Elektrik Bakım, Arıza Bulma ve Güvenlik Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ölçme aletleri kaça ayrılır ve bunlar nelerdir?

Ölçü aletleri analog ve dijital olmak üzere 2’ye ayrılır.

Elektrik ve elektronikteki temel elektriksel büyükler nelerdir ve ne ile ölçülür?

Elektrik ve elektronikte temel elektriksel büyüklükler; direnç, akım ve gerilimdir. Bu büyüklüklerin ölçümünde sırasıyla ohmmetre, ampermetre ve voltmetre kullanılır.

Analog ölçü aletleri nelerdir ve nasıl çalışır?

Analog ölçü aletleri içinden geçen akımın yarattığı manyetik alan prensibi ile ibre hareketi sağlanan ve bu yolla ölçüm yapan cihazlardır. Analog ölçü aletlerinin kadranı ölçülecek değere göre taksimatlandırılmıştır. Analog ölçü aletleri, ölçme işleminde çoğunlukla ölçülen sistemden enerji alarak ölçme yaparlar.

Analog ölçü aletlerinin dezavantajları nelerdir?

- Kadran alanı sınırlı olarak taksimatlandırıldığından okuma zorluğu ortaya çıkar. - Fiziksel olarak taksimat değeri arttırılamadığı için kadran üzerinde ibrenin iki çizgi arasında kalması durumunda ölçülen değer yaklaşık olarak belirlenir. - Ölçüm sonucu

Dijital ölçü aletlerinin avantajları nelerdir?

- Ölçüm değerleri sayısal olarak ekranda görüntülendiği için okuma hataları ortadan kalkmıştır. - Ölçüm işlemi için ayrıca hesaplama gerekmez. - Dijital ölçü aletleri Elektromanyetik alanlardan daha az etkilenir. - Mekanik parçaları yoktur ya da çok azdır bu nedenle Mekanik aşınmalardan oluşan arıza ihtimali çok azdır.

Bir multimetre nasıl çalışır ve hangi ölçümleri yapabilir?

Bir multimetre ile temel olarak akım, gerilim ve direnç ölçümü yapılır. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı akım ölçme konumuna alındığında multimetre, ampermetre görevi görür. Akım ölçmek için ölçü aleti, akımı ölçülecek kola seri bağlanır. Devreye paralel olarak bağlanırsa ölçü aleti arızalanabilir. Benzer şekilde gerilim ölçümünde multimetre, voltmetre görevi görür. Ölçü aleti gerilimi ölçülecek noktalara paralel bağlanır. Ölçü aleti devreye seri olarak bağlanırsa devrenin çalışmasını olumsuz olarak etkiler. Direnç ölçümünde multimetre, ohmmetre görevi görür. Ölçü aleti, direnci ölçülecek elemanın uçlarına paralel olarak bağlanır. Voltmetre ölçüm noktalarına paralel bağlandığından ölçümü etkilememesi için voltmetrenin iç direnci oldukça yüksektir. Benzer şekilde ampermetre akımı ölçülecek kola seri olarak bağlandığından iç direnci oldukça düşüktür.

Multimetrede seçici fonksiyon anahtarı nedir?

Ölçüm fonksiyonlarını ve ölçüm aralıklarını seçmek için kullanılan anahtardır. Örneğin alternatif akım, doğru gerilim, alternatif gerilim, direnç, kapasite vb. büyüklüklerin ölçümü için öncelikle bu anahtarın uygun konuma alınması gerekir.

Multimetrede hangi butonlar vardır ve görevleri nelerdir?

SELECT: Fonksiyon seçici anahtarın bulunduğu konumda birden fazla ölçüm simgesi varsa bunlar arasında geçiş yapmayı sağlar. Örneğin ele alınan ölçü aletinde fonksiyon seçici anahtar üzerinde doğru akım ve alternatif akım için tek bir konum vardır. Alternatif veya doğru akımı ölçmek için fonksiyon seçici anahtar uygun konuma alındıktan sonra Select tuşuyla ölçülecek akım tipi seçilir. RANGE: Ölçüm aralığı seçimini yapar. Ölçüm aralığı, ölçü aleti tarafından otomatik olarak belirlenebildiği gibi bu tuşa her basılışta ölçüm aralığı kademeli olarak değişir. Örneğin incelenen ölçü aletlerinde gerilim ölçümü için µV, mV ya da V aralıkları vardır. HOLD: Ölçüm sonucunu ölçü aletinin hafızasına kaydetmeye yarar. Ölçüm sırasında bu tuşa basıldığında ölçüm sonucunu hafızaya alır ve ekranda görüntüler. Ölçme probları ölçülen büyüklükten ayrıldıktan sonra ölçü aleti kapanana kadar hafızasında bu değer saklı kalır. REL: Bağıl ölçümlerde kullanılır. Örneğin ölçü aletiyle 12 V ölçerken, REL butonuna basıldığında ölçü aleti bu değeri referans değer olarak kabul eder. İkinci ölçümde ekranda, 12 V ile ölçülen değer arasındaki fark görüntülenir. MAX/MIN: Akım ya da gerilim ölçümü sırasında basıldığında belirli zaman aralığındaki maksimum değeri, tekrar basıldığında ise minimum değeri gösterir. MAX/MIN butonuna 2 saniye basıldığında bu moddan çıkar. Hz/DUTY: AC voltaj ölçerken bu butona ilk basınca frekans değeri görüntülenir. Bu esnada bir kez daha Hz/DUTY butonuna basıldığında duty olarak adlandırılan görev/periyot oranını yüzde (%) olarak gösterir.

