Emlak Yönetimi ve Pazarlaması Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Emlak Yönetiminde Risk Ve Sigorta

1. Soru

Risklerden kimler etkilenir?

Cevap

Hem emlak sahiplerini hem de emlakta kiracı olarak bulunan kişi ve kurumları etkileyecektir.


2. Soru

Riziko terimi ne anlamda kullanılmaktadır?

Cevap

Her şeyden önce, ortaya çıkabilecek zararın olası nedeni, yani tehlike anlamında kullanılmaktadır.


3. Soru

Sigortanın amacı nedir?

Cevap

Öngörülmeyen olayların zararlı sonuçlarını önceden alınacak önlemlerle olabildiğince azaltmak ya da ortadan kaldırmak ve böylece belirsizliğe karşı kişilere, kurum ve kuruluşlara bir güvence sağlamaktır. Daha önce bahsettiğimiz rizikolara karşı, insanların birleşmeleri ve böylece tek başına üstlenmek zorunda kalacakları zararları aralarında bölüşmeleri, sigorta sisteminin esasını oluşturur.


4. Soru

Emlak risklerini yönetebilmek için en önemli araçlardan birisi nedir?

Cevap

Sigortadır.


5. Soru

Girişimcileri ve ticaret nasıl desteklenir ve iş sürekliliği nasıl sağlanır?

Cevap

Sigorta ticaret ve sanayinin gelişmesine katkıda bulunur. Sigortacıların sağladıkları güvence çağdaş ekonomik yaşamın sürdürülebilmesi için büyük öneme sahiptir. Sigorta kurumunun toplumsal işlevleri olarak; yeni iş olanakları yaratması, istihdama katkıda bulunması, toplumda genel bir güvence duygusunun yerleşmesine yardımcı olması sayılabilir.


6. Soru

Risk nedir ve nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Gerçekleşmesi halinde zarara ve kayba neden olabilecek potansiyel tehlikeler risk olarak adlandırılır.


7. Soru

Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri nedir?

Cevap

Sigorta konusunu teşkil eden malın sözleşmede belirtilen tutarı sigorta bedelidir. Sigorta değeri ise malın piyasadaki rayiç değerini ifade etmektedir. Sigortacılıkta temel prensip, sigorta bedelinin sigorta değerine eşitliği üzerine kurulmuştur. Sigorta bedelinin, sigorta değerine eşit olmaması durumunda Eksik ve Aşkın sigorta halleri ortaya çıkar.


8. Soru

Çevre Riski nedir?

Cevap

Bir emlağın çevresinde benzin istasyonu ya da bir maden bulunması, tesis için risk oluşturabilir. Dolayısıyla, bir binaya çevreden gelebilecek tehlikeler ve binada yaşanabilecek bir felakette çevrenin de ne kadar etkilenebileceği değerlendirilir. Doğal afetler ve tehlikeler de çevre riski içinde değerlendirilir.


9. Soru

Müşterek sigorta nedir?

Cevap

Bir menfaatin birden fazla sigortacı tarafından aynı zaman için, aynı risklere karşı sigortalanması olarak, tanımlanabilir. Sigortacıların tek tek vermiş oldukları teminatların toplamı, sigortalı menfaatin toplam değerini oluşturur.


10. Soru

Sigortalılar hangi olaylara karşı koruma satın alırlar?

Cevap

Belirlenmiş olaylara karşı.


11. Soru

Risk nedir?

Cevap

Yaşamın her aşamasında karşılanabilecek bir kavramdır.


12. Soru

Risk neyi ifade eder?

Cevap

Gerçekleşebilecek ama gerçekleşmesi kesin olmayan ya da ne zaman gerçekleşeceği kesin olmayan bazı istenmeyen olayları ifade eder.


13. Soru

Özel Rizikolar nedir?

Cevap

Sınırlı sayıda bireyi etkileyecek münferit olaylar biçiminde ortaya çıkarlar.


14. Soru

Bir emlağın sahipleri ve yöneticilerinin emlaktan beklentileri nelerdir?

Cevap

Sosyal ve ekonomik faydaları artırmayı beklerler.


15. Soru

Emlak sahipleri ve yöneticileri bir emlağın değerini etkileyebilecek hangi risklerle karşı karşıyadır?

Cevap

Fiziksel ve ekonomik değerini etkileyebilecek çeşitli risklerle karşı karşıyadır.


16. Soru

Spekülatif riziko nedir?

Cevap

Hem kazanma, hem de kaybetme olasılığı bulunan rizikolardır. Kâr ve zarar olasılığı farklı oranlarda olabilir ancak, sonuçta kâr ya da zarardan birisi mutlaka gerçekleşecektir.


17. Soru

Günümüzde riskten kaçınmanın en çağdaş ve en sağlıklı yöntemi nedir?

