Finans Matematiği Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Basit Faiz Ve Basit İskonto

1. Soru

Faiz oranlarının düşme eğilimi gösterdiği durumlar nelerdir?

Cevap

Paranın ya da sermayenin kolaylıkla elde edilebildiği dönemlerde faiz oranları düşme eğilimi gösterir.


2. Soru

İskontonun diğer ismi nedir?

Cevap

Günlük dilde iskonto yerine kırdırma kavramı da kullanılmaktadır.


3. Soru

Eldeki paranın, bugünkü ve daha sonraki değeri arasında neden farklılık vardır?

Cevap

Bugün elde edilen belirli bir miktar para ile daha sonra elde edilecek aynı miktardaki para, aynı değerde değildir. Çünkü paranın verilmesinde ya da alınmasında, bu paranın, o günkü hazır kullanım hakkından vazgeçilmesi söz konusudur. Paranın veya sermayenin o günkü kullanım hakkından vazgeçilmesinin bedeli, paranın zaman değerinden kaynaklanmaktadır.


4. Soru

Yaklaşık zaman yöntemi nedir?

Cevap

İki tarih arasındaki gün sayısı belirlenirken, her ayın 30 gün, bir yılın ise 360 gün olarak alınmasına yaklaşık zaman yöntemi denir.


5. Soru

Peşin faiz uygulaması ne amaçla yapılır?

Cevap

Peşin faiz uygulaması, kredi kurumlarının genellikle kredi faizlerini düşük göstermek amacıyla başvurdukları bir yöntemdir.


6. Soru

Tam zaman yöntemi nedir?

Cevap

İki tarih arasındaki gün sayısı belirlenirken, her ayın tam gün sayısının ve yılın 365 gün olarak alınmasına tam zaman yöntemi denir.


7. Soru

Faiz hesaplamalarında kullanılan yaklaşık zaman yöntemi nedir

Cevap

Bazı finansal işlemlerde iki tarih arasındaki gün sayısının belirlenerek, hesaplamaların yapılması gerekebilir. İki tarih arasındaki gün sayısı belirlenirken, her ayın 30 gün, bir yılın ise 360 gün olarak alınmasına yaklaşık zaman yöntemi denir.


8. Soru

Basit iç ve dış iskonto nedir?

Cevap

İç iskonto yönteminde iskonto tutarı, peşin değer (değerleme günündeki değer) üzerinden hesaplanır. Bir bononun nominal değeri, bononun üzerinde yazılı ve sabit olmakla birlikte peşin değeri, günden güne değişir.

İskontonun senedin vade değeri üzerinden yapılmasına ise dış iskonto denir. İskonto tutarı borcun vade değeri ile senedin paraya dönüştürüleceği gündeki değeri arasındaki fark kadardır.


9. Soru

Basit iskonto nedir?

Cevap

İskonto, fiyat indirme, bir değeri vadesinden önce paraya dönüştürme demektir. İskonto, en çok senetlerin iskonto edilmesinde kullanılır. İşletmeler satışlarını artırmak, daha fazla müşteriye ulaşmak için vadeli satış yaparlar. Alacaklarını garanti altına almak için de borçlulardan yasal geçerliliği olan “senet” ya da “bono” alırlar. Senetlerin vadesi geldiğinde, borçlu borcunu işletmeye ödeyerek, vermiş olduğu senedi geri alır. Ancak işletmenin paraya ihtiyacı olduğunda senedin vadesini bekleyemeyebilir. Bu gibi
durumlarda işletme elindeki senetleri bir finans kurumuna iskonto ettirerek vadesinden önce paraya dönüştürmüş olur.

Günlük dilde iskonto yerine “kırdırma” kavramı da kullanılmaktadır.


10. Soru

Faiz nedir?

Cevap

Bireyler ya da kurumlar giderlerinden daha fazla gelire sahipse, tasarruf ederler. Tasarruf sahipleri, tasarruflarını gelir getirici alanlarda değerlendirmek isterler. Bazı tasarruf sahipleri, fon fazlalarını gayrimenkul gibi sabit varlıklara yatırırken, bazı tasarruf sahipleri tasarruflarını banka gibi finansal kuruluşlara yatırır ya da tahvil gibi finansal varlıklara yatırım yaparlar. Yatırım döneminin sonunda, tasarruf sahipleri yatırdıklarından daha fazla para alırlar. Aradaki fark yatırımcının elde ettiği gelirdir. Bu
gelire faiz adı verilir.