Doğru akım ölçümünün işlem basamakları nelerdir?

1. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, doğru akım ölçüm konumuna alınır. Örnek olarak incelenen multimetrede doğru akım ölçüm konumu DCA simgesi ile gösterilmiştir. 2. Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. Ele alınan multimetrede, ölçülecek akım 400 mA’in altındaysa COM ve mA terminalleri, 400 mA’in üzerinde ise COM ve 20A terminalleri kullanılır. 3. Ölçü aleti, problar vasıtasıyla akım ölçülecek kola seri bağlanır. 4. Devreye enerji verilir. 5. Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Alternatif akım ölçümü nasıl yapılır?

Ölçüme başlamadan önce multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, alternatif akım ölçme konumuna alınır. Diğer işlem basamakları, doğru akım ölçümü ile aynıdır.

Doğru gerilim ölçümü nasıl yapılır?

1. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, doğru gerilim ölçüm konumuna alınır. Örnek olarak incelenen multimetrede doğru gerilim ölçüm konumu V simgesi ile belirtilmiştir. 2. Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. Örnek olarak incelenen multimetrede DC gerilim ölçmek için COM ve V?Hz Temp terminalleri kullanılır. 3. Ölçü aleti problar vasıtasıyla, gerilimi ölçülecek noktalara paralel bağlanır. 4. Devreye enerji verilir. Devrenin, cihazın ya da şebekenin elektrik enerjisinin kesilemediği durumlarda bu adıma gerek kalmaz. 5. Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Alternatif gerilim ölçümü nasıl yapılır?

Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı alternatif gerilim ölçümü için uygun konuma alınır (incelenen ölçü aletinde alternatif gerilim ölçüm konumu V~ simgesi ile gösterilmiştir). Bundan sonra doğru gerilim ölçümünde uygulanan işlem sırası takip edilir.

Dijital multimetre ile direnç ölçümü nasıl yapılır?

1. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, direnç ölçüm konumuna alınır. Ele alınan multimetrede direnç ölçüm konumu ? simgesi ile belirtilmiştir. 2. Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. 3. Ölçü aletinin probları, ölçülecek direncin uçlarına değdirilir. 4. Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur. LCD ekran üzerinde OL yada 1 görünüyorsa ölçülen direnç açık devredir yada ölçülmek istenen direnç değeri ölçme sınırının üzerindedir.

Kapasite ölçümü nasıl yapılır?

1. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, kapasite ölçüm konumuna alınır. İncelenen ölçü aleti için kapasite ölçüm konumu kondansatör simgesi ile belirtilmiştir. 2. Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. Örnek olarak incelenen multimetrede kapasite ölçümü için COM ve V?Hz Temp terminalleri kullanılır. 3. Ölçü aleti probları ölçülecek kondansatörün uçlarına değdirilir. Kutuplu kondansatör ölçülüyorsa ölçü aletinin V/?/Hz Temp terminaline takılı prob kondansatörün (+) ucuna bağlanmalıdır. 4. Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Dijital multimetre ile diyot sağlamlık testi nasıl yapılır?

1. Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, diyot test konumuna alınır. Bu ölçü aleti için diyot test konumu sembolü ile gösterilmiştir. 2. Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. Örnek olarak incelenen multimetrede diyot ölçümü için COM ve V/?/Hz Temp terminalleri kullanılır. Bu ölçü aletinde COM terminali referans terminalidir. 3. Ölçü aletinin referans terminaline bağlı prob diyotun katoduna, diğer terminale takılı prop ise diyotun anoduna bağlanır. Bu durumda diyot doğru yönde bağlanmıştır. Diyot sağlam ise ekranda düşük bir gerilim değeri (0.3- 0.9V arası) okunması gerekir. 4. Diyoda bağlanan problar yer değiştirilir. Bu durumda diyot ters yönde bağlanmıştır ve ekranda OL şeklinde bir ifade görünüyorsa diyot sağlamdır.

Dijital multimetre ile kısa devre ve açık devre testi nasıl yapılır?

Dijital multimetre ile bir devrede kısa devre ya da açık devre testleri ölçü aletinin buzzer ya da direnç ölçümü (ohmmetre) kademesinde yapılır. Ölçü aletinin fonksiyon seçici anahtarı buzzer kademesinde iken problar ölçülecek noktalara bağlandığında bu noktalardaki direnç değeri 30±20 ? değerinin altındaysa buzzer sesli uyarı verir. Açık devre durumunda ise buzzer sesli uyarı vermez.

