Ev Teknolojisi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ev Isıtma Ve Havalandırma Sistemleri

1. Soru

Enerji nedir?

Cevap

İnsan yaşamının vazgeçilmezlerinden biri enerjidir. Enerji, insanın yaşamını devam ettirebilmesi için mutlak gerekli öğelerden birisidir.


2. Soru

Ülkemizde 2008 yılında üretilen enerjinin % ne kadarı farklı enerji kaynaklarından elde edilmiştir?

Cevap

Ülkemizde 2008 yılında üretilen enerjinin %92’i fosil yakıtlardan ve %8 i de hidrolik ve yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilmiştir. Fosil yakıtların oransal dağılımının ise; %32 doğalgaz, %31 petrol, %29 kömür şeklinde olduğu kabul edilmektedir.


3. Soru

Konutlarda tüketilen enerjinin kullanım dağılımı nasıldır?

Cevap

Konutlarda tüketilen enerjinin kullanım dağılımı ise yaklaşık olarak %80 ısıtma, %10 mutfak ve banyo ve geriye kalan %10’luk bölüm de ütü, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi vs. gibi elektrikli ev aletleri şeklindedir.


4. Soru

Binalarda tüketilen enerjiden nasıl bir tasarruf sağlanabilir?

Cevap

Konu ile ilgili olarak yapılan bilimsel çalışmalar, binalarda tüketilen enerjiden en az %30’luk bir tasarrufun mümkün olabileceğini göstermektedir. Söz konusu bu tasarrufu sağlayabilmenin yolları ise birinci öncelikli olarak binaların yapım aşamasında standartlara ısı yalıtımını yapmak ve daha sonra konut içerisinde kullanılan ısıtma/soğutma ve aydınlatma cihazlarının enerji etkin olması gibi önlemleri almaktır. Ancak, tüm bu önlemlerin alınması tek başına sözü edilen enerji tasarrufu için çoğu kez yeterli değildir. Ayrıca, ailelerin de enerjiyi bilinçli tüketme alışkanlığını kazanmaları, enerjiyi daha verimli kullanmaları gereklidir. Sonuç olarak hemen her konuda olduğu gibi bu konuda da son sözü insan ve daha açık bir ifade ile aile söylemektedir. Bilinçli aileye bu konuda da çok büyük görev düşmektedir. Bilinçli aile ve buna bağlı olarak bilinçli enerji kullanımı ve tüketimi sayesinde ülkemizin enerji alanında dışa olan bağımlılığın azaltılmasını sağlaması mümkün olabilecektir. Konu bu yönden de büyük önem taşımaktadır.


5. Soru

Günümüzde ev ısıtma sistemlerini kaç grup altında incelenebilir?

Cevap

Ev ısıtma sistemlerini üç ana grup altında incelemek mümkündür: • Merkezi sistem ısıtması (binada bulunan tüm dairelerin bina altında kurulu bulunan tek bir merkezden ısıtılmaları), • Tekil ısıtma (binada bulunan her dairenin kendi imkânları ısıtılması), • Bölge ısıtması (birden çok binanın merkezi bir yerden uzaktan ısıtılması. Bu ısıtma da; • Sıcak su ile bölge ısıtması, • Kızgın su ile bölge ısıtması ve • Buhar ile bölge ısıtması olmak üzere üç farklı şekilde olabilir).


6. Soru

Konutların tek merkezden ısıtılmasının avantaj ve dezavantajları nedir?

Cevap

Konutların tek merkezden ısıtılmasında, bağımsız bütün birimlerdeki benzer ortamların aynı sıcaklık değerlerinde tutulması prensibinden hareket edilerek bu yönde gayret gösterilir. Ancak, insanlar aynı ortamın sıcaklığını farklı algılayabilirler. Bu nedenle de her insan içinde bulunduğu aynı ortamı konforlu veya konforsuz olarak tanımlayabilir. Bir kişinin içinde bulunduğu ortamın ısısından, teknik deyimle ısıl çevreden hoşnut olma durumu bu konudaki olumlu düşüncesi ısıl konfor olarak tanımlanır. Konfor bir düşünce halidir. Bu nedenle, konfor algıları da sadece fizyolojik davranışlara bağlı değildir. Ayrıca bunun yanında çevrenin düzgün dağılımlı olmaması, görsel uyarılar, yaş, cinsiyet, dış hava ve benzeri faktörler de bu algıyı etkiler. Çıplak olarak 29-31 °C, giyinik olarak 23-27 °C sıcaklık aralığında bir ortamda bulunan hareketsiz insanlarda vücuda veya vücuttan dışarıya ısı geçişi ve buharlaşma ile ısı kaybı yoktur. Dolayısı ile böyle bir ortamda insan normal olarak ortamı sıcak veya soğuk hissetmez. Ancak fiziksel aktivitelerdeki farklılıklar, giysiler ve birçok nedenle bu algılar değişebilir.


7. Soru

Konutların ısıtılmasında ana prensip nedir?

