Sayısal Fotoğraf Baskı Teknikleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

HDR işlemi nasıl yapılır?

HDR işlemi yapmak üzere geliştirilen geliştirilen yazılımlar, aslen profesyonel amaçlar için hizmet verse de yaratıcı görüntü üretiminde de kullanılabiliyorlar. Profesyonel çekimlerde HDR işlem kullanımı, iç mekan çekimlerinin en sık karşılaşılan sorunu olan iç / dış ışık dengesini sağlamakta yardımcı olmaktadır. Bu sorunun çözmenin başka yolları olsa da, HDR yazılımının etkin işleyebilmesi için iç ve dış mekana uygun birer pozlama ve arada en az 3-4 pozlama daha olmak üzere, birbirlerinden 1 f-stop farklı en az 5-6 pozlama yaratmak işin temel yöntemi olarak algılanabilir.

HDR (High Dynamic Range) nedir?

Her ne kadar bütünüyle benzer bir süreç olmasa da, sayısal görüntüleme ile fotoğrafçılık terminolojisine giren HDR (High Dynamic Range – Yüksek Dinamik Aralık) görüntü işlem, zon sistemin amaçladığı detay zenginliği ve ışıklı / gölgeli alanlar dengesini sağlamayı amaçlıyor.

Sayısal fotoğrafçılığın yaygınlaşmasının ne tür avantajları olmuştur?

Bu avantajlar; • Direkt sonuç alabilme • Daha az film kullanma • Film ve banyo masrafında azalma • Çok sayıda alternatif çekebilme • Uzun ömürlü ve kaliteli depolama • Depolanan içeriğe kolay erişim Şeklinde sıralanabilir.

Gren azaltma süreci dengeli bir şekilde yürütülmezse karşılaşılabilecek olumsuzluklar nelerdir?

Gren azaltma süreci dengeli bir şekilde yürütülmezse; fotoğrafın genel dokusunda haddinden fazla pürüzsüzlük oluşmakta, grafik alanları birbirinden ayıran kenarların tanımları netsizleşmekte ve fotoğraf, grafik bir filtre uygulanmışçasına fotoğraf olmaktan uzaklaşmaktadır.

Algoritma nedir?

Herhangi bir problemin çözümü için izlenecek yol anlamına gelmektedir. Eğer sorun evden çıkıp işe gitmek ise; evden çıkılacak, otobüse binilecek, bilet atılacak, iş yerine varılacak gibi yapılacak bütün sıralı hareketler algoritmayı oluşturur.

Sayısal fotoğraf makineleri hangi dosya formatlarını üretmektedir?

• JPEG • TIFF • RAW

Geleneksel fotoğraflama sürecinde ampul ışığı ne tür bir renk sapmasına neden olur?

Ampul ışığı sarı renk sapmasına neden olur.

Sayısal makinelerde var olan White balance özelliği nasıl çalışır?

White balance özelliği renk sapmalarını histogram analizi yaparak saptar ve gerekli renk filtresini devreye sokarak renk sapmasını engeller. Doğru beyaz ayarları (White balance) seçildiğinde gerçek hayattaki renklere sadık bir renk paleti elde edilmesi olası hale gelir ve bu,sayısal sürecin avantajlarından birisini oluşturmaktadır.

Hizmet verilen veya fotoğraf gönderilen kişilerin, kullanılan makine ve yazılımın hangileri olduğunu bilmelerini önlemenin yolu nedir?

Sayısal dosyanın EXIF bilgisinden arındırılması gerekmektedir.

Hangi dosya formatının seçileceği nasıl belirlenir?

Bu formatlar farklı nitelik, kalite, dosya boyutunda olmaktadırlar. Hangi dosya formatının seçileceği teslim ortamına ve amaca göre değişebilmektedir.

Sayısal fotoğrafçılığın yaygınlaşmasının ne tür dezavantajları ortadan kaldırmıştır?

Bu dezavantajlar; • Tarama zorunluluğu • Zaman sıkışıklığı • Operatör hataları • Kötü tarayıcı kaynaklı kalitesiz sayısal dosyalar • Orijinal görsel malzemenin kaybolması • Yırtılma • Çizilme • Lekelenme • Tozlanma • Parmak izine maruz kalma • Yağlanma Şeklinde sıralanabilir.

