Finansal Yönetim 2 Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sermaye Maliyeti Ve Sermaye Yapısı Kararları

1. Soru

Öz kaynak maliyeti nedir?

Cevap

Öz kaynak maliyeti hissedarların işletmeye sağladıkları fonlar karşılığında bekledikleri getiri oranıdır.


2. Soru

Adi hisse senetlerinin maliyeti ne anlam ifade eder?

Cevap

Adi hisse senetlerinin maliyeti işletme ortaklarının bekledikleri getiri oranı olarak ifade edilir. Adi hisse senetlerinin maliyeti temelde gelecekte gerçekleşecek kâr payı akımlarına bağlı olarak belirlenir. Adi hisse senedi ihracı ile sağlanacak fonları hisse senedi sahiplerine ödenecek kâr payı ödemelerinin bugünkü değerine eşitleyen ıskonto oranı, adi hisse senedi maliyetini ifade etmektedir.


3. Soru

Vergi oranı, ağırlıklı ortalama sermaye maliyetini nasıl etkiler?

Cevap

Vergi oranı, işletmeler daha uygun oranlar için hükümetler üzerinde baskı yapabilseler de, büyük ölçüde işletmelerinin kontrolünün dışındadır ve borç maliyetinin hesaplanmasında kullanıldığından sermaye maliyeti üzerinde önemli etkiye sahiptir. Vergi oranı, ayrıca sermaye kazancının göreceli olarak daha az vergilendirilmesi gibi durumlarda hisse senetlerine olan talebi arttırarak öz kaynak maliyetinin düşürülmesini sağlayabilir.


4. Soru

İşletmelerde hissedarların refah düzeyini maksimize etmek ve işletme değerini en yükseğe çıkartmak için neler yapılabilir?

Cevap

İşletmelerde hissedarların refah düzeyini maksimize etme amacının sağlanabilmesi için kullanılan kaynakların maliyetlerinin bilinmesi ve borç ile öz kaynak arasındaki en uygun bileşim oluşturularak maliyetleri düşürmek için çaba sarf edilmesi önemlidir. İşletme değerinin en yükseğe çıkarılması amacının gerçekleştirilebilmesi için, kaynakların optimal bir şekilde kullanılarak maliyetlerin minimize edilmesinin yanı sıra işletmenin ortalama sermaye maliyeti ile kıyaslandığında net bugünkü değer yaratan yatırımların da faaliyete geçirilmesi gerekir.


5. Soru

Sermaye maliyetinin yatırım riski ile ilişkisi nasıldır? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Bir yatırım ile ilgili sermaye maliyeti o yatırımın riskine bağlıdır. Eğer risksiz bir yatırımı değerlendiriyorsak, sermaye piyasalarındaki risksiz yatırımlar için istenen faiz oranını sermaye maliyeti olarak kullanabiliriz. Eğer yatırım projesi riskli ise sermaye maliyeti risksiz faiz oranından daha yüksek olacaktır.


7. Soru

Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli Yaklaşımı (SVFM) ile Öz Kaynak Maliyeti hesaplaması nasıl yapılır?

Cevap

SVFM’de piyasa risk priminin işletme getirilerinin piyasaya göre hassasiyetini yansıtacak biçimde beta faktörü vasıtasıyla uyarlanması sağlanır ve işletmeye uyarlanan risk primine risksiz faiz oranının eklenmesi yoluyla öz kaynak maliyeti saptanır.


8. Soru

Modigliani ve Miller’in vergi yükümlülükleri üzerine yaklaşımı nedir?

Cevap

Faiz ödemelerinin masraf olarak vergi metrahından düşülebilmesi, ancak hisse senedi sahiplerine ödenen kâr paylarında bu şekilde bir avantajın olmaması işletmeleri borç kullanımına teşvik edecektir. Diğer varsayımlar aynı kalmak şartıyla, borcun vergi avantajının işletmelerin sermaye yapılarında tamamıyla borç bileşeni kullanma yönünde bir tercihe yol açacağı Modigliani ve Miller tarafından gösterilmiştir.


9. Soru

Vadeye kadar getirinin borç maliyeti hesaplanması yönünde avantajları nelerdir?