Sinyal jenaratörü nedir ve nasıl kullanılır?

Fonksiyon jeneratörü olarak da isimlendirilen sinyal jeneratörü, basit olarak belirli bir genlik ve frekans değerinde kare, üçgen ve sinüzoidal dalga üreten bir cihazdır. Bu sinyaller devrelerin çalışma kontrolünde ve arıza takibinde kullanılır. Sinyal jeneratörünün frekans aralığı; marka ve modele göre değişir.

Sinyal jenaratörü üzerinde bulunan panelin üzerinde bulunan butonlar ve düğmeler nelerdir ve görevleri nelerdir?

POWER: Güç düğmesidir. Butonun basılı olması sinyal jeneratörünün açık olduğu anlamına gelir. RANGE: Bu bölümdeki butonlar frekans aralığının ayarlanmasında kullanılır. Sağdan sola doğru 1 Hz ile 100 kHz arasında değişen frekans değerleri elde edilebilir. Kullanım sırasında bu butonlardan yalnızca birinin basılı olması gerekir. Seçilen butonun değeri ile frekans ayar düğmesinde ayarlanan değer çarpılarak istenen frekans elde edilir. FREQUENCY: Bu düğme ile frekans aralığı butonu birlikte kullanılır. Örneğin 5 kHz’lik bir sinyalin elde edilmesi için frekans butonunun 1 kHz’de ve frekans ayar düğmesinin 5 konumunda olması gerekir. Bu şekilde 1kHz x 5 5 kHz’lik sinyal elde edilir. FUNCTION: Kare, üçgen ve sinüzoidal dalgaların seçimi bu bölümde bulunan butonlar ile yapılır. DC OFFSET: Sinyalin seviyesini 0 (sıfır) referans değerine göre öteleme işlemi DC Offset düğmesi ile yapılır. Bu kontrol düğmesi döndürülerek istenen offset değeri ayarlanır. AMPLITUDE: Sinyalin genliğini ayarlamak için kullanılan düğmedir. OUTPUT: Sinyal jeneratörü çıkış sinyalinin alındığı terminaldir.

Osiloskop nedir ve türleri nelerdir, nasıl ölçüm yapar?

Osilaskop elektriksel işaretlerin görüntülenerek ölçülmesini sağlayan çok yönlü bir ölçü aletidir. Elektriksel sinyallerin görsel olarak izlenebilmesi, osilaskobu tamir ve bakımın vazgeçilmez bir parçası yapar. Osilaskop ile DC ve AC sinyallerin genliği yanında AC sinyalin frekansı, periyodu ölçülebilir. Ayrıca osilaskop ile iki sinyal görüntülenerek aralarındaki faz farkı da belirlenebilir. Osilaskoplar analog ya da dijital yapıda olabilir. Analog osilaskopta sözü edilen ölçümler için hesaplama yapmak gerekirken, dijital osilaskoplarda ölçüm sonuçları sayısal olarak ekranda görüntülenir. Analog osilaskoplar elektronik gelişimin sonucu olarak yerini dijital osilaskoplara bırakmaktadır. Bu bölümde öncelikle dijital osilaskoplar hakkında genel bilgi verilmiş ardından örnek ölçümlere yer verilmiştir. Dijital osilaskoplar bilgisayar aracılığıyla uzaktan kumanda edilerek de ölçüm yapabilir. Ayrıca bu osilaskopların USB dağıtıcı (USB Host) özelliği sayesinde görüntülenen sinyaller harici hafızalara da aktarılabilir.

Osiloskopun ana tuş takımında hangi tuşlar vardır ve görevleri nelerdir?

MEASURE: Otomatik ölçüm ayarlarının yapılması için kullanılır. Measure tuşuna basıldığında ekranda alt menüler görünür. Bu menüde ölçüm kanalı seçimi, sinyalin voltaj değerinin seçimi gibi çeşitli seçenekler mevcuttur. Örneğin alternatif gerilim için tepeden tepeye değer ve rms değeri bu menüden seçilir. STORAGE: Osilaskoptaki dalga görüntüsünün resim veya data formatında osilaskobun hafızasına ya da USB belleğe kaydetme ile ilgili ayarların yapıldığı menü butonudur. DISPLAY: Sinyallerin zamana bağlı değişiminin (YT) ya da iki farklı sinyal arasındaki faz farkının (XY) grafiksel olarak gösterilmesi için kullanılan butondur. ACQUIRE: Örnekleme yönteminin ayarlanması için kullanılır. UTILITY: Kalibrasyon, kayıt, menü dil seçimi ayarlarını yapmak için kullanılır. AUTO: Dijital osilaskoplar genellikle otomatik ayar fonksiyonu (auto) özelliğine sahiptir. Osilaskobun probları bir sinyale bağlandığında uygun dalga şekli görüntülenene kadar ayarlar otomatik olarak yapılır. CURSOR: Sinyal üzerinde seçilen iki nokta arasındaki voltaj ve zaman değişimini (?V ve ?t) gösterir. Bunun için SELECT ve COARSE düğmelerine basılır. Çok amaçlı anahtar döndürülerek cursor pozisyonu ayarlanır. Ekranda ?V ve ?t değerleri okunur. RUN/STOP: Ekranda görüntülenen sinyal ile ilgili taramayı durdurur. Run/stop düğmesine basıldığı anda ekrandaki sinyal sabitlenir. F1, F2, F3, F4, F5 (Fonksiyon Tuşları): Fonksiyonlara ait alt menülere erişim sağlayan butonlardır.

