasitelere uyumlu olmasını temin ederek, hava trafik akışının emniyetli düzenli ve hızlı şekilde gerçekleşmesine katkıda bulunmak amacıyla verilen bir hizmettir.


71. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından belirlenmiş uçak ağırlık kategorileri nelerdir?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından belirlenmiş uçak ağırlık kategorileri şöyle sıralanabilir: • Hafif-maksimum kalkış ağırlığı 7000 kg veya daha hafif olan uçaklar. • Orta-maksimum kalkış ağırlığı 7000 kg’dan fazla ve 136000 kg’dan hafif olan uçaklar. • Ağır-maksimum kalkış ağırlığı 136000 kg veya daha ağır olan uçaklar.


72. Soru

Yaklaşma kontrolörü uçakların emniyeti uçuşu için ayırma işlemini yaparken hangi parametreleri kullanır?

Cevap

Ağırlık parametresi ve uçakların yaklaşma hızını kullanır.


73. Soru

Hava trafik kontrol sistemi kapasite problemlerinin sonuçları sistem verimsizliği yönünden nelere sebep olmaktadır?

Cevap

Kalkıştan önce veya inişten sonra yerde bekleme, uçuşta bekleme, ekonomik olmayan yörüngelerde uçma, uçuş yörüngesi değişikliği, uçuş yoğunluğu ve filo planlamasında aksaklıklar, uçak işleticisi için maliyet riskleri, havaalanları ve terminal binalarında tıkanıklıklar ve yolcu tatminsizliği sorunlarına sebep olmaktadır.


74. Soru

Hava sahası yönetimi nedir?

Cevap

Hava sahası yönetimi; verilen bir hava sahasında verilen bir zaman diliminde hava sahası kullanımını maksimum düzeye çıkarmak için gerçekleştirilen bütün faaliyetlerdir. Hava sahası yönetimi tanımlanan şekilde en iyi hava sahasını yaratabilmek için yürütülen tüm stratejik planlama ve problem çözme çalışmalarının bütünüdür.


75. Soru

Gösterge hızı nedir?

Cevap

Gösterge hızı, hava hızı göstergesinden okunan hız değeridir.


76. Soru

En iyi hava sahası nedir?

Cevap

En iyi hava sahası, içerisinde düzenlenen operasyonlarda beklemelerin az olduğu, uçuşların az yakıt sarf ederek ekonomik şekilde tanımlanabildiği, yüksek emniyet düzeyinde ve mevcut yapısı ile gelecekteki trafik talebini karşılayabilecek yapıda olan tüm bunlara ek olarak hava trafik kontrolörleri ve pilotların iş yükünün az olduğu hava sahalarıdır.


77. Soru

Hava sahası nedir ve kaça ayrılır?

Cevap

Hava sahası, hava araçlarının seyrüseferlerini yaptıkları yerlerdir. İçerisinde hava trafik hizmetlerinin sağlandığı en büyük hava sahası uçuş bilgi bölgesi olmak üzere; • Kontrollü, • Kontrolsüz ve • Özel kullanımlı hava sahaları olarak üçe ayılır.


78. Soru

Kontrollü hava sahaları nelerden oluşur?

Cevap

Kontrollü hava sahaları; • Kontrol zonu, • Terminal kontrol alanı ve • Hava yollarından oluşur.


79. Soru

Hava trafik hizmetleri nelerden oluşmaktadır?

Cevap

Hava trafik kontrol hizmetleri, uçuş bilgi hizmetleri, uyarı hizmetleri hep beraber hava trafik hizmetlerini oluştururlar


80. Soru

Hava trafik yönetimi hangi kapsamda değerlendirilir?

Cevap

Hava trafik yönetimi hava seyrüsefer hizmetleri kapsamında değerlendirilir.


81. Soru

Hava trafik hizmetlerinin amaçları nelerdir?

Cevap

1. Uçaklar arasındaki çarpışmaları önlemek,
2. Manevra sahasındaki uçakların o sahadaki mânialarla çarpışmasını önlemek,
3. Düzenli bir trafik akışını sürdürmek ve hızlandırmak,
4. Uçuşların emniyetli ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için faydalı tavsiye ve bilgileri sağlamak,
5. Arama-kurtarmaya ihtiyaç duyan uçakla ilgili olarak ilgili kuruluşları uyarmak ve istenildiğinde bu kuruluşlara yardımcı olmak.


82. Soru

Bir hava aracının tırmanma ve alçalma hareketlerini gerçekleştirdiği hava sahaları içerisindeki uçuş emniyeti nasıl sağlanır?

Cevap

Tırmanma ve alçalma hareketlerini gerçekleştirdiği hava sahaları içerisindeki uçuş emniyeti ise yaklaşma kontrol hizmetleri ile seyahat uçuşunu yaptığı hava sahalarındaki emniyeti ise saha kontrol hizmetleri ile sağlanır.