Cevap

Kişinin içinde bulunduğu riski sigorta şirketine devretmesidir. Sigortada risk değil, riskin olumsuz sonuçları devredilmektedir. Sigortacılıkta insanlar zararları tek başına karşılamak yerine, birleşerek aralarında bölüşmektedirler.


18. Soru

Ticari riskler nedir?

Cevap

Bir işletmenin yönetim politikasına uygun biçimde aldığı kararlar sonucu karşılaşılan riskler akla gelir ve zarar gerçekleştiğinde tamamen işletme tarafından karşılanır.


19. Soru

Sigortanın kısaca amacı nedir?

Cevap

Bir riskin belirli bir parasal değer karşılığında bir başkasına devredilmesidir.


20. Soru

Riziko, sigortacılık dilinde nasıl ifade edilmektedir?

Cevap

Bir kimsenin para ile ölçülebilir çıkarını tehdit eden, gerçekleşme olanağı bulunan ancak kesin olmayan tehlikedir.


21. Soru

Gerçek riziko nedir?

Cevap

Rizikoyla karşı karşıya olan bir kişinin herhangi bir kazanç beklentisi olamaz. Kişi rizikonun gerçekleşmesi halinde bir kayba uğrayacak, gerçekleşmemesi halinde ise ancak durumunu koruyacaktır.


22. Soru

Azami İyi Niyet Prensibi nedir?

Cevap

İyi niyet kurallarına uyulması gereği, bütün sözleşmelerde yer alan bir husustur. Her türlü ticari ilişkide tarafların iyi niyet ile yaklaşması esastır. Ancak sigortacılık gibi güven üzerine kurulu bir sektörde, tarafların iyi niyetten fazlasını göstermeleri beklenir. Bu nedenle, Sigortanın Genel Prensipleri arasında iyi niyet değil azami iyi niyet vardır.


23. Soru

Çevre riski nedir?

Cevap

Bir emlağın çevresinde benzin istasyonu ya da bir maden bulunması, tesis için risk oluşturabilir. Dolayısıyla, bir binaya çevreden gelebilecek tehlikeler ve binada yaşanabilecek bir felakette çevrenin de ne kadar etkilenebileceği değerlendirilir. Doğal afetler ve tehlikeler de çevre riski içinde değerlendirilir. Örneğin bir toplu konutun dere yatağı yakınında yer alması, binanın yer aldığı arazinin yer kayması açısından incelenmesi ya da binanın yer aldığı bölgenin deprem, fırtına, çığ gibi risklere sahip
olup olmaması gibi.


24. Soru

Yapısal Riskler nedir?

Cevap

Herhangi bir binanın ya da tesisin yapısal özellikleri de doğal riskler karşısındaki durumunu etkilediği gibi kendi başına bir risk faktörü oluşturabilir.


25. Soru

Sigorta nasıl bir risk yönetim türüdür?

Cevap

Karşılaşılması muhtemel tehlikelerin ekonomik sonuçlarını bertaraf eden herhangi bir olaydan önce alınan tedbirlerle ilgili bir risk yönetim türüdür.


26. Soru

Riziko hangi başlıklar altında sınıflandırılmaktadır?

Cevap

Bir yaklaşıma göre rizikolar Gerçek Rizikolar ve Spekülatif Rizikolar olarak sınıflandırılmaktadır.


27. Soru

Temel rizikolar nedir?

Cevap

Bireysel olmaktan çok doğal afetler, savaş, enflasyon gibi fiziksel ya da toplumsal bir olaydan ileri gelirler. Bireylerin ötesinde geniş kitleleri etkilerler. Bu rizikolar, sonuçları itibariyle bütün toplumu etkiler.


28. Soru

Bir rizikonun sigorta edilebilir olabilmesi için hangi özellikleri taşıması gerekir?

Cevap

• Rizikonun gerçekleşmesi sonucu uğranılacak zararın finansal (para ile ölçülebilir) bir değeri olmalıdır. • Rizikonun gerçekleşmesi rastlantıya bağlı olmalıdır. • Büyük sayılar kanununun işlerlik kazanabilmesi için, belirli bir tehlikeyle karşı karşıya olan çok sayıda aynı özelliklere sahip riziko birimine gereksinim vardır. • Riziko meşru bir nitelik taşımalı ve kamu düzenine aykırı olmamalıdır. • Rizikonun sıklık derecesi ne çok düşük ne de çok yüksek olmalıdır. Eğer rizikonun sıklık derecesi çok düşük ise sigorta teminatına gereksinim olmayacaktır. Sıklık derecesi çok yüksek ise sigortacının teminat vermesi olanaksızlaşacak veya primi o kadar yüksek olacak ki sigortalının sigorta yaptırmasına değmeyecektir.