Cevap

Hesaplanan vadeye kadar getiri işletmenin mevcut borç sağlayıcılarının yatırımlarından bekledikleri getiri oranını ifade etmesinin yanında, yeni borç ihraçlarındaki beklenen getiri oranının da iyi bir tahminidir.


10. Soru

Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli Yaklaşımında kullanılan beta katsayısı ve piyasa risk birimi nasıl hesaplanır?

Cevap

Piyasa getirisi ile risksiz faiz oranı arasındaki fark piyasa risk primi olarak adlandırılır. Piyasa risk primi, geçmiş ortalamaların gelecek tahmini için uygun olacağı varsayımına dayanarak risksiz faiz oranları ile piyasa getiri oranları arasındaki farkların (fazla getirilerin) ortalaması alınarak bulunabilir. Piyasa getirilerindeki değişimine göre işletme hisse senedi getirilerinin değişimindeki hassasiyeti gösteren beta katsayısı, işletme getirileri ile piyasa getirileri arasındaki kovaryans değerinin piyasa getirilerinin varyansına bölünmesi ile bulunur.


11. Soru

Temsil maliyetlerini azaltmak amacı ile borç ödeme yükümlülüğünün doğurduğu riskler nelerdir?

Cevap

Borç ödemeleri işletme içerisindeki gerekli olmayan harcamaların azaltılmasını sağlasa da işletmenin iflas riskinin ortaya çıkmasına ve krizler gibi beklenmedik durumlarda iflasa sürüklenebilmesine ve işletmede pozitif net bugünkü değere sahip yatırımları uygulamada çekingen kalınmasına yol açabilir. Ayrıca risk almak istemeyen yöneticilerin projeler başarısız olursa işlerini kaybetme olasılıkları bulunmaktadır. Yöneticilerin yatırımları gerçekleştirmekten kaçınma davranışı sergilemeleri halinde hissedarların önemli kazanç fırsatlarını kaybetmeleri söz konusu olmakta ve temsil maliyeti oluşmaktadır.


12. Soru

Sermaye maliyeti nedir?

Cevap

Faaliyetler için gerekli olan fonların sağlanmasında kaynakların karşılığı olarak istenilen getiri oranı sermaye maliyetidir.


13. Soru

Sermaye maliyeti nasıl azaltılabilir?

Cevap

Sermaye maliyeti riske bağlı bir ölçü olduğundan, sabit maliyetlerin yerine değişken maliyetler tercih edilerek başabaş noktasını düşürmek ve riskli faaliyet alanlarından daha risksiz alanlara yönelmek gibi riski düşürmeye yönelik uygulamalar ile maliyet azaltılabilir.


14. Soru

Sermaye maliyeti finansal kaynakların kullanım alanlarının riskine göre değişebilir mi?

Cevap

Sermaye maliyeti finansman kaynaklarının kullanım alanlarının riskliliğine bağlı olarak değişir ve sermaye bütçelemesinde ıskonto faktörü olarak kullanılabilir.


15. Soru

Modigliani-Miller Yaklaşımına göre mükemmel piyasa koşullarını ifade eden varsayımlar nelerdir?

Cevap

• Komisyon maliyetleri yoktur. • Vergi yükümlülüğü bulunmamaktadır. • İflas maliyetleri yoktur. • Yatırımcılar ve işletmeler eş oranda borçlanabilmektedir. • Bütün yatırımcılar işletmenin yatırım fırsatları hakkında işletme yöneticileri kadar bilgiye sahiptir. • Faiz ve vergi öncesi kâr borç kullanımı ile etkilenmez.


16. Soru

İşletmelerde kaç tip sermaye bileşeni bulunmaktadır?

Cevap

İşletmelerde genellikle hisse senetleri, imtiyazlı hisse senetleri ve borçlardan oluşan üç tür temel sermaye bileşeni bulunmaktadır.


17. Soru

Öz kaynak maliyetinin belirlenmesinde kullanılan temel yöntemler nelerdir?

Cevap

Öz kaynak maliyetini belirlemede Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli (SVFM) ve Cari Piyasa Değerlerine Bağlı Olarak Tahmin olmak üzere iki temel yöntem bulunmaktadır.