Dijital osiloskop ile AC veya DC sinyal ölçümü işlem basamakları nelerdir?

1. Osilaskop üzerinde ölçüm yapılacak kanal seçilir. 2. Seçilen kanala ait menüden ölçülecek sinyalin türüne göre AC gerilim ya da DC gerilim seçilir. 3. Prob üzerinde prob çarpanı uygun konuma alınır. Örnek olarak incelenen osilaskop probunun x1 ve x10 olmak üzere iki konumu vardır. 4. Prob üzerindeki çarpan konumu ile osilaskoptaki prob çarpanı seçeneğinin aynı olması gerekir. Bunun için osilaskopta ilgili kanal menüsünden uygun prob çarpanı seçilir. Ele alınan osilaskopta yukarıdaki işlem için, prob ilgili kanalın giriş terminaline bağlandıktan sonra kanala ait menü butonuna basılır ve ekrana gelen prob çarpanı seçeneğinden uygun seçim yapılır. 5. Osilaskop probu ölçüm noktasına bağlanır. 6. Devreye enerji verilir. 7. Osilaskobun otomatik ölçüm tuşuna basılır. Ekranda ölçülen sinyal şekli ile sinyale ait bilgiler (genlik, frekans, periyot vb.) sayısal olarak görüntülenir. Örnek olarak incelenen osilaskopta otomatik ölçüm tuşunun üzerinde Auto kelimesi bulunmaktadır.

Dijital LCRmetre nedir?

LCRmetre direnç, kapasite ve indüktans ölçümü yapan bir cihazdır. LCRmetrenin analog ve dijital türleri bulunmaktadır.

Dijital LCRmetre’nin bölümleri nelerdir?

Açma kapama anahtarı: Cihazı açmak ve kapatmak için kullanılan anahtardır. LCD ekran: Ölçüm sonucunun görüntülendiği ekrandır. Ölçülen değerin seçilen kademeyi aşması veya pillerin zayıflaması halinde de bu ekranda mesaj görüntülenir. Fonksiyon seçici anahtar: Direnç, kapasite veya indüktans seçiminin yapıldığı anahtardır. Ölçüm terminalleri: Problar vasıtasıyla ölçüm yapmak için kullanılan terminallerdir. Ölçüm soketi: Ölçülecek elemanların doğrudan bağlandığı sokettir.

LCRmetre direnç, kapasite ve indüktans ölçümünde hangi adımları izler?

1. Ölçülecek elemana göre (direnç, indüktans veya kapasite) fonksiyon seçici anahtar uygun konuma alınır. 2. LCRmetre çalışır konuma getirilir. Bu ölçü aletinde sürgülü anahtar LCR konumuna getirildiğinde cihaz ölçme işlemi için hazırdır. 3. Ölçülecek eleman ya ölçme soketine yerleştirilir ya da ölçü aletinin probları elemanın uçlarına değdirilir. 4. Ölçüm sonucu ekranda okunur.

İzolasyon megeri neden kullanılır?

Motor sargılarının yalıtımı fiziksel nedenlerden dolayı bozulabilir. Bu durumda kaçak akımlar artar. Kaçak akımların yarattığı etki ile motor belli bir süre içerisinde bozulur. Motorun şebekeden çektiği akımın artması durumunda motor sargılarının yalıtımının bozulmasından şüphe edilir. Ohmmetre, direnç ölçümünde dirence küçük bir gerilim uygulayarak ölçme işlemini gerçekleştirdiğinden yalıtımı bozulan motor sargılarına ohmmetrenin uyguladığı bu gerilim, izoleyi geçemez. Bu nedenle ohmmetre ile sorun tespit edilemez. Dolayısıyla motor sargılarının yalıtım direncini ölçmek için de izolasyon megeri kullanılır. Benzer şekilde transformatörlerin yalıtkanlık direncinin ölçümünde de izolasyon megeri kullanılır.

İzolasyon megerinin bölümleri nelerdir?

