Devre Analizi Laboratuvarı Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Alçak Ve Yüksek Frekans Süzgeçleri

1. Soru

Elektromanyetik dalgalar ne işe yarar?

Cevap

Elektronik cihazların (cep telefonları, bilgisayarlar, televizyon, gibi) günlük yaşamımızdaki yerini tarif etmek mümkün değildir. Neredeyse onlarla yatıp, onlarla kalkıyoruz. Bu cihazların çalışması prensipleri konumuz olmamakla beraber, cihazlar arasındaki bağlantı elektromanyetik dalgalarla sağlanmaktadır,.


2. Soru

Elektromanyetik dalgaların şiddeti yüksek olduğu durumlarda ne gibi zararlara örnek vererek açıklayınız?

Cevap

Örneğin uçaklarda, bazı yolcu otobüslerinde, arabalarda cep telefonlarıyla değil konuşmak, telefonlarınızı açık bile tutamazsınız. Bu tür durumların en önemli nedeni; cihazımızdan yayılan elektromanyetik dalgaların, şiddeti yüksek olduğundan, yakın çevredeki diğer elektronik cihazların çalışmasını etkilemesidir ya da televizyon yakınında bulunan bir cep telefonunun çalmasıyla televizyondan gelen ve istenmeyen gürültü gibi örnekler ile açıklanabilir.


3. Soru

Alçak frekans süzgeci ne demektir?

Cevap

Devreye uygulanan sinyalin küçük frekanslı olanlarını geçiren yüksek frekanslı olanlarını da geçirmeyen frekanslara denir.


4. Soru

Yüksek frekans süzgeci ne demektir?

Cevap

Uygulanan sinyalin düşük frekanslı kısmını geçirmeyip yüksek kısımlarını geçiren frekanslara denir.


5. Soru

Bir süzgeç devresi oluşturmak için neler gerekir?

Cevap

Elektrik devrelerinde kullanılan direnç, kodansatör ve indüktörün ac (alternating current; değişken akım).


6. Soru

Sadece dirençlerden oluşan bir devrede kım ve voltajın hangi durumda bölünmeye daha uygundur?

Cevap

Sadece iki dirençten oluşan bir devrenin; dirençlerin paralel bağlanması durumunda akım bölmeye uygun olduğunu ve seri bağlanması durumunda da voltaj bölmeye uygundur.


7. Soru

Kondansatörün dirençten ne gibi farklı özelliği vardır?

Cevap

? Enerji depolayabilmesi, ? Reaktansının uygulanan sinyalin frekansına bağlı olarak değişmesi, ? Kondansatöre uygulanan değişken voltaj ile kondansatörden geçen değişken akım arasında 90° lik faz farkının olması.


8. Soru

Kondansatörlerin doğru akımı geçirmemem sebebleri nelerdir?

Cevap

Eşitlikten görüldüğü gibi kondansatörün reaktansı frekansa ters orantılı olarak bağlıdır. Bir diğer deyişle sinyalin frekansı arttıkça reaktans azalmakta veya frekans azaldıkça reaktans artmaktadır, hatta frekansın sıfır olduğu durumda reaktans sonsuz olmaktadır. İşte bu yüzden kondansatörler doğru akımı geçirmez olarak değerlendirilir (kondansatörün dolarken veya boşalırken gözlenen durumu hariç).


9. Soru

Direnç ekseni ile reaktans ekseni neyi çözümlemede yardımcı olurlar?

Cevap

Bir devrenin empedansını belirlemede.


10. Soru

Direncin değeri değişmediği halde kondansatörün reaktansının frekansa bağlı değişmesi neyi belirler?

Cevap

Uygulanan voltajın hangisinde daha çok olacağını belirler. Buna göre direncin değeri kapasitif reaktansa göre büyük olursa, direnç üzerindeki voltaj düşmesi büyük olacaktır. Eğer kapasitif reaktans direnç değerine göre büyük olursa voltaj düşmesi kondansatör üzerinde büyük olacaktır.


11. Soru

Bir devrede alçak ve yüksek frekans süzgeci hangi kriter göz önüne alınarak gerçekleştirilir?

Cevap

Ölçüt kriteri olarak kırılma frekansından küçük frekanslarda kapasitif reaktans büyük olacağından giriş voltajının kondansatör üzerindeki miktarı da büyük olacaktır. Çıkış voltajı bu durumda kondansatör üzerinden alınacak olursa, alçak frekans süzgeci yapılmış olur. Frekans ne kadar küçük olursa çıkış voltajı da o kadar giriş voltajına yakın olur. Kırılma frekansından büyük frekanslarda ise, kapasitif reaktans direnç değerine göre küçük olacağından, direnç üzerindeki voltaj büyük olacaktır. Buna göre çıkış voltajı direnç üzerinden alınırsa, yüksek frekans süzgeci yapılmış olur. Frekans ne kadar büyük olursa çıkış voltajı da giriş voltajına o kadar yakın olur.