19. Soru

Riski azaltmanın dezavantajları nelerdir?

Cevap

Riskleri azaltmak kârlılığın düşmesine yol açabileceği için gelecekte elde edilecek nakit akımları azaldığından piyasa değerinde değişim gerçekleşmeyebilir.


20. Soru

Sermaye maliyeti ile sermaye unsurlarının tarihi maliyetleri arasında ilişki var mıdır?

Cevap

Sermaye maliyeti geçmişte çıkarılmış sermaye bileşenlerinin tarihi maliyetleri değildir. Sermaye unsurlarının tarihi maliyetleri ancak maliyetlerin değişim göstermeyeceğinin kabulü ile kullanılabilir.


22. Soru

Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli Yaklaşımı ile öz kaynak maliyeti nasıl hesaplanır?

Cevap

Öz Kaynak Maliyeti Risksiz Faiz Oranı + [Beta Katsayısı*(Piyasa Getirisi -Risksiz Faiz Oranı)]


23. Soru

Sermaye yapısı kararlarının sermaye maliyeti ve buna bağlı olarak işletme değeri üzerindeki etkisini açıklayan çeşitli görüşler nelerdir?

Cevap

Net Gelir, Net Faaliyet Geliri, Geleneksel Görüş ve Modigliani-Miller yaklaşımları


24. Soru

Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyetini Etkileyen Faktörler nelerdir?

Cevap

Faiz Oranlarının Düzeyi, Piyasa Risk Primi, Vergi Oranı, Sermaye Yapısı Politikası, Kâr Payı Politikası, Yatırım Politikası.


26. Soru

Öz kaynak kapsamına neler dahil edilmektedir?

Cevap

Öz kaynak kapsamına adi hisse senetleri, imtiyazlı hisse senetleri, dağıtılmayan kârlar ve amortisman fonları dahil edilmektedir.


28. Soru

Borç maliyeti nedir?

Cevap

Borç maliyeti, işletme ve kredi sağlayacakların talep edecekleri getiri oranıdır.


29. Soru

Sermaye maliyetinin yatırım riski ile ilişkisini kısa bir şekilde açıklayınız.

Cevap

Bir yatırım ile ilgili sermaye maliyeti o yatırımın riskine bağlıdır. Eğer risksiz bir yatırımı değerlendiriyorsak, sermaye piyasalarındaki risksiz yatırımlar için istenen faiz oranını sermaye maliyeti olarak kullanabiliriz. Eğer yatırım projesi riskli ise sermaye maliyeti risksiz faiz oranından daha yüksek olacaktır.


30. Soru

Sermaye yapısını etkileyen durumlar nelerdir?

Cevap

Sermaye yapısı kararları vergi yükümlülükleri, iflas maliyetleri, temsil maliyetleri ve piyasa zamanlaması durumlarına bağlı olarak farklılaşabilmektedir.


32. Soru

Statik dengeleme teorisi nedir?

Cevap

Statik Dengeleme Teorisi, iflas maliyetlerinin borcun vergi avantajını dengelediği noktada optimal sermaye yapısına ulaşılacağını gösteren teoridir.


33. Soru

Yüksek beta sayısına sahip işletmelerin finansal ve işletim riski nasıldır?

Cevap

Yüksek beta katsayısına sahip işletmelerde işletme riski ve/veya finansal risk oldukça fazladır. Nakit akımlarının ekonomik faktörlere duyarlılığı yüksek, borçluluğu fazla, sermaye yoğun sektörlerde beta katsayısı değerleri de yüksektir.


34. Soru

Sinyal teorisi nedir?

Cevap

Statik Dengeleme Teorisi, iflas maliyetlerinin borcun vergi avantajını dengelediği noktada optimal sermaye yapısına ulaşılacağını gösteren teoridir


36. Soru

Sermaye bileşenlerinin ağırlıkları kaç şekilde hesaplanır?

Cevap

Sermaye bileşenlerinin ağırlıkları; bilançoda yer alan muhasebe değerlerine göre, cari piyasa değerlerine göre ve işletme yönetiminin hedef sermaye yapısı kullanılarak üç şekilde hesaplanabilir.