Kumlanmayı düzeltmek için neler yapılabilir?

Kumlanmayı düzeltmek üzere, RAW modunda çekilmiş fotoğrafı Photoshop’un içine çekmeden Camera RAW ara yüzünü kullanarak veya yazılım içinden FilterNoise-Reduce Noise komutu kullanılmakta ve bu şekilde görece temiz sonuçlar elde edilebilmektedir. Bunun dışında NeatImage Nik D-fine, Noise Ninja gibi PS eklentileri bulunmakta; tüm bu kumluluk giderme (noise reduction) yazılımları farklı grenlerde farklı performanslar gösterdiğinden, bütçe elverdiği sürece bunların hepsinin yüklü olması doğru çözüm gibi durmaktadır.

Çok büyük noktalı ve rahatsız edici derecede kaba bir kumlanma varsa, temizlenmesinin tek çaresi “noise reduction” değerlerinin çok yüksek tutulması ise yapılması gereken nedir?

Yapılması gereken, giderme sonrasında Photoshop içinden tekrar ince bir gren yapısının fotoğrafın geneline uygulanması, suni bir efekt yaratan pürüzsüzlüğün olumsuz etkisini yok eder.

Geleneksel fotoğraflama sürecinde floresan ışığı ne tür bir renk sapmasına neden olur?

Floresan ışığı yeşile doğru renk sapmasına neden olur.

Geleneksel fotoğraflamada renk sapmasını önlemek için ne yapılır?

Bu sapmalara engel olmak için çeşitli renk filtreleri kullanılır.

Geleneksel fotoğraflamada renk filtresi kullanmamanın olumsuz etkisi nedir?

Bu filtrelerin kullanılmaması fotoğrafın estetik kalitesini düşürmektedir.

Sayısal makinelerde var olan hangi özellik renk sapmasını engeller?

White Balance - WB

Fotoğrafın boyutunu büyütme yolları nelerdir?

Böyle bir gereksinim söz konusu olduğunda ya Photoshop-Image Size komutu ya da PhotoZoom Pro, Alien Skin Blowup Genuine Fractals gibi Photoshop’a eklemlenen harici yazılımlar kullanılabilir.

RAW modunda çekim yaparken beyaz dengesi gözetilmeli midir?

RAW modunda çekerken beyaz dengesi (White balance - WB) ayarının özellikle belirlenmesi şart değildir. Bunun nedeni; yanlış bir WB ayarı bile kullanılsa, dosya bilgisayardan işlemden geçirileceği sırada RAW yönetimi yazılımı ile bunun düzeltilebilmesidir. Ancak bu durum RAW için geçerlidir. JPEG modunda çekim yapılıyorsa beyaz dengesi ayarının ortama göre doğru seçilmesi şarttır.

Siyah-beyaza dönüştürülen fotoğraflardan Lambda gibi bir cihazdan sayılsal baskı alınacaksa izlenmesi gereken yol nedir?

Dosya RGB bırakılmalı, renk ayrımı sonrası matbaa baskısı yapılacaksa daha zengin paletli bir baskı için CMYK moduna çevrilmelidir.

Piyasada bulunan bazı ileri düzey profesyonel gövdelerde ISO değeri maksimum hangi değerlerdedir?

Bazı ileri düzey profesyonel gövdelerde ISO, 25.600, 102.400 gibi daha önceleri tahmin edilmesi dahi güç değerlere yükselmiştir.

Photoshop içinde renkli bir fotoğraf siyah-beyaza hangi adımlarla dönüştürülür?

Image- Adjustments- Black & White.

Daha ileri düzey bir siyah-beyaz çevrim yöntemi ve ek efektler için hangi Photoshop eklentisi kullanılabilir?

“Nik” adlı yazılım şirketinin “Silver Efex Pro” adlı Photoshop eklentisi kullanılabilir.

Fotoğraf üzerinde yapılan manipülasyon nasıl tanımlanmaktadır?