Cevap

Konutların ısıtılmasında ana prensip ortamların belli şartlara getirilmeleri yanında, insanların kendilerini rahat hissedecekleri bir ortamın sağlanılmaya çalışılmasıdır. Ancak, aynı koşulları farklı kişiler farklı algılar. Bu nedenle, teknik olarak yeterli hesaplamalar yapılsa bile, uygulamada ısıtma sistemlerinin sağlaması istenilen şartlar çoğu kez tam olarak oluşmayabilir. Bu durumda merkezi ısıtma sistemlerinde ısınma problemleri ortaya çıkar.


8. Soru

Merkezi ısıtma sistemlerindeki ısınma problemleri nelerdir?

Cevap

Merkezi ısıtma sistemlerindeki ısınma problemleri; öncelikle kişilerin algılarının farklılığına bağlı olarak aynı ortam için farklı şekilde belirir. Bir başka değişle, aynı ortamda bulunan ve algıları farklı olan iki kişi, içinde bulundukları ısıl çevreyi tamamen zıt olarak konforlu ve konforsuz olarak tanımlayabilirler. Bundan başka ısıl çevre binanın konumuna, katlara, yöne, yapı bileşenlerinin farklı olmasına, belli yerlerde yalıtım yapılıp diğer yerlerde yapılmamasına veya yetersiz yapılmasına göre de oldukça büyük değişiklikler gösterir. Bir binada Pencere ve kapılarda ısıtma tesisatının projelendirilmesinden sonra değişiklikler yapılması veya yeni düzenlemeler de ısınmaya etki eden faktörlerdendir.


9. Soru

Isı sayaçlarının kullanımı ile ilgili olarak Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelikin amacı nedir?

Cevap

Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanıp 14/04/2008 tarihli Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Böylece kat mülkiyeti kanununun yakıt giderlerinin paylaşılması ile ilgili hükmünün tasarruf için yetersiz, hatta israf kaynağı olan uygulaması bu cihazların kullanımı ile önlenebilecektir. İlgili yönetmeliğin 8. maddesine göre, merkezi ısıtma sistemlerinde toplam ısıtma giderlerinin %70i bağımsız bölümlerin ölçülen ısı tüketimlerine göre paylaştırılmaktadır. Geriye kalan %30luk kısmın paylaşımı ise; ortak kullanım mahalleri, sistem kayıpları, asgari ısınma ve işletme giderlerinden kaynaklanan ısı giderleri olarak bağımsız bölümlerin kullanım alanlarına göredir.


10. Soru

Termostatik vanalar nedir?

Cevap

Termostatik vanalar, oda sıcaklığını istenen sıcaklıkta tutmayı sağlayan cihazlardır. Otomatik olarak sıcaklığı kontrol edebildiği için ortam sıcaklığı ayarlandıktan sonra gerektiğinde otomatik olarak açılır ya da kapanır. Bu şekilde radyatörden geçen su miktarı istenilen oda sıcaklığına bağlı olarak ayarlanır. Böylece tasarruf başlamış olur. Termostatik vanaları istenen oda sıcaklığına ayarlandıktan sonra ek bir işlem yapılmasına gerek kalmaz. Odanın ısısı dış etkenlere rağmen (gecegündüz farkı, insan değişmesi, v.b) sabit kalacağından konfor sağlanmış olur.


11. Soru

Termostatik vanaların avantajları nelerdir?

Cevap

Termostatik vanaların avantajları şöyle sıralanabilir: • Normal radyatör vanası sadece açma ve kapama işlemini gerçekleştirirken, termostatik vana açma kapama işleminin yanında sıcak su geçişini otomatik olarak azaltıp çoğaltabilir ve hatta gerektiğinde tamamen kesebilir. • Sıcak su geçişini ısı hissedicisine bağlı olarak otomatik ayarladığından, oda sıcaklığı istenilen derecede sabit tutar. Bu sayede kullanıcı aşırı sıcak yüzünden camları açmak yerine termostatik vanayı ayarlayarak tüketim değerlerini düşürür ve tasarruf yapmış olur. • Bazı tip termostatik radyatör vanaları 15 °C’nin altında ayarlanamaması için belirli bir konumda kilitli olarak monte edilir. Böylece kullanıcının kilitli konumun altında ayar yapması engellenmiş olur.


12. Soru

Termostatik vanaların çalışma prensibi nasıldır?

Cevap

Termostatik vanalar prensip olarak belli bir sıcaklığa geldiğinde suyun akış yolunu kapatan akış kontrol elemanlarıdır. Bulundukları ortam istenilen sıcaklığa geldiğinde akışı kestikleri için fazladan gereksiz yere enerji harcaması olmaz. Böylece hem ortam sıcaklığı fazla yükselmemiş, hem de enerji tasarrufu yapılmış olur. Ortam sıcaklığındaki her 1 0 C’lik artışın yakıt tüketiminde yaklaşık %6’lık bir artışa neden olduğu hesaplanmaktadır. Bu nedenle yakıt paylaşımının pay ölçerler vasıtasıyla yapıldığı yerlerde termostatik vanaların kullanımı çok daha fazla önem kazanmaktadır.


