Sayısal Fotoğrafa Giriş Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Çağdaş teknolojinin sunduğu olanaklar nelerdir?

Günümüz insanı yaşamın önemli bir bölümünü, çağdaş teknolojinin sunduğu olanakları kullanarak sürdürüyor bilgisayar da teknolojinin bir parçası; ilk ortaya çıktığı günlerde, profesyonel iş yaşamındaki bireyler tarafından reddedildi. Eski kuşak gazeteciler daktilonun daha verimli olduğunu iddia ederken, bilgisayar korkularını gizlemeye çalıştılar. Bazı çalışanlar insana gereksinimi azaltacağını savundular. Oysa, teknolojiye ve gelişmlere karşı durulamayacağı kesindi. Nitekim insanlık, yirminci yüzyılın son dönemlerini, inanılmaz bir hızla gelişen teknolojiyi kabullenmek ve ona uyum sağlamakla geçirdi. Bilgisayar teknolojisi, ev kullanım aletleri, büro araç ve gereçleri gibi farklı biçimlerde yaşamın her anına girdi.

Geçiş döneminde sayısal fotoğraf makinelerinde nasıl bir gelişme gözlenmiştir?

Bu geçiş döneminin önemli araçlarından biri, sayısal fotoğraf makineleri; bu harika aletler kısa sürede yaygınlaştı ve fotoğraf çeken insan sayısında önemli oranda artış sağlandı. Sayısal makinelerle kullanıcıların işi kolaylaştı. Maliyetler azaldı. Bu arada bazı kullanım hatalarından dolayı hayal kırıklıkları yaşandı. Bunlar; tüketicinin satın aldığı makinenin teknik özelliklerini bilmeksizin alım yapması; kullanmayacağı ya da gerek duymayacağı özelliklere para ödemesi; satın aldığı makineyi, bilgi yetersizliği nedeniyle verimsiz kullanması gibi nedenler olarak sıralanabilir.

Bakaç ne demektir?

Geleneksel ya da sayısal olsun, bütün fotoğraf makinelerinin en önemli parçalarından biri bakaç olarak adlandırılan bölümüdür. Bakaç, fotoğrafçının görüntülemek istediği alanı belirlerken kullandığı çerçeve alanıdır. Fotoğraf çekimi öncesinde bilmek isteğimiz verilerin bir çoğu bakaç ekranında yer alır. Bakaçlar temel olarak, elektronik ve optik olmak üzere, iki farklı tipte üretilmektedir. Özellikle amatör kullanıcıya yönelik olarak üretilen bazı fotoğraf makinelerinde optik bakaç bulunmaz. Bu tip makinelerin bakaçları, hem LCD ekran hem de pencere ekran biçiminde ve elektronik olarak üretilmektedir. Yarı profesyonel ve profesyonel kullanıcı- lar için üretilen sayısal fotoğraf makinelerinde hem elektronik hem de optik bakaç bulunmaktadır.

Elektronik Bakaç ne demektir?

Sayısal fotoğraf makinelerinde kullanılan elektronik bakaçlar iki farklı türde üretilmektedir. Bir tanesi makinenin arka bölümünde bulunan LCD ekran biçiminde, diğeri ise klasik fotoğraf makinelerinde de olduğu gibi küçük bir pencere biçimindedir. Bazı makinelerde yalnızca LCD ekran biçiminde olan bakaçlar kullanılırken, bazı makinelerde hem LCD, hem de pencere biçimindeki bakaçlar birlikte kullanılmaktadır.

Optik Bakaç nedir?

Sayısal fotoğraf makinelerinin özellikle yarı profesyonel ve profesyonel SLR makinelerinde optik bakaçlar kullanılmaktadır. Optik bakaçlarda, görüntü merceklerden geçerek, doğrudan fotoğrafçıya ulaşmaktadır. Bu özellik, fotoğrafçının konuya daha fazla hakim olmasını ve çekim sürecini daha kolay gerçekleştirmesini sağlamaktadır.

