Modern Felsefe 2 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Schopenhauer ne zaman ve nerede doğmuştur?

Arthur Schopenhauer (1788-1860) Almanya’nın Danzig kentinde doğdu.

Schopenhauer doktora derecesini hangi çalışma ile ne zaman almıştır?

1813 yılında Yeterli Neden İlkesinin Dörtlü Kökü Üzerine başlıklı çalışmasını yayımlayarak doktora derecesini aldı.

Schopenhauer’ın doktora derecesini hangi üniversiteden almıştır?

Schopenhauer doktora derecesini Jena Üniversitesi’nden almıştır.

Schopenhauer’ın en önemli eseri nedir? En önemli eserini nerede yazmıştır?

Schopenhauer’in en önemli eseri İstenç ve Tasarım Olarak Dünya adlı eseridir. Bu eserini 1814 ve 1818 yılları arasında Dresden’de yazmış ve 1819 yılında yayımlamıştır.

Schopenhauer berlinden neden taşınmıştır?

1831 yılında kolera salgını baş gösterince Berlin’den ayrılarak Frankfurt’a yerleşmiş ve orada çalışmalarını sürdürmüştür.

Schopenhauer’ın yazdığı eserler nelerdir?

Schopenhauer’in İstenç ve Düşünce Olarak Dünya, Dünyadaki İstenç Üzerine, Etiğin İki Temel Sorunu, Kadınlar Üzerine, Din Üzerine, Etik Üzerine Estetik Üzerine, Dünyadan Acı Çekme Üzerine, Varoluşun Boş Oluşu Üzerine adlı eserleri vardır.

Schopenhauer’ın felsefi düşüncelerinin kaynakları nelerdir?

Schopenhauer’in felsefi düşüncelerinin kaynakları öncelikle ailesel ilişkilerinde, yoğunlaştırılmış öğreniminde ve bunlarla aynı ölçüde kendine özgü kişiliğinde bulunur. Bunlara ek olarak Schopenhauer bir başka etkili kaynak olarak klasik Hindistan kültüründen Upanishad’ları keşfetmiştir. Uzakdoğu felsefesinin bu kolu, Schopenhauer’in Tüm her şey bu mu? Yaşam bu mu? sorularının yanıtlanması bakımından, görünümün deneyimlenmesinden başka bir şey olmadığı konusunda çıkarımladığı ussal ya da felsefi sonuçları kişilik özelliklerine bağlı sonuçlarla birleştirmesi bakımından yüreklendirici olmuştur.

Schopenhauer’ın metafizik sisteminin dayandığı temel nedir?

Schopenhauer’ın metafizik sistemi, metafizik sorunları ilgilendiren bilinen anlamındaki bir metafizik sistem olmaktan çok, yaşam ve gerçeklik üzerine kötümser bir bakışın metafiziksel bir haklı çıkarılışını açımlamak esasına dayanır.

Schopenhauer’a göre yeterli neden ilkesinin temel formlarına karşılık zihnimizde bulunan kavram ya da tasarımlar nelerdir? Açıklayıınz.

Zihnimizde bulunan kavram ya da tasarım türleri; ? Fiziksel nesneler; Bunlar uzayda ve zamanda birbirleriyle nedensel ilişkiler içinde var olurlar ve biz bunları sıradan deneyim aracılığıyla biliriz. Yine bunlar madde bilimlerinin inceleme konusunu oluştururlar. Bunlara ilişkin başta gelen bilim fizik bilimidir. Deneyimlerimizin ögeleri insan zihninde düzenlenir; zihnimiz deneyimlerimize a priori ilkeler olan uzay, zaman ve nedensellik kategorilerini verir, bunlar kendileri aracılığıyla nesnelere baktığımız lensler gibidir. Görüngülerin bu dünyasında Yeterli Neden ilkesi bize oluşu ya da değişimi açıklar. ? Matematiksel objeler; Burada uzay ve zamanla ilişkili olan geometri ve aritmetikle karşılaşırız. Geometri uzay parçalarının çeşitli konumlarını yöneten ilke üzerinde temellenir. Aritmetikse zaman parçalarını içerir; zaman parçalarının bağlanışı saymayı ve tüm sayıları doğurur. Uzay ve zaman parçalarına ilişkin yasa, yeter neden ilkesinin bir başka biçimini, yani varlık dediğimiz ilkeyi ortaya çıkarır. ? Soyut kavramlar; Bu objeleri çıkarım kurallarını uyguladığımız zaman öteki kavramlardan sonuç olarak çıkarırız. Kavramlar ve sonuçlar arasındaki ilişki yine yeterli neden ilkesi tarafından yönetilir, burası mantığın alanıdır ve burada yeterli neden ilkesi, bilme yollarına uygulanır. ? Ben bilgisi; Ben nasıl bir obje olabilir? Benkendilik (self) isteyen, istekte bulunan, istemde bulunan öznedir. Bu isteyen ya da davranan özne, bilen özne için konudur. Biz buna öz-bilinçlilik diyebiliyoruz. Ben ile onun istenç edimleri arasındaki ilişkinin bilgisini yöneten ilke, eylemin yeterli nedeni olarak, kısaca güdülenme (motivasyon) yasası olarak adlandırılabilir.