13. Soru

Mekanik ısı sayaçları nedir?

Cevap

Mekanik ısı sayaçları ise her daire girişine yerleştirilen bir çeşit sıcak su sayaçlarıdır. Bu sayaçlar üzerlerinden geçen akışkanın debisini ölçüp, gidiş ve dönüş hatları üzerindeki sıcaklıklar yardımıyla enerji paylaşımı yapılmaktadır. Mekanik ısı sayaçlarının yanında manyetik, ultrasonik, vorteks tipi ve orifis tipi olanları da vardır.


14. Soru

Merkezi ısıtma sisteminin kurulum yapısı ne şekildedir?

Cevap

Merkezi ısıtmada binada bulunan tüm dairelerin bina altında kurulu bulunan tek bir merkezden ısıtılmaları söz konusudur. Bu amaçla binanı altına genellikle bodrum katına adına kazan dairesi bir mekân yapılır. Bu mekâna binanın büyüklüğüne göre ve tüm binayı ısıtacak kapasiteye sahip büyüklükte bir kalorifer kazanı yerleştirilir. Binanın tamamının yani binada bulunan her dairenin ve binanın merdiven boşlukları genel kullanma açık koridorları vs. gibi, yerlerde dahil olmak üzere tamamı bu kalorifer kazanı vasıtası ile ısıtılır. Blok bazında merkezi bina ısıtmasında, yakıt olarak binanın bulunduğu yerdeki imkanlara göre katı yakıt genellikle kömür, sıvı yakıt genellikle fuel oil ya da gaz yakıt genellikle ve bugün için seçeneksiz olarak doğalgaz kullanılır. Doğal gaz, yakıt olarak diğer yakıtlarla her yönden kıyaslanamayacak kadar avantajlıdır.


15. Soru

Kazan seçerken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Kazan seçerken gaz yolları direnci kontrol edilmelidir. Bir kazanın gaz yolları direnci ne kadar fazla ise, sesi ve brülör problemleri de daha büyük oranda olur. Doğal gazda ideal kazan tipi ise, atmosferik brülörlü kazanlardır.


16. Soru

Tekil ısıtma nedir?

Cevap

Merkezi ısıtma sisteminde ortaya çıkan sorunlar nedeni ile, son yıllarda, aileler tekil ısıtma sistemi denen ve her dairenin kendi imkanları ile kendisini ısıttığı bir sistemi tercih etmeye başlamışlardır. İlk bakışta sorunsuz gibi görünen bu sistem ısıtma teknolojisinde görülen gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan ve kısaca kombi olarak isimlendirilen cihazların piyasaya sürülmesi ile yaygınlaşmıştır. Bu sistemde her daire kombi cihazını bağımsız olarak kendi dairesine monte ettirmektedir. Dairenin ısınma ve sıcak su ihtiyacını kombi sağlamaktadır. Dolayısı ile her daire kendi enerji tüketiminden sorumlu olmakta ve tükettiği enerjinin faturasını ödemektedir. Bir başka anlatımla her daire ne kadar ısınmak ister ise o kadar enerji tüketmekte ve tükettiği enerjinin faturasını da ödemektedir. Bir başka değişle, az ısınmak isteyen az çok ısınmak isteyen çok enerji tüketmektedir. Herkes kendi istediği kadar ısındığı için de daireler arasında ortam sıcaklığı konusunda bir tartışma söz konusu değildir. Her daire kendi istediği ısıl konforu kendisi sağlamaktadır. Ancak, bu bireyselleşme yakıt giderlerinin azaltılması için konfordan vazgeçip daha düşük sıcaklıklarda ısınmaya razı olunması gibi bir durumu da beraberinde getirmektedir.


17. Soru

Kombi kullanmanın avantajları nelerdir?

Cevap

Bireysel ısınma özgürlüğü sağlar. Kullandığınız kadar yakar ve ödersiniz. Ayrıca sıcak kullanım suyu konforu sağlar. Sıcak su için ayrı bir cihaz (şofben, termosifon, boyler vs.) kullanmanıza gerek kalmaz. Çok yakın bir geçmişe kadar küçük mekânlar için uygun olan kombi; ancak, son teknolojiler ile daha fazla alanı ısıtabilecek şekilde geliştirilmişlerdir. Kombi cihazları şofbenlerde olduğu gibi borulardan gelen suyun bir eşanjör vasıtasıyla ısıtılması ilkesi üzerine çalışırlar.