29. Soru

Genel olarak işletmelerin karşı karşıya oldukları riskler kaç ana başlık altında toplanmaktadır?

Cevap

Ticari riskler ve Tesadüfi riskler başlıkları altında toplanmaktadır.


30. Soru

Finansal istikrarı nasıl arttırır?

Cevap

Sigorta kişilerin ve kuruluşların yaşamları, sağlıkları, malları ve finansal varlıkları için güvence sağlayarak finansal açıdan istikrarlı bir ortam yaratılmasına yardımcı olur.


31. Soru

Tesadüfi riskler nedir?

Cevap

Bir işin doğal yapısına ve iş süreçlerine bağlı olmaksızın meydana gelen ve yatırımcının ya da emlak sahibinin kontrol altına alamadığı olayların yol açtığı risklerdir ki, bu olaylar ani ve beklenmedik bir biçimde gerçekleşir.


32. Soru

Sigortacılıkta riziko nedir?

Cevap

Belirli bir prim karşılığında, müşteriden satın alınan rizikolar anlamına gelir. Sigortacılıkta riziko gelecekte, belirsiz, tesadüfi, ani, beklenmedik, öngörülmeyen ve kişinin iradesi dışında oluşan durumları ifade eder.


33. Soru

Kredi teminine yardım nasıl edilir?

Cevap

Günümüzde kredisiz ne ticaret, ne sanayi ne de taşımacılık düşünülemez. Kredi karşılığı ipotek edilecek bir değerin sigortalı olması, alacaklının haklarını kuvvetlendirerek kredi alması işlemini kolaylaştırır. Kredi demek risk demektir. Kredi veren bu riski de devretmek zorundadır.


34. Soru

Riskler nasıl daha etkin yönetilir?

Cevap

Sigortacılar riskin gerçekleşmesi durumunda, olası hasar seviyesini öngörür ve buna göre prim belirler. Bu nedenle sigortalılar daha az prim ödeyebilmek için, gereken tedbirleri alır. Böylece kaynakların da daha düzgün ve verimli kullanılması sağlanır.


35. Soru

Sigortacılıkta geçerli olan prensipler nelerdir?

Cevap

• Sigortalanabilir Menfaat Prensibi • Azami İyi Niyet Prensibi • Tazminat Prensibi • Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri • Mutabakatlı Kıymet Sigortaları • Yakın Sebep Prensibi • Halefiyet ve Hakların Devri (Rücu) Prensibi • Hasara Katılım Prensibi


36. Soru

Aşkın sigorta nedir?

Cevap

Sigorta bedelinin, sigorta değerini aşacak şekilde beyan edilmesi halidir.


37. Soru

Eksik sigorta nedir?

Cevap

Sigorta bedelinin sigorta değerinden düşük olması halidir.


38. Soru

Yakın Sebep Prensibi nedir?

Cevap

Sigorta ettirenin, sigorta sözleşmesine dayanarak bir tazminat işleminde bulunabilmesi şu şarta bağlıdır: Hasarın söz konusu poliçe ile sigortalanan rizikolardan birinin gerçekleşmesi ile meydana gelmiş olması gereklidir. Yakın sebep prensibi, prim hangi teminatın karşılığı olarak alınmış ise tazminatın da o rizikonun gerçekleşmesi halinde ödeneceğini ifade etmektedir.


39. Soru

Tasarrufu nasıl geliştirir?

Cevap

Hayat sigortaları ve benzeri sigortalar uzun vadeli nitelikleri itibariyle fon birikiminde büyük önem taşır. Çok küçük bir tasarrufla ödenebilen primlere karşılık, belirlenen tarihte belirli bir meblağ elde edilebilmektedir. Tahsil edilen primin oluşturduğu sermaye, yatırımlarda kullanılarak iktisadi hayatta rol oynamaktadır.


40. Soru

Yakın sebep prensibi nedir?

Cevap

Sigorta ettirenin, sigorta sözleşmesine dayanarak bir tazminat işleminde bulunabilmesi şu şarta bağlıdır: Hasarın söz konusu poliçe ile sigortalanan rizikolardan birinin gerçekleşmesi ile meydana gelmiş olması gereklidir. Yakın sebep prensibi, prim hangi teminatın karşılığı olarak alınmış ise tazminatın da o rizikonun gerçekleşmesi halinde ödeneceğini ifade etmektedir.


41. Soru

Türkçe’de “risk” kavramının karşılığı nedir?

Cevap

Türkçe’de ise “risk” kavramının karşılığı, eş anlamlı olarak kullanılan iki sözcük ile karşılanmaktadır: Risk ve riziko. Türk Dil Kurumu Türkçe sözlüğüne göre, bu iki sözcük tamamen eş anlamlı olup, günümüzde daha çok risk sözcüğü yaygın olarak kullanılmaktadır.