Schopenhauer’ın yeterli neden ilkesinin temel formlarından çıkan gözlem nedir?

Schopenhauer’ın, Yeterli Neden İlkesinin dört formundan çıkan çarpıcı gözlem, her yerde zorunluluğun hazır bulunduğudur. Nesne dizilerinin bulunduğu her yerde ister fiziksel nesneler olsun isterse de mantığın soyut kavramları ya da matematik objeler ya da bilen bir öznenin objesi olarak ben olsun, tüm bu durumlarda zorunluluk ya da determinizm olgusu iş başındadır. Böylece biz fiziksel zorunluluk, mantıksal zorunluluk, matematiksel zorunluluk ve ahlaksal zorunluluk ile yüz yüze kalırız

Schopenhauer’a göre modern zamanların en önemli düşünürü kimdir?

Schopenhauer’a göre modern zamanların en önemli düşünürü Kant’tır.

Schopenhauer’ın bilgi kuramı nasıl başlar? Açıklayınız.

Schopenhauer’in bilgi kuramı, daha açıklayıcı olabilmek amacıyla, Kant’ın fenomen (algılayan bir zihne görünen şey) ve noumen (kendilerinde-oldukları-gibi- şeyler) arasında yapılan ayrımla başlar.

Schopenhauer’ın Kant’tan ayrıldığı nokta nedir? Açıklayınız.

Schopenhauer, Kant’tan ayrılıp duyarlık ile anlama yetisini birleştirerek duyarlılığın formlarını anlama yetisinin kategorileri ile aynı zihinsellik düzleminde birleştirmiştir. Dolayısıyla nedensellik kategorisi ve zaman, mekân formları, köken olarak öznel ama aynı zamanda tasarım olarak dünya bilgimizin zorunlu koşullarıdır. Bundan dolayı onların geçerli uygulanışı dünya ile sınırlıdır; duyu deneyiminde verilmeyen ya da verilemeyen herhangi bir şeye uygulanamazlar.

Schopenhauer’a göre tasarım olarak dünya ne demektir? Açıklayınız.

Bu kavram sadece, önümüzde yer alan ya da bilincimize verilmiş her şey tasarım olarak dünyadır ya da benim tasarımımdır ve bu tasarım salt onun üzerine düşündüğüm şeydir tezini öne sürmüyor, aynı zamanda işittiğimiz, hissettiğimiz, öteki çeşitli yollarla algıladığımız şeye de göndermede bulunuyor. Tüm olgusal olan, yani etkinlik içindeki dünya anlama yetisi yoluyla o şekilde belirlenmiştir ki bunun dışında başka hiçbir şey yoktur. Dünya kendisini bir kişiye, obje olarak bir özneye sunar ve biz özne olarak sadece algıladığımız dünyayı biliriz. Bu şekilde objelerin tüm dünyası ideadır-tasarımdır ve tasarım olarak kalır.

Schopenhauer’a göre istenç-isteme olarak dünya ne demektir? Açıklayınız.