18. Soru

Kombi alırken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Kombiler son derece güvenli cihazlardır. Kombi alırken, cihazın kapasitesinin ısıtılmak istenen mekân için yeterli olup olmadığına, bilinen tanınmış bir marka olmasına, geniş servis ağının bulunmasına, güçlü firmaların ürünleri olmasına ve mutlaka TSE damgasının bulunmasına dikkat etmekte yarar vardır. Ayrıca kombi tercihinde ilk maliyetin değil, tüketim bedeli ve servis maliyetlerinin daha önemli olduğu unutulmamalıdır. Kombiler çalışma prensibine göre; • Bacalı, • Hermetik, • Baca fanlı (yarı hermetik) olmak üzere üçe; Ateşleme sistemine göre ise; • Pilot alevli ve • Elektronik ateşlemeli olmak üzere ikiye ayrılırlar. Ancak bacalı kombilerin üretimi artık durdurulmuştur. Ayrıca son zamanlarda yoğuşmalı kombiler yeni bir kombi ürün grubu olarak ön plana çıkmaktadır. Genel olarak kombilerin teknik özellikleri birbirlerinin aşağı yukarı aynısıdır. Ancak, son teknolojik gelişmeler ile dijital kontrol paneli, full alev modülasyonu, yoğuşma teknolojisi, ön karışım teknolojisi; bir başka değişle, yanma havası ayarı yapabilmesi, arıza uyarı sistemi, dış hava sondası ve oda termostatı ile kullanım, aşırı soğuklarda donmaya karşı koruma, pompa sıkışmasına engel olma gibi ilave teknik özellikler ile kombiler birbirinden ayrılmaktadır.


19. Soru

Kombinin çalıştırılma süresi ne olmalıdır, Neden?

Cevap

Kombi geceleri düşük bir derecede çalıştırılmaz ise kullanım saatlerinde kombi çalıştırıldığında binanın dış duvarlarının ısınması oldukça zaman alır ve enerji tüketimi büyük oranda artar. Bu nedenle, kombiyi 24 saat çalıştırmak en uygun olanıdır. Kombinin 24 saat açık tutulmasında bir sakınca yoktur. Kombi sürekli çalıştığı halde ortamı ısıtamıyorsa, ya kombinin kapasitesi düşük seçilmiştir, ya evinizin izolasyonu kötüdür ya da yapılan sistemle ilgili bir hata vardır. Radyatörler eksik veya devir daim pompasının basıncı ve debisi düşük olabilir. Bu durumda en iyi yöntem teknik servisin gelip kontrol etmesini sağlamaktır. Kombi kısa süre için kapatılıp tekrar açılırsa daha fazla yakıt tüketir. Söz gelimi evin içerisinde 22 derecelik belli bir konfor ortamına ulaşıldığını varsayalım. Kombi kapatıldığında düşen ortam sıcaklığını tekrar 22 dereceye yükseltmek için daha fazla yakıt sarfiyatı gerekir. Bundan dolayı da kombiyi kapatmadan düşük seviyelerde kullanmak daha iyidir.


20. Soru

Kombinin bakımı nasıl yapılmalıdır?

Cevap

Kombimin bakımı için her altı ayda bir yetkili servis çağrılarak tesisat filtrelerinin temizlenmesi ve bacalı kombilerde baca çekiş kontrolü ve temizliğinin yapılması önerilmektedir. Ancak, bu öneri gerek zaman ve gerekse masraf açısından çok fazla uygulanamamaktadır; ama her durumda yılda bir defa bakım yaptırmak gerekmektedir. Kombiler merkez firmanın yetkili kıldığı ve sertifika verdiği yetkili satıcılarında satılır. Evdeki radyatör borularının tıkanması pratik olarak kombiyi bozmaz. Bu gibi durumlarda kombi bozulmaz; sadece arızaya geçer ve çalışması durur. Tıkanıklık giderildikten sonra kombi çalışmaya devam eder. Kombi ısı ayarı binanın izolasyon ve tasarım özellikleri, mevsimsel geçişler ve tesisat türleri gibi değişkenlere bağlı olarak değişmektedir. Kombilerin sıtma sistemleri 70/90 °Ca göre tasarım edilmiştir. Ancak, bu değer en yüksek ısı kayıplarına göre seçildiğinden genelde 55 ila 80 °C arasında bir sıcaklık yeterli olur. Kombinin bar ayarı sıfırlanırsa, kombi basıncı düşer ise kombi çalışmaz ve arızaya geçer. Kombi ortalama basıncı en az bir bar olmalıdır. Kış konumunda kombi hem kalorifer tesisatını ısıtır hem de şofben görevi görür. Yaz konumunda ise sadece şofben görevi görmektedir.


21. Soru

Bölge ısıtması nedir?

Cevap

Bölge ısıtması daha çok sitelerde yani birden çok binanın bir arada olduğu yerleşim yerlerinde gündeme gelmekte ve kullanılmaktadır. Bu sistemde sitenin merkezi bir yerine bir ısıtma birimi kurulmakta ve bu birimden blokların her birine borular döşenerek sitenin tamamı tek merkezden ısıtılmaktadır.


22. Soru

Bölge ısıtmasının merkezi ısıtmaya; bina altından ısıtmaya göre avantajları nelerdir?

Cevap

İlgili avantajlar şöyle sıralanabilir: • Baca maliyeti çok daha azdır. • Isıtıcılar daha az yer kaplar. • Evin içine yakıt ve kül taşıma problemi yoktur. • Temiz ve kolaydır. • Çevreyi daha az kirletir. • İşletme maliyeti daha küçüktür. • Otomatik kontrol maliyeti çok daha azdır. • Daha tehlikesizdir. • Daha sağlıklı ve konforlu bir ısıtma yöntemidir.