37. Soru

İşletme değerinin en yükseğe çıkarılması için neler yapılmalıdır? 

Cevap

İşletme değerinin en yükseğe çıkarılması amacının gerçek­leştirilebilmesi için, kaynakların optimal bir şekilde kullanılarak maliyetlerin mi­nimize edilmesinin yanı sıra işletmenin ortalama sermaye maliyeti ile kıyaslan­dığında net bugünkü değer yaratan yatırımların da faaliyete geçirilmesi gerekir.


38. Soru

Risksiz faiz oranı %7, piyasa risk primi (piyasa getirisi ile risksiz faiz oranı arasındaki fark) %4 olan örnek bir durumda 0, 80 betaya sahip bir işletme için öz kaynak maliyeti hesabı yapınız.

Cevap

ke 0,07+ (0,04 * 0,80) ke 0,102 ke %10


39. Soru

Borç maliyeti nedir? 

Cevap

Borçlanma durumunda karşılık olarak işletmeden talep edilecek olan ve borç menkul kıymetlerinin vadeye kadar getirisi ile açıklanan orandır.


40. Soru

İflas durumundaki bir şirketin karşılaşacağı maliyet ve zorluklar nelerdir?

Cevap

Gerçekte iflas durumunda olan işletmelerde muhasebe ve hukuk ile ilgili olarak ayrıca müşteri, tedarikçi ve personelin yeniden kazanımında ciddi maliyetlere katlanılması söz konusudur. Ayrıca işletme gelecekte daha yüksek değere sahip olabilecek varlıklarını satarak likit hale getirmek zorunda kalabilir. İflas durumunda olma tehlikesinin bile bulunması bu tür maliyetlere yol açar. Önemli görevdeki çalışanlar başka işletmelere transfer olur, finansal kurumlar yüksek faiz oranları talep eder ve teminat yükümlülüklerini arttırır, tedarikçiler ticari kredi açmakta gönülsüz davranır.


41. Soru

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti nedir ve nasıl hesaplanır?

Cevap

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti (AOSM) işletmenin sermaye maliyetini gösterir ve işletmenin kullandığı çeşitli borç ve öz kaynak yatırımcılarının tahsis ettikleri fonlar karşılığında bekledikleri getirilerin ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti, işletmenin varlıklarıyla eş riskliliğe sahip alternatif yatırımların maliyetidir. İşletmenin mevcut olan varlıkları ile aynı olduğu kabul edilen yeni varlıkların değerlemesinde kullanılır.


43. Soru

Çalışanlar neden kaldıraçlı sermaye yapısına sahip işletmelerde çalışmak istemezler?

Cevap

Konjonktür dalgalanmalarında borç oranları yüksek işletmelerde daha çok işten çıkartmalar görülmesidir. Müşteriler borçluluğu yüksek işletmelerin ekonominin daralma dönemlerinde borç ödemeleri için gereken nakdi karşılayamayarak sıkıntı içerisine düşeceklerini ve kalitesiz mallar üretmek durumunda kalacaklarını düşünebilirler.


44. Soru

Sermaye yapısı kararlarıyla ilgili modern teorileri nelerdir?

Cevap

Statik Dengeleme Teorisi, Sinyal Teorisi, Finansal Hiyerarşi Teorisi, Sermaye Yapısının Paydaş Teorisi.


45. Soru

Finansal hiyerarşi teorisi nedir?

Cevap

Finansal Hiyerarşi Teorisi, işletmenin ihtiyaç duyduğu kaynakların sağlanmasında bir hiyerarşi olduğu ve öncelikli olarak içsel fonlardan yararlanılacağını belirten teoridir.


46. Soru

Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti Kullanımı için Gerekli varsayımlar nelerdir?

Cevap

Sermaye maliyeti gerçekte yatırımın riskine bağlıdır. Sermaye bütçelemesinde, ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti kullanılabilmesi için işletmenin mevcut değerleme ilişkilerini etkilemeyecek yatırım projelerini uyguluyor olduğu kabul edilir. Ağırlıklı ortalama sermaye maliyetinin kullanılabilmesi için bir diğer varsayım işletmenin var olan faaliyetleri ile aynı sistematik riske sahip yatırım projelerini değerlendirmesidir.


