Yaşam Boyu Büyüme ve Gelişim Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yetişkinlik

1. Soru

Yaşam boyu gelişim yaklaşımının kapsamı nedir?

Cevap

Yaşam boyu gelişim yaklaşımı doğum
öncesinden başlayan ve yaşamın sonlanmasına kadar
devam eden ve oldukça geniş bir zaman sürecini kapsar.


2. Soru

Yetişkin birey kimdir?

Cevap

Zihinsel, bedensel gelişimini tamamlamış,
psikolojik olgunluğa erişmiş, ekonomik bağımsızlığını
kazanmış ve toplumda bir sorumluluk üstlenmiş bireylere
yetişkin denir.


3. Soru

Yetişkinlik dönemi nedir?

Cevap

Yetişkinlik ebeveynlik sorumluluğunun alındığı,
bir erkeğin ve kadının bir diğerinin güçlü ve zayıf
yönlerini kabul ettiği ve enerjilerini ortak amaçlar
doğrultusunda birleştirdiği bir dönemdir.


4. Soru

Olgunluk nedir?

Cevap

Olgunluk ise bireylerin yaşamın gereklerine ve
zorunluluklarına başarılı bir şekilde uyum sağlamaları,
bunun için de sürekli değişim gösterebilme yeteneğidir.
Olgunluk her zaman göreli ve genellikle yetişkinlikte
geliştiği varsayılan bir kavramdır.


5. Soru

Biyolojik yaşlanma nedir?

Cevap

Biyolojik yaşlanma, insan organizmasının yapı
ve işleyişinde zamanla ortaya çıkan değişmelerdir.


6. Soru

Toplumsal yaşlanma nedir?

Cevap

Toplumsal yaşlanma, bireyin rolleri üstlenmesi
ve terk etmesinde zamanla oluşan değişimleri içerir.


7. Soru

Yetişkinlik dönemleri kaça ayrılır?

Cevap

Yetişkinlik dönemleri üçe ayrılır:
• Genç yetişkinlik,
• Orta yetişkinlik,
• Geç yetişkinlik.


8. Soru

Genç yetişkinlik dönemi nasıl açıklanabilir?

Cevap

İnsan hayatında iş ve sevgi meşguliyetlerinin ön
plana çıktığı genç yetişkinlik aşaması hem karmaşık hem
de çok boyutlu bir gelişimsel dönemdir.


9. Soru

Genç yetişkinlik döneminin özellikleri nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Genç yetişkinlikte kişi, bazı hayallerine sahip
olmakla birlikte daha pragmatik düşünmeye başlar.
Cinsellik ve aşk duyguları bu dönemdeki en baskın
duygulardır.


10. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin özellikleri
nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kimlik arama dönemidir. Değişkenlik dönemidir.
Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir. Olanaklar
dönemidir. Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara
dönemdir. Bu dönemde insanlar sonraki gelişim aşamaları
için bir temel kurarlar.


11. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin temel
görevleri nasıl açıklanabilir?

Cevap

Bu dönemin temel görevleri: eş seçimi, eşle
birlikte yaşamayı öğrenme, bir aile kurma, çocuk
yetiştirme, ev idare etme, bir uğraş başlatma, vatandaşlık
sorumluluklarını yerine getirme, uygun bir toplumsal
gruba katılmadır.


12. Soru

Orta yetişkinlik dönemi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Bu dönemde kişi artık nelerden kaçtığını ve
neden kaçtığını sorgulamaktadır. Geriye dönük olarak kişi,
hayatı ile ilgili neleri istediğini ve hedeflediğini bu yaşta
elde ettiklerine bakarak karşılaştırmalar yapar.


13. Soru

Orta yetişkinlik döneminin özellikleri nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde; kişi amaçlarını ve
sonuçlarını dikkatli bir şekilde değerlendirir. Birey
amaçları doğrultusunda doyuma ulaşıp ulaşmadığını
değerlendirir ve bu değerlendirme yaşlılık uyumsuzluğu
konusunda belirleyicidir.


14. Soru

Orta yetişkinlik dönemindeki bireylerin özellikleri
nasıl açıklanabilir?

Cevap

Birey artık hedeflerinin ve hırslarının önemini
yitirdiğini fark eder. Kendini durgun, çökkün ve eksik
olarak algılar. Bu durumla başa çıkması için kişinin iç
dünyasına dönmesi ve yaşamın anlamını araştırması ve
anlamlandırabilmesi gerekir.