LCD ekran: Ölçüm sonucu bu ekranda sayısal olarak görüntülenir. EARTH ve LINE: Ölçü aleti problarının bağlandığı terminallerdir. PUSH ON: Ölçüm butonudur. Ölçüm sırasında bu butona basılır. ACV, M?, ?: Fonksiyon seçici anahtardır. Alternatif gerilim ölçümünde ACV, düşük değerli direnç ölçümünde ?, yüksek değerli dirençlerin ölçümünde M? konumuna alınır. 250V, 500V, 1000V: Ölçü aletinin ölçüm yapacağı gerilim aralığını belirler.

İzolasyon megeri ile bir tesisatın hat-toprak arası ya da hatlar arası yalıtkanlık direnci ölçümü hangi basamaklar izlenerek yapılır?

1. Ölçümden önce şebeke gerilimi kesilir. 2. Tüm alıcılar devreden çıkarılır. Bunun için prizlere bağlı alıcı olmamalıdır ve ayrıca aydınlatma armatürleri devreden çıkarılmalıdır. 3. Hat- toprak arası yalıtkanlık direncinin ölçümünde meger ölçüm terminallerine bağlı problardan biri toprak hattına, diğer prob ise tesisat iletkenlerinden birine bağlanır. Hatlar arası yalıtkanlık direncinin ölçümünde ise megere bağlı problardan biri bir hata, diğer prob ise diğer hata bağlanır. 4. Ölçü aletinde gerekli ayarlar yapılır. Bu ayarlar, fonksiyon ayarı ve varsa gerilim ayarıdır. Ölçülecek hat geriliminin üzerinde bir gerilim konumu seçilmelidir. Örnek olarak incelenen megerde izolasyon direnci ölçüm konumu M? sembolü ile gösterilmiştir. 5. Cihaz açma-kapama düğmesinden açılır. 6. Ölçü aleti analog ise skaladan, dijital ise ekrandan ölçülen direnç değeri okunur.

Topraklama megeri ile elektrik tesisatının topraklama hattı direnci hangi işlem basamakları ile ölçülür?

1. İki elektrot düz bir hat üzerinde birbirinden 5 - 10 m aralıklı olacak biçimde toprağa saplanır. Bu elektrotların çevre binalardan ya da yeraltındaki diğer cisimlerden uzak olmasına dikkat edilmelidir. şayet yeraltında bir iletken varsa ölçüm sonucunda, olduğundan daha düşük bir değer elde edilebilir. Örnek ölçü aleti için kullanılan elektrotlar yaklaşık 15-20 cm uzunluğundadır. 2. Ölçü aletinin toprak terminali topraklama hattına bağlanır. Ölçü aletinin diğer terminalleri elektrotlara bağlanır. şekildeki ölçü aletinde ölçü aletinin toprak terminali E, diğer terminaller C ve P ile gösterilmiştir. 3. Elektrotların gösteriminde ise sırasıyla E, C1 ve P1 sembolleri kullanılmıştır. 4. Ölçü aleti üzerinde ölçüm için gerekli ayarlar yapılır. Bu ayarlar fonksiyon seçimi ile kademe seçimi ayarlarıdır. Örnek olarak incelenen topraklama megerinde topraklama direnci ölçüm konumu ? sembolü ile gösterilmiştir. Ölçülecek direnç düşük bir direnç olacağından ölçme işlemi için kademe seçim anahtarı en düşük konuma alınabilir. 5. Cihaz açma-kapama düğmesinden açılır. 6. Ölçüm sonucu ekranda görüntülenir.

Wattmetre nedir ve nasıl kullanılır?

Wattmetre, alıcıların çektiği gücün ölçümü için kullanılır. Yapısı itibariyle bir ampermetre ile voltmetrenin tek kılıf içerisinde birleştirilmiş hali gibi düşünülebilir. Bu yüzden wattmetre ile güç ölçümü için akım ölçme uçları devreye seri, gerilim ölçme uçları devreye paralel bağlanır.

Wattmetre’nin yapısı nasıldır ve nasıl çalışır?

Wattmetrenin yapısında iki adet bobin vardır. Bunlar akım ve gerilim bobinleridir. Akım bobini kalın kesitli ve az sarımlıdır. Gerilim (voltaj) bobini ince kesitli ve çok sarımlıdır. Akım bobini sabit, gerilim bobini ise hareketli şekilde dizayn edilmiştir. Gerilim bobininin üzerine ibre bağlanmıştır. Hareketli olan gerilim bobininin ağırlığının, ölçüm üzerinde bir hata oluşturmaması için gerilim bobini sarım sayısı azaltılmış ve sarım sayısının azalmasından dolayı düşen direnci karşılamak içinse bir öndirenç (Rö) bağlanmıştır. Akım bobini ve gerilim bobinlerinin ölçüm uçları dışarıya çıkarılmıştır. Ölçüm işlemi için akım bobini ölçüm uçları gücü ölçülecek kola seri, gerilim bobini ölçüm uçları ise paralel bağlanır.

Pensmetre nedir ve nasıl çalışır?