Elektronik ve optik bakaçların kendi içlerinde avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Elektronik ve optik bakaçların kendi içlerinde avantaj ve dezavantajları vardır. Sayısal fotoğraf makinelerinin LCD ekranları, elektronik bir bakaç türü ve bir ön izleme penceresi olduğu gibi, çekim sonucunu anında gösteren bir kaynaktır. Çekilen fotoğrafın hemen görülebilmesine olanak sağlaması da, en önemli avantajlarından biridir. Çekim sonrasında çekilen fotoğrafın beklentiyi karşılayıp karşılamadığı, ışık gölge değerleri ya da renk değerleri hemen incelenebilir, gerekirse yeni bir çekim yapılabilir. Fakat bu sonuçların kesin olmadığı, yanıltıcı olabileceği de gözardı edilmemelidir. LCD ekranların iyi korunmadıkları zaman kolayca çizilmeleri de, bir dezavantaj olarak Kabul edilebilir. LCD ekranların en belirgin dezavantajlarından biri de, hiç kuşkusuz, çok fazla enerji tüketmesidir. Özellikle uzun süreli çekim çalışmalarında ekranın uzun süre kullanılması, makinenin bataryasının hızlı tükenmesine ve enerji sorunu yaşanmasına neden olabilir. Bu yüzden, özellikle de yedek batarya yoksa, dikkatli kullanılmalıdır. Çok önemli bir başka sorun ise, özellikle çok güneşli havalarda yapılan çekimlerde, ekranın yeterince belirgin görüntü vermemesidir. Güneş altında yapılan çekimlerin sonucunun görülebilmesi için gölge bir yer aramak, çoğu zaman bir zorunluluk haline gelmektedir.

Objektiflerin özellikleri nelerdir?

Objektifler, fotoğrafçılığın en önemli aygıtlarından biri, hatta bazı fotoğrafçılara göre, en önemlisidir. Bir konuyu beklentilere en uygun şekilde fotoğraflamak için, çok sayıda objektif seçeneği içinden bir seçim yapılması gerekir. Her objektifin kendine özgü bir yapısı ve sahip olduğu farklı özellikleri vardır. Objektifler, geniş açı, dar açı, değiştirilebilir açı (zoom) gibi görüş açısı ile yapılan sınıflandırmanın dışında; yararlı açıklık, perspektif kontrolü, görüntü sabitleyebilme gibi özellikler taşırlar. Günümüzde yaygınlaşan sayısal fotoğraf teknolojiside farklı bir objektif sisteminin oluşmasına neden olmuştur. Geleneksel küçük format fotoğraf makinelerinin 24x36 mm olan film boyutları için kullanılan objektifler, sayısal fotoğraf makinelerinin bugün hala üretilen ilk nesil gövdelerinde farklı sonuçlar vermektedir. Yeni nesil objektifler, algılayıcıların odak çarpanı özelliği nedeniyle, APS-C ve Tam Çerçeve için olmak üzere, iki farklı tipte üretilmektedir.

Taşınabilir depolama üniteleri ne işe yarar?

Fotoğraf çekimi oldukça zahmetli ve çok yorucu olabilen bir çal›şma sürecidir. Bu yüzden, çalışma sürecindeki sorunları azaltan her detay önemlidir, çalışmanın başarı düzeyini yükselten bir etkendir. Film kullanan fotoğrafçının değşik film türleri taşımak zorunda olduğu dönemler artık geride kaldı. Günümüzün profesyonel fotoğrafçısı, tek bir makine gövdesi ile, geçmişin bütün seçeneklerini yanında taşıyabiliyor. Dahası yeni hayata geçen olanaklardan yararlanabiliyor.

Ses kaydetme seçeneğinin avantajları nelerdir?

Günümüzde üretilen sayısal fotoğraf makinelerinin bazıları ses kaydedebilme seçeneği de sunmaktadır. Genellikle wav formatında eklenen bu özellik, makinelerde mikrofon ya da kaset işareti ile gösterilen bir tuş ile devreye sokulabiliyor. Bu seçeneğin fotoğrafçıya sunduğu olanak, çok önemli. Yoğun çekim çalışması yapan; sürekli mekan değiştiren; şehirden şehire, ülkeden ülkeye dolaşarak çekim yapan fotoğrafçıların, çektikleri fotoğraflarla ilgili not alma sorunu ortadan kalkmış oluyor. Fotoğrafçı istediği fotğraf dosyası üzerine belirli bir süre için ses kaydı girerek, fotoğrafın çekildiği yer, zaman, kişi isimleri gibi bilgileri kaydetme olanağına sahip oluyor. Ses kayıt seçeneği, fotoğrafların arşivlenmesini ve kullanımı sırasında bu bilgilere ulaflmayı kolaylaştırıyor. Fotoğraf dosyası üzerine yapılan kayıtlar 30sn ile 1 dakika uzunluğunda olabiliyor. Bu sürenin uzunluğu da, marka ve modele göre değişiklik gösterebiliyor.

Çekim düğmesi hızı hakkında bilgi veriniz?