42. Soru

Kısmi sigorta nedir?

Cevap

Sigorta olunan menfaatin değerinin tamamının önceden bir sözleşme ile temin edilmemiş olması halinde, bu menfaatin değerine kadar bir veya birkaç defa sigorta ettirebilir olmasını ifade eder. Bu noktada önemli olan, aşkın sigorta durumu oluşmamasıdır.


43. Soru

Halefiyet ve Hakların Devri (Rücu) Prensibi nedir?

Cevap

Mal sigortalarının önemli bir prensibi de, sigortacının, tazminat ödendikten sonra sigortalı / sigorta ettiren yerine geçerek meydana gelen zarardan dolayı sebebiyet verene karşı dava açabilmesidir. Halefiyet hakkına dayanarak açılan davaya, rücu davası denilmektedir. Halefiyetin sözlük anlamı; bir başkasının yerine geçmek anlamındadır. Sigortacının, sigorta ettiren yerine geçerek zarara sebebiyet verene karşı
dava açabilmesidir.


44. Soru

Sigortacılık terminolojisinde “riziko” terimi ne için kullanılmaktadır?

Cevap

Sigortacılık terminolojisinde “riziko” terimi farklı anlamları ifade etmek için kullanılmaktadır. Riziko terimi, her şeyden önce, ortaya çıkabilecek zararın olası nedeni, yani “tehlike” anlamında kullanılmaktadır. Yangın rizikosu, sel rizikosu denildiğinde zarar verme olasılığı olan tehlikelerden söz edilmektedir. Riziko sözcüğü bazen de, belirli bir tehlikenin gerçekleşme olasılığı anlamını taşımaktadır. Riziko, sigortacılık dilinde bir kimsenin para ile ölçülebilir çıkarını tehdit eden, gerçekleşme olanağı
bulunan ancak kesin olmayan tehlikedir.


45. Soru

Süreç Riskleri nedir?

Cevap

Diğer bir analiz aşaması ise binada ya da tesiste meydana gelebilecek süreç risklerinin değerlendirilmesidir.


46. Soru

Tazminat Prensibi nedir?

Cevap

Sigortanın amacı, bir zararın telafisidir. Zarar dendiğinde, sigortalının eski durumuna getirilmesi ölçü olarak kabul edilir. Hiçbir hasar hali, sigortalının eski durumundan dahi iyi bir hale gelmesi için bir fırsat olarak kabul edilemez. Amaç sigortalıyı riskin gerçekleşmesinden önceki mali seviyesine getirmektir. Bu nedenle sigorta, kişiler için bir kazanç ve zenginleşme aracı değildir. Mümkün olduğu ölçüde hasardan önceki mali güçlerine kavuşturan bir uygulamadır. Tazmini gerekecek zarar, sigorta olunan menfaatin riskin gerçekleştiği andaki değerine göre tespit olunur.


47. Soru

Müşterek sigorta için kanun koşulları nelerdir?

Cevap

• Birden çok sigortacının varlığı • Sözleşmelerin aynı sigorta konusu ile ilgili olması • Aynı risklere karşı teminat verilmiş olması • Sözleşme sürelerinin aynı olması • Hasar anında bütün poliçelerin yürürlükte olmasıdır.


48. Soru

Risk nedir?

Cevap

Risk kavramı en sade biçimiyle “gerçekleşmesi halinde zarara ve kayba
neden olabilecek potansiyel tehlikeler” şeklinde tanımlanabilir. Risk, gerçekleşebilecek ama gerçekleşmesi kesin olmayan ya da ne zaman gerçekleşeceği kesin olmayan bazı istenmeyen olayları ifade eder.


49. Soru

Spekülatif rizikolar nelerdir?

Cevap

Spekülatif rizikolar hem kazanma, hem de kaybetme olasılığı bulunan rizikolardır. Kâr ve zarar olasılığı farklı oranlarda olabilir ancak, sonuçta kâr ya da zarardan birisi mutlaka gerçekleşecektir. Kumar, at yarışları, spor loto oyunları gibi durumlarda karşılaşılan rizikolar spekülatif rizikolardır. Ekonomik hayatta, ekonomik faaliyetlerle ilgili alınan kararlar da, spekülatif rizikolar içinde yer alırlar.


50. Soru

Temel rizikolar nelerdir?

Cevap

Temel rizikolar, bireysel olmaktan çok doğal afetler, savaş, enflasyon gibi fiziksel ya da toplumsal bir olaydan ileri gelirler. Bireylerin ötesinde geniş kitleleri etkilerler. Bu rizikolar, sonuçları itibariyle bütün toplumu etkiler.