Herhangi bir görüntü üzerinde yapılan ve görüntünün biçim ve içeriğini değiştiren, hata düzeltme, yeniden kadrajlama ve benzeri değişikliklere manipülasyon adı verilmektedir. Diğer bir tanımlamayla, fotoğrafın orijinaline yapılan müdahalelerin tamamı manipülasyondur

JPEG XR formatının özellikleri nelerdir?

Microsoft tarafından geliştirilmekte ve desteklenmektedir. • Microsoft’un HD (high definition) fotoğraf dosya formatı olarak da bilinir. • JPEG2000 kadar bile yaygın değildir.

Sayısal fotoğraf makinelerinde siyah-beyaz çekim yapmak istendiğinde siyah-beyaz çekim modu olmasına rağmen yapılması gereken nedir?

Doğru olan renkli fotoğraf çekip saha sonrasında bilgisayar ortamında renkliden siyah-beyaza çevrimini yapmaktır. Sayısal ortamda siyah-beyaz fotoğrafçılık film sürecindekinden çok daha farklı bir şekilde ilerlemekte ve çevrim sürecinde özen gösterilmezse baskılarda kötü sonuçlar alınabilmekte; bu yüzden bazı kişiler sayısal ortamdaki siyah-beyaz sonuçlardan memnun kalmamaktadırlar.

JPEG2000 formatının özellikleri nelerdir?

Bu formatın özellikleri; • Yaygınlık kazanamamıştır. • Normal JPEG’e göre etkileyici bir sıkıştırma performansı vardır. • Kalite seviyeleri üst düzeydedir. • Farklı işletim sistemleri “jp2” son ekini taşıyan bu formatı görüntüleyememektedir.

RAW yönetimi konusunda öne çıkan yazılımlar hangileridir?

Bu yazılımlar; • Adobe Photoshop ile birlikte gelen Camera RAW yazılım arayüzü, hayli gelişmiş ve kullanışlı bir RAW yönetimi ortamı sunmaktadır. • Adobe Ligtroom, PhaseOne CaptureOne, DxO Optics, Bibble Pro gibi hem Windows hem de Mac OS işletim sistemlerinde kullanılan yazılımlar bulunmaktadır. • Yalnızca Mac ortamında çalışan Aperture gibi sadece RAW yönetimi için tasarlanmış yazılımlar da mevcuttur.

Formatlar arasında en çok bilinen format hangisidir?

Formatlar arasında en çok bilinen format JPEG formatıdır.

JPEG formatının dosya uzantısı nedir?

JPEG formatının dosya uzantısı “.jpg”dir.

JPEG formatının açılımı nedir?

JPEG formatının açılımı “Joint Photographic Experts Group” (Birleşik Fotoğraf Uzmanları Grubu) şeklindedir.

JPEG formatının özellikleri nelerdir?

• Kayıplı sıkıştırma içerir. • Kayıplı sıkıştırmadan dolayı diskte en az yer kaplayan formattır.

Sıkıştırma skalaları nelerdir?

Sıkıştırma iki farklı skala üzerinden ilerler. Bunlar: • 1-12 (save veya save as) • 1-100 (save for web) Şeklinde sıralanabilir.

Sıkıştırma ile imge kalitesi arasındaki ilişki nasıldır?

Küçük dosya boyutları veren kayıplı sıkıştırma imge kalitesi ile ters orantılıdır. Haddinden fazla sıkıştırılan (örneğin 1/12 veya 10/100) imgelerde rahatsız edici derecede kalite bozulması gözlemlenebilir. Sıkıştırma iyice azaltıldığında ise (örneğin 12/12 veya 100/100) kalite en üst düzeye çıkar fakat dosya boyutu haddinden fazla artabilir. Hangi JPEG sıkıştırma oranının kullanılması gerektiğine dair genel geçer bir kural, formül yoktur. Fotoğrafın içindeki doku yapısına veya homojen renk alanları oranına, elde edilmek istenen yaklaşık dosya boyutuna, korunması istenen kaliteye göre bağlamsal kararlar verilmeli ve sıkıştırma oranı / görüntü kalitesi arasında bir orta nokta bulunması yoluna gidilmelidir. Her yazılımın ürettiği JPEG dosya boyutu, aynı sıkıştırma oranları kullansa da (örneğin 100’lük skala üzerinden 80, veya 12’lik skala üzerinde 9) birbirinden küçük oranlarda farklı olacaktır.