Sayısal makinelerin özellikle basit gövdeli olan önemli bir bölümünde, Lag Time olarak tanımlanan bir zamanlama sorunu vardır. Çekim düğmesi hızı olarak dilimize aktarabileceğimiz bu sorun, Fotoğraf çekme karar anında, çekim düğmesine dokunulduğu an ile, çekimin gerçekleştiği an arasında geçen zamanı tanımlar. Bu zaman dilimi, özellikle amatör ya da basit diye tanımlayabileceğimiz sayısal fotoğraf makinelerinin en önemli ortak sorunlarından biridir. Bu sorunu örneklersek, havuza atlayan bir kişinin havadayken fotoğraflanmasının önündeki en büyük engeldir gibi bir tanımlamayla açıklayabiliriz. Fotoğrafçı, görüntülemek istediği anda çekim düğmesine dokunur. Fakat makinenin devreye girmesi ve fotoğrafın çekilmesi için geçen zamanda görüntü sona ermiştir. Bu süre, makineden makineye değişiklik göstermektedir.

Fotoğraf makinesinin seri çekim hafıza kapasitesi hakkında bilgi veriniz?

Fotoğraf makinesinin seri çekim hafıza kapasitesi, kayıt hızı ile bağlantılıdır. Burst Rate olarak adlandırılan özelliği, seri çekim sürecindeki hafıza kapasitesi olarak tanımlayabiliriz. Diğer bir deyişle, Makine algılayıcısı ilk çektiği fotoğrafı işleyip hafıza kartına aktarırken, ikinci, üçüncü fotoğrafı çekiyor olabilir. Bu süreçte, bir görüntünün kaydı bittiğinde, ikincisi hafızaya kaydedilebilecektir. Bu arada makine seri çekim modunda fotoğraf çekmeyi sürdürebilir. Çekilen fotoğraflar geçici hafızaya alınır, algılayıcı tarafından işlenir ve hafıza kartına yazılır.

Fotoğraf terminolojisine Frames per Second adıyla giren tanımlama ne demektir?

Spor fotoğrafçılığı ya da haber fotoğrafçılığı gibi alanlarda çalışanların en büyük beklentilerinden biri, fotoğraf makinelerinin seri çekim hızlarının yüksek olmasıdır. Fotoğraf terminolojisine Frames per Second tanımlamasıyla giren bu kavram, makinenin bir saniye içinde çektiği fotoğraf sayısını gösterir. Bazı olayların en can alıcı anları, ne zaman gerçekleşecği bilinse bile, tek çekim hızıyla fotoğraflanamaz. Bu nedenle, seri çekim modu tercih edilir ve çekilen fotoğraflar içinden beklentiyi en çok karşılayan kare seçilip kullanılır. Bu bir penaltı atışı sırasında yapılan seri çekim olabilecği gibi, yüksekçe bir yerden atlayan birinin görüntülenmesi de olabilir.

Makinenin sağlıklı çalışabilmesi için uyulması gereken prensipler nelerdir sıralaınız?

? Ekran Ayarları ? Ekran Parlaklık Ayarı ? Görüntü izleme Biçimleri ? Ekranda Pozlama Kontrolü ? Histogram Kullanımı

Makinenin doğru kullanımı için gerekli olan bilgiler nelerdir?

Sayısal fotoğraf makineleri, geleneksel makinelerle kıyaslandığında, daha fazla özen isteyen, dikkatli kullanılması gereken aygıtlar olarak görülebilir. Bu özellik, makinenin yapısını oluşturan elektronik sistemin hassas bir yapıya sahip olmasınının getirdiği bir durumdur; bu durum, makinenin suya, neme, darbelere ya da yoğun manyetik etkilere maruz kaldığında sorun yaratabileceğine işaret eder. Say›sal fotoğraf makinelerinin kullanımında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar hiçbir zaman gözardı edilmemeli, hafife alınmamalıdır.

Kullanma k›lavuzu kullanımı hakkında bilgi veriniz?

Bütün elektronik ve hassas kullanım gerektiren aygıtlarda olduğu gibi, sayısal fotoğraf makinelerinin de birer kullanma kılavuzları bulunur. Bunlar makinenin satıldığı paketin içerisinde yer alabildiği gibi, üretici firmanın internet sayfalarından da indirilebilir. Makinenin kullanımından önce kılavuzunun okunması son derece önemlidir. Bazı küçük ayrıntlar, kılavuz içersinde özellikle öne çıkarılarak kullanıcı uyarılabilmektedir. Sorun yaşadıktan sonra kılavuz okumanın bir yararı olmaz. Öncelikle kılavuzu okumak, daha sonra kullanıma geçmek her zaman daha doğrudur.

Koruyucu filtre kullanımı avantajları nelerdir?

Yeni alınan bir fotoğraf makinesinin objektifinin de makine gibi korunmaya alınması gerekir. Makine gövdesi ve objektif kullanımında en çok sakınılması gereken sorunların başında toz tehlikesi vardır. Makine gövdelerinde ve özellikle algılayıcılarda sorun yaratan toz, makinenin objektifi içinde önemli bir sorun kaynağıdır. Bu yüzden objektifler mutlaka koruyucu bir filter ile tozdan korunmalı, ön planda yer alan merceğin temizleme ve silme gibi işlemlere maruz kalmaması sağlanmalıdır.

