Elektrik Tesisat Planları Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Görme işlemi nasıl gerçekleşmektedir?

Bir ışık ışını gözün koruyucu dış şeffaf tabakaları arasından geçtiği zaman kırılır veya yansıtılır. Göze gelen ışığın miktarı otomatik olarak irisin küçülmesi yada büyümesi ile kontrol edilir. Lens içinden geçerek devam eden ışın demeti retina üzerine düşmektedir. Bu noktadan sonra elektrokimyasal işlemler devreye girmektedir. Oluşan elektriksel palslar, bir dönüşüm ve iletim içerisinde görüntü bilgisine dönüştüğü beyin kısmına taşınır. Böylece beyin ve göz birlikte çalışarak ışık enerjisini görüntü duyusuna dönüştürmüş olurlar.

Görme işleminde nesnel faktörler nelerdir?

İncelemeler göstermiştir ki görüntü kalitesi bakılan nesne ile alakalı dört temel şarta bağlıdır:
• Nesnenin büyüklüğü
• Nesnenin parlaklığı
• Cisim ve en yakın arka planı arasındaki renk farklılığı, kontrast
• Nesnenin görülebilmesi için gerekli olan zaman

Bir cismin parlaklığı hangi iki faktöre bağlıdır?

Bir cismin parlaklığı ona çarpan ışık miktarına ve bu ışığın izleyici kişi yönünde yansıtılan oranına bağlıdır.

Işık akısı nedir?

Bir ışık kaynağından çıkan ışık ışınlarının tümüne ışık akısı denir. 1 m yarı çaplı, iç yüzeyi yansıtmayı engelleyecek şekilde tamamen siyah bir kürenin merkezine yerleştirilmiş 1 cd ışık şiddetindeki ışık kaynağının, kürenin iç yüzeyindeki 1 m2 ’lik alana düşürdüğü ışık akısı toplamına 1 lümen denir ve “Ø” ile gösterilir.

Birimi “kandela - cd” olup, “ I ” ile gösterilen, bir ışık kaynağının etrafındaki herhangi bir noktaya gönderdiği ışık anlamına gelen terim nedir?

Bir ışık kaynağının etrafındaki herhangi bir noktaya gönderdiği ışık ışınının şiddetidir. Bu ışık ışınının şiddetinin büyüklüğü, hem ışık kaynağının büyüklüğüne ve yapısına, hem de dikkate alınan noktayı ışık kaynağına birleştiren doğru ile ışık kaynağı ekseni arasındaki açıya bağlıdır. Birimi “kandela - cd” olup, “ I ” ile gösterilir.

Ölçü birimi “ Nit ” olup “ L ” ile gösterilen ve aydınlatmanın ana faktörlerinden biri olan terime ne ad verilir?

Ölçü birimi “ Nit ” olup “ L ” ile gösterilen ve aydınlatmanın ana faktörlerinden biri olan terime "Parıltı" adı verilir.

Yansıtma oranı en yüksek ve en düşük olan materyaller hangileridir?

Yansıtma oranı en yüksek olan materyal % 90- % 92 ile beyaz sıva iken, yansıtma oranı en düşük olan materyal ise % 30 ile koyu kırmızı mat tuğladır.

Elektrikli lamba türleri nelerdir?

Üç türlü elektrikli lamba türü mevcuttur:

• Enkandesan lambalar
• Gaz deşarjlı lambalar
• Elektrolüminesant lambalar

1 W gibi küçük güçlerden 10.000 W gibi büyük güçlere kadar pratik olarak kullanılan, aşırı derecede küçük olanları genellikle kontrol panelleri v.b. yerlerde kullanılırken, daha büyük olanları iç ve dış aydınlatmada karşımıza çıkan lambalara ne ad verilir?

1 W gibi küçük güçlerden 10.000 W gibi büyük güçlere kadar pratik olarak kullanılan, aşırı derecede küçük olanları genellikle kontrol panelleri v.b. yerlerde kullanılırken, daha büyük olanları iç ve dış aydınlatmada karşımıza çıkan lambalara enkandesan lambalar adı verilir.

Flüoresan, neon, metal halide, cıva ve sodyum buharlı lambaları hangi lamba kategorisine aittir?

Deşarj lambaları kategorisi flüoresan, neon, metal halide, cıva ve sodyum buharlı lambaları içerisine alır.