JPEG dışında, üzerinde çalışılan ve yine JPEG adını taşıyan kaç farklı resim formatı vardır?

JPEG dışında, üzerinde çalışılan ve yine JPEG adını taşıyan iki farklı resim formatı vardır. Bunlar: • JPEG2000 • JPEG XR Şeklinde sıralanabilir.

Photoshop’ta manipülasyon yapılmak istendiğinde dosyanın ilk açıldığındaki sürümünün kopyasını korumanın ve gerektiğinde kısmi veya bütünsel ölçekte geri dönüşün olası hale gelmesi için yapılması gereken nedir?

Fotoğraf Photoshop içine çekildikten sonra, Level / Curves gibi komutları “Layer>New Adjustment Layer” menü dizisinden ulaşılabilen “adjustment layers” üzerinden yapmak bu konuda işe yarayacaktır.

Sıkıştırmanın performanslı olması için fotoğrafın nasıl olması gerekir?

Fotoğraf içinde blok renkli homojen alanlar ne kadar çok ise sıkıştırma o kadar performanslı olur.

TIFF kayıt yaparken sıkıştırma seçenekleri nelerdir?

TIFF kayıt yaparken sıkıştırma seçenekleri; • None • LZW • ZIP • JPG Şeklindedir.

RAW formatının özellikleri nelerdir?

Bu formatın özellikleri; • “Sayısal negatif” olarak anılır. • Kayıtta profesyonellerin tercihidir. • Diğer formatlar gibi üst üste kayıt edilerek içeriği daimi olarak değiştirilebilen geçici dosyalar üretmektense; “master” adı verilen, özgün içeriği değiştirilmeden kaynak dosya olarak saklanabilmek üzere düşünülmüş bir dosya formatı • RAW dosyalar hiçbir zaman müşteri, matbaa veya dergi gibi ikinci partilere yollanmamalı, herhangi bir RAW yönetimi programında açılıp gerekli ayarlar yapıldıktan sonra TIFF ya da JPG olarak kaydedilerek gönderilmelidir. • Her kamera markasının, hatta her markanın farklı modellerinin ürettiği RAW dosyaları birbirinden farklı olabilmektedir. Şeklinde sıralanabilir.

TIFF dosya formatının özellikleri nelerdir?

Bu formatın özellikleri şu şekilde sıralanabilir: • Kayıpsız sıkıştırma olanağı tanır. • EPS ile birlikte en çok tercih edilen, • Neredeyse bütün görüntüleme yazılımları tarafından açılabilen, • Evrensel bir formattır.

TIFF kayıt seçeneklerinin özellikleri nelerdir?

Bunlar; • None sıkıştırma yapmadan kayıt sağlar. • LZW ve ZIP kalite kaybı olmadan sıkıştırma sağlar ve sıkıştırma isteyenlerin tercih edeceği iki format olmalıdır.

Sıkıştırma performansını olumsuz etkileyen fotoğraf özellikleri nelerdir?

Doğal ortamlar gibi çok sayıda renk ve organik şeklin bir arada bulunduğu dokulu fotoğraflar iyi sıkışmazlar.

Profesyonel, kişisel ya da sanatsal fotoğraf çekiminde format noktasında ideal süreç nasıl olmalıdır?

Fotoğrafları RAW modunda çekmek, fotoğrafları RAW yönetimi programı ile açıp gerekli manipülasyonu gerçekleştirmek, değişime uğramış fotoğrafı TIFF-LZW olarak kaydetmek, son olarak ise aynı fotoğrafa ait RAW, .xmp ve TIFF dosyalarının hepsini birden arşivlemek uzun zaman alan ancak ideal bir süreç olarak tanımlanabilir.

Zon sistem (Zone System) nedir?

Dünyanın en tanınmış doğa fotoğrafçılarından olan Ansel Adams’ın 1941 yılında Fred Archer ile formüle ettiği, siyah-beyaz fotoğrafta olası her türlü gri tonunu ve fotoğraflardaki her türlü detayı elde etmeye göre tasarlanan bir optimal pozlama + film banyosu / baskı sistemidir.