Batarya-pil kullanımı nasıl olmalıdır?

Sayısal fotoğraf makineleri elektronik işlem yapan aygıtlardır. Bu yüzden enerji kaynaklarını oluşturan pil ya da batarya gibi yardımcı araçlar özenle izlenmelidir. Güçten düşmüş, zayıf batarya ya da pil kullanımı makineye zarar verebilir, hafıza kartı üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Fotoğraf makinesinin pil göstergesi izlenmeli, uyarı geldiğinde mutlaka yenisi ile değiştirilmeli ya da yeni enerji yüklenmelidir. Batarya ya da pilin sonuna kadar kullanımı sakıncalıdır.

Bellek kartları ve formatlama nasıl olmalıdır?

Bellek kartlarının tamamen dolmasına izin verilmemelidir. Kartlarda mutlaka boş yer bırakılmalı, kart bütünüyle dolmadan başka karta geçilmelidir. Bellek kartlarında yer alan görüntülerin en az iki farklı bilgisayara yüklenmesi, fotoğrafların güvenliği açısından önemlidir. Aktarımı yapılan kartları yeniden çekim sırası gelmeden formatlanmaması da bir güvenlik önlemi olabilir. Bellek kartlarının fortmatlanması önemli bir konudur. Bilgisayar kullanarak bellek kartı silinmesi ya da formatlanması, sorun yaratabilir. Formatlama işleminin mutlaka fotoğraf makinesi ile yapılması gerekir. Bilgisayarda yapılacak formatlama digital lobotomy olarak adlandırılan teknik bir soruna yol açabilir. Bu sorun, kartın okunamaz duruma düşmesi ve kullanım dışı kalmasına neden olur.

Sayısal makinelerdeki kullanım hatalarından kaynaklı hayal kırıklıkları nelerdir?

Bütün fotoğraf makinelerinde bulunan bakaç nedir?

Bakaçlar kaç tiptir?

Elektronik bakaç ve optik bakaç kimler tarafından tercih edilmektedir?

Sayısal fotoğraf makinelerinde kullanılan elektronik bakaçlar iki farklı türde üretilmektedir. Bir tanesi, makinenin arka bölümünde bulunan LCD ekran biçiminde, diğeri ise klasik fotoğraf makinelerinde de olduğu gibi küçük bir pencere biçimindedir.

Optik bakaçlar hangi sayısal makinelerde kullanılmaktadır?

Sayısal fotoğraf makinelerinin LCD ekranlarının en önemli avantajı, çekilen fotoğrafın hemen görüntülenebilmesidir. 

Sayısal fotoğraf makinelerinin LCD ekranlarının dezavantajları nelerdir?

Görüş açısı ile sıralandırılan objektifler nelerdir? 

• Geniş açı
• Dar açı
• Değiştirilebilir açı (zoom)

• APS-C
• Tam çerçeve

Mikro USM ya da Ring USM gibi kodlarla tanımlanan yeni nesil objektiflerin kendi bünyelerinde yer alan netleme sistemleri, otomatik netleme seçeneği devrede olduğu halde, el ile netlemeye izin veren sistemlerdir. 

Taşınabilir kart okuyucu ve depolama sistemleri, fotoğrafçıya ne gibi avantajlar sağlamaktadır?

Fotoğrafçı artık değişik birçok film türü taşımak zorunda kalmamaktadır. Tek bir makine gövdesi ile geçmişin bütün seçenekleri yanında taşınabilmektedir. Taşınabilir derecede küçük boyutlarla üretilen özel cihazlar, fotoğrafçının hem bilgisayar, hem kart okuyucu, hem de depolama ünitesi gereksinimlerini karşılayabilmektedir. Taşınabilir bu cihazlar fotoğrafçının bellek kartlarını boşaltabileceği bir bilgisayar işlevi görürken, çekilen fotoğrafların da hemen incelenip değerlendirilebilmesine olanak sağlamaktadır.

Sayısal fotoğraf makinelerinin bazılarında bulunan ses kaydetme özelliğinin işlevi nedir?

Sayısal makinelerdeki çalışma hızları hangi başlıklar altında toplanmaktadır?

• Makinenin çekime hazır olma hızı
• Çekim düğmesi hızı
• Kayıt hızı
• Seri çekim hafıza kapasitesi
• Sürekli çekim hızı

Sayılsal fotoğraf makinelerindeki görüntü izleme ekranlarının işlevi nedir?

Ekran parlaklık ayarı neden gereklidir?

• Kullanma kılavuzu
• Koruyucu filtre kullanımı
• Batarya pil kullanımı
• Bellek kartları ve format