Enerji Yönetimi ve Politikaları Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Enerjinin giderek daha da büyük önem taşıdığı günümüzde, enerjinin verimli kullanılması esasına dayanan TSE EN 16001 Enerji Yönetim Sistemi, her sektörde küçükten büyüğe her türlü işletmeye uygulanabilecek, tek başına olabileceği gibi, diğer yönetim sistemleriyle entegre olarak da yürütülebilecek bir Yönetim Sistemidir.

I.Safha: Yönetimin kesin kararı;

Enerji Verimliliği Kanunu ve Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik hükümleri uyarınca, Yılda 1000 ton petrol eşdeğeri (TEP) yakıt tüketen firmalar bir ENERJİ YÖNETİCİSİ atamalıdır.

Enerji alım, stok ve tüketimleriyle ilgili kayıtları tutar.

Enerji kayıp noktalarını ve mali değerlerini belirler, kayıp azaltma için önlemler tavsiye eder.

Ayrıntılı inceleme gerektiren alanları tespit eder ve kaynakları bu alanlara yönlendirir.

Bütün enerji kullanıcılarının çabalarını koordine eder ve gerçekçi hedefler tespit eder.

Enerji verimliliği çalışmalarını denetler, enerji tasarruf yatırımları yapıldıkça hedefleri yeniden düzenler ve varsa aksaklıkların sebeplerini bulur.

Enerji tasarruf techizatı ve teknikleri hakkında tavsiyelerde bulunur.

İşletme personelini enerji verimliliği ve tasarrufu hakkında eğitim verir ve kitaplar temin eder.

Enerji yoğunluğu, birim enerji miktarın- dan üretilen birim ekonomik değerdir.

Enerji Ajansı’nın verilerine göre gelişmiş ülkelerde ve Türkiye'de enerji yoğunluğu değerleri hangi aralıktadır?

Uluslararası Enerji Ajansı’nın verilerine gore gelişmiş ülkelerde enerji yoğunluğu değerleri 0.09 – 0.19 arasında değişirken bu değer ülkemizde 0.38’dir.

Yüksek Planlama Kurulu’nca 03 Mayıs 2010 tarihinde kabul edilen İklim Değişikliği Strateji Belgesi’nde enerji sektörü için izlenecek kısa vade stratejiler nelerdir?

• Birincil olarak hidrolik ve rüzgâr dahil olmak üzere bütün yerli kaynaklar, daha temiz üretim teknolojileri ve mevcut gelişmiş tekniklerden azami seviyede faydalanmak suretiyle enerji güvenliği ve iklim değişikliği amaçlarına uygun şekilde ve dahili ve harici finansman fırsatları çerçevesinde kullanılacaktır.

• Yeni binalar için bir enerji kimlik belgesi uygulaması uygulamaya konulmuştur.

• Yeni binalara, başlangıç yatırım maliyeti enerji ekonomisiyle tutarlı olacak şekilde yenilenebilir enerji sistemleri kurulacak ve bu sistemlerin geri ödeme dönemi, 20.000 m2’den daha küçük olan yeni binalar için 10 yıl, 20.000 m2 ve daha büyük olanlar için ise 15 yıl olacaktır.

• Yeni otellere, hastanelere, yatakhanelere, yerleşim amaçlı olmayan ve konaklama için kullanılan diğer binalar ile kullanım alanı 1000 m2’den daha büyük olan spor merkezlerine merkezi ısıtma ve sıhhi sıcak su sağlanması için güneş kolektörleri takılacaktır.

• İnşaat sektöründeki enerji verimliliği potansiyeli değerlendirilecek ve enerji verimliliğine sahip inşaat malzemeleri ve teknolojileri üzerine öncelikli projeler sanayiyle işbirliği içinde tespit edilecektir.

• Mevcut binalarda “Enerji Kimlik Belgesi” uygulamasının tanıtılması için altyapı geliştirilecek ve ısı izolasyonu ile verimliliği artırıcı diğer önlemler teşvik edilecektir.

• Standartlarla uyumlu enerji yönetimi, sanayi ve inşaat sektörlerinde sertifikalı enerji yöneticileri tarafından yürütülecektir.

• Başta yenilenebilir enerji ve temiz kömür teknolojileri olmak üzere nükleer enerji dahil düşük ve sıfır emisyon teknolojilerinin kullanımı özendirilecek, temiz teknolojiler ve enerji kaynakları alanında AR-GE çalışmaları yapılarak, bu alanda yerli sanayi desteklenecektir.

• Yeni alternatif yakıtların kullanımlarının artırılması ve buna yönelik uygulamalar desteklenecektir.

• Mevcut termik santrallerin iyileştirme çalışmalarının tamamlanması ve hidro elektrik santrallerin de daha verimli çalışmasının sağlanması.

• 2020 yılındaki enerji yoğunluğu değerinin, 2004 yılındaki enerji yoğunluğuna kıyasla düşürülmesi

• Kamudaki mevcut bina ve tesislerde enerji tüketiminde iyileştirmenin sağlanması.

• 2023 yılında toplam elektrik üretiminin %30 nun yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanması. Bu çerçevede teknik ve ekonomik hidrolik potansiyelin tamamı değerlendirilecek, rüzgârda 20000 MW ve jeotermalde 600 MW elektrik üretim kapasitesine ulaşılması hedefi konmuştur. Güneşten elektrik elde edilmesi desteklenecektir.