51. Soru

Ticari riskler nelerdir?

Cevap

Ticari riskler dediğimizde, bir işletmenin yönetim politikasına uygun biçimde aldığı kararlar sonucu karşılaşılan riskler akla gelir ve zarar gerçekleştiğinde tamamen işletme tarafından karşılanır. Ticari risklerin bir işletme için kâr ya da kayıp oluşturma olasılığı bulunmaktadır.


52. Soru

Sigorta şirketleri neye karşı talep edilecek miktarları yatırıma yönlendirirler?

Cevap

Riskler karşılığında.


53. Soru

Tesadüfi riskler nelerdir?

Cevap

Tesadüfi riskler, bir işin doğal yapısına ve iş süreçlerine bağlı olmaksızın meydana gelen ve yatırımcının ya da emlak sahibinin kontrol altına alamadığı olayların yol açtığı risklerdir ki, bu olaylar ani ve beklenmedik bir biçimde gerçekleşir. Tesadüfi riskler; sel, deprem gibi doğal afetler sonucunda ortaya çıkabileceği gibi, bazen de insanların hataları ve kasıtlı davranışları sonucu ortaya çıkar.


54. Soru

Sigorta sistemi, hangi ekonomik ve sosyal işlevleri yerine getirir?

Cevap

• Fertlere ve kurumlara ekonomik ve sosyal hayatta emniyet sağlar. • Kredi teminine yardım eder. • Tasarrufu geliştirir. • Toplumda huzur ve güven tesis eder, dayanışmayı sağlar. • Uluslararası ilişkileri geliştirir. • Finansal istikrarı arttırır. • Girişimcileri ve ticareti destekler, iş sürekliliği sağlar. • Risklerin daha etkin yönetilmesini sağlar.


55. Soru

Özel rizikolar nelerdir?

Cevap

Özel rizikolar sınırlı sayıda bireyi etkileyecek münferit olaylar biçiminde ortaya çıkarlar. Trafik kazası, hırsızlık, yangın gibi rizikolar bu riziko grubunun örnekleridir. Deprem tüm emlaklar için temel bir riziko oluştururken, bir evde çeşmenin açık kalması nedeniyle evi su basması özel riziko oluşturur.


56. Soru

Gerçek rizikolar nelerdir?

Cevap

Gerçek rizikolarda, rizikoyla karşı karşıya olan bir kişinin herhangi bir kazanç beklentisi olamaz. Kişi rizikonun gerçekleşmesi halinde bir kayba uğrayacak, gerçekleşmemesi halinde ise ancak durumunu koruyacaktır. Başka bir deyişle, ne kazancın ne de kaybın söz konusu olduğu bir durumdur. Yangın, sel, hırsızlık, trafik kazası gibi olayları bu tür rizikolara örnek olarak gösterebiliriz. Bir binayı sel basması, binanın depremden yıkılması ya da bir binaya hırsız girmesi emlakla ilgili gerçek riziko örnekleridir.


57. Soru

Sigortanın amacı nedir?

Cevap

Sigortanın amacı, öngörülmeyen olayların zararlı sonuçlarını önceden alınacak önlemlerle olabildiğince azaltmak ya da ortadan kaldırmak ve böylece belirsizliğe karşı kişilere, kurum ve kuruluşlara bir güvence sağlamaktır. Daha önce bahsettiğimiz rizikolara karşı, insanların birleşmeleri ve böylece tek başına üstlenmek zorunda kalacakları zararları aralarında bölüşmeleri, sigorta sisteminin esasını oluşturur. Kısaca sigorta, bir riskin belirli bir parasal değer karşılığında bir başkasına devredilmesidir.


58. Soru

Risk yönetimi nedir?

Cevap

Emlak sahiplerinin ve yöneticilerinin tesadüfi risklerden korunmak ya da oluşabilecek zararları en aza indirgeyebilmek için, “risk yönetimi” uygulamaları gerekir. Risk yönetimi, herhangi bir hasar sonrası operasyonel verimliliği korumak amacı ile mevcut kaynaklar ve gerekli kaynaklar arasında denge kurmaya yönelik, hasar öncesinde en etkin durumun planlanması olarak tanımlanabilir.


59. Soru

Sigortalanabilir Menfaat Prensibi nedir?

Cevap

Bu prensip, sigorta yaptırabilme hakkı olarak da bilinmektedir. Sigortayı ancak bir konuda sigortalanabilir menfaati olan kimse yaptırabilir. Sigorta edilebilir nitelikte bir mal, yaşam ya da sorumluluk bulunmalı ve bunlar sigorta konusunu oluşturmalıdır.


60. Soru

Mutabakatlı Kıymet Sigortaları nelerdir?