. D-SLR gövdelerin fiyatlarının ulaşılabilir seviyelere gelmesi neticesinde fotoğraf sayısında çok fazla bir artış olmuş ve depolama alanı konusunda bazı sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle JPEG dosya formatı çoğu fotoğrafçı tarafından yer tasarrufu açısından tercih edilmekte ancak bu durum görüntü kalitesinde kayba neden olmaktadır. Bu durumun önüne geçmek için neler yapılabilir?

JPEG formatında en kaliteli modda bile (yani 12/12 veya 100/100) kayıp olmaktadır ve JPEG kayıt bir kere gerçekleştirildikten sonra, o dosyayı TIFF veyaz benzeri kayıpsız bir formatta tekrardan kaydetmek kaybı geri getirmeyecektir. Artı olarak, üst üste birkaç kere yapılan her JPEG 12/12 kaydında kayıp yinelenecek, kayıt dizisinin ilk JPEG’i ile son JPEG’i arasında kalite farkı oluşacaktır.

İnternet sayfaları için küçük ebatlı ve dosya boyutlu fotoğraf üretimi için uygun format hangisidir?

İnternet sayfaları için küçük ebatlı ve dosya boyutlu fotoğraf için tek şans JPEG’dir. “Save” veya “Save as” seçeneği ile kayıt yapmak yerine “Save for web” kullanmak kilobayt cinsinden tasarruf ve fotoğrafların da daha çabuk yüklenmesini sağlayacaktır.

Sayısal manipülasyonda dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

• Üst üste çok sayıda işlem yapmaktan kaynaklanan aşırı gren / kumlanma (noise) ve işlem hatalarından kaynaklanan bozulma izleri (artifact), hem fotoğrafın kalitesini düşürecek hem de sayısal işlem sürecinin izlerini taşıdığından izleyicinin dikkatini dağıtacak ve fotoğrafa odaklanmasını zorlaştıracaktır. • Panoramik fotoğraf üretirken birbirine denk düşmeyen çizgiler, koyu-açık alanlar arasında denge kurabilmek için devreye sokulan ayarların doğru şekilde kullanılmamasından kaynaklanan çizgisel oluşumlar ve gerçek ötesi estetik izleyicilerin dikkatini çekecek ve fotoğrafın kusurlu görünmesine yol açacaktır. • Photoshop eklentileri (plugin) veya benzeri yazılımlarda fotoğrafı başka bir boyuta çıkaran ve heyecan verici sonuçlar elde edilmesine olanak veren filtrelerin kullanılmasında hayli dikkatli ve çekingen olunmalıdır.

Terabayt nedir?

Terabayt, bin gigabayt büyüklükte kayıt yapılabilir hafıza alanıdır.

Renkli film ve sayısal görüntüleme için zon sistem uygulanabilir mi?

Her ne kadar siyah-beyaz görüntüleme süreci için düşünülmüş olsa da zon sistem, renkli film ve sayısal görüntüleme için de faydalanılabilecek bir çekim + baskı referans bütünüdür.

Sayısal fotoğrafçılık başlıca hangi harcamalarda tasarruf sağlamıştır?

Sayısal fotoğrafçılık ne şekilde zamandan tasarruf edilmesini sağlamıştır?

EXIF bilgisini yok etmek nasıl bir fayda sağlayabilir?

Sayısal ortamda siyah beyaz çevrim süreçleri nasıldır?

Gren kum(noise)   nedir ?

Algoritma ne demektir?

İnterpolasyon ne demektir?

Sayısal fotoğraf makinesi kayıt formatlarından jpeg kullanımı nasıldır?

Kayıt formatlarından TIFF'in  avantajları nelerdir ?

Manipülasyon ne demektir?

Zon sistemi tanımlayınız ?

Tone mapping yaparken nelere dikkat edilmelidir?

Profesyonel çekimlerde HDR işlem kullanımı avantajları nelerdir ?

Raw modunda fotoğraf çekerken nelere dikkat edilmelidir?

Fotoğrafların hangi formatta saklanması doğru olur?