11. Soru

Faiz oranı yıllık verildiğinde, süre gün olarak verilmişse, sürenin yıl karşılığı hangi durumda 360 gün alınır?

Cevap

Kredi işlemlerinde yıl sayısı 360 gün alınmaktadır.


12. Soru

Düşük faiz oranlarının çıktıları nelerdir?

Cevap

Düşük faiz oranları işletmeleri yeni yatırımlara teşvik ederek, istihdamın artmasını sağlar. Bunun yanında düşük faiz oranları, mallara olan talebi arttırırsa, fiyatların genel düzeyini hızla yükselebilir. Bu durumda da birçok kişinin yaşam standardı olumsuz etkilenebilecektir.


13. Soru

Bir ülkedeki borçlanmalardaki en düşük faiz oranı nasıl belirlenir?

Cevap

Bir ülkedeki borçlanmalarda en düşük faiz oranı, devletin çıkartmış olduğu menkul değerler için uygulanan faiz oranlarıdır.


14. Soru

Faiz oranları hangi dönemlerde düşme eğilimi gösterir?

Cevap

Paranın ya da sermayenin kolaylıkla elde edilebildiği dönemlerde faiz oranları düşme eğilimi gösterir.


15. Soru

Faiz oranı yıllık verildiğinde, süre gün olarak verilmişse, sürenin yıl karşılığı hangi durumda 365 gün alınır?

Cevap

Uygulamada bankaya para yatırılması, hazine bonosunun değerinin hesaplanması gibi yatırım işlemlerinde yıl sayısı 365 gün alınır.


16. Soru

Basit faiz nedir?

Cevap

Bir miktar paranın bir gün, bir ay veya bir yıl gibi sadece bir dönem faizlendirilmesine basit faiz denir.


17. Soru

Faiz oranları hangi dönemlerde yükselme eğilimi gösterir?

Cevap

Sıkı para politikalarının uygulandığı dönemlerde sermayenin sağlanması zorlaştığından, faiz oranları yükselme eğilimi gösterir.


18. Soru

Senetlerin iskonto işleminde karşılaşılan tarihler nelerdir?

Cevap

Senetlerin iskonto işleminde üç tarihle karşılaşılır: • Senedin düzenlendiği tarih, • Senedin kırdırıldığı tarih, • Senedin vade tarihi.


19. Soru

Dış faiz ya da peşin faiz nasıl hesaplanır?

Cevap

Para alışverişlerinde faiz, paranın o günkü değeri üzerinden değil de vadeli değeri üzerinden hesaplanırsa dış faiz ya da peşin faiz hesaplanmış olur. Bu durumda uygulanan faizle gerçekte yüklenilen faiz farklıdır. Gerçekte yüklenilen faiz uygulanan faizden yüksek olmaktadır. Doğru olanı, faizin daima kullanılan para üzerinden hesaplanmasıdır.


20. Soru

Basit faiz nedir?

Cevap

Basit faiz, bir miktar paranın sadece bir dönem faizlendirilmesidir. Bir dönemden kastedilen bir gün, bir hafta, bir ay, bir yıl olabilir. Önemli olan paranın ne kadar süre faizlendirildiği değil, sadece bir dönem faizlendirildiğidir.


21. Soru

Basit faizde baliğ nasıl hesaplanır?

Cevap

Süre sonunda hesaplanan faizin anaparaya eklenmesiyle baliğe ulaşılır. Baliğ, anapara ve faiz tutarının toplamını ifade etmektedir. Dönem sonundaki (anapara+faiz tutarı) aşağıdaki gibi hesaplanır:

S = P * (1+r*t)


22. Soru

Basit faizde faiz tutarı nasıl hesaplanır?

Cevap

Basit faiz işlemlerinde alınan ya da ödenen faiz tutarı

Faiz Tutarı = Anapara x Yıllık Faiz Oranı x Süre 

formülü ile hesaplanır.


23. Soru

Dış iskonto yöntemi nedir?

Cevap

İskonto tutarı senedin vade değeri üzerinden hesaplanıyorsa bu yönteme dış iskonto yöntemi denir.


24. Soru

Eşdeğer senet nedir?

Cevap

Belli vadeli bir senet yerine, daha ileri tarihli yeni bir senet verilmesi gerekebilir. Böyle bir durumda mevcut senet ile yeni verilen senetlerin bugünkü değerlerinin birbirine eşit olması gerekir. Yeni verilen senedin peşin değeri iç ya da dış iskonto yöntemine göre belirlenebilir.