Bedensel eylemimizin normal olarak istencin ürünü olduğu düşünülür ama Schopenhauer için isteme ve eylem iki farklı şey değil, bir ve aynı şeydir. Ona göre bedenin eylemi nesnelleşmiş istencin ediminden başka bir şey değildir. İstenç ve eylem sadece derin düşünmede ayrılırlar. Bilinçliliğimiz içinde kendimize ilişkin bildiğimiz şey, Salt bilen bir özne olmadığımız, ama bir başka açıdan bilinebilir içkin bir doğaya sahip olduğumuzdur. Schopenhauer için istenç, salt ussal kişilere ait değildir. İstenç her şeyde, hayvanda ve hatta ruh taşmayan şeylerde bile bulunur. Aslında, salt bir tek istenç vardır ve her bir şey istencin özel bir tezahürüdür. Schopenhauer, gerçekliğin tümüne istencin çalışmasını yükler. İstenç, tüm içkin ve bilinçsiz maddi işlevlerde bulunan bir etkendir. Organizma istençten başka bir şey değildir. Tüm doğal güçlerdeki etkin uyarım istenç ile özdeştir. Kendiliğinden devinim ya da herhangi bir başlatıcı güç bulduğumuz tüm örneklerde içsel özün istenç olduğunu kabul etmeliyiz.

Schopenhauer’ın kötümserliğinin nedeni nedir? Açıklayınız.

Schopenhauer’ın istenç kavram›, tüm doğa sistemini her şeydeki itici güce yanıt olmak üzere devinen olarak resmeder, betimler. Her şey sanki içindeki içsel bir saatin devinimini ortaya koyar. En düşük yapılı varlık olan amipten en yüksek yapılı varlık olan insana dek her var olan aynı güç, yani istenç tarafından sürüklenir. İnsan davranışını üreten kör istenç, bitkileri büyüten ile aynı şeydir. Her birey bir zorlanılmış koşulun mührünü taşır. Bu öne sürüm insanların hayvanlara göre daha yüksekte yer aldığını› gösterir, çünkü hayvanlar salt içgüdüleri tarafından kontrol edilirler. denebilir. Oysa Schopenhauer insanların ussal varlıklar olduğu tezini yadsımıştır, insan aklının da, hayvanların içgüdüleriyle aynı düzeyde olacak tarzda, evrensel istenç tarafından biçimlendirilir. Ayrıca insan var olanlarında akıl ve istenç iki ayrı yeti olarak düşünülmemelidir; tersine Schopenhauer’a göre akıl, istencin bir sıfatıdır. O, ikincildir ya da felsefi anlamda ilinekseldir. Ussal çaba zamanın kısa periyotları boyunca elde tutulabilir, güçten düşer ve dinlenmeye çekilir, sonul anlamda bedenin bir işlevidir. Tersine istenç kesintiye uğramaksızın yaşamı desteklemek ve elde tutmak için devam eder. Rüyasız uyku esnasında akıl işlevini yerine getirmez, oysaki bedenin tüm organik işlevleri devam eder. Bu organik işlevler istencin tezahürleridir.

Schopenhauer’a göre yeğin olan gücün yarattığı kölelikten kaçış yolları nelerdir? Açıklayınız.

Yeğin olan gücün yarattığı kölelikten iki kaçış yolu vardır. ? Estetik kaçış yolu; Önce estetik seyredişin genel özelliğine değinmekte yarar vardır. Estetik seyirde kişi seyrettiği estetik objeye bir yarar ya da çıkar sağlamak için yönelmez, tersine tümüyle yarardan ve çıkardan arınmış olarak yönelir. Tek amacı estetik objeyi seyretmek ve bu seyirden haz duymaktır. Bir başka deyişle estetik obje bir istek nesnesi olarak ya da istek için bir uyaran olarak görülmemelidir. Güzel bir nesneyi dışsal bir erek uğruna değil, onun kendisini seyretmek bir erekmiş gibi kabul ederek seyretmek bir zorunluluktur. Kant bu duruma estetik objenin ereksiz erekliliği demiştir. Şu hâlde estetik hoşlanma ya da beğenme, bir insanın dikkatini saldırgan yaşama istencini uyaran objelerden, onların yerine tutku ve arzu ile hiçbir ilişkisi olmayan seyir objelerine yoğunlaştırmaya yöneltebilir. Birisi bir sanat ürününü seyrederken o bir isteyen özne olmaya karşıt olarak salt bir bilen özne durumuna gelir. ? Ahlaksal kaçış yolu; Schopenhauer istencin tiranlığından çok daha uzun süreli bir kaçışın yolunu yaşama istencinden vazgeçme formülünde bulmuştur. Eğer ahlaklılık olanaklıysa ahlaksal ilerleme bu biçimi almalıdır diye düşünür. Zira bir insanın yaşamını komplike hale getiren ve acı çekmeye neden olan şey, sonu gelmeyen arzular biçiminde kendisini ifade eden ve süreklilik gösteren yaşama istencidir. İnsanda birtakım şeylere karşı duyulan istek ya da uyanan arzu saldırganlık, savaşım, yok etme ve ben- merkezcilik gibi yıkıcı duyguları üretmektedir. Kısacası yaşama istenci her türlü kötülüğün kaynağıdır. Schopenhauer insanlara sık sık şunu anımsatır: İnsan kökeni bakımından korku yaratan yabanıl bir hayvandır. Bu yabanıl hayvan yaşama istencinin doğrudan anlatımıdır.