Pensmetre; temassız akım, temaslı gerilim, güç ve güç katsayısı (PF: Power Factor, Cos?) ölçümü yapan bir ölçü aletidir. Bir devrede akım ölçmek için ampermetre akımı ölçülecek kola seri bağlanır. Üretimin sürekli olduğu işletmelerde bu şekilde (yük ve kaynağı ayırmak suretiyle) akım ölçmek pratik bir yol değildir. Zaman kaybına ve maliyet artışına sebep olur. Pensmetrelerle bu sorun aşılmıştır. Pensmetrede ölçme işlemi, içinden akım geçen bir iletkenin etrafında meydana gelen manyetik alan prensibine dayanır.

Dijital pensmetrenin bölümleri nelerdir?

LCD Ekran: Ölçüm sonuçları, aşırı yük, pil azalması gibi bilgiler bu ekranda görüntülenir. Fonksiyon seçici anahtar: Bu anahtar üzerinde ?, 3Ø3W, 3Ø4W, KW, V, 1000A konumları vardır. istenen ölçüm için anahtar uygun konuma getirilir. Ø sembolü fazı, W ise tel sayısını gösterir. Örneğin ölçü aleti üzerinde bulunan 3Ø3W sembolü 3 faz 3 telli, 3Ø4W sembolü ise 3 faz 4 telli anlamına gelir. 1 faz 2 telli bir hat üzerinde ölçüm yapmak için fonksiyon seçici anahtar KW sembolünün bulunduğu konuma getirilmelidir. Akım ölçme mandalı: Akım ölçmek için kullanılır. Mandal üzerinde bulunan açma kapama tetiği ile mandal açılır ve akımı ölçülecek iletken bu mandal arasına alınır. MIN/MAX/PEAK düğmesi: Alternatif akım ve gerilimin en yüksek (maksimum), en düşük ve maksimum değerler arasındaki tepe (peak) değerleri pensmetre ile ölçülebilir. Özellikle alternatif akımın tepe değerinin ölçülmesine elektrik motorlarının başlangıç akım şiddetinin belirlenmesi aşamasında ihtiyaç duyulur. DC A/W ZERO düğmesi: DC gerilim, akım veya güç değerlerinin gösterimi ve sıfırlanması için kullanılır. RECORD: Ölçüm sonuçlarını kaydetmek için kullanılır.

Pensmetrenin AC ve DC akım ölçümü işlem basamakları nelerdir?

1. Pensmetrenin fonksiyon seçici anahtarı akım ölçme konumuna getirilir. Örnek olarak incelenen pensmetrede akım ölçme konumu 1000A ile belirtilmiştir. 2. Ölçü aleti çalıştırılır. Bu sırada mandal arasında herhangi bir iletken bulunmamasına dikkat edilmelidir. 3. Akım ölçme mandalı açılır ve akımı ölçülecek iletken bu mandal arasına alınır ve mandal kapatılır. 4. Akım şiddeti ekranda görüntülenir.

Analog ölçü aleti nasıl çalışır?

Analog ölçü aletleri içinden geçen akımın yarattığı manyetik alan prensibi ile ibre hareketi sağlanan ve bu yolla ölçüm yapan cihazlardır.

Analog ölçü aletlerinin dezavantajları nelerdir?

Kadran alanı sınırlı olarak taksimatlandırıldığından okuma zorluğu ortaya çıkar. • Fiziksel olarak taksimat değeri arttırılamadığı için kadran üzerinde ibrenin iki çizgi arasında kalması durumunda ölçülen değer yaklaşık olarak belirlenir. • Ölçüm sonucunun okunması için ibrenin konumuna göre ayrıca bir hesaplama gerekebilir. • Elektromanyetik alanlardan etkilenir. • Her ölçü aletinin kullanma talimatı birbirinden farklılık gösterir. Bu farklılık cihaz üzerindeki sembollerle belirtilmesine rağmen her ölçümde ve her ölçen kişi tarafından fazla dikkate alınmaz ve okuma hatası kaçınılmaz olur. • Analog ölçü aletinde ölçüm problarının polaritesi önemlidir. Örneğin doğru akım ölçümünde; ölçü aletinin probları ölçülecek noktaya ters polaritede bağlandığında analog ölçü aletinin ibresi ters yönde sapmak ister ve fiziksel olarak eğilir ya da kırılır. • Analog ölçü aletlerinde mekanik parçalar (ibre, komütatör, anahtar, yaylar) bulunur, bunun sonucu olarak ölçü aletinde yıpranma, aşınma ve bozulmalar daha fazla olur.

Dijital ölçü aletleri nasıl çalışır?

Dijital ölçü aletlerinde ölçüm sonucu LCD (Liquid Crystal Display) bir ekran üzerinde sayısal olarak gösterilir. Dijital ölçüm, analog değerlerin belirli bir sayıda örneklenmesiyle elde edilir. Örnekleme oranı ne kadar yüksek ise ölçüm sonucu gerçek değere o kadar yakın elde edilir.

Dijital ölçü aletlerinin avantajları nelerdir?