15. Soru

Levinson’un Evre Kuramına göre bireyin orta
yetişkinlikte atlatması gereken çatışmalar nelerdir?

Cevap

Levinson’un Evre Kuramına göre bireyin orta
yetişkinlikte atlatması gereken çatışmalar şöyle
sıralanabilir;
• Genç olmaya karşı yaşlı olma,
• Yapıcı olmaya karşı yıkıcı olma,
• Erkeksi olmaya karşı kadınsı olma,
• Başkalarına bağlı olma ya da ayrışma.


16. Soru

Gould’un Dönüşüm Kuramına göre orta yetişkinlik
aşamasındaki dönüşümler nelerdir?

Cevap

Bu dönemde önceki amaçlar, evlilikler yeniden
değerlendirilir. Yaşam zor, belirsiz, acı verici görülebilir.
45 yaşına dek süren evrede bekarlar evlenebilir, evliler
boşanabilir, ev kadını çalışmaya başlayabilir. Zaman
baskısı hissedilir. Meslek yaşamı sıkıntılı olmaya başlar.


17. Soru

45-50’li yaşlarda görülen dönüşümler nasıldır?

Cevap

45-50 yaşları kararlı yıllardır. Evlilik doyumu
artar, dostlar önemlidir, paranın önemi azalır. Yaşama
olumlu bakılır. Bu yaklaşım 50’li yaşlarda daha da artar.
Eğer önceki dönemler olumlu atlatıldıysa ortaya bu durum
çıkar.


18. Soru

Orta yetişkinlik döneminin genel gelişimsel özellikleri
nelerdir?

Cevap

Bu dönemin genel gelişimsel özellikleri:
• Yetişkin vatandaşlık ve toplumsal sorumluluğa
ulaşmak,
• Ekonomik bir yaşam standardı vermek ve
sürdürmek,
• Çocukların sorumlu bir yetişkin olmalarına
yardım etmek,
• Yetişkinlere özgü boş zaman etkinlikleri
geliştirmek,
• Birey olarak eşiyle özdeşleşmek,
• Orta yaşın fizyolojik değişikliklerini kabul etmek
ve buna uyum sağlamak,
• Yaşlı anne babaya uyum sağlamaktır.


19. Soru

Yetişkinlik dönemlerinin yaş aralıkları nelerdir?

Cevap

Yetişkinlik dönemlerinin kesin yaş aralıkları
yoktur. Kişiden kişiye göre bu yaş aralığı değişime
uğradığı gibi toplumsal ve küresel olarak değişen yaşam
standartları da keskin yaş sınırlarının çizilmesini
engellemektedir.


20. Soru

Geç Yetişkinlik veya Yaşlılık dönemi nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Bu dönemde artık insan hayatının gelişimi ve
ritmi yerini bir durgunluğa bırakır. Kişi, hayatın ileriye
doğru aktığını ama hayatın anlaşılması için geriye dönük
düşünmek gerektiğini anlamış olur.


21. Soru

Geç Yetişkinlik veya Yaşlılık döneminin özellikleri
nasıl açıklanabilir?

Cevap

İnsan hayatının başlangıcı ve sonu arasında bir
bağlantı kurulmaya başlar. Yaşamın aslında ne olduğuna
dair tinsel düşünceler bu dönemde ağırlıklı olarak
görülebilir.


22. Soru

Geç Yetişkinlik veya Yaşlılık döneminin psikolojik
özellikleri nasıl açıklanabilir?

Cevap

Emekli olmak, fiziksel güç ve sağlıktaki düşüş ve
ölüm gerçeğini kabul etmek gibi önemli kritik aşamalar bu
dönemin psikolojik özelliklerini oluşturmaktadır.


24. Soru

Genç yetişkinlik döneminde bireyin temel çabası
nedir?

Cevap

Genç yetişkinlik döneminde birey, ekonomik ve
kişisel olarak sağlam ve sürekli olacak bir bakış açısı
geliştirme çabasındadır.


25. Soru

Genç yetişkinliğin, ergenlikten en önemli farkı nedir?

Cevap

Genç yetişkinliğin, ergenlikten en önemli farkı
ise kişinin bu dönemde bağımsız bir özbenlik ve yaşam
oluşturmaya çalışmasıdır. Ergenlikte ise baskın amaç
kişinin kendini tanımaya ve tanımlamaya çalışmasıdır.