Schopenhauer’e göre gerçek iyilik nedir? Açıklayınız

Schopenhauer’e göre gerçek iyilik Kant’ın düşüncesinin tersine yalnızca ödev uğruna kesin buyruğa boyun eğmek değildir. Gerçek iyilik sevgidir, kendine yönelik erostan ayrı olarak caritastır, yani öteki insanlara duyulan sempati- duygudaşlıktır.

Nietzsche ne zaman ve nerede doğmuştur?

Nietzsche, 15 Kasım 1844 tarihinde, Prusya’nın Saksonya bölgesinde bulunan Rocken’de doğdu.

Nietzsche’nin ilk eserlerinden olan Trajedinin Doğuşu’ndaki temel savları nelerdir?

Yunanlılar yaşamın korkunç, tehlikeli ve açıklanamaz olduğunu kabul etmelerine karşın kötümserliğe teslim olmayıp yüzlerini daima yaşama dönmüşler, bunu da sanat ortamı yoluyla dünyayı ve insan yaşamını dönüştürerek başarmışlardır. Dünyayı estetik bir fenomen olarak görmüş, bunu da Dionisian ve Apollonian tutumlara karşılık gelen iki yolla başarmışlardır. Dionisios yaşam akışının bir simgesidir. Dionysos ayinlerinde görülen ve hiçbir kural tanımayan taşkınlıklar, coşkulu eylemler yaşam akışını simgelemektedir. Buna karşılık Apollon ışığın, ölçünün kısıtlamanın simgesidir. Bireyleşme ilkesini temsil eder. Nietzsche, Yunanlıların sanata, güzelliğe ve forma olan bu bağlılıklarının temelinde, dürtünün, tutkunun önüne çıkan her şeyi silip süpüren karanlık ve biçimsiz selini görür. Bu sele kapılıp gitmemek yine olgusallığın estetik dönüşümü yoluyla olanaklı olabilir. Bunun da yine Apolloncu ve Dionysosçu yolları vardır: Olgusallık üzerine estetik bir örtü çekmek, ideal bir biçim ve güzellik dünyası yaratmak Apolloncu yol olacaktır, bu yolun anlatımı kendisini Olimpos mitolojisinde epik ve plastik sanatlar alanında bulur. İkinci yol varoluşu tüm karanlığı ve ürkütücülüğü içinde onaylamak ve kucaklamaktır, bu yol Dionysiosçu tutumdur ve kendine özgü sanat biçimleri trajedi ve müziktir. Trajedi varoluşu gerçekten estetik bir fenomene dönüştürür. Bunu yaparken varoluşun üzerine bir örtü çekmez, onu salt estetik bir biçimde sergiler ve doğrulamış olur.

Nietzsche’ye göre insan nasıl bir varlıktır?

Nietzsche’ye göre insan esnek bir varlıktır. Kendini aşmaya, taze olanakları olgusallaştırmaya yeteneklidir. Bu nedenle bir görüşe, bir amaca, bir yön duygusuna gereksinim duyar. Bu görüşü ne empirik bilim, ne de Hıristiyan dini sağlayabilir. Çünkü her ikisi de olaylara tarih üstü değerlerle bakmaktadırlar. Geriye sadece insanın kendisini aşmasının olanakları konusunda açık görüşü olan ve tehlikeli olmaktan da korkmayan felsefeci kalır. Şeylerin değiştirilebilir olduğuna karar verildikten sonra, felsefenin görevi, dünyanın değiştirilmeye açık olarak tanınan yanının geliştirilmesi görevi olmalıdır.