25. Soru

Basit faizde anapara nasıl hesaplanır?

Cevap

Basit faiz işlemlerinde diğer veriler biliniyorken, anapara bilinmiyorsa, anapara şu şekilde belirlenir:

P = I / r*t

Baliğ verisiyle ise 

P = I / (1+r*t)

şeklinde hesaplanır.


26. Soru

Baliğ nedir?

Cevap

Baliğ, anapara ve faiz tutarının toplamını ifade etmektedir. 


27. Soru

Faiz hesaplamalarında kullanılan tam zaman yöntemi nedir?

Cevap

Bazı finansal işlemlerde iki tarih arasındaki gün sayısının belirlenerek, hesaplamaların yapılması gerekebilir. İki tarih arasındaki gün sayısı belirlenirken, her ayın tam gün sayısının ve yılın 365 gün olarak alınmasına tam zaman yöntemi denir.


28. Soru

Faiz oranlarının yükselme eğilimi gösterdiği durumlar nelerdir?

Cevap

Sıkı para politikalarının uygulandığı dönemlerde, sermayenin sağlanması zorlaştığından, faiz oranları yükselme eğilimi gösterir.


29. Soru

Dış faiz (peşin faiz) nedir?

Cevap

Para alışverişlerinde faiz, paranın o günkü değeri üzerinden değil de vadeli değeri üzerinden hesaplanırsa “dış faiz” ya da “peşin faiz” hesaplanmış olur. Bu durumda uygulanan faizle gerçekte yüklenilen faiz farklıdır. Gerçekte yüklenilen faiz uygulanan faizden yüksek olmaktadır. Doğru olanı, faizin daima kullanılan para üzerinden hesaplanmasıdır.


Peşin faiz uygulaması, kredi kurumlarının genellikle kredi faizlerini düşük göstermek amacıyla başvurdukları bir yöntemdir.


30. Soru

Peşin faiz uygulamasının en yaygın kullanım sebebi nedir?

Cevap

Peşin faiz uygulaması, kredi kurumlarının genellikle kredi faizlerini düşük göstermek amacıyla başvurdukları bir yöntemdir.


31. Soru

Faiz oranlarının düşük tutulmaya çalışılmasının ne gibi etkileri olabilir?

Cevap

Bir ülkede faiz oranlarının düşük tutulmaya çalışılması, paranın faiz oranları daha yüksek olan ülkelere kaçmasına neden olabilecektir. Çünkü sermayenin uluslararası hareketinde faiz oranlarının önemi büyüktür. Sermayenin uluslararası akışı, ülkelerin ekonomik büyümesini ve fiyat yapısını etkiler.


32. Soru

Senetlerin iskonto işleminde kaç tür tarihle karşılaşılır?

Cevap

Senetlerin iskonto işleminde üç tarihle karşılaşıyoruz. Bunlar;

  1. senedin düzenlendiği tarih
  2. senedin kırdırıldığı tarih (Senedin değerlemeye tabi tutulduğu tarih)
  3. senedin vade tarihidir.

33. Soru

Basit faizde süre nasıl hesaplanır?

Cevap

Basit faiz işlemlerinde diğer veriler biliniyorken, süre bilinmiyorsa, süre basit faiz tutarının hesaplandığı eşitlikten faydalanılarak bulunabilir. Basit faiz hesaplamalarında kullandığımız ilk formülde t’i çekersek eşitlik şu hale gelir:

I = P*r*t yani t = I/ P*r


34. Soru

İskonto ne demektir?

Cevap

İskonto, fiyat indirme, bir değeri vadesinden önce paraya dönüştürme demektir.


35. Soru

İskonto en çok nerede kullanılır?

Cevap

İskonto, en çok senetlerin iskonto edilmesinde kullanılır.


36. Soru

İç iskonto yöntemi nedir?

Cevap

İskonto tutarı senedin peşin değeri üzerinden hesaplanıyorsa bu yönteme de iç iskonto yöntemi denir.


37. Soru

Paranın zaman değeri nedir?

Cevap

Bugün elde edilen belirli bir miktar para ile daha sonra elde edilecek aynı miktardaki para, aynı değerde değildir. Çünkü paranın verilmesinde ya da alınmasında, bu paranın, o günkü hazır kullanım hakkından vazgeçilmesi söz konusudur. Paranın veya sermayenin o günkü kullanım hakkından vazgeçilmesinin bedeli, paranın zaman değerinden kaynaklanmaktadır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v