Farklı tip ve özellikteki elektronik esaslı led yapılardan olan ve son yıllarda ortaya çıkan teknolojik gelişimlerin ürünü olarak ortaya çıkmış yüksek etkinliğe sahip lambalara ne ad verilir?

Farklı tip ve özellikteki elektronik esaslı led yapılardan olan ve son yıllarda ortaya
çıkan teknolojik gelişimlerin ürünü olarak ortaya çıkmış yüksek etkinliğe sahip lambalara "Elektrolüminesant lambalar" adı verilir.

Enkandesan lambaların etkinliğinin düşük olmasının sebepleri nelerdir?

Enkandesan lambaların etkinliğinin düşük olması belirli karakteristikliklerinden kaynaklanmaktadır. Çünkü tüm gelişmelere rağmen bu tip lambaların sağlayabildikleri maksimum ışık akısı değerleri çok fazla arttırılabilmiş değildir. Buna karşılık deşarj lambaları ve elektrolüminesant lambalar ile güçlerine nazaran çok daha fazla ışık akısı değerleri elde edilebilmiştir.

"Dimmerleme" nedir?

Işık kaynağı olan lambaların gerilimleri ile oynayarak ışık akılarının değiştirilmesine “dimmerleme” denir.

Deşarj lambalarının avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Deşarj lambaları için aşağıdaki avantajları ve dezavantajları yazabiliriz:

Avantajları
• Uzun ömürlüdürler ( ? 10.000 saat)
• Yüksek değerde ışık akısına sahiptirler
• Enkandesan lambalar gibi ışık akısı yoğunluğuna sahiptirler
• Çevre sıcaklığından fazla etkilenmezler
Dezavantajları
• Metal halide dışındaki türlerin renksel geri verimi düşüktür
• Voltaj dalgalanmalarına karşı hassastırlar.
• Enerji verildiğinde tam parlaklığa ulaşmaları 4 ile 7 dakika süre alır.
• Söndürüldüklerinde veya anlık bir akım kesilmesinde tekrar çalışmaları uzun süre alır.

Deşarj lambaları ve flüoresan lambalarda balastın görevleri nelerdir?

Deşarj lambaları ve flüoresan lambalarda balastın görevleri şunlardır:

• Lamba üzerinden geçen akımı, dizaynında olan değerde sınırlandırır.
• Şebeke geriliminde bir düşüş sağlayarak, istenilen lamba geriliminde istenilen lamba akımın geçmesini sağlar.
• Güç faktörünün düzeltilmesini sağlar.
• Lamba tarafından yayılan elektromanyetik parazitleri zayıflatır.

Mavi rengin, arzu edilen gerçek kuzey ışığı (güneşten direkt olarak gelmeyen ışık) ile birleştiği endüstri ve iş alanları için özellikle kullanışlı olan,  mavi rengi parlak ve net hale getirirken, aynı zamanda renk tonunu kırmızı, turuncu ve sarıya dönüştürme eğiliminde olan lambalar hangileridir?

Mavi rengin, arzu edilen gerçek kuzey ışığı (güneşten direkt olarak gelmeyen ışık) ile birleştiği endüstri ve iş alanları için özellikle kullanışlı olan,  mavi rengi parlak ve net hale getirirken, aynı zamanda renk tonunu kırmızı, turuncu ve sarıya dönüştürme eğiliminde olan lambalar "Günışığı (Daylight) renkli lambalar" dır.

Askı noktalarında asılı olan lambaların tam altında ve tam altından uzaklaşan noktalarda oluşturmuş olduğu aydınlık düzeylerinin hesaplanması metoduna ne ad verilir?

Askı noktalarında asılı olan lambaların tam altında ve tam altından uzaklaşan noktalarda oluşturmuş olduğu aydınlık düzeylerinin hesaplanması metoduna point-point (nokta-nokta) metodu adı verilir.

Aydınlatma hesapları hangi türlerde gerçekleştirilir?

Aydınlatma hesapları dış ve iç aydınlatma hesapları olmak üzere iki türlü gerçekleştirilir.

Aydınlatma hesaplarında kullanılan "Z" sembolü neyi ifade eder?

Aydınlatma hesaplarında kullanılan "Z" sembolü, lamba sayısını ifade eder.

Aydınlatma hesaplarında kullanılan "Ø_T" sembolü neyi ifade eder?

Aydınlatma hesaplarında kullanılan "Ø_T" sembolü "Gerekli toplam ışık akısı (lm)"nı ifade eder.