26. Soru

Son yıllarda yetişkinliğe geçiş rollerinde ne tür
farklılıklar görülmektedir?

Cevap

Evlilik, anababa olma, eğitimi tamamlama ve
kendine ait bir evde yaşama gibi yetişkinliğe geçiş
belirleyicileri daha erken yaşlardan yirmili yaşların sonuna
doğru ilerlediği için, bu değişiklikler 18-29 yaşlar
arasındaki bireylerin gelişimlerinin doğasını da
değiştirmiştir.


27. Soru

Yetişkinlikte belirginleşmeye başlayan süreçler
nelerdir?

Cevap

Kimlik oluşturma süreci, yaşamda aşk, iş ve
dünya görüşü gibi pek çok alanda denemeleri ve karar
vermeleri içermektedir. Bu alanlardaki deneme ve karar
verme süreçleri ergenlikte başlamakla birlikte, beliren
yetişkinlik döneminde tam olarak belirginleşmektedir.


28. Soru

Genç yetişkinlikte psikoseksüel görev nedir?

Cevap

Psikoseksüel görev aileden tamamen kopmadan
farklı bir kimlik kazanmaktır.


29. Soru

Genç yetişkinlik döneminin fiziksel özellikleri nelerdir?

Cevap

Genç yetişkinlik dönemi; fiziksel olarak
performans ve becerilerin tavan yapması aynı zamanda da
fiziksel performans ve gücün azalmaya başlamasını
barındırmasından dolayı dikkat çeken bir dönemdir.


30. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki bireylerin sağlık
özellikleri nasıldır?

Cevap

Genç yetişkinlik dönemi ayrıca bir insanın en
sağlıklı olduğu dönem olarak kabul edilir. Bu yaş
dönemindeki insanlarda, ergenlik dönemine göre daha az
kronik hastalık, solunum yolları enfeksiyonları ve grip
görülür.


31. Soru

Genç yetişkinlik döneminde görülebilen sağlık ve
fiziksel performans sorunları nelerdir?

Cevap

Genç yetişkinlik döneminde görülebilen sağlık ve
fiziksel performans sorunları;
• Obezite ve Diyet,
• Bağımlılık,
• Cinsellik ve Cinsellikle ilgili sorunlar,
• Tecavüz ve Taciz olarak sıralanmaktadır.


32. Soru

Obezite nedir?

Cevap

Obezite; sağlığı tehdit edecek oranda yağın aşırı
ve yoğun bir biçimde vücutta birikmesidir.


33. Soru

Obezitenin nedenleri nelerdir?

Cevap

Obezitenin nedenleri arasında genetik, bilişsel
faktörler, çevresel etkiler, kişisel nedenler ve psikolojik
faktörler bulunmaktadır. Obezite genç yetişkinlik
döneminde bireylerin düzensiz ve sağlıklı beslenmesi ile
de ortaya çıkabilen sorunlardan bir tanesidir.


34. Soru

Genç yetişkinlikte görülen bağımlılık sorunları nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Genç yetişkinlik döneminde bazı tür bağımlılık
yapıcı maddelerin ve sigaranın tüketimi artış
eğilimindedir.
Sadece uyuşturucu maddeler dışında bu dönemde
gerekenden fazla psikoaktif ilaçların kullanımı da risk
oluşturabilir.


35. Soru

Genç yetişkinlikte cinsellik ve cinsellikle ilgili
karşılaşılan sorunlar nasıl açıklanabilir?

Cevap

İçinde bulunulan kültürün özelliklerine göre
cinselliğin tabu olması, konuşulmaması veya isteyen ergen
ve gençlerin hayati bilgilerden yoksun kalması birçok
sağlık ve psikolojik sorunu ortaya çıkarabilir.


36. Soru

Genç yetişkinlikte bilişsel gelişim nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kişi formal işlemler dönemine ergenlikte ulaşır
ve bundan sonraki yaşamında da bu dönem devam eder.
Ergenlik döneminde kişi sorunlara karşı planlar ve
hipotezler oluşturabilir fakat ancak yetişkinlikte daha
sistematik çözüm yollarını kullanır.


37. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel gelişim
nedir?