23. Soru

Elektrikli ocaklar ve sobalar, nasıl sınıflanabilirler?

Cevap

Elektrikli ocaklar ve sobalar şöyle sıralanabilir: • Rezistanslı Elektrik Ocakları, • Fanlı Isıtıcılar, • Quartz Sobalar ve İnfrared Isıtma Tekniği, • Yağlı Radyatör, • LPG ve Doğal Gazlı Sobalar.


24. Soru

Kapalı ortam hava kirleticileri hangi başlıklar altında incelemek mümkündür?

Cevap

İlgili başlıklar şöyle sıralanabilir: • Mikroorganizma ve alerjenler, • Yanma sonucu oluşan kirlilik etmenleri, • Karbondioksit, • Karbonmonoksit, • Kükürtdioksit, • Nitrojen oksitler, • Partikül maddeler, • Formaldehit ve uçucu organik bileşikler, • Asbest, • Sigara dumanı, • Radon.


25. Soru

Sigara dumanın yoğun olduğu kapalı ortamlarda yaşayan insanların sağlığı üzerindeki etkileri nelerdir?

Cevap

İlgili etkiler kısaca şöyle açıklanabilir: • İrritant etkisi: Gözlerde yaşarma, burun ve boğaz irritasyonu yapar. • Solunum sistemi üzerine etkileri: Özellikle bebek ve çocuklarda alt solunum yolu enfeksiyonuna yatkınlık, akciğer fonksiyonlarında ileri derecede gerilemeye neden olur. • Kansere neden olması: Sigara dumanının akciğer kanserine neden olduğu gösterilmiştir. Ayrıca pasif sigara içiciliği de akciğer kanseri nedenidir. • Kardiyovasküler sistem üzerine etkileri: Sigara dumanı içindeki maddeler; özellikle nikotin kardiyovasküler sistemi olumsuz etkilemektedir.


26. Soru

Ev havalandırma sistemlerinde kullanılan cihazlar nelerdir?

Cevap

Ev havalandırma sistemlerinde kullanılan cihazlar kısaca şöyle açıklanabilir: • Aspiratörler: Aspiratör temizleyici anlamındadır. Bulunduğu ortamdaki kullanılmış havanın temizlenmesi amacıyla kullanılır. Elektrikli bir cihazdır. Aspiratörlerin halk arasında bilinen diğer adı fandır. Fanlar özelliklerine göre ikiye ayrılır. • Emiş (dönüş) Fanı: Bu fan, ortamdaki havayı emdiğinden aspiratör olarak adlandırılır. • Veriş (besleme) Fanı: Bu fan, ortamdaki havanın sirkule edilmesini sağladığından vantilatör olarak adlandırılır.


27. Soru

İyi bir aspiratörün özellikleri nelerdir?

Cevap

İyi bir aspiratörün özellikleri şöyle sıralanabilir: • Aspiratörün emiş gücü ortama göre ayarlanabilmelidir. • Gürültüsüz çalışmalıdır. • Dış etkenlere karşı sağlam olmalıdır. • Temizlemesi kolay olmalıdır. • Elektrik bağlantıları çok iyi yalıtılmış olmalıdır. • Montajı ve takılıp sökülmesi kolay olmalıdır. • Kullanımı basit olmalıdır.


28. Soru

Aksiyel Tip Aspiratörler nasıldır?

Cevap

Genellikle pencereye monte edilerek kullanılan bu tip aspiratörler; mutfaklarda, banyolarda, ofislerde, lokallerde ve iş yerlerinde yemek kokularının, sigara dumanının, istenmeyen koku ve kirli havanın tahliyesinde; ayrıca kaynak makinelerinin ve elektrik panolarının soğutulmasında kullanılır. Kapakları sayesinde kullanılmadıkları sürece dış hava ile teması kesilir.


29. Soru

Aksiyel tip aspiratörlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Aksiyel tip aspiratörlerin özellikleri şöyle sıralanabilir: • Çalışma performansları yüksektir. • Çalışmadığı zaman gövde kapağı kapatılarak ters hava akımı önlenir. • Pencere ve duvarlara kolayca monte edilebilirler. • Motor gövdeleri alüminyum enjeksiyondan imal edilmiştir. Rotor yataklarında sinter burçlar kullanılmıştır. Bu sayede motorun sessiz çalışması sağlanmıştır. • Pervaneleri 0. 60 sac alüminyum olup ideal kanat açıları sayesinde sessizce güçlü hava akımı sağlarlar. • Gövdesi alüminyum olup elektrostatik toz boyalıdır. • Rotor ve stator paketleri uygun sacdan imal edilmiştir.


30. Soru

Davlumbazların özellikleri nelerdir?