Cevap

Sigorta sözleşmesi yapılırken sigorta konusu malın değerinin, sigortalı ve sigortacı arasında mutabık kalınarak tespit edildiği bu sigortalarda, tam hasar halinde ödenecek tazminat, bu değer üzerinden hesaplanır ve kısmi hasarlarda ise eksik sigorta uygulaması yapılmaz.


61. Soru

Genel olarak işletmelerin karşı karşıya oldukları riskler nelerdir?

Cevap

Genel olarak işletmelerin karşı karşıya oldukları riskler iki ana başlık altında toplanmaktadır:
• Ticari riskler
• Tesadüfi riskler.


62. Soru

Risk yönetimi kapsamında yer alan görevler nelerdir?

Cevap

Risk yönetimi kapsamında yer alan görevler şöyle sıralanabilir:
1. Bir tesisteki, binadaki risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi.
2. Oluşabilecek riskleri önlemek ya da daha aza indirgemek için ve oluşacak hasar sonrasında da devamlılığı sağlamak için, çeşitli yapısal ve örgütsel önlemlerin alınması.
3. Riskin sigortalanarak güvence altına alınması.
4. Risklerle ilgili alınması gereken teminatlar, prim ödeme koşulları gibi konularda bir sigorta şirketi ile uzlaşma ve işbirliği yapılması.
5. Tesis, bina ile ilgili olarak yönetimin kendi üzerinde tutacağı riskler ile ilgili sistemler geliştirilmesi.
6. Riski transfer etmek için alternatif yolların incelenmesi ve değerlendirilmesi.


63. Soru

Risk yönetiminin aşamaları nelerdir?

Cevap

Risk yönetiminin aşamaları şunlardır:
• Bir işletmenin - alışveriş merkezleri, ofisler, rezidanslar, oteller, fabrika gibi çeşitli tesisleri de bir işletme olarak görebiliriz –amaçlarına ulaşmasını engelleyecek risklerin ve tehditlerin neler olduğu belirlenmelidir. Yangın, su basması ya da gasp bu tür tesislerin karşı karşıya kalabileceği tehlikelerden bazılarıdır.
• Belirlenen risklerin sayısallaştırılması ve analiz edilmesi ise risk yönetiminin ikinci adımıdır. Risk değerlendirilmesinin amacı, gerçekleşebilecek riskin olasılığı ve olma sıklığı yanı sıra finansal ve fiziksel etkilerini ölçebilmektedir. Bir fabrika binasının su basması ya da yangın gibi bir riskle hangi sıklıkta karşılaştığının ve bu tehlikenin yarattığı finansal kayıplar ve fiziksel tahribatın boyutunun belirlenmesi, riskin yönetilebilmesi açısından çok önemlidir.


64. Soru

Fertlere ve kurumlara ekonomik ve sosyal hayatta emniyet nasıl sağlanır?

Cevap

Geleceğin getireceği risklerden korkmadan yaşama, çalışma ve yeni teşebbüslere girebilme olanağı sağlar. Sigorta şirketleri, sigortalılarına koruma tekniklerini önererek, bilgi ve uzmanlık danışmanlığı yaparak, rizikoları önleme ve gerçekleşen rizikolardan en az zarar ile kurtulmaları karşısında onlara yardımcı olur.


65. Soru

Risk kontrolü nedir?

Cevap

Risk kontrolü, bir bina ya da tesis ile ilgili olarak gerek sayısal gerekse finansal olarak ortaya çıkarılan risklerin hangi yöntemler ile ortadan kaldırılacağına ya da bu riskin olası olumsuz etkilerinin nasıl en az mertebeye indirileceğine karar verme aşamasıdır.


66. Soru

Bir rizikonun sigorta edilebilir olabilmesi için taşıması gereken özellikler nelerdir?

Cevap

Bir rizikonun sigorta edilebilir olabilmesi için bazı özellikler taşıması gerekir:
• Rizikonun gerçekleşmesi sonucu uğranılacak zararın finansal (para ile ölçülebilir) bir değeri olmalıdır. Sigortanın amacı, rizikonun gerçekleşmesinin önüne geçmekten çok bu durumun yarattığı maddi zararın karşılanmasıdır. Dolayısıyla riskin para ile ölçülebilir bir niteliği
bulunmalıdır.
• Rizikonun gerçekleşmesi rastlantıya bağlı olmalıdır. Bir başka deyişle, gerçekleşmesi kesin olan bir olayın sigorta edilmesi olanak dahilinde değildir.
• Büyük sayılar kanununun işlerlik kazanabilmesi için, belirli bir tehlikeyle karşı karşıya olan çok sayıda aynı özelliklere sahip riziko birimine gereksinim vardır.
• Riziko meşru bir nitelik taşımalı ve kamu düzenine aykırı olmamalıdır.
• Rizikonun sıklık derecesi ne çok düşük ne de çok yüksek olmalıdır. Eğer rizikonun sıklık derecesi çok düşük ise sigorta teminatına gereksinim olmayacaktır. Sıklık derecesi çok yüksek ise sigortacının teminat vermesi olanaksızlaşacak veya primi o kadar yüksek olacak ki
sigortalının sigorta yaptırmasına değmeyecektir. Örneğin; devamlı taşan bir dere kenarına yapılan müstakil evlerin riziko sıklık derecesi çok yüksektir. Dolayısıyla sigortacının bu duruma bir teminat vermesi zor olabilir.