Cevap

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel
gelişim, ergenlikteki iki kutuplu düşünme örüntülerinin
yerini farklılıklara saygı ve çeşitliliğe bırakmasıdır. Her
bir insanın farklı bir bakış açısına sahip olduğunun
anlaşılması bu döneme denk gelir.


38. Soru

Schai’ye göre yetişkinlikteki bilişsel evreler nelerdir?

Cevap

Schai’ye göre yetişkinlikteki bilişsel evreler;
• Başarma Evresi,
• Sorumluluk Evresi,
• Yönetim Evresi ve
• Yeniden Bütünleştirmedir.


39. Soru

Başarma evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kişi mantığını ve zekâsını; kariyer planları gibi
uzun dönem hedeflerini başarmak için kullanır ve
eylemlerinin sonuçları ile baş edebilir. Geleceğe dönük
olarak kurduğu yaşam planlarının önündeki sorunları
çözmek için çabalar.


40. Soru

Sorumluluk evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Bu evrede artık kurulan bir aile vardır. Eş ve
çocuklara yönelen ilgi ile sosyal sorumluluklar ön plana
çıkmaya başlar. Ayrıca iş yaşamında da daha fazla
sorumluluk alınması gerekmektedir.


41. Soru

Yönetim evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Kişisel bilişsel becerilerden çok sosyal sistemler
ve kurumlar içindeki sorumluluk ön plana çıkmaktadır.
Kişi içinde yaşadığı sosyal sistemler ve toplumun
karmaşık ilişkilerini anlamaya ve bu ilişkilerde kendi
toplumsal etkileşimlerini değerlendirmeye başlar.


42. Soru

Yeniden bütünleştirme evresi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Artık bu evrede bilgi sahibi olmanın önemi
azalmıştır. Kişi bu evrede enerjisini ve kaynaklarını
kendisi için anlamı olan aktivite ve görevlere yönlendirir.


43. Soru

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarından hangisi
genç yetişkinlikte görülebilir?

Cevap

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarından
“yakınlığa karşı izolasyon” tam olarak genç yetişkinlikte
yaşanan yaşam krizlerine denk gelmektedir. Yakınlık
kurmak genç yetişkinliğin duyuşsal ve sosyal gelişimini
şekillendirir.


44. Soru

Yakınlık nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Yakınlık, kendi kişisel kimliğini kaybetmeden bir
başka insan ile açık, destekleyici bir ilişki kurma
kapasitesi anlamına gelir.


45. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki duyuşsal gelişimin önemi
nedir?

Cevap

Genç yetişkinlik dönemindeki duyuşsal
gelişimin en önemli kilometre taşlarından biri de yeni bir
aile kurmaktır. Genç yetişkinler artık evlilik ve aile kurma
konusundaki isteklerini değerlendirmeye başlar.


46. Soru

Genç yetişkinlik döneminde yaşam döngüsü kuramı
hangi aşamalardan oluşmaktadır?

Cevap

Genç yetişkinlik döneminde yaşam döngüsü şu
aşamalardan oluşmaktadır:
• Evden Ayrılma ve Bağımsız Bir Yetişkin Olma
aşaması,
• Evlilik ile Ailelerin Birleşmesi, Yeni Bir Çiftin
Oluşması aşaması.


47. Soru

Evden Ayrılma ve Bağımsız Bir Yetişkin Olma aşaması
nasıl açıklanabilir?

Cevap

Birey ailesinden ayrıldığı ve bağımsız bir birey
olarak yaşamını sürdürebileceği koşulları sağladığı zaman
genç yetişkinliğe adım atmış olur. Bağımsız bir birey
olarak artık kendi hedefleri ve yaşam amaçları vardır.


48. Soru

Evlilik ile Ailelerin Birleşmesi, Yeni Bir Çiftin
Oluşması aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Bu aşama; iki farklı aileden gelen bağımsız
bireylerin evlilik yolu ile yeni bir aile oluşturmasıdır.
Tamamen farklı ve yeni bir sosyal sistem olan evliliğin
yanı sıra bireyler artık evlendikleri kişilerin aile ve
arkadaşlarından oluşan geniş bir sosyal çevrenin de üyesi
hâline gelir.


49. Soru

Genç yetişkinlikte tinsel gelişim nasıl açıklanabilir?

