Elektromekanik Kumanda Sistemleri Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Frenleme Teknikleri

1. Soru

Frenleme nedir?

Cevap

Durdurulmak istenen motor enerjisi kesildikten sonra kendi ataletinden dolayı bir süre daha azalan bir hızla dönüşünü sürdürür ve sonra durur. Durdurulacak motoru daha kısa sürede durdurmada kullanılan uygulamaya frenleme denir


2. Soru

Kumanda devrelerinde kullanılan başlıca frenleme çeşitleri nelerdir?

Cevap

Kumanda devrelerinde kullanılan başlıca frenleme çeşitleri şunlardır:

  • Balatalı frenleme

  • Dinamik frenleme

  • Ani durdurma


3. Soru

Balatalı frenleme nedir?

Cevap

Motorun frenlenmesi için iki adet balata aracılığı ile motor kasnağının sıkılarak durdurulmasına balatalıfrenleme (veya mekanik frenleme) denir.


4. Soru

Balatalı frenleme ağırlıklı olarak nerelerde kullanılır?

Cevap

balatalı frenleme, genellikle asansör ve vinç gibi motorun kapalı ortamda frenlendiği sistemlerde tercih edilir.


5. Soru

Balatalı frenleme sistemini açıklayınız.

Cevap

Balatalı frenlemede, motor kasnağı bir yay aracılığıyla iki balata tarafından sıkılır. Balatalar ve motor kasnağı arasındaki sürtünme kuvveti, motorun daha kısa zamanda durmasını sağlar. Bunun için, balatalıfrenin bobini frenleyeceği motorun uçlarına bağlanır. Motor çalışmaya başladığında balatalı frenin bobini de enerjilenir. Balatalar motor kasnağından ayrılır. Serbest kalan motor kasnağı dönmeye başlar. Motor normal çalışmasına başlamış olur. Motor durdurulmak istendiğinde, şebekeden ayrılır ve balatalı frenin bobin akımı da kesilir.


6. Soru

Dinamik frenlemeyi tanımlayınız?

Cevap

Alternatif akım motorlarının şebeke enerjisi kesildikten sonra stator sargılarına uygun bir doğru gerilim tatbik edilerek durdurulması yöntemiyle yapılan frenleme şekline dinamik frenleme (veya elektriksel frenleme) denir.


7. Soru

Geçen akım değerinin artıp azalması fren sistemini nasıl etkiler?

Cevap

Geçen akımın değeri frenleme süresini etkiler. Sargılara uygulanan doğru gerilim arttıkça frenleme süresi kısalır, gerilim azaldıkça frenleme süresi uzar. Ancak sargılardan anma akımından fazla akım geçerse, sargılar yanabilir.


8. Soru

Yıldız ve üçgen bağlı motorlar için dinamik frenleme uygulanırken sargılara uygulanacak doğru akım değeri, normal çalışma akımının kaç katı arasında seçilmesi uygundur?

Cevap

Yıldız ve üçgen bağlı motorlar için dinamik frenleme uygulanırken sargılara uygulanacak doğru akım değeri, normal çalışma akımının 0.25 ila 2 katı arasında seçilebilir.


9. Soru

Ters akımla frenleme nedir?

Cevap

Motorun var olan döndürme momentini ters yönde çevirerek motorun miline ters döndürme momenti uygulama yoluyla durdurulmasına ani frenleme (ters akımla frenleme) denir.


10. Soru

Ani frenlemenin mekanik problemlerine yönelik alınması gereken önlemler nelerdir?

Cevap

Ani frenlemenin en büyük sakıncası, karşılaşılan mekanik problemlerdir. Bu problemlerin önüne geçmek için durdurulacak motorun bulunduğu yere iyice sabitlenmeli, motorun bağlı olduğu sistemin ani frenlemeye müsait olup olmadığından emin olunmalıdır.


11. Soru

Üç fazlı asenkron motorun balatalı frenleme devresini çiziniz.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v