47. Soru

Dağıtılmamış kârların maliyeti nedir?

Cevap

Dağıtılmayan kâr paylarının maliyeti; yatırımcıların işletme hisse senetlerini satın alırken bekledikleri getiri oranı, yani öz kaynak maliyeti olarak düşünülebilir. Bu durum fırsat maliyetini ifade etmektedir.


49. Soru

Sermaye yapısı ne demektir?

Cevap

Sermaye Yapısı: işletmenin varlıklarını finanse etmek için kullandığı kaynakların bileşimidir.


50. Soru

Sermaye yapısı neyi ifade etmektedir?

Cevap

Sermaye yapısı, işletmenin varlıklarını finanse etmek için kullandığı kaynakların bileşimidir.


51. Soru

Her işletmenin optimal bir sermaye kaynakları bileşimi var mıdır?

Cevap

Her işletme için uygun olan genel bir optimal sermaye kaynakları bileşimi mevcut değildir. Optimal sermaye yapısı işletmeye özel ve işletme dışındaki durumlara bağlı olmakla beraber zaman içinde değişim gösterir.


56. Soru

Hedef sermaye yapısı kavramı neyi ifade etmektedir? 

Cevap

Hedef sermaye yapısı, işletme için optimal olduğu düşünülen ve işletmede oluşturulması arzu edilen kaynak bileşimidir.


59. Soru

Amortisman fonlarının maliyetini açıklayınız. 

Cevap

Amortisman ile sağlanan fonların maliyetinin pay senedi başına tahmin edilen kârın, pay senedinin değerine bölünmesiyle bulunan değer olduğu söylenebilmektedir. Genellikle, amortisman fonlarının bir fırsat maliyetine sahip olduğu kabul edilir. İşletmenin ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti veya dağıtılmamış kârların maliyeti amortisman fonlarının fırsat maliyeti olarak ele alınabilir.


62. Soru

Bir işletmede optimal sermaye yapısı oluşturmak için hangi tür maliyetlere dikkat edilmesi gerekir?

Cevap

Optimal sermaye yapısını oluşturmak için işletmedeki farklı borç/öz kaynak oranlarındaki öz kaynak maliyeti (ke) ve borç maliyeti (kd) ile ağırlıklı ortalama sermaye maliyetine dikkat edilmesi gereklidir.


65. Soru

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti neyi ifade eder? 

Cevap

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti (AOSM) işletmenin sermaye maliyetini gösterir ve işletmenin kullandığı çeşitli borç ve öz kaynak yatırımcılarının tahsis ettikleri fonlar karşılığında bekledikleri getirilerin ağırlıklı ortalaması alınarak hesaplanır. Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti, işletmenin varlıklarıyla eş riskliliğe sahip alternatif yatırımların maliyetidir. İşletmenin mevcut olan varlıkları ile aynı olduğu kabul edilen yeni varlıkların değerlemesinde kullanılır.


66. Soru

Dağıtılmamış kârların maliyetini kısaca açıklayınız.

Cevap

Dağıtılmayan kâr paylarının maliyeti; yatırımcıların işletme hisse senetlerini satın alırken bekledikleri getiri oranı, yani öz kaynak maliyeti olarak düşünülebilir. Bu durum fırsat maliyetini ifade etmektedir.


67. Soru

Sermaye yapısının oluşturulmasında hangi koşullar belirleyicidir?

Cevap

Sermaye yapısının oluşturulmasında işletmenin mevcut borç/öz kaynak yapısı, işletme yatırımlarının niteliği ve piyasa koşulları belirleyici özellik gösterir.


68. Soru

Piyasa zamanlaması ile işletmelerin sermaye yapısının etkilemesini bir örnekle açıklayınız.

Cevap

İşletmeler hisse senetlerinin piyasa fiyatları yükseliş gösterdiği zamanlarda öz kaynağın sermaye maliyeti azaldığından borç finansmanı yerine öz kaynaklar ile fon sağlamayı tercih ederler. Hisse senedi fiyatları düşme eğiliminde olduğu durumda ise işletmeler hisse senetlerini satın alma eğiliminde olurlar. İşletmelerin uzun vadeli faiz oranlarının azalacağı beklentisi halinde kısa vadeli kaynak kullanımı tercihi de piyasa zamanlamasını ifade eder.