Cevap

Bir genç yetişkinin tinsel gelişimi, bilişsel olarak
din, ahlak ve inanç kavramları hakkında edindiği
düşüncelere bağlıdır. Bu dönemde genç yetişkinler
yaşadıkları içsel çatışmalar, yakınlık ilişkileri kurmada
yaşanan zorluklar, iş yaşamında karşılaşılan sorunlar
karşısında kimliklerini, edindikleri değerleri ve dünya
görüşlerini yeniden değerlendirme sürecine girerler.


50. Soru

Orta yetişkinlik dönemini hangi aralıkları
kapsamaktadır?

Cevap

Orta yetişkinlik dönemi 35-45 yaş aralığından
başlayan ve 60’lı yaşlara kadar uzanan gelişimsel dönemi
kapsamaktadır.


51. Soru

Orta yetişkinlik döneminin temel özelliği nedir?

Cevap

Orta yaş dönemi olumsuz kalıplar ve hatalı
kavramlaştırmalar ile karakterize edilir. Bu dönemin
özelliği, negatif kalıplar ve hatalı kavramsallaştırmalardır.
Beklenilenin aksine, gerileyen sağlık hakkında endişe,
enerjinin azalması, yaklaşan ölüm nedeniyle demoralize olma duygusunun yerine birçok orta yaşlının sağlık
durumu iyidir.


52. Soru

Orta yetişkinlik döneminin fiziksel özellikleri nelerdir?

Cevap

Orta yetişkinlikte fiziki açıdan sağlık durumu
artık önemli bir konu hâline gelir. Sağlıklı olmak
konusunda daha fazla endişe duyulur, çünkü bu dönemde
artık fiziksel güç geriler ve bazı beklenen tıbbi
rahatsızlıklar ortaya çıkmaya başlar. Orta yetişkinlikte en
sık görülen rahatsızlıklar kalp damar hastalıkları, kanser
ve kilo ile ilgili rahatsızlıklardır.


53. Soru

Orta yetişkinlikte fiziksel değişimlerin psikolojik
etkileri nelerdir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde yaşanan fiziksel
değişimler ile bozulmaya başlayan sağlık bireyler üzerinde
farklı etkiler bırakabilir. Bazı kişiler bu değişimlerden çok
fazla etkilenmezken bazı kişiler bu değişimler karşısında
üzüntü, depresyon ve endişe duyabilirler. Bu nedenle bu
değişimlere verilen tepkilerin iyi değerlendirilmesi gerekir.


54. Soru

Menopoz nedir?

Cevap

Menopoz, kadınların doğurganlıklarını sağlayan
adet döngülerinin sona ermesi anlamına gelir. Kadın
hayatının ortalama olarak üçte biri menopoz döneminde
geçer.


55. Soru

Orta yetişkinlik döneminin kadınlar üzerindeki etkisi
nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde kadınlar menopozu
yaşarlar. Âdet döngüsünün sona ermesi ile kadın
vücudunda östrojen hormonu azalır ve bazı fiziksel yan
etkiler ve aşırı duygusal tepkiler görülür. Yorgunluk, baş
dönmesi, hızlı kalp ritmi ve sıcak basması bu yan
etkilerdendir. Üretkenliği kaybetme ile gelişen olumsuz
duygular görülebilir. Ayrıca menopozdan sonra cinsel
yaşamın sona ereceği gibi yanlış inanışlar da kadınların
psikolojisini etkilemektedir


56. Soru

Orta yetişkinlikteki bilişsel gelişim nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde bilişsel gelişimi,
bilişsel kaynakların azalmaya başlaması etkiler. Bilişsel
kaynakların azalmaya başlaması da çoğunlukla gerilemeye
başlayan fiziksel özelliklerin sonucudur.


57. Soru

Orta yetişkinlikteki duyuşsal ve sosyal gelişim nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarından
“üretkenliğe karşı durgunluk”, orta yetişkinlik döneminde
duyuşsal ve sosyal gelişimi açıklar. Bu aşamada kişi kendi
geleceğinden öte başka kişilerin geleceklerini
önemsemeye başlar. Erikson’un üretkenlik anlayışı kişinin
geride bırakacağı insanların hayatlarının sağlıklı olması
konusunda yapılacaklardır.


58. Soru

Orta yetişkinlikte aile yaşam döngüsünün aşamaları
nelerdir?

Cevap

Orta yetişkinlikte aile yaşam döngüsünün
aşamaları;
• Ebeveyn olma ve çocuklu aile,
• Ergen bireye sahip aile ve
• Orta yaş döneminde aile aşamalarıdır.