• Referans senaryoda öngörülene göre, 2020 yılı itibariyle elektrik enerjisi üretiminden kaynaklanan sera gazı emisyonları %7 oranında azalacaktır.

• Demiryolu ve denizyolunun yük ve yolcu taşımacılığında %2 olan payının artırılarak, havayolu taşımacılığı desteklenecektir.

• Alternatif yakıtların kullanımı ile yanma sonrası açığa çıkan CO2 ve Nox emisyonlarını en aza indirmek ve yeni teknoloji ürünü motorların ve çevre dostu hibrid ulaşım araçlarının kullanımının yaygınlaştırılması.

• Temiz üretim teknolojilerinin, iklim dostu ve yenilikçi teknolojilerin tercih edilmesini sağlamak üzere özendirici mekanizmalar devreye sokulacak, denetim ve yaptırım mekanizmalarının etkin bir şekilde uygulanması sağlanacaktır.

• İklim değişikliğinin, mevcut uluslararası konjonktürde sanayinin rekabet edebilirliğini etkileyen en önemli çevresel, ekonomik sorunlardan biri olduğu dikkate alınarak, Türkiye Sanayi Strateji Belgesi (2010-2013) ile Bilim ve Teknoloji Politikaları kapsamında belirlenecek, sanayiyle yakın işbirliği içerisinde hazırlanacak çeşitli tedbir ve politikalar uygulanacaktır.

• 2020 yılına kadar sanayide enerji verimliliği uygulamalarıyla belirlenmiş olan tasarruf potansiyeli azami ölçüde gerçekleştirilecektir.

5627 sayılı EVK da ifade edilen, enerji verimliliği politikaları ve uygulamaları konusunda teknik yardım, bilgi transferi ve eğitim yoluyla diğer ülkelerdeki benzerlerine uygun bir enerji verimliliği çerçevesinin Türkiye’de oluşturulması için hangi projeler yürütülmektedir?

• Gönüllü Anlaşma Uygulamalarını Geliştirme Projesi,

• Elektrikli Ev Aletleri Etiketleme (BM) Projesi,

• Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması (BM) Projesi,

• Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması (BM) Projesi,

• Türkiye’de Enerji Verimliliğinin İyileştirilmesine Dair AB Eşleştirme (Twinning) Projesi.

“Enerji Verimliliği Kredileri” kapsamında hangi konularda ve alanlarda yapılan harcamalar Enerji Verimliliği Kredileriyle finanse edilmektedir?

• Enerji tasarrufu sağlayan ısıtma, soğutma, sıhhi havalandırma ve klima sistemleri kurulumu

• Mevcut cihazların A sınıfı enerji tüketen cihazlar ile değişimi

• Üretim sürecinde kullanılan makine ve ekipmanın enerji verimliliği sağlayacak şekilde yenilenmesi

• Basınçlı hava sistemlerinin, buhar dağıtım sistemlerinin, güç dağıtım sistemlerinin, eski gaz kazanlarının yenilenmesi

• Isınma ve sıcak su için güneş paneli sistemi kurulması

• Aydınlatma sistemlerinin enerji tasarrufu sağlamak üzere yenilenmesi

• Pencere, çatı, dış duvar, kapı, döşeme temel yalıtımı ve mantolama uygulamaları

• Vana, havalandırma, iklimlendirme kanalları, sıhhi sıcak su üreticileri, depolama üniteleri ve mekanik tesisat ekipmanları için yalıtım yapılması

• Yenilenebilir Enerji Kaynakları ile ilgili projeler (hidroelektrik, rüzgar, güneş vb.)

• Avrupa’nın ekonomik büyümesi ve istihdamın arttırılması için enerji: Avrupa ortak enerji iç pazarı oluşumunun sağlanması

• Enerji arz güvenliğini sağlayan bir iç pazar: Üye ülkeler arası dayanışma:

• Enerji arzında arz güvenliği ve rekabeti sağlama: Daha sürdürülebilir, verimli ve çeşitlendirilmiş bir enerji kaynak çeşitliliği

• İklim değişikliği ile mücadelede bütünsel yaklaşım

• Arge ve inovasyonların teşviki: AB için stratejik bir enerji teknolojisi planının oluşturulması

AB nin enerji verimliliği politikası, hangi ana hususlar etrafında şekillenmiştir?

AB nin enerji verimliliği politikası, beş ana husus etrafında şekillenmiştir:

1. Genel politika çerçevesi ve Avrupa Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında gerçekleştirilen eylemler

2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planları: Üye ülkenin enerji tasarrufu hedefine ulaşması açısından gerekli ulusal stratejiyi sunmaktadır. Topluluk hukukunun ulusal mevzuata yansıtılması sürecinin yavaş olduğu, finansal teşviklerin yeterli oranda uygulanmadığı ve idari prosedürlerin fazlasıyla karmaşık olması uyum sürecini zorlaştırmaktadır.

3. En önemli tüketim sektörü olan binalar ve enerji tüketen ürünler için yasal çerçeve

4. Hedefe yönelik finansman, bilgi sunusu gibi politika araçları ve Belediye Başkanları Sözleşmesi (Covenant of Mayors)

5. Enerji verimliliğine yönelik uluslararası işbirliği