67. Soru

Toplumda huzur ve güven ve dayanışma nasıl sağlanır?

Cevap

Ölüm, yangın, hırsızlık, doğal afetler, sakatlık gibi risklerin gerçekleşmesinden doğacak sosyoekonomik sorunların ve kayıpların önüne geçtiğinden sosyal huzursuzlukların çoğalmasını engeller. Böylece, huzurlu ve güvenli bir ortamın oluşmasına katkıda bulunur.


68. Soru

Azami iyi niyet prensibi nedir?

Cevap

İyi niyet kurallarına uyulması gereği, bütün sözleşmelerde yer alan bir husustur. Her türlü ticari ilişkide tarafların iyi niyet ile yaklaşması esastır. Ancak sigortacılık gibi güven üzerine kurulu bir sektörde,
tarafların iyi niyetten fazlasını göstermeleri beklenir. Bu nedenle, Sigortanın Genel Prensipleri arasında “iyi niyet” değil “ azami iyi niyet” vardır. Sonuç olarak, sigorta sözleşmesinin oluşturulması esnasında, hem sigortalı hem de sigorta şirketi açısından geçerli olan ortak nokta, karşı tarafın vermiş olduğu bilgiye güvenmek durumunda olmalarıdır.


69. Soru

Uluslararası ilişkileri nasıl geliştirir?

Cevap

Sigortacılık tekniği bakımından sigortanın başarıya ulaşması, mümkün olabildiğince geniş bir alana dağıtılmasına bağlıdır. Bu nedenle sigorta şirketleri, yabancı ülkelerde şube açarak veya yabancı ülkelerdeki şirketlerle reasürans anlaşmaları yaparak, rizikoya daha geniş bir topluluğun katılımını sağlayabilir.


70. Soru

Tazminat prensibi nedir?

Cevap

Sigortanın amacı, bir zararın telafisidir. Zarar dendiğinde, sigortalının eski durumuna getirilmesi ölçü olarak kabul edilir. Hiçbir hasar hali, sigortalının eski durumundan dahi iyi bir hale gelmesi için bir fırsat
olarak kabul edilemez. Amaç sigortalıyı riskin gerçekleşmesinden önceki mali seviyesine getirmektir. Tazmini gerekecek zarar, sigorta olunan menfaatin riskin gerçekleştiği andaki değerine göre tespit olunur. Tazminat; rizikonun gerçekleşmesi ve hasarın oluşması nedeniyle doğan zararı gidermek için sigortacı tarafından sigortalıya ödenen miktardır. Sigortalı olan malı, hasardan hemen bir gün önceki değerine getirecek meblağın hesaplanarak ödenmesi gerekir.


71. Soru

Sigortalanabilir Menfaat Prensibi nedir?

Cevap

Bu prensip, sigorta yaptırabilme hakkı olarak da bilinmektedir. Sigortayı ancak bir konuda sigortalanabilir menfaati olan kimse yaptırabilir. Sigorta edilebilir nitelikte bir mal, yaşam ya da sorumluluk bulunmalı ve bunlar sigorta konusunu oluşturmalıdır. Sigortalı ile sigorta konusu arasında finansal bir ilişki bulunmalı, başka bir deyişle rizikonun
gerçekleşmesi sonucu sigortalının zarara uğraması söz konusu olmalıdır. Sigortalı ile sigorta konusu arasında bu ilişki, yasal ve para ile ölçülebilir nitelikte olmalıdır. Sigortalanabilir menfaat, sigorta yaptırabilmenin kanuni hakkını ifade eder. Genel bir ifade ile sigortalanabilir menfaat, yasalardan ya da sözleşmelerden doğar.


72. Soru

Sigortanın işlevleri nelerdir?

Cevap

Sigorta sistemi, değişik önemlere sahip birçok ekonomik ve sosyal işlevi yerine getirmektedir. Bunları şöyle özetleyebiliriz:

Fertlere ve kurumlara ekonomik ve sosyal hayatta emniyet sağlar.
Kredi teminine yardım eder.
Tasarrufu geliştirir.
Toplumda huzur ve güven tesis eder, dayanışmayı sağlar.
Uluslararası ilişkileri geliştirir.
Finansal istikrarı arttırır.

