Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sağlık terimi olan semptom ne demektir?

Bir hastalık, bozukluk veya sağlık problemi ile bağlantılı olarak ortay çıkan gözlenebilir bir davranış, değişiklik veya durumdur. Semptom, “belirti” anlamına gelir. Örneğin; baş ağrısı bir semptomdur.

Yaşlılarda ölüm nedenleri arasında ölüm nedenlerinin ilk dördü sırasıyla nelerdir?

Ölüm nedenlerinin ilk dördünün sırasıyla kardiyovasküler hastalık, kanser, inme ve akciğer hastalığı olduğu tespit edilmiştir.

Uluslararası ağrı araştırmaları derneğine göre ağrı nasıl tanımlanmıştır?

Uluslararası ağrı araştırmaları derneğine göre ağrı, vücudun herhangi bir yerinden başlayan, organik bir nedene bağlı olan veya olmayan, kişinin geçmişteki deneyimleri ile ilgili, sensöriyel, emosyonel, hoş olmayan bir duygudur.

Süreye bağlı ağrılar nelerdir?

Akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılır.

Uluslararası Baş Ağrısı Derneği, baş ağrısını Primer, Sekonder ve Nevraljiler ve diğer baş ağrıları olmak üzere üç majör başlık altında toplamaktadır. Buna göre primer baş ağrıları nelerdir?

1. Migren 2. Gerilim tipi baş ağrısı 3. Küme baş ağrısı ve otonom baş ağrıları 4. Diğer primer baş ağrıları

Hastaların en sık doktora başvurma nedenleri arasında hangi tür baş ağrıları yer alır?

Primer baş ağrılarından “migren, gerilim tipi baş ağrısı ve küme baş ağrısı” ile sekonder baş ağrılarından “ilaç aşırı kullanımına bağlı baş ağrısı” hastaların en sık doktora başvurma nedenleri arasındadır.

Merkezi sinir sisteminin veya diğer sistemlerin hastalıkları ile ilişkili olmaksızın ortaya çıkan baş ağrıları şeklinde tanımlanan baş ağrısı hangi türe aittir?

Primer Baş Ağrıları

• Yaşlılarda sıklıkla görülen viseral (iç organlarla ilgili) ağrılar nelerdir?

Peptik ülser ve hiatal herni (Mide ülseri ve fıtıklaşması)

• Kolelitiyazis (safra kesesi taşı)
• Divertiküller, spastik kolon gibi barsak hastalıkları
• Konstipasyon (kabızlık)
• Hemoroid (basur)

Postherpetik nevralji nedir?

Sıklıkla tedavilere dirençli, fiziksel ve sosyal sakatlıklara, psikolojik sorunlara neden olabilen ve yıllarca sürebilen kronik bir ağrı sendromudur.

Yaşlılıkta sık görülen baş ağrısı nedenleri nelerdir?

Metabolik baş ağrısı (kansızlık, böbrek yetmezliği gibi)

• Dev hücreli arterit
• Beyin tümörü

Yaşlılıkta görülen damarsal kökenli ağrılar nelerdir?

Otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) hastalıklar,iskemik hastalıklar ve tıkayıcı damar hastalıklarıdır.

Ülkemizde uyku bozukluğunun prevalansını araştırdıkları çalışmalarında Benbir ve arkadaşları, yaşlı hasta grubunda uyku bozukluğu görülme oranını yüzde kaç olarak belirlemiştir?

Uyku bozukluğu görülme oranını %13,9 olarak belirlemiştir.

Uykuyla ilişkili ve birbirleriyle bağlantılı olan hareket bozuklukları nelerdir?

Huzursuz Bacak Sendromu ve Uykuda Periyodik Bacak Hareketleri Bozukluğudur.

Yaşlılıkta düşmeyi etkileyen nedenler nelerdir?

• Yürüme/denge bozuklukları veya zayıflık
• Baş dönmesi (vertigo)
• Düşme atağı
• Konfüzyon (bilinç bulanıklığı)
• Postüral instabilite (sabit durmada zorluk)
• Görme bozukluğu
• Senkop
• Ortostatik hipotansiyon
• Alt ekstremitede kuvvetsizlik
• Diğer özel nedenler

Yaşlılıkta düşmeyi etkileyen risk faktörleri nelerdir?

• İntrensek (içsel)
• Ekstrensek (dışsal)
• Yürüme ve Denge bozukluğu
• Çevresel tehlikeler
• Periferal nöropati
• Sağlıksız ayakkabı
• Vestibüler bozukluk (denge bozukluğu)
• Engeller
• Kas güçsüzlüğü

Yaşlı bireylerin düşme olayını en sık yaşadığı ortam evlerdir. Yaşlının ev içinde düşmesini engellemek adına gibi önlemler alınabilir?

Ev içinde, özellikle yaşlının sık kullandığı geçiş kısımlarında kayma veya çarpma nedeni olabilecek her türlü engel ortadan kaldırılmalıdır. Görme, işitme ve iç kulak bozukluklarının bir an önce tedavi ettirilmesi, gerekiyorsa da işitme cihazı veya gözlük kullanımından kaçınılmaması gibi birtakım önlemlerin alınması oldukça önemlidir. Ayrıca, gerektiğinde rehabilitasyon uzmanları tarafından önerilecek çok ayaklı baston ve yürüteç gibi denge ve yürüme düzeneklerinin kullanımı sağlanmalıdır.

Epilepsi kaç kategoriye ayrılır ve bunlar nelerdir?

Epilepsi; genetik temelli olduğu düşünülen ve genellikle çocukluk çağında ortaya çıkan idiopatik epilepsi; daha ileri yaşlarda enfeksiyon, strok (inme) veya travmatik beyin hasarı gibi sonradan oluşan bir merkezi sinir sistemi hasarı ya da bozukluğundan kaynaklanan sekonder ve semptomatik epilepsi ve nedeni belli olmayan kriptojenik epilepsi olmak üzere üç kategoriye ayrılmaktadır.

Yaşlılıkta epilepsi nöbeti geçirme nedenleri nelerdir?

1. İnme
2. Beyin tümörü
3. Kafa travması
4. Alzheimer Hastalığı

Epilepsi hastası bir bireyin evde geçirdiği ilk nöbet sırasında hastaya nasıl müdahale edilmedir?

Evde geçirilen ilk nöbet sırasında hastanın kol ve bacaklarının kendisini yaralamayacak şekilde kontrol altında tutulması ve her şeyden önce, nöbet geçiren bireyin hava yolunun açık olması gerekir.

• ALS rahatsızlığının erken belirtileri nelerdir?

Kolda, bacakta, omuzda veya dilde fasikülasyon (kas seğirmesi),

• Kas krampları,
• Kaslarda gerginlik (spastisite),
• Kol, bacak, boyun veya diyaframı etkileyen kas güçsüzlükleri,
• Geveleyerek (sarhoş konuşmasına benzer) ve nazal konuşma,
• Çiğneme ve yutmada güçlük