69. Soru

Sermaye maliyetini açıklayınız. 

Cevap

Sermaye maliyeti, işletmeye kaynak sağlayanların aynı risk düzeyindeki başka yatırımlara fon sunmayı seçmeleri halinde bu yatırımlardan elde etmeyi bekleye­cekleri getiri oranıdır. Sermaye maliyeti finansman kaynaklarının kullanım alan­larının riskliliğine bağlı olarak değişir ve sermaye bütçelemesinde iskonto faktörü olarak kullanılabilir.


71. Soru

Finansal hiyerarşi teorisine göre sermaye yapısında uygulanan hiyerarşinin nedenleri nelerdir?

Cevap

İşletmedeki borç alma kapasitesini sınırlamama, dış etkilere bağlılığı azaltma, çıkarım maliyetlerine katlanmama ve piyasaya olumsuz sinyal yollamama istekleridir.


74. Soru

Öz kaynak maliyetini belirlemede kullanılan yöntemler nelerdir?

Cevap

Öz kaynak maliyetini belirlemede “Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli (SVFM)” ve “Cari Piyasa Değerlerine Bağlı Olarak Tahmin” olmak üzere iki temel yöntem bulunmaktadır. Ayrıca diğer bir yöntem olarak yatırımcıların gelecek ge­tirileri geçmişte gerçekleşmiş getirilerin ortalaması olarak tahmin ettiği varsayımı kullanılabilir. Fakat etkin olmayan piyasalarda piyasa fiyatlarındaki dalgalanma­lar geçmiş piyasa getirilerinin ortalaması ile cari piyasa değerine bağlı tahmine olan güveni azaltacaktır. Halka açık olmayan işletmeler için geçmiş piyasa getiri­lerinin mevcut olmaması da ayrı bir sorundur. Bu durumda muhasebe getirilerin­den yararlanılabilir. Muhasebe verileri kolayca manipüle edilebildiğinden bu tür bir yaklaşım izlenmesi de tercih edilmemektedir.


76. Soru

Hedef sermaye yapısı ne demektir?

Cevap

İşletme için optimal olduğu düşünülen ve işletmede oluşturulması arzu edilen kaynak bileşimidir.


79. Soru

Piyasa risk primi nedir? 

Cevap

Geçmiş zamanlardaki risksiz faiz oranları ile piyasa getirileri arasındaki farkların ortalamasıdır.


80. Soru

Sermaye bileşenlerinin ağırlıkları nasıl hesaplanır? 

Cevap

Sermaye bileşenlerinin ağırlıkları; bilançoda yer alan muhasebe değerlerine göre, cari piyasa değerlerine göre ve işletme yönetiminin hedef sermaye yapısı kullanılarak üç şekilde hesaplanabilir.


81. Soru

Kâr payı politikası neyi ifade eder? 

Cevap

Kâr dağıtım oranı yüzdesindeki değişimler öz kaynaklardan beklenen getiri oranını etkileyerek, sermaye maliyetinin değişmesine neden olabilir. İşletmenin kâr dağıtım oranı çok yüksek ise yeni yatırımlarının finansmanı için pay senedi çıkarması gereklidir. Bu durumda karşılaşılan çıkarım maliyetleri sermaye maliyetini etkileyecektir.


84. Soru

Sermaye maliyetinin sadece yatırımlar için gerekli fonların nereden ve nasıl elde edildiğine bağlı olarak değişen bir kavram olarak düşünülmesi yanlıştır. Bu durumu bir örnekle açıklayınız.

Cevap

Bankadan %8 faiz oranıyla borç alan, %10 getirisi olan bir projeyi uygulamak isteyen bir işletme düşünelim. Bu işletmenin proje ile benzer riske sahip %15 getirili menkul kıymet yatırım alternatifine sahip olduğunu kabul edelim. Aynı riske sahip %15 getiri sunan menkul kıymet yatırımı alternatifi mevcut olduğunda o işletmede %10 ile yatırım kararı alınması anlamsızdır. Örnekteki işletmenin dikkate alacağı sermaye maliyeti banka faiz oranı olan %8 değil, %15 olan alternatif yatırımın getirisidir. Örnekteki %15 oranı, proje ile aynı riskliliğe sahip diğer bir yatırıma fon sağlayanların bu yatırımlarından bekledikleri getiri oranını, yani sermaye maliyetini gösterir.