Ölçüm değerleri sayısal olarak ekranda görüntülendiği için okuma hataları ortadan kalkmıştır. • Ölçüm işlemi için ayrıca hesaplama gerekmez. • Dijital ölçü aletleri elektromanyetik alanlardan daha az etkilenir. • Mekanik parçaları yoktur ya da çok azdır. Bu nedenle mekanik aşınmalardan oluşan arıza ihtimali çok azdır.

Multimetrelerde hangi ölçümler yapılır?

Bir multimetre ile temel olarak akım, gerilim ve direnç ölçümü yapılır.

Akım ölçmek için ölçü aleti devreye nasıl bağlanmalı?

Akım ölçmek için ölçü aleti, akımı ölçülecek kola seri bağlanır. Devreye paralel olarak bağlanırsa ölçü aleti arızalanabilir.

Doğru akım ölçümü nasıl yapılır?

 Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, doğru akım ölçüm konumuna alınır.  Örnek olarak incelenen multimetrede doğru akım ölçüm konumu DCA simgesi ile gösterilmiştir. 2.  Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır.  Ele alınan multimetrede, ölçülecek akım 400 mA’in altındaysa COM ve mA terminalleri, 400 mA’in üzerinde ise COM ve 20A terminalleri kullanılır. Ölçü aleti, problar vasıtasıyla akım ölçülecek kola seri bağlanır. 4.  Devreye enerji verilir. 5.  Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Doğru gerilim ölçümü nasıl yapılır?

Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, doğru gerilim ölçüm konumuna alınır.  Örnek olarak incelenen multimetrede doğru gerilim ölçüm konumu V  simgesi ile belirtilmiştir. 2.  Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır.  Örnek olarak incelenen multimetrede DC gerilim ölçmek için COM ve V?Hz    Temp  terminalleri kullanılır. 3.  Ölçü aleti problar vasıtasıyla, gerilimi ölçülecek noktalara paralel bağlanır. 4.  Devreye enerji verilir.  Devrenin, cihazın ya da şebekenin elektrik enerjisinin kesilemediği durumlarda bu adıma gerek kalmaz. 5.  Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Direnç ölçümü nasıl yapılır?

Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, direnç ölçüm konumuna alınır. Ele alınan multimetrede direnç ölçüm konumu ? simgesi ile belirtilmiştir. 2.  Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır. Örnek olarak incelenen multimetrede direnç ölçümü için COM ve V?Hz  Temp  terminalleri kullanılır. 3. Ölçü aletinin probları, ölçülecek direncin uçlarına değdirilir. 4.  Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Kapasite ölçümü nasıl yapılır?

Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, kapasite ölçüm konumuna alınır.  İncelenen ölçü aleti için kapasite ölçüm konumu kondansatör simgesi ile belirtilmiştir. 2.  Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır.  Örnek olarak incelenen multimetrede kapasite ölçümü için COM ve V?Hz     Temp terminalleri kullanılır. 3.  Ölçü aleti probları ölçülecek kondansatörün uçlarına değdirilir.  Kutuplu kondansatör ölçülüyorsa ölçü aletinin V/?/Hz  Temp  terminaline takılı prob kondansatörün (+) ucuna bağlanmalıdır. 4.  Ölçü aleti ekranında ölçüm sonucu okunur.

Diyot sağlamlık testi nasıl yapılır?

Multimetrenin fonksiyon seçici anahtarı, diyot test konumuna alınır.  Bu ölçü aleti için diyot test konumu   sembolü ile gösterilmiştir. 2.  Problar ölçü aleti üzerinde uygun ölçüm terminallerine takılır.  Örnek olarak incelenen multimetrede diyot ölçümü için COM ve V/?/Hz   Temp  terminalleri kullanılır. Bu ölçü aletinde COM terminali referans terminalidir. 3.  Ölçü aletinin referans terminaline bağlı prob diyodun katoduna, diğer terminale takılı prob ise diyodun anoduna bağlanır. Bu durumda diyot doğru yönde bağlanmıştır. Diyot sağlam ise ekranda düşük bir gerilim değeri (0.30.9V arası) okunması gerekir. 4.  Diyoda bağlanan problar yer değiştirilir. Bu durumda diyot ters yönde bağlanmıştır ve ekranda OL şeklinde bir ifade görünüyorsa diyot sağlamdır.

Dijital multimetre ile bir devrede kısa devre ya da açık devre testleri nasıl yapılır?

Dijital multimetre ile bir devrede kısa devre ya da açık devre testleri ölçü aletinin “buzzer” ya da direnç ölçümü (ohmmetre) kademesinde yapılır. Ölçü aletinin fonksiyon seçici anahtarı buzzer kademesinde iken problar ölçülecek noktalara bağlandığında bu noktalardaki direnç değeri 30±20 ? değerinin altındaysa buzzer sesli uyarı verir. Açık devre durumunda ise buzzer sesli uyarı vermez.

Dijital multimetrenin buzzer kademesi yoksa bir devrede kısa devre ya da açık devre testleri nasıl yapılır?