Cevap

Davlumbazların özellikleri şöyle sıralanabilir: • Bacalı ve bacasız kullanıma uygundurlar. • Bulaşık makinesinde yıkanabilir metal yağ filtresi bulunur. • Filtreler için doluluk göstergesi vardır. • Elektronik kumanda ve otomatik çalışma durma sistemi mevcuttur. • Değişik güç kademeleri ve yüksek verimliliğe sahip motorları vardır. • Davlumbaz önü aydınlatması vardır. • Dış etkilere bağlı olmaksızın çalışabilir, istenilen durumlara ayarlanabilir.


31. Soru

Ocak yanına, tezgâhla aynı hizaya yerleştirilen modern görünümlü aspiratörlerin yanı sıra en çok tercih edilen türleri hangileridir?

Cevap

İlgili aspiratör türleri şöyle sıralanabilir: • Bir dolabın altına kolayca monte edilebilen düz aspiratörler, • Kendi özel dolabı sayesinde gözden saklanan gömme aspiratörler, • Davlumbaz tipi bacası ile birlikte şık bir görünümle üretilenlerdir.


32. Soru

Ankestre aspiratörün özellikleri nelerdir?

Cevap

Ankestre aspiratörün özellikleri şöyle sıralanabilir: • Bacalı ve bacasız kullanıma uygundurlar. • Bulaşık makinesinde yıkanabilir metal yağ filtresi bulunur. • Cam sürgülü ve aspiratör önü aydınlatması bulunur. • Mutfak mobilyasına uygun malzeme ile kaplanabilen ön panellere sahiptirler. • Değişik güç kademeleri ve yüksek verimliliğe sahip 1 veya 2 tane motorları vardır. • Bir dolabın altına kolayca monte edilebilen düz ya da kendi özel dolabı sayesinde saklanabilen gömme tip olabilirler. • Dış etkilere bağlı olmaksızın çalışabilir, istenilen durumlara ayarlanabilirler.


33. Soru

Ev ısıtma sistemleri nelerdir?

Cevap

Günümüzde ev ısıtma sistemlerini üç ana grup altında incelemek mümkündür. Bunlar:

1. Merkezi sistem ısıtması (binada bulunan tüm dairelerin bina altında kurulu bulunan tek bir merkezden ısıtılmaları)

2. Tekil ısıtma (binada bulunan her dairenin kendi imkânları ısıtılması)

3. Bölge ısıtması (birden çok binanın merkezi bir yerden uzaktan ısıtılması. Bu ısıtmada, sıcak su ile bölge ısıtması, kızgın su ile bölge ısıtması ve buhar ile bölge ısıtması olmak üzere üç farklı şekilde olabilir.)


34. Soru

Isıl konfor ne demektir?

Cevap

Bir kişinin içinde bulunduğu ortamın ısısından, teknik deyimle ısıl çevreden hoşnut olma durumu bu konudaki olumlu düşüncesi “ısıl konfor” olarak tanımlan


35. Soru

Termostatik vanaların avantajları nelerdir?

Cevap

Termostatik vanaların avantajlarını şu şekilde sıralamak mümkündür.

• Normal radyatör vanası sadece açma ve kapama işlemini gerçekleştirirken, termostatik vana açma kapama işleminin yanında sıcak su geçişini otomatik olarak azaltıp çoğaltabilir ve hatta gerektiğinde tamamen kesebilir.

• Sıcak su geçişini ısı hissedicisine bağlı olarak otomatik ayarladığından, oda sıcaklığı istenilen derecede sabit tutar.

• Bu sayede kullanıcı aşırı sıcak yüzünden camları açmak yerine termostatik vanayı ayarlayarak tüketim değerlerini düşürür ve tasarruf yapmış olur.

• Bazı tip termostatik radyatör vanaları 15 °C nin altında ayarlanamaması için belirli bir konumda kilitli olarak monte edilir. Böylece kullanıcının kilitli konumun altında ayar yapması engellenmiş olur.


36. Soru

Kalorimetre nedir?

Cevap

Her dairenin ısıtma sistemi girişine monte edilen ısı sayaçları (kalorimetre) ile binanın toplam enerji tüketimi ve dairelerin ayrı ayrı enerji tüketimleri belirlenmektedir. Daire bazında tüketilen enerji miktarları toplam tüketilen enerji miktarına göre oranlanarak her dairenin tükettiği enerjiye göre ücret ödemesi sağlanmaktadır.


37. Soru

Doğalgazda ideal kazan tipi nedir?

Cevap

Doğal gazda ideal kazan tipi ise, atmosferik brülörlü kazanlardır.


38. Soru

Kombi nedir?

Cevap

Duvar tipi şofben prensibi ile çalışan kombi cihazlar, iki, en fazla üç katlı yapılarda, kazan monte edilecek yeri olmayan 80 – 200 m2 daireler için pratik olmaktadır. Kombi Konutun hem ısıtma hem de sıcak su gereksinimini karşılayan bir cihazdır. Bu nedenle kısaca Kombi (İngilizcede Combined/Birleşik) olarak adlandırılır. Cihaz hafiftir, ufaktır, duvara asılır ve bu nedenle az yer kaplar, kolay taşınabilir, sessizdir, kullanıcıya bağımsız ısınma konforu sağlar. Kombi genel olarak galvanizli çelik, DKP saç, bakır, alüminyum ve plastik malzemeden yapılır. Isıtma sistemi için gereken pompa, genleşme tankı, termostat, kontrol panosu gibi zorunlu sistem ve emniyet ekipmanlarına sahiptir.