Girişimcileri ve ticareti destekler, iş sürekliliği sağlar.
Risklerin daha etkin yönetilmesini sağlar.


73. Soru

Kısmi sigorta nedir?

Cevap

Kısmi sigorta, sigorta olunan menfaatin değerinin tamamının önceden bir sözleşme ile temin edilmemiş olması halinde, bu menfaatin değerine kadar bir veya birkaç defa sigorta ettirebilir olmasını ifade eder. Bu noktada önemli olan, aşkın sigorta durumu oluşmamasıdır. Kısmi sigortada, sigorta konusu menfaat ayrı ayrı tarihlerde aynı rizikoya, aynı süre için birden fazla sigortacı tarafından sigorta edilmiştir. Bu durumda her sigortacı taahhüt ettiği bedel kadar sorumludur. Sigorta bedeli sigorta değerini geçerse, sigorta değerini aşan kısım tarih sırası itibariyle geçersizdir.


74. Soru

Süreç riski ne demektir?

Cevap

Diğer bir analiz aşaması ise binada ya da tesiste meydana gelebilecek süreç risklerinin değerlendirilmesidir. Örneğin tesis bir üretim işletmesi ise üretimde kullanılan hammaddelerin özellikleri, nihai ürünlerin özellikleri, bu ürünlerin yanıcılık ve patlayıcılık durumu, işletmedeki depolama yerleri ve koşulları, yangın önleme ve söndürme sistemleri değerlendirilir.


75. Soru

Müşterek sigorta için hangi koşulların aynı zamanda ve birlikte olmaları şartı vardır?

Cevap

Kanun müşterek sigorta için, aşağıdaki koşulların aynı zamanda ve birlikte olmaları şartını getirmiştir.
Bu şartlar;
• Birden çok sigortacının varlığı
• Sözleşmelerin aynı sigorta konusu ile ilgili olması
• Aynı risklere karşı teminat verilmiş olması
• Sözleşme sürelerinin aynı olması
• Hasar anında bütün poliçelerin yürürlükte olmasıdır.


76. Soru

Halefiyet ve Hakların Devri (Rücu) Prensibi nedir?

Cevap

Mal sigortalarının önemli bir prensibi de, sigortacının, tazminat ödendikten sonra sigortalı / sigorta ettiren yerine geçerek meydana gelen zarardan dolayı sebebiyet verene karşı dava açabilmesidir. Halefiyet hakkına dayanarak açılan davaya, rücu davası denilmektedir. Halefiyetin sözlük anlamı; bir başkasının yerine geçmek anlamındadır. Sigortacının, sigorta ettiren yerine geçerek zarara sebebiyet verene karşı dava açabilmesidir. Sigortacının halefiyet hakkı, mal sigortalarında esas prensiplerden biri olan zenginleşme yasağının bir sonucudur. Böylece, sigorta ettiren maruz kaldığı zararı, sigorta şirketinden aldıktan sonra, ayrıca zarara neden olandan ikinci bir defa aynı zararını isteyemeyecek ve haksız zenginleşmeye sebebiyet verilmeyecektir.


77. Soru

Müşterek sigorta nedir?

Cevap

Müşterek sigorta bir menfaatin birden fazla sigortacı tarafından aynı zaman için, aynı risklere karşı sigortalanması olarak, tanımlanabilir. Sigortacıların tek tek vermiş oldukları teminatların toplamı, sigortalı menfaatin toplam değerini oluşturur. Müşterek sigortalar daha çok büyük fabrikalarda, büyük iş merkezlerinde, alışveriş merkezlerinde görülmektedir.


78. Soru

Hasara Katılım Prensibi nedir?

Cevap

Bir menfaatin birden çok sigortacı tarafından sigorta ettirilmesi halinde, tazminatın sigortacılar arasında bölüştürülmesi söz konusudur. Bu prensip sonucu uygulamada üç durum ortaya çıkmıştır. Bunlar; • Müşterek sigorta • Çifte sigorta • Kısmi sigortadır.


79. Soru

Yapısal riskler nelerdir?

Cevap

Herhangi bir binanın ya da tesisin yapısal özellikleri de doğal riskler karşısındaki durumunu etkilediği gibi kendi başına bir risk faktörü oluşturabilir. Hepimizin bildiği gibi, depremler karşısında yaşadığımız kayıpların pek çoğunun arkasında binaların taşıdığı yapısal riskler yatmaktadır. Dolayısıyla risk analizinde bir binada kullanılan malzemelerin yangın, deprem gibi felaketlere karşı dayanıklı olup olmaması, binada yangına karşı bölümlendirmelerin yapılıp yapılmaması vb. incelenir.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v