59. Soru

Ebeveyn olma ve çocuklu aile aşaması nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Bu aşamada aile olmuş çift, yeni bir canlıya
bakım veren kişiler hâline gelir. Ebeveyn rolleri ve
sorumlulukları kazanılmaya başlanır. Ebeveyn ve eş
rollerinde bazı çatışmalar görülebilir.


60. Soru

Ergen Bireye Sahip Aile aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Ergen çocuğa sahip ebeveynlerin hem ailesel
değerleri ve kuralları öğretmesi hem de çocuğa kendi
kimliğini araştırabilmesi için özgür bir alan sağlaması
gerekir. Bu durum ebeveyn rolleri ve sorumluluklarının da
değişmesi anlamına gelmektedir.


61. Soru

Orta Yaş Döneminde Aile aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde kişi artık bir aileye
sahiptir ve kendi neslinin devamı olan çocukları yetiştirme
görevini tamamlamış kabul edilir. Çocukların yuvadan
ayrılması ile bazı sorunlar ortaya çıkabilir.


62. Soru

Bilgeliğe Değer Vermeye Karşı Fiziksel Güçlere Değer
Verme aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde kişinin artık fiziksel
güçleri ve performansı gerilemeye başladığı için kişinin,
fiziksel yapabilirlikten ziyade mantıksal ve akılsal
yapabilirliklere daha fazla enerji aktarımı yapması gerekir.


63. Soru

İnsan İlişkilerinde Cinselleştirmeye Karşı Sosyalleşme
aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Sosyal ve fiziksel açıdan kişinin orta yaş
döneminde uyum sağlayabilmesi için yapması gereken
değişimlerden biri de insan ilişkilerinde cinsellikten
ziyade sosyalliğin ön plana alınmasıdır. Kişi artık stresle
başa çıkmada kendine destek olacak arkadaş ve
partnerleri, cinsel olarak yakınlık ve rekabet göstermesi
gerekenlerden daha çok önemsemeye başlar.


64. Soru

Duygusal Esnekliğe Karşı Duygusal Fakirleşme
aşaması nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yaş döneminde kişinin ailesinden çocukların
ayrılması, arkadaşlarının uzaklaşması veya taşınması ve
eski ilgi alanlarının sona ermesi ile birlikte duygusal
esneklik kazanılması önemli bir hâle gelir. Aksi takdirde
tüm bu yaşam olayları kişiyi olumsuz etkileyebilir.


65. Soru

Zekâ Esnekliğine Karşı Zekâ Katılığı aşaması nasıl
açıklanabilir?

Cevap

Bireyler, eylemleri yapma yöntemlerine çok bağlı
ve yeni fikirlere karşı çok katı olmamak için çabalamalıdır.
Zekâsal anlamda çok katı bir düşünüş şekline sahip olmak
kişinin geçmişte yaşamasına ve eskiden verdiği yargılara
aşırı bağlanmasına neden olur. Bu durumda orta yaşın
getirdiği yeni zorluklar ve durumlara uyum güçleşir.


66. Soru

Orta yetişkinlik döneminden iş tatmini ve kariyer
değişimleri nasıl etkilenmektedir?

Cevap

Bu dönemde insanların işlerinden daha fazla
tatmin oldukları görülmüştür. Bunun nedeni yaş ilerledikçe daha fazla maaşa sahip olmak, daha yüksek
pozisyonlara gelmek ve iş kaybı gibi endişelerin ortadan
kalkmasıdır. Buna rağmen orta yetişkinlik dönemindeki
kişilerde kariyer alanı değiştirmek gibi bir eğilim de
görülmektedir


67. Soru

Orta yaş krizi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yaş krizi; güçlü bir değişim isteği ile
güdülenen orta yaş (40-60 yaş) döneminde ortaya çıkan
duygusal bir karmaşa dönemidir. Kavramın orjinali
aslında erkeklerin yaşadığı bir kriz olarak kabul
görmüştür. Orta yaş krizi aslında kadınların ve erkeklerin
kendilerini yeniden değerlendirme ve yeniden tanımlama
yolculuğunda yaşanan sorunlardır.


68. Soru

Orta yetişkinlikte tinsel gelişim nasıl açıklanabilir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde, artık kişinin kendi
varlığına ve dünyaya anlam katma çabası sonlanmış
görülür. İnanmayı seçtiği veya kendisine uyumlu gördüğü
herhangi bir ruhsal veya dinî inanışı benimsemiş olan
yetişkin, artık bu inanç sistemi ve toplumu içinde daha
aktif rol oynamaya başlar.