83. Soru

Uçuş profili üzerindeki hareketler kaç  farklı grupta  incelenebilir?

Cevap

Profil üzerindeki hareketler iki farklı grupta irdelenebilir: Hava alanları üzerinde yerde yapmış olduğu operasyonlar ve hava sahalarında yapmış olduğu operasyonlar.


84. Soru

Kontrol kulelerinde çalışan hava trafik kontrolörlerinin kaç farklı görevi vardır?

Cevap

Kontrol kuleleri tüm havaalanı hava tarafına hakim olacak bir konumda bulunur. Burada çalışan hava trafik kontrolörlerinin dört farklı görevi, çalışma pozisyonu vardır:
1. Kule çalışma pozisyonu,
2. Yer çalışma pozisyonu,
3. Müsaade dağıtım çalışma pozisyonu ve
4. Yardımcı çalışma pozisyonu.


85. Soru

Ülkemizde hava seyrüsefer hizmetleri kimler tarafından sağlanır?

Cevap

Ülkemizde Devlet Hava Meydanları İşletmesi tarafından sağlanmaktadır.


86. Soru

İlk uçuş ne zaman gerçekleştirilmiştir?

Cevap

İlk uçuş 1903 yılında gerçekleştirilmiştir.


87. Soru

Hava trafik kontrolörü görevini yapabilmek için nereden ve hangi lisansı almalıdır?

Cevap

Ülkenin sivil havacılık otoritesinden hava trafik kontrolörü lisansı almalıdır.


88. Soru

Verilen tüm hava trafik hizmetlerinin hedefi nedir?

Cevap

Verilen tüm hava trafik hizmetlerinde hedef uçuş emniyetinin sağlanmasıdır.


89. Soru

Meydan kontrolörlerinin görevlerini yaparken kullandıkları donanımlar nelerdir?

Cevap

Meydan kontrolörlerinin görevlerini yaparken kullandıkları donanımlar; • İki yönlü haberleşme için telsiz, • Dürbün, • Stripler, • Havaalanı yer ışıkları kontrol paneli, • Meteoroloji bilgi sistemi, • Aldiz lambası, • Yer radarıdır.


90. Soru

Meydan turunu her bir aşamasına ne denir?

Cevap

Meydan turunun her bir aşamasına back denir.


91. Soru

Uçuş planları kim tarafından ne zaman hazırlanır?

Cevap

Motor çalıştırma zamanından en geç 3 saat öncesinde uçak işletmecileri tarafından hazırlanıp gönderilir.


92. Soru

Hava trafik kontrol sisteminin kapasitesini belirleyen faktörler nelerdir?

Cevap

Hava trafik kontrol sisteminin kapasitesini belirleyen faktörler şöyle sıralanabilir: • Hava sahası kısıtlayıcısı, • Teknik olanaklar ile ilgili kısıtlayıcılar, • Prosedür kısıtlayıcıları, • Kontrol iş yükü kısıtlayıcısı ve • Hava araçlarının performans karakteristikleri.


93. Soru

Hava alanları üzerinde hareket eden tüm uçakların birbirine göre
emniyetli uçuşundan hangi sistem sorumludur?

Cevap

Bir uçağın emniyetli uçuşundan yalnızca o uçağın pilotu sorumlu iken hava sahalarında ve hava alanları üzerinde hareket eden tüm uçakların birbirine göre emniyetli uçuşundan hava trafik yönetimi sistemi sorumludur.


94. Soru

Hava seyrüsefer hizmetleri hangi hizmetlerden oluşur?

Cevap

Hava seyrüsefer hizmetleri haberleşme-seyrüsefer-izleme, meteoroloji hizmetleri, hava trafik yönetimi ve diğer yardımcı havacılık hizmetlerinden oluşur.


95. Soru

Hava trafik kontrolör adayının lisans sınavına girebilmesi için neler gereklidir?

Cevap

Bir adayın lisans sınavına girebilmesi için 30 yaşından gün almamış olması, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının 1.Ekinde hava trafik kontrolörü için belirlenmiş sağlık koşullarını sağlaması ve İngilizce dilini belirli bir düzeyde bilmesi gereklidir.


96. Soru

Hava araçlarına verilen tüm talimatlar için önemli olan faktörler nelerdir?

Cevap

Hava araçlarına verilen tüm talimatlar için iki yönlü haberleşmede kullanılan telsizler ve bunların frekansları çok önemlidir. Telsiz ile yapılan konuşmanın net anlaşılır bir şekilde iletilip pilot tarafından bunun doğru anlaşılması büyük önem taşımaktadır. 


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v