87. Soru

Sermaye yapısının oluşumunda hangi unsurlar belirleyicilik göstermektedir? 

Cevap

Sermaye yapısının oluşturulmasında işletmenin mevcut borç/öz kaynak yapısı, işletme yatırımlarının niteliği ve piyasa koşulları belirleyici özellik gösterir. İşletmenin ne oranda borçlu olduğu, borçların vadesi gibi durumları gösteren mevcut borç/öz kaynak yapısı unsurlarının yanında, işletmenin yatırımlarının vadesi ve getirisini ifade eden yatırımların niteliği ve beklenen enf­lasyon, ekonomik birimlerin borçlanma gereksinimi gibi piyasa koşulları işletmenin sermaye maliyeti, dolayısıyla sermaye yapısı üzerinde etkili olur.


89. Soru

Sermaye yapısı ile ilgili klasik görüşler nelerdir? 

Cevap

Sermaye yapısı ile ilgili klasik görüşleri Net Gelir, Net Faaliyet Geliri, Geleneksel ve Modigliani-Miller yaklaşımları oluşturur.


91. Soru

Temsil maliyetlerini açıklayınız. 

Cevap

İşletme ortakları ve yöneticileri arasındaki amaç uyumsuzluğu nedeniyle ortaya çıkan maliyetlerdir.


92. Soru

Kovaryans ve varyans tanımlarını yapınız.

Cevap

Kovaryans iki değişkenin birlikte değişimini açıklarken, varyans bir değişkenin ortalamasından ne kadar farklılaştığını ifade eder.


93. Soru

Modigliani ve Miller’in vergi yükümlülükleri üzerine yaklaşımı açıklayınız.

Cevap

Faiz ödemelerinin masraf olarak vergi metrahından düşülebilmesi, ancak hisse senedi sahiplerine ödenen kâr paylarında bu şekilde bir avantajın olmaması işletmeleri borç kullanımına teşvik edecektir. Diğer varsayımlar aynı kalmak şartıyla, borcun vergi avantajının işletmelerin sermaye yapılarında tamamıyla borç bileşeni kullanma yönünde bir tercihe yol açacağı Modigliani ve Miller tarafından gösterilmiştir.


94. Soru

Risksiz faiz oranı nedir? 

Cevap

Geri ödenmeme riskinin mevcut olmadığı kabul edilen menkul kıymetlerin getirisidir.


96. Soru

Dağıtılmamış kârların maliyetini açıklayınız. 

Cevap

İşletmeler için en önemli uzun vadeli sermaye kaynaklarından birisi dağıtılmamış kârlardır. İşletmelerde elde edilen kârları maliyetsiz olarak görmek şeklinde bir yanılsama mevcuttur. Dağıtılmayan kâr paylarının maliyeti; yatırımcıların işlet­me pay senetlerini satın alırken bekledikleri getiri oranı, yani öz kaynak maliyeti olarak düşünülebilir. Bu durum fırsat maliyetini ifade etmektedir. İşletme ortaklarına dağıtılan fonlar üzerinden gelir vergisi ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Dağıtılmayan kârların maliyeti belirlenirken vergilendirme konusuna dikkat edilmelidir. Kârın dağıtılması halinde yatırımcılar elde ettikleri fonlar ile alternatif yatırımlarda bulunabilirler. Öyleyse, işletme ortaklarının aynı risk düzeyindeki alternatif yatırımlardan elde edebilecekleri getiri oranı, dağıtılmamış kârların maliyeti olarak düşünülebilir.


97. Soru

Vadeye kadar getiri nedir?

Cevap

Tahvillerde anapara ve faiz ödemelerinin bugünkü değerini tahvilin piyasa fiyatına eşitleyen iskonto oranıdır. Geçmişte tahvil ihraç etmiş bir işletme, tahviller ikincil piyasada işlem görüyorsa, borç sermayesinin maliyetini piyasada oluşan cari fiyatlar üzerinden hesapladığı “vadeye kadar getiri” ile bulabilir.