12. Soru

Deneyde kullanilan araç ve gereçler nelerdir?

Cevap

Ac voltaj kaynağı, giriş ve çıkış voltaj sinyallerini belirlemek ve ölçmek için osiloskop, direnç, kondansatör, breadboard (bredbord diye okunur), bağlantı kabloları, yankeski ve kargaburun.


13. Soru

Alçak Frekans Süzgeci deneyi için oluşturulacak olan devrenin hazırlanmasını sırasıyla nasıl yapılır?

Cevap

? Kondansatör ve direnç seri olarak devreye yerleştirilir. ? AC voltaj kaynağını devrenin giriş uçları olan terminallerine bağlanır. ? Devrenin giriş voltajının sinyal biçimini, frekansını ve voltaj genliğini belirlemek için osiloskobun birinci kanalı devreye (Devre girişindeki direnç ayağına) yerleştririlir. ? Osilokobun ikinci kanalını, çıkış voltajını kondansatör üzerinden alacağımızdan, bu elemanın uçlarına bağlanır.


14. Soru

Yüksek Frekans Süzgeci deneyi için oluşturulacak olan devrenin hazırlanmasını sırasıyla anlatınız?

Cevap

? Kondansatör ve direnç seri olarak devreye yerleştirilir. Birinci deney düzeneğine benzemektedir. Ancak; burada çıkış voltajı direnç üzerinden alınacaktır. ? AC voltaj kaynağını devrenin giriş uçları olan terminallerine bağlanır. ? Devrenin giriş voltajının sinyal biçimini, frekansını ve voltaj genliğini belirlemek için osiloskobun birinci kanalı devreye (Devre girişindeki direnç ayağına) yerleştririlir. ? Osilokobun ikinci kanalını, çıkış voltajını direnç üzerinden alacağımızdan, bu elemanın uçlarına bağlanır.


15. Soru

Deney sonuçları kısmındaki graşk kâğıdının yatay ekseninin logaritmik olmasının sebebi nedir?

Cevap

Deneyde belirlediğiniz frekans değerlerinin geniş bir bölgede olmasından dolayı yatay eksen logaritmik seçilmiştir.


16. Soru

Alçak Frekans Süzgeci graşği neyi ifade etmektedir?

Cevap

Graşkte düşey eksende 0,707 değerinden yatay eksene bir paralel doğru çizilmiştir, bu doğrunun üzerinde kalan değerler devreden süzülüp geçen sinyalin değerleridir. Bu doğrunun altında kalan değerler ise istenmeyen sinyalin değerleridir. Yine bu doğrunun, kurşun kalemle belirlediğiniz eğriyi kestiği noktanın frekans değeri de kırılma frekansıdır.


17. Soru

Uçaklarda, bazı yolcu otobüslerinde, arabalarda cep telefonlarıyla konuşmak yasaktır. Bunun nedeni nedir?

Cevap

Elektronik cihazlar başka cihazların çalışmasını engelleyebilir. 


18. Soru

Alçak frekans süzgeci ne demektir?

Cevap

Devreye uygulanan sinyalin küçük frekanslı olanlarını geçiren yüksek frekanslı olanlarını da geçirmeyen demektir.


19. Soru

Deneylerde alınması gereken güvenlik önlemlerine birkaç örnek veriniz.

Cevap
  • Herşeyden önce elektrik ile ilgili deney yaptığınızı unutmayınız, dikkatli olunuz ve aceleci davranmayınız.

  • Deney arkadaşlarınızla uyum içerisinde çalışınız ve deneyleri özverili yapınız.

  • Deney devresi tamamen kurulup yetkili öğretim elemanına göstermeden

    devreye elektrik bağlantısı yapmayınız. 

  • Gereksiz yere elektrik enerjisi tüketmeyiniz.

  • Laboratuvar ile ilgili güvenlik panosunu mutlaka okuyunuz.


20. Soru

Kondansatörler neden doğru akımı geçirmez kabul edilir?

Cevap

XC = 1/ 2? fC olduğundan kondansatörün reaktansı frekansa ters orantılı olarak bağlıdır. Bir diğer deyişle sinyalin frekansı arttıkça reaktans azalmakta veya frekans azaldıkça reaktans artmaktadır, hatta frekansın sıfır olduğu durumda reaktans sonsuz olmaktadır.


21. Soru

Genliği 14,14 V olan sinüzoidal (sinüs eğrisine uyan) bir voltajın rms değeri kaç volt’tur?

Cevap

Cevap 10'dur.


22. Soru

Logaritmik eksenle bir eş anlamlı terim nedir?

Cevap

Yatay eksen adını da verebiliriz.


23. Soru

Bu ünitede anlatılan deneyin hangi iki kısımdan oluştuğunu yazınız.

Cevap

Alçak ve yüksek frekans süzgeci yapmaya yarayan iki kısımdan oluşmuştur.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v