39. Soru

Bölge ısıtması (uzaktan ısıtma) nerede kullanılmaktadır?

Cevap

Bölge ısıtması daha çok sitelerde yani birden çok binanın bir arada olduğu yerleşim yerlerinde gündeme gelmekte ve kullanılmaktadır


40. Soru

Bölge ısıtması sistemi temel olarak nasıl işlemektedir?

Cevap

Bölge ısıtması sisteminde sitenin merkezi bir yerine bir ısıtma birimi kurulmakta ve bu birimden blokların her birine borular döşenerek sitenin tamamı tek merkezden ısıtılmaktadır.


41. Soru

Bölge ısıtmasının avantajları nelerdir?

Cevap

Bölge ısıtmasının merkezi ısıtmaya; bina altından ısıtmaya göre avantajlarını şu şekilde sıralamak mümkündür.

• Baca maliyeti çok daha azdır.

• Isıtıcılar daha az yer kaplar.

• Evin içine yakıt ve kül taşıma problemi yoktur.

• Temiz ve kolaydır.

• Çevreyi daha az kirletir.

• İşletme maliyeti daha küçüktür.

• Otomatik kontrol maliyeti çok daha azdır.

• Daha tehlikesizdir.

• Daha sağlıklı ve konforlu bir ısıtma yöntemidir.


42. Soru

Bölge ısıtmasının dezavantajları nelerdir?

Cevap

Bölge ısıtmasının dezavantajları ise şunlardır:

• Galerilerin, galerilerdeki boruların, izolasyonlarının ve konsollarının kuruluş maliyeti fazladır.

• Galerilerdeki borulardan ısı kaybı fazladır; çünkü izolasyonlar da zamanla bozulmalar ortaya çıkar. Rutubet, hatta izolasyonları farelerin yemesi, borulardaki deformasyonların kontrol zorlukları sonucu, uzun vadede galerilerdeki boruların ısı kayıpları çok ciddi boyutlara ulaşır.

• Bu borulardaki su hacminin fazla olması denge deposu hacmini artırır.

• Galerilerdeki borular zamanla çürür. Arızaların lokal hale getirilmesi teorik olarak vanalar ile sağlansa da, pratikte bu vanaların gereksinim duyulduğunda tam kapatma işlevini yapamaz. Sonuçta, ilk tesisden ortalama 5 yıl sonra sistem sık sık kesintiye uğramaya başlar. Vana kapatılarak lokalize edilemeyen arızalar, sistemin sık sık durmasına neden olur.

• Bu arızalarda tonlarca su israf olur, sistemin kireç bağlama riski artar.

• Sistem ne kadar iyi yapılırsa yapılsın, binalarda oluşacak sıcaklık farkları sonucu yakıt maliyeti de artar.


43. Soru

Isıtıcı cihazları kullanmadan önce yapılması gereken işlemler ve uyulması gereken güvenlik kuralları nelerdir?

Cevap

Isıtıcı cihazları kullanmadan önce yapılması gereken işlemler ve uyulması gereken güvenlik kuralları şunlardır:

• Isıtıcı cihazlar mutlaka topraklı prizde kullanılmalıdır.

• Bağlanacak prizin sigorta sistemi, ısıtıcı cihazın gücüne göre olmalıdır.

• Uzatma kablosu kullanılmamalıdır. Uzatma kablosu kullanılması, kablonun ısınmasına ve ısıtıcının fazla enerji çekmesine neden olur.

• Isıtıcılar ıslak zeminlerde kullanılmamalıdır.

• Isıtıcıların üzerinde ve yakınında yangın çıkmasına neden olabilecek herhangi bir cisim kesinlikle bulundurulmamalıdır.

• Isıtıcı cihazların arkasında bulunan havalandırma delikleri kesinlikle kapatılmamalıdır. Hava sirkülasyonuna engel olmamak için cihazın arkası ile duvar arasında en az 30 cm mesafede olmalıdır.

• Cihazın temizleme veya bakım işlemleri yapılmadan önce mutlaka soğumuş olmalı cihaz prize takılı olmamalıdır.

• Kablonun sıcak yüzeylere temas etmesi engellenmelidir. Zarar görmüş veya yıpranmış kablolar kesinlikle kullanılmamalıdır.

• Cihaz çalışırken metal aksamlara dokunulmamalıdır.


44. Soru

Rezistanslı Elektrik Ocakları tanımlayınız.

Cevap

Rezistanslı Elektrik Ocakları: Mutfak tipi elektrikli ocakların ısıtma tablası içine helozonik olarak rezistans yerleştirilir. Son yıllarda borulu ve ışımalı ocaklarda da kullanılmaya başlamıştır. Bağlantı kablosu olarak sert plastikli, çok damarlı ve topraklı besleme kabloları kullanılmaktadır.