Dijital multimetrenin buzzer kademesi yoksa ölçme işlemi multimetrenin direnç ölçümü (ohmmetre) konumunda yapılır. Ölçü aletinin fonksiyon seçici anahtarı ohmmetre konumunda iken problar ölçülecek noktalara bağlandığında kısa devre varsa ölçü aleti sıfıra yakın bir değer gösterir. Ölçülen noktalarda açık devre varsa ölçü aleti “1” ya da “OL” gösterir.

Sinyal jeneratörü nedir?

Fonksiyon jeneratörü olarak da isimlendirilen sinyal jeneratörü, basit olarak belirli bir genlik ve frekans değerinde kare, üçgen ve sinüzoidal dalga üreten bir cihazdır. Bu sinyaller devrelerin çalışma kontrolünde ve arıza takibinde kullanılır. Sinyal jeneratörünün frekans aralığı; marka ve modele göre değişir.

Dijital Osilaskop nedir?

Osilaskop elektriksel işaretlerin görüntülenerek ölçülmesini sağlayan çok yönlü bir ölçü aletidir. Elektriksel sinyallerin görsel olarak izlenebilmesi, osilaskobu tamir ve bakımın vazgeçilmez bir parçası yapar. Osilaskop ile DC ve AC sinyallerin genliği yanında AC sinyalin frekansı, periyodu ölçülebilir. Ayrıca osilaskop ile iki sinyal görüntülenerek aralarındaki faz farkı da belirlenebilir. Osilaskoplar analog ya da dijital yapıda olabilir.

Dijital osilaskop ile AC veya DC sinyal ölçümü işlem basamakları nelerdir?

1. Osilaskop üzerinde ölçüm yapılacak kanal seçilir. 2. Seçilen kanala ait menüden ölçülecek sinyalin türüne göre AC gerilim ya da DC gerilim seçilir. 3.  Prob üzerinde prob çarpanı uygun konuma alınır. Örnek olarak incelenen osilaskop probunun x1 ve x10 olmak üzere iki konumu vardır. 4.  Prob üzerindeki çarpan konumu ile osilaskoptaki prob çarpanı seçeneğinin aynı olması gerekir. Bunun için osilaskopta ilgili kanal menüsünden uygun prob çarpanı seçilir. Ele alınan osilaskopta yukarıdaki işlem için, prob ilgili kanalın giriş terminaline bağlandıktan sonra kanala ait menü butonuna basılır ve ekrana gelen prob çarpanı seçeneğinden uygun seçim yapılır. 5.  Osilaskop probu ölçüm noktasına bağlanır. 6.  Devreye enerji verilir. 7.  Osilaskobun otomatik ölçüm tuşuna basılır. Ekranda ölçülen sinyal şekli ile sinyale ait bilgiler (genlik, frekans, periyot vb.) sayısal olarak görüntülenir. Örnek olarak incelenen osilaskopta otomatik ölçüm tuşunun üzerinde Auto kelimesi bulunmaktadır.

Dijital LCRmetre nedir?

LCRmetre direnç, kapasite ve indüktans ölçümü yapan bir cihazdır. LCRmetrenin analog ve dijital türleri bulunmaktadır. Şekil 4.17’de tipik bir dijital LCRmetre görülmektedir. Dijital LCRmetre temel olarak; bir açma kapama anahtarı, LCD ekran, fonksiyon seçici anahtar, ölçüm terminalleri ve ölçüm soketinden oluşur.

Dijital Meger nedir?

İzolasyonu (yalıtımı) bozulan bir hat kısa devre ya da kaçak akıma neden olur. Kısa devre ya da kaçak akım, insanın yaralanmasına veya ölümüne yol açabileceği gibi ekipmanın bozulmasına ya da hasar görmesine de neden olur. Doğru yapılmış bir izolasyon, kısa devreleri ve kaçak akımları önler.

Wattmetre nedir?

Wattmetre, alıcıların çektiği gücün ölçümü için kullanılır. Yapısı itibariyle bir ampermetre ile voltmetrenin tek kılıf içerisinde birleştirilmiş hali gibi düşünülebilir. Bu yüzden wattmetre ile güç ölçümü için akım ölçme uçları devreye seri, gerilim ölçme uçları devreye paralel bağlanır.

Dijital Pensmetre nedir?

Pensmetre; temassız akım, temaslı gerilim, güç ve güç katsayısı (PF: Power Factor, Cos?) ölçümü yapan bir ölçü aletidir. Bir devrede akım ölçmek için ampermetre akımı ölçülecek kola seri bağlanır. Üretimin sürekli olduğu işletmelerde bu şekilde (yük ve kaynağı ayırmak suretiyle) akım ölçmek pratik bir yol değildir. Zaman kaybına ve maliyet artışına sebep olur. Pensmetrelerle bu sorun aşılmıştır. Pensmetrede ölçme işlemi, içinden akım geçen bir iletkenin etrafında meydana gelen manyetik alan prensibine dayanır.