Nietzsche’nin ahlakı eleştirdiği yapıtları nelerdir?

İnsanca, Pek İnsanca; İyinin ve Kötünün Ötesinde, Ahlakın Soykütüğü eserleridir.

Nietzsche hangi görüşleri vardır?

Nietzsche’nin görüşleri ? Ateizm ? Güç istenci ve üst-insan kuramı ? Aşama düzeni ve üst insan ? Sonsuz yineleniş kuramı

Schopenhauer’in felsefi düşüncelerinin kaynakları nerede bulunur?

Schopenhauer’in felsefi düşüncelerinin kaynakları öncelikle ailesel ilişkilerinde, yoğunlaştırılmış öğreniminde ve bunlarla aynı ölçüde kendine özgü kişiliğinde bulunur.

Schopenhauer’in metafizik sistemi neye dayanır?

Schopenhauer’in metafizik sistemi, metafizik sorunları ilgilendiren bilinen anlamındaki bir metafizik sistem olmaktan çok, yaşam ve gerçeklik üzerine kötümser bir bakışın metafiziksel bir haklı çıkarılışını açımlamak esasına dayanır.

Yeterli Neden İlkesi’nin dört formu nedir?

Yeterli Neden İlkesi’nin dört formu şunlardır: Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi.

Yeterli neden ilkesine göre soyut kavramlar nasıl açıklanır?

Soyut Kavramlar: Bu objeleri çıkarım kurallarını uyguladığımız zaman öteki kavramlardan sonuç olarak çıkarırız, kavramlar ve sonuçlar arasındaki ilişki yine yeterli neden ilkesi tarafından yönetilir, burası mantığın alanıdır ve burada yeterli neden ilkesi, bilme yollarına uygulanır.

Schopenhauer hangi alanlarda derin bir kötümserliğe yönelmiştir?

Schopenhauer fiziksel, mantıksal, matematiksel ve ahlaksal alanda zorunluluğun geçerli olduğunu görerek derin bir kötümserliğe yönelmiştir.

Schopenhauer’e göre zamanın en büyük düşünürü kimdir?

Schopenhauer, felsefi formasyonunu büyük ölçüde Kant’a borçludur. Ona göre Kant, modern zamanların tartışmasız en büyük düşünürüdür.

Schopenhauer, nedensellik kategorisini nasıl kabul etmiştir?

Schopenhauer, Kant’ın ayrı ayrı ele aldığı duyarlığın formları ile anlama yetisinin kategorilerini birleştirdi ve nedensellik kategorisini, zamanı ve mekânı, tasarım olarak dünya bilgimizin zorunlu koşulları olarak kabul etti.

“Dünya benim tasarımımdır.” ifadesi hangi felsefeciye aittir?

Schopenhauer’in felsefe anlayışı dünya benim tasarımımdır tümcesinde özlü bir ifade bulur.

Schopenhauer, istenç-isteme olarak dünyayı nasıl açıklamıştır?

İstenç-­İsteme olarak Dünya: Günlük yaşamda istenç sözcüğünü, belirli bir yolda davranmak için düşünülerek bilinçli biçimde yapılmış seçimlere işaret etmek için kullanırız. İstenci zihnimizin bir yetisi olarak, yani ussal bir kişi tarafından sahip olunan bir özellik yada yeti olarak kabul eder ve onun akıl tarafından yönetildiğini düşünürüz. İstencin akıl tarafından etkilendiği konusunda sorun olmasa da bu açıklamalar bizi Schopenhauer’in istenç terimini kullanışına hazırlamış olmaz çünkü Schopenhauer sözcüğü öyle yeni bir anlamda kullanmaktadır ki sistematik felsefesinin merkezi temasını ya da özünü bu terim oluşturmaktadır.

Schopenhauer’e göre doğadaki birincil itki nedir?