98. Soru

Statik dengeleme teorisini açıklayınız. 

Cevap

İflas maliyetlerinin borcun vergi avantajını dengelediği noktada optimal sermaye yapısına ulaşılacağını gösteren teoridir.


101. Soru

Sermaye yapısı kararlarıyla ilgili modern teorileri yazınız.

Cevap

Statik Dengeleme Teorisi, Sinyal Teorisi, Finansal Hiyerarşi Teorisi, Sermaye Yapısının Paydaş Teorisi


104. Soru

İşletmelerde bulunan temel sermaye bileşenlerini açıklayınız. 

Cevap

İşletmelerde genellikle pay senetleri, imtiyazlı pay senetleri ve borçlardan oluşan üç tür temel sermaye bileşeni bulunmaktadır. Tüm bu sermaye bileşenleri tek bir ortak özelliğe sahiptirler. Bu özellik ise fonları sağlayanların yatırımlarından geti­ri elde etmeyi beklemeleridir.


105. Soru

Temerrüt riski neyi ifade eder?

Cevap

Temerrüt riski sağlanan fonlar için vadesinde faiz ya da anaparanın ödenmeme riskini ifade eder. Piyasa faiz oranları, temerrüt riski ve vergi matrahından düşülebilme avantajı borç maliyeti üzerinde önemli etkilere sahiptir. Menkul kıymet piyasalarında işlem gören ve işlem görmeyen borç olmak üzere iki tür borç sermayesi bulunur. Banka kredileri gibi birçok borç kaynağı düzenli olarak piyasalarda işlem görmez ve tekrar fiyatlanmazlar. Bu tür piyasada işlem görmeyen borçların maliyeti piyasada işlem gören benzer özelliklere sahip menkul kıymetlerin getiri oranları üzerinden belirlenebilir.


106. Soru

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyetini etkileyen faktörleri açıklayınız.

Cevap

Ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti, işletmenin kontrolü dışında ve işletmenin kontrolü altında olan birçok faktörden etkilenir. Faiz oranlarının düzeyi, piyasa risk primi ve vergi oranı işletmenin kontrolünde olmayan en önemli üç faktördür. İşletme, sermaye maliyetini, kontrolünde olan sermaye yapısı politikası, kâr payı politikası ve yatırım politikası ile etkileyebilir.


108. Soru

Sinyal teorisini açıklayınız. 

Cevap

İşletmelerin piyasaya bilgi iletme amacıyla sermaye yapısı kararlarını aldıklarını ifade eden teoridir.


110. Soru

Öz kaynak maliyeti kavramını tanımlayınız. 

Cevap

Öz kaynak maliyeti hissedarların işletmeye sağladıkları fonlar karşılığında bek­ledikleri getiri oranıdır. Öz kaynak kapsamına adi pay senetleri, imtiyazlı pay senetleri, dağıtılmayan kârlar ve amortisman fonları dahil edilmektedir. Ancak dağıtılmayan kârlar ve amortismanların maliyetinin adi pay senedi yatırımcıla­rının bekledikleri getiri oranına eşit olacağı görüşünün yanında, farklı görüşler de bulunmaktadır. Eğer öz kaynak kapsamında ele alınan fonların maliyetlerinin birbirlerinden farklı olduğu kabul edilirse, her bir kaynağın maliyetinin öz kaynak içerisindeki payına göre ağırlıklı ortalama alınarak maliyet saptanabilir.


111. Soru

Sermaye yapısını etkileyen durumlar nelerdir? 

Cevap

Sermaye yapısı kararları vergi yükümlülükleri, if­las maliyetleri, temsil maliyetleri ve piyasa zamanlaması durumlarına bağlı olarak farklılaşabilmektedir.


112. Soru

Finansal hiyerarşi teorisini açıklayınız. 

Cevap

İşletmenin ihtiyaç duyduğu kaynakların sağlanmasında bir hiyerarşi olduğu ve öncelikli olarak içsel fonlardan yararlanılacağını belirten teoridir.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v