69. Soru

Yetişkinlik dönemi özelliği nedir? 

Cevap

Yetişkinlik ebeveynlik sorumluluğunun alındığı, bir erkeğin ve kadının bir diğerinin güçlü ve zayıf yönlerini kabul ettiği ve enerjilerini ortak amaçlar doğrultusunda birleştirdiği bir dönemdir.


70. Soru

Yetişkinlik dönemleri nelerdir? 

Cevap

  1. Genç yetişkinlik
  2. Orta yetişkinlik 
  3. Geç yetişkinlik veya yaşlılık


71. Soru

Genç yetişkinlik ya da beliren yetişkinlik döneminde ki bireylerin özellikleri nelerdir?

Cevap

  • Kimlik arama dönemidir.
  • Değişkenlik dönemidir.
  • Kişinin kendine en çok odaklandığı dönemdir.
  • Olanaklar dönemidir.
  • Ergenlik ve yetişkinlikte bir geçiş ve ara dönemdir.


72. Soru

Genç yetişkinlik ya da beliren yetişkinlik dönemindeki temel görevler nelerdir? 

Cevap

  • Eş seçimi,
  • Eşle birlikte yaşamayı öğrenme,
  • Bir aile kurma,
  • Çocuk yetiştirme,
  • Ev idare etme,
  • Bir uğraş başlatma,
  • Vatandaşlık sorumluluklarını yerine getirme,
  • Uygun bir toplumsal gruba katılmadır.


73. Soru

Orta yetişkinlik döneminin genel gelişimsel özellikleri nelerdir? 

Cevap

  • Yetişkin vatandaşlık ve toplumsal sorumluluğa ulaşmak
  • Ekonomik bir yaşam standardı vermek ve sürdürmek
  • Çocukların sorumlu bir yetişkin olmalarına yardım etmek
  • Yetişkinlere özgü boş zaman etkinlikleri geliştirmek
  • Birey olarak eşiyle özdeşleşmek
  • Orta yaşın fizyolojik değişikliklerini kabul etmek ve buna uyum sağlamak
  • Yaşlı anne babaya uyum sağlamak


74. Soru

Genç yetişkinlik döneminin başlangıcı olarak yaygın kabul gören kriter nedir?

Cevap

Genç yetişkinlik döneminin başlangıcı olarak yaygın kabul gören kriter, kişinin tam zamanlı ve sürekli bir işe başlamasıdır.


75. Soru

Genç yetişlinlik döneminin dikkat çeken fiziksel gelişim özellikleri nelerdir? 

Cevap

Genç yetişkinlik dönemi; fiziksel olarak performans ve becerilerin tavan yapması aynı zamanda da fiziksel performans ve gücün azalmaya başlamasını barındırmasından dolayı dikkat çeken bir dönemdir.


76. Soru

Genç yetişkinlik döneminde görülebilen bazı sağlık ve fiziksel performans sorunları nelerdir?

Cevap

  • Obezite ve Diyet
  • Bağımlılık
  • Cinsellik ve Cinsellikle İlgili Sorunlar
  • Tecavüz ve Taciz


77. Soru

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel gelişim özelliği nedir? 

Cevap

Genç yetişkinlik dönemindeki en önemli bilişsel gelişim, ergenlikteki iki kutuplu düşünme örüntülerinin yerini farklılıklara saygı ve çeşitliliğe bırakmasıdır. Her bir insanın farklı bir bakış açısına sahip olduğunun anlaşılması bu döneme denk gelir.


78. Soru

Schai'ye göre yetişkinlikteki bilişsel dönemlerle ilgili bazı evreler nelerdir? 

Cevap

  • Başarma Evresi,
  • Sorumluluk Evresi,
  • Yönetim Evresi,
  • Yeniden Bütünleştirme Evresidir.


79. Soru

Genç yetişkinlik dönemine karşılık gelen gelişim aşaması hangisidir?

Cevap

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarından “yakınlığa karşı izolasyon” tam olarak genç yetişkinlikte yaşanan yaşam krizlerine denk gelmektedir.


80. Soru

Orta yetişkinlik döneminin dikkat çeken fiziksel gelişim özelliği nedir?