45. Soru

Fanlı ısıtıcıları tanımlayınız.

Cevap

Fanlı Isıtıcılar: Isıtıcının sıcaklığının içerisinde bulunan bir vantilatör yardımı ile yayıldığı cihazdır. Bu işlem ısıyı oluşturan rezistansın arkasına fan yerleştirilerek meydana getirilir. Isıtıcıyı ve vantilatörü çeşitli güçlerde çalıştırmak için kademeli bir şalter veya anahtar kullanılır. Fan sistemi günümüzde genellikle ısınmak amaçlı küçük veya büyük güçlü elektrikli ısıtıcılara konulmaktadır.


46. Soru

Quartz Sobaları tanımlayınız.

Cevap

Quartz sobalar, ışıma yoluyla insan veya cisimleri direkt olarak anında ısıtırlar. Normal ısıtma sistemlerinde önce hava ısıtılır. Isınan hava, kapalı mekân içerisinde tavana yükselerek dağılır ve cisimleri ısıtır.


47. Soru

İnfrared Isıtma Tekniğini tanımlayınız.

Cevap

İnfrared kelimesi enfraruj olarak da söylenmektedir. Enfraruj güneş ışıklarının bir kısmına verilen addır. Infrared ışıkları turuncu renktedir. Güneşin doğuşu ve batışı sırasında net olarak görülebilen ışıklardır. Bu sistemde öncelikle ışığın dokunduğu cisimler ısınır. Böylece ısının yönlendirilmesi sağlanır. Infrared ısıtma tekniği sayesinde boş alanlar yerine sadece istenen objeler daha aktif ve verimli bir şekilde ısıtılır. Çalıştırıldığı andan itibaren Resim 4.8’de görülen cam tüpün yüzeyi, 2 saniye içerisinde 900 °C sıcaklığa ulaşabilir. Bu da anında ve etkin ısıtma sağlar. Bu durum özellikle ısıtılması zor, geniş ve yüksek alanlarda veya dış ortamlarda oldukça tasarruflu etkin ısıtma için iyi bir çözümdür.


48. Soru

Tungsten filaman nedir?

Cevap

Tungsten filaman, lamba yüzeyinin 900 °C’ye ulaşmasını sağlayan tungsten elementinden oluşturulmuş rezistanstır.


49. Soru

Yağlı Radyatörü tanımlayınız.

Cevap

Yağlı Radyatör: Dış görünüşleri kalorifer peteklerine benzer. Peteklerin içine tüp rezistans ve yağ konur. Rezistans önce yağı ısıtır. Sonra petekler, yağ sayesinde ısınarak dış ortamı ısıtır. Petekler, geç ısınıp geç soğur.


50. Soru

LPG ve Doğal Gazlı Sobaları tanımlayınız.

Cevap

LPG ve Doğal Gazlı Sobalar: Bu sobalarda doğal gaz ya da LPG, gaz yolu armatüründen geçirilip yanma havasıyla karıştırıldıktan sonra elektrikli ateşleme vasıtasıyla boru eşanjörlerin içinde ayrı ayrı yakılır. Yanmış sıcak gazlar, fan vasıtasıyla eşanjörlerin yani ısı değiştirici boruların içinde gezdirilir. Soğuduktan sonra da egzoz olarak bir baca vasıtası ile dışarı atılır. Boru eşanjörler ısındığında cihazın arkasındaki fan devreye girer. Fan ısıtılacak ortamdan aldığı soğuk havayı eşanjörün arasından geçirerek içeriye sıcak hava olarak basar. Mekân istenen sıcaklığa ulaştığında ise içeride uygun bir yere monte edilmiş olan hava termostatı sistemi durdurur.


51. Soru

Hasta Bina Sendromu ne demektir?

Cevap

Hasta Bina Sendromu: Belli bir binada yaşarken baş ağrısı, gözlerde yaşarma, yanma, burun akıntısı, boğazda irritasyon, kuruluk gibi belirtilerin ortaya çıkması ve bu belirtilerin o binadan uzaklaşınca kaybolması ‘hasta bina sendromu’ olarak isimlendirilmektedir.


52. Soru

Radon nedir?

Cevap

Radon: Uranyum–238 serisinden bir izotoptur; doğada serbest olarak bulunan radyasyonun %55’ni oluşturur. Radon kokusuz ve renksiz bir gazdır. Bazı kapalı ortamlarda kabul edilebilir sınırların üzerinde bulunmuştur. ABD de yapılan bir çalışmada konutların %5– 10 nunda kapalı ortam havasında yüksek radon konsantrasyonları olduğu gösterilmiştir. Bina içindeki radonun en önemli kaynakları çeşitli yapı malzemeleri, su, binanın altındaki ve çevresindeki toprak, kayalar ve kanalizasyon sistemleridir. Konutlarda radon düzeyi ancak ölçümle belirlenebilir. Radonun 2 pCi/lt lik maruziyeti başta akciğer kanseri olmak üzere; kanserlere neden olur.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v