Schopenhauer’e göre doğadaki birincil itki yaşamın üretilmesidir. Doğa dünyası yaşama istencinin sürekli çatışmalar doğurduğu acımasız bir savaşımı alanıdır.

Schopenhauer’e göre ahlak nasıl sağlanabilir?

Schopenhauer’e göre ahlak insana istencin tiranlığından daha uzun süreli bir kurtuluş imkânı sağlar ve ancak istencin yadsınmasıyla başarılabilir.

Schopenhauer, Kant’tan gerçek iyiliği nasıl ayırmıştır?

Schopenhauer’e göre gerçek iyilik, Kant’ın tersine yalnızca ödev uğruna kesin buyruğa boyun eğmek değildir. Gerçek iyilik sevgidir, öteki insanlara duyulan sempati duygudaşlıktır.

Schopenhauer idealist, istemselci ve aşkınsal felsefeyi nasıl gerçekleştirmiştir?

Schopenhauer, dünyanın bizim tasarımımız olduğunu söyleyerek idealist, aklı ya da düşünceyi değil, istenci dünyanın tözü yaparak istemselci, tek bir bireysel istencin, kendisini deneyimin çeşitli fenomenlerinde belirten mutlak istenç olması anlamında ise aşkınsal bir felsefe yapmıştır.

Nietzsche’nin ilk yazınsal dönemi ne zaman sona ermektedir?

1876 yılında Rihard Wagner Beyrut’ta başlıklı yazısı çıktığı zaman, Nietzsche ve Wagner birbirlerinden kopma noktasına gelmişlerdir. Bu şekilde Nietzsche’nin ilk yazınsal dönemi sona erer ve yeni bir düşünsel döneme girer.

Nietzsche’ye göre gerçek kültür nasıl doğacaktır?

Nietzsche’ye göre gerçek kültür Dionysos öğesi olan yaşam güçlerinin, Apolloncu öğeler olan biçim ve güzellik sevgisiyle birliğinden doğacaktır.

Nietzsche’ye göre Hristiyanlık neye hizmet etmiştir?

Nietzsche’ye göre Hıristiyanlık, köle ahlakının dayandığı değerlerin evrensellik düzeyine yükseltilmesi amacına hizmet etmiştir.

Nietzsche, ahlak sistemlerini yadsıyarak neyi önermiştir?

Nietzsche, evrensellik ve mutlaklık iddiası taşıyan ahlaksal sistemleri yadsır ve ayrı ahlak tipleri arasında bir rütbe derecelendirmesi önerir.

Nietzsche, demokrasiyi ve sosyalizmi ne ile suçlamaktadır?

Nietzsche, demokrasiyi ve sosyalizmi Hristiyan ahlak sistemini laik düzlemde devam ettirmekle suçlamakta, mutlak değerlere dayalı nesnel ve evrensel ahlak yasası düşüncesinin daha üst bir aşama olan nihilizm aşaması uğruna terk edileceğini öngörmekteydi.

Nietzsche, güç istencini nasıl ele alır?

Nietzsche, güç istencini öncelikle bilgi ile ilişkisi içinde ele alır. Ona göre bilgi her şeyden önce bir güç aracı olarak işlev görür. Bu nedenle bilgi isteği, bilmeye yönelme, güç isteminden dolayıdır.

Nietzsche’ye göre hedef insanlık mıdır?

Nietzsche’ye göre hedef insanlık değil üst-insandır.

Nietzsche’de üst insan kimdir?

İnsan aşılması gereken bir şey, hedefe vardıran köprüdür. İnsan kaçınılmaz bir süreçle üst insana evrilmez, üst insan istenç için ulaşılmak istenen bir amaçtır.

Nietzsche, sonsuz yineleniş kuramını nasıl açıklamıştır?

Nietzsche’ye göre dünyamız sona erdikten sonra, onu oluşturan parçacıkların gücü sayesinde yeniden yapılaşacak, dünyada olup biten her şey yeni baştan ve aynen yinelenecektir. Bu öğretiye sonsuz yineleniş kuramı denir.

Nietzsche hangi eserlerinde döngü düşüncesine yer verir?

Zerdüşt Böyle Buyurdu’da ve Şen Bilim’de Nietzsche, sonsuz yineleniş (döngü) düşüncesine yer verir.