Cevap

Orta yetişkinlik döneminde yaşanan fiziksel değişimler ile bozulmaya başlayan sağlık bireyler üzerinde farklı etkiler bırakabilir. Bazı kişiler bu değişimlerden çok fazla etkilenmezken bazı kişiler bu değişimler karşısında üzüntü, depresyon ve endişe duyabilirler. Bu nedenle bu değişimlere verilen tepkilerin iyi değerlendirilmesi gerekir.


81. Soru

Orta yetişkinlik döneminin duyuşsal ve sosyal gelişimi hangi psikososyal gelişim aşamasına karşılık gelmektedir?

Cevap

Erikson’un psikososyal gelişim aşamalarından “üretkenliğe karşı durgunluk”, orta yetişkinlik döneminde duyuşsal ve sosyal gelişimi açıklar.


82. Soru

Ergen bireye sahip olan ailede orta yetişkinlik dönemine ait hangi görev ve özellikler yer almaktadır? 

Cevap

  • Özgürlük/sınırlar arasında denge kurmak için ebeveyn-çocuk ilişkilerinde değişiklikler olması,
  • İş, yaşam ve evlilik sorunları üzerinde yeniden odaklanma
  • Yaşlı nesil ile ilgilenmeye başlanmasıdır.


83. Soru

Orta yetişkinlik dönemindeki ailenin görev ve özellikleri nelerdir? 

Cevap

  • Gençlerin çalışma, okul ya da evlilik yaşamına katılmalarını fark etme,
  • Destekleyici bir ev ortamını sürdürme,
  • Evliliği yeniden oluşturma,
  • Çocukların eşleri ve onların büyük çocukları dahil aileyi yeniden düzenleme,
  • Ebeveynlerin yaşlanması ile ilgilenme olarak belirtilir. 


84. Soru

Orta yetişkinlik ve geç yetişkinlik hayatına özgü zorluk ve sıkıntılar için Peck'in sunduğu aşamalar nelerdir? 

Cevap

  1. Bilgeliğe Değer Vermeye Karşı Fiziksel Güçlere Değer Verme
  2. İnsan İlişkilerinde Cinselleştirmeye Karşı Sosyalleşme
  3. Duygusal Esnekliğe Karşı Duygusal Fakirleşme
  4. Zekâ Esnekliğine Karşı Zekâ Katılığı


85. Soru

Orta yaş krizi nedir? 

Cevap

Orta yaş krizi; güçlü bir değişim isteği ile güdülenen orta yaş (40-60 yaş) döneminde ortaya çıkan duygusal bir karmaşa dönemidir. Kavramın orijinali aslında erkeklerin yaşadığı bir kriz olarak kabul görmüştür. Fakat yıllar içinde yaşlanmanın etkileri ile başa çıkmada hem kadınların hem de erkeklerin yaşadığı bir kriz olduğu görülmüştür. Orta yaş krizi aslında kadınların ve erkeklerin kendilerini yeniden değerlendirme ve yeniden tanımlama yolculuğunda yaşanan sorunlardır.


86. Soru

Orta yetişkinlik döneminde "boş yuva dönemi" olarak adlandırılan dönem yerini neye bırakmıştır? 

Cevap

Son yıllarda literatürde “boş yuva dönemi” olarak adlandırılan bu dönemin üçüncü nesil olan torunların ve yeni aile üyelerinin (evlilikler ile) aileye katılması ile “dolu yuva dönemi” ya da “sandviç dönem” olarak adlandırılmaya başlandığı görülmektedir. 


87. Soru

Orta yaşla ilgili olarak birbiri ile çelişen iki değişik araştırma sonucu nedir?

Cevap

  1. Orta yaşam evlilikte mutluluğun en yüksek olduğu dönemdir (White ve Edwards 1993).
  2. Orta yaşam dönemi tüm yaşam döngüsündeki boşanmaların 2/3’ünün gerçekleştiği bir dönemdir (Shapiro 1996).


88. Soru

Orta yetişkinlik dönemi tinsel gelişim ile ilgili genel özellikler nelerdir?

Cevap

Orta yaş döneminde yaşanan yaşam krizleri ile mücadele için bazı bireyler inanç sistemlerine ve topluluklarına yönelebilir. Orta yetişkinlikte artık belirli bir inanç örüntüsü kişide mevcuttur. Deneysellik aşaması bitmiştir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi