Engelli Bakımı ve Rehabilitasyonunu Planlama Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Gereksinim nasıl tanımlanmaktadır?

Gereksinim, genel olarak eksiği duyulan, ihtiyaç olan şey olarak tanımlanmaktadır.

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinim sözcüğü nasıl tanımlanabilir?

Özellikle bakıma muhtaç olma durumu söz konusu olduğunda, gereksinimler çeşitlilik göstermektedir. Bu nedenle bakıma ihtiyacı olan bireyler için gereksinim sözcüğünü yeniden tanımlamak gerekirse, sadece ihtiyaç duyulan şey demek yetersiz kalabilir. İhtiyaç olma durumu kişinin ihtiyacı olan şeyi kendi kendisine karşılayamaması durumudur. Bu nedenle bakıma muhtaç bireyler için gereksinimler, kendi başına yapamadığı ve bir başkası tarafından karşılanmasına ya da desteklenmesine ihtiyaç duydukları hizmetler olarak tanımlamak mümkündür.

Bakıma muhtaç bireyin bakım gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik hedeflerin belirlenmesinde ilk olarak yapılması gereken nedir?

Bakıma muhtaç bireyin bakım gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik hedeflerin belirlenmesi için öncelikle (ilk olarak) bireyin ihtiyaçlarının ve aynı zamanda yapabildiklerinin belirlenmesi gerekmektedir. Başka bir deyişle bireyin gereksinimlerini ve performans düzeyini bilmeye ihtiyaç duyulmaktadır.

Bakıma muhtaç birey için hedef belirlemeden önce yanıtlanması gereken sorular nelerdir?

Bakıma muhtaç birey için hedef belirlemeden önce yanıtlanması gereken sorular şunlardır:

• Bireyin ihtiyaçları/gereksinimleri nelerdir? (Birey neleri tek başına yapamıyor ve bakım desteğine ihtiyaç duyuyor?)
• Bireyin yapabildikleri nelerdir? (Gereksinimlerine ek olarak bireyin mevcut durumu nedir? Neleri tek başına yapabilir?)
• Mevcut kaynaklar nelerdir? (Bireyin, bireyin bakımından sorumlu kişilerin, bireyin bakım hizmeti alacağı ortamın (ev/özel bakım merkezi vb.) ve çevresinin sahip olduğu imkânlar nelerdir?)

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinim tanımı nedir?

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinimler kendi başına bireyin kendi başına yapamadığı ve bir başkası tarafından karşılanmasına ya da desteklenmesine ihtiyaç duydukları hizmetler olarak tanımlanabilir.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre bireylerin önceliklerine göre gereksinimlerini gösteren kategoriler nelerdir?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre bireylerin önceliklerine göre gereksinimlerini gösteren kategoriler şunlardır:

• Fiziksel gereksinimler,
• Güvenlik gereksinimi,
• Sosyal gereksinimler,
• Saygı görme gereksinimi,
• Kendini gerçekleştirme gereksinimi.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre fiziksel gereksinimler altında hangi ihtiyaçlar yer almaktadır?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre fiziksel gereksinimler altında yemek yemek, içmek, barınmak, hava ve uyku gibi temel ve içgüdüsel ihtiyaçlar yer almaktadır.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre güvenlik gereksinimi altında hangi ihtiyaçlar yer almaktadır?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre güvenlik gereksinimi altında güvenlik ihtiyacı, tehlikelerden uzak olma, korunma ve korkusuzca yaşama gibi ihtiyaçlar yer alır.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre sosyal gereksinimler altında hangi ihtiyaçlar yer almaktadır?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre sosyal gereksinimler altında bir gruba ait olma, kabul görme, başkaları ile iletişim içinde olma gibi ihtiyaçlar yer almaktadır.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre sayı görme gereksinimi altında hangi ihtiyaçlar yer almaktadır?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre saygı görme gereksinimi altında sevme, sevilme ve saygı duyulma, saygı görme isteği yatar.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre kendini gerçekleştirme gereksinimi altında hangi ihtiyaçlar yer almaktadır?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre kendini gerçekleştirme gereksinimi altında bireyin hayallerini gerçekleştirme isteği yatar.

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre bireylerin en temel gereksinimleri nedir?

Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre bireylerin en temel gereksinimi yemek, imek, barınmak, uyku gibi ihtiyaçların yer aldığı fiziksel gereksinimlerdir.

Bakıma muhtaç bireylerin gereksinimleri belirlenirken her bir alana yönelik bilgi almak amacıyla kullanılan teknikler nelerdir?

Bakıma muhtaç bireylerin gereksinimleri belirlenirken her bir alana yönelik bilgi almak amacıyla kontrol listeleri ve görüşme teknikleri kullanılabilmektedir.

Yetersizliği olan ve bakıma ihtiyacı olan bireylere ve ailelerine bakım hizmetleri sunarken temel hedef nedir?

Yetersizliği olan ve bakıma ihtiyacı olan bireylere ve ailelerine bakım hizmetleri sunarken temel hedef bu bireylerin yaşam kalitesini arttırmaktır.

Bireyin özellikle ilgi alanları, yetenekli olduğu konular ve yapmak istedikleri belirlenirken kendisine ya da kendisini yakından tanıyan kişilere sorulabilecek sorular neler olabilir?

Bireyin özellikle ilgi alanları, yetenekli olduğu konular ve yapmak istedikleri belirlenirken kendisine ya da kendisini yakından tanıyan kişilere şu sorular sorulabilir:

• Bana kendinden bahseder misin?
• İlgini çeken konular nelerdir?
• Seni en çok neler eğlendirir?
• Dışarı çıktığında ne yapmaktan hoşlanırsın?
• En çok nerelere gitmeyi seversin?
• Evde neler yapmaktan hoşlanırsın?
• Neleri başarmak istersin?
• Bana bir gününü anlatır mısın? Bir gün içinde seni en çok ne mutlu eder?
• Her gün ya da her hafta yapmak zorunda olduğun için değil de gerçekten yapmak istediğin için yaptığın neler var?

Bu sorular duruma göre çeşitlendirilip, genişletilebilir.

Bakıma muhtaç bireylere sosyal etkinlikler planlanmasına ve ruhsal-duygusal alandaki durumuna ilişkin de bilgi sağlamak adına diğer kişilerle ilişkisine yönelik ne tür sorular sorulabilir?

Bakıma muhtaç bireylere sosyal etkinlikler planlanmasına ve ruhsal-duygusal alandaki durumuna ilişkin de bilgi sağlamak adına diğer kişilerle ilişkisine yönelik şu sorular sorulabilir:

• En çok vakit geçirmeyi sevdiğin kişiler kimler?
• Görüştüğüm arkadaşların var mı?
• Ailende en çok kiminle sohbet edersin?
• Sıkıntılarını, üzüntülerini paylaşabildiğin kimse var mı?
• Üye olduğun bir grup var mı?
• Katıldığın ya da katılmaktan hoşlandığın etkinlikler ya da toplumsal gruplar var mı?

Bu sorular duruma göre çeşitlendirilip, genişletilebilir.

Bakıma muhtaç bireyin ihtiyaçları ve eldeki mevcut olanaklar arasında denge kurmak için neler yapılmalıdır?

Bireyin ihtiyaçları ve eldeki mevcut olanaklar arasında denge kurmanın yolu, değerlendirme ve bilgi toplama sürecinde bireyin gereksinimleri hakkında olduğu kadar koşullar hakkında da bilgi toplamaktır. Özellikle fiziksel koşulların değerlendirilmesi, çevrenin, bireyin ve bireyin çevresindeki kişilerin gözlenmesi mevcut kaynakların analiz edilmesini sağlayacaktır.

Bakıma muhtaç birey için belirlenecek olan hedeflerin, uygulanabilir olması için ne gerekmektedir?

Bakıma muhtaç birey için belirlenecek olan hedeflerin, uygulanabilir olması için mutlaka eldeki kaynakların neler olduğunun analiz edilmesi ve hedeflerin mevcut kaynaklara ya da elde edilebilecek kaynaklara göre planlanması gerekmektedir. Bu noktada gerçekçi ve uygulanabilir bakım hedefleri için gereksinimler ile kaynakların arasında çok sıkı bir ilişki olduğunu vurgulamak gerekir.

Bağımsız olarak yürüme becerisine sahip olmayan bakıma muhtaç bir bireyin banyo yapma gereksinimine yönelik hedef belirlemek için bireyin performansına yönelik hangi sorular sorulabilir?

Bağımsız olarak yürüme becerisine sahip olmayan bakıma muhtaç bir bireyin banyo yapma gereksinimine yönelik hedef belirlemek için bireyin performansına yönelik şu sorular sorulabilir:

• Bireyin banyo gereksiniminin sağlanması için, banyoya ulaşımı nasıl sağlanacak?
• Bireyin tekerlekli sandalyesi var mı?
• Bireyin yürümesini destekleyecek koltuk değneği ya da yürüteci var mı?
• Birey oturur pozisyonda durabiliyor mu?
• Birey oturur pozisyonda durabiliyorsa, ne kadar süre bu şekilde bekleyebilir?

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinimlere bağlı olarak kaynakların değerlendirilmesi ve belirlenmesi sırasında karşılaşılabilecek olası durumlar nelerdir?

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinimlere bağlı olarak kaynakların değerlendirilmesi ve belirlenmesi sırasında karşılaşılabilecek olası durumlar şunlardır:

• Gerekli kaynakların mevcut olması,
• Gerekli kaynakların mevcut değil ancak temin edilebilir olması,
• Gerekli kaynakların mevut değil ve aynı zamanda temin edilemeyecek durumda olması.

Bakıma muhtaç bireyler için elde edilen bilgilerin analizinin ardından hedef belirlemek için yapılması gerekenler nelerdir?

Bakıma muhtaç bireyler için elde edilen bilgilerin analizinin ardından hedef belirlemek için yapılması gerekenler şunlardır:

• Öncelikli hedeflerin belirlenmesi,
• Her bir öncelik için anlaşmaya varılması,
• Gözden geçirme zamanlarının belirlenmesi.

Bakıma muhtaç bireyler için hedefler belirlenirken aynı zamanda öncelikli hedeflerin de netleştirilmesi neden gerekmektedir?

Bakıma muhtaç birey için, çeşitli alanlarda pek çok bakım hedefi belirlenmiş olabilir. Ancak bunların her biri aynı zamanda ve hızlı bir şekilde karşılanamayabilir. Bu yüzden bakıma muhtaç bireyler için hedefler belirlenirken aynı zamanda öncelikli hedeflerin de netleştirilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan bakım hizmeti alacak birey ile bakımdan sorumlu kişilerin hedeflere ilişkin düşünceleri ve beklentileri farklılık gösterebilir. Bu durumda, ortak bir anlaşmaya varılması ve her iki taraf için de önceliklerin değerlendirilmesi gerekmektedir. Ek olarak, bakım hedefleri belirlendikten sonra, bakım planının uygulanması sürecinde, gerektiğinde hedeflerde yeniden düzenlemeler yapabilmek için hedeflerin gözden geçirilmesi planlanmalıdır.

Bakıma muhtaç bireyler için hedef belirleme sürecinin aşamaları nelerdir?

Bakıma muhtaç bireyler için hedef belirleme sürecinin aşamaları ve bu aşamalar altındaki alt aşamalar şunlardır:

• Mevcut durumu belirle;
  • Gereksinimleri belirle,
  • Bireyin yapabildiklerini belirle,
  • Kaynakları belirle,
• Hedefleri belirle;
  • Öncelikli hedefleri belirle,
  • Hedefler konusunda anlaşmaya var,
  • Hedefleri düzenli olarak gözden geçir.

Bakıma muhtaç bireyler için öncelikli hedeflerin belirlenmesini sürecinin adımları nelerdir?

Bakıma muhtaç bireyler için öncelikli hedeflerin belirlenmesini sürecinin adımları şunlardır:

• Hedefleri eleme,
• Hedefleri tartışma.

Bakıma muhtaç bireyler için hedefler belirlenirken yapılması gerekenler nelerdir?

Bakıma muhtaç bireyler için hedefler belirlenirken yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Bakım alacak kişinin öncelikleri dikkate alınmalıdır.
• Bireye sağlanacak olan hizmetler, bireyin tercihlerini ve isteklerini yansıtmalıdır.
• Bireyin kişiliğine ve değerlerine göre belirlenmelidir.
• Kişiye özgü ve ileriye dönük olmalıdır.
• Bireyin uzaklaşmak istediği değil, ulaşmak/başarmak istediği şeyler üzerine odaklanmalıdır.

Hedeflerin belirlenmesi sürecinde bakım hizmeti alacak kişi ile diğer kişiler arasında beklentiler konusunda çatışmalar söz konusu olabilmektedir. Hedef belirlenirken çatışma durumları kimler arasında yaşanabilir?

Hedef belirlenirken çatışma durumları kimler arasında yaşanabileceği şu şekilde sıralanabilir:

• Bakım hizmeti alacak birey ile ailesinin beklentileri örtüşmeyebilir.
• Ailenin beklentileri bakım hizmetini sunacak kişiler açısından zorlayıcı olabilir.
• Bakım hizmeti alacak birey ile ailesinin beklentileri, hedeflerin belirlenmesinden sorumlu kişiler tarafından uygulanabilir görülmeyebilir.

Bakım planında yer alan hedeflerin gözden geçirilmesi neden önemlidir?

Bakım planında yer alan hedeflerin gözden geçirilmesi önemlidir çünkü bu gözden geçirme gerekli hizmetlerin sağlanamadığı hedefler varsa bunların belirlenmesini ve nedenlerinin incelenmesini kolaylaştırır. Ayrıca bakım hizmeti alacak olan bireylerin değerlendirme gereksinimleri devam edebileceği ve bakım planı hazırlandıktan sonra dahi gerektiğinde değerlendirme ve hedefleri düzenlemek gerekebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle hedef belirlenirken bakım planında gözden geçirme zamanlarının da belirtilmesi gerekmektedir.

Bireyin sürekli değişebilecek gereksinimlere bağlı olarak dinamik bir şekilde devam etmesi gereken hedefleri gözden geçirme ve takip etme sürecinin yanında bazen de bakım planındaki hedeflerin zorunlu olarak gözden geçirilmesi ve gerekirse yeniden düzenlenmesi gereken durumlar nelerdir?

Bakım planındaki hedeflerin zorunlu olarak gözden geçirilmesi ve gerekirse yeniden düzenlenmesi gereken durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Sağlık durumundaki ciddi değişiklikler: Örneğin bireyin sağlık durumunda meydana gelen beklenmedik bir iyileşme durumu ya da kötüleşme durumu hedeflerin yeniden ortaya çıkan gereksinimlere göre değiştirilmesini gerektirebilir.
• Bakım ortamının değişmesi: Örneğin, bireyin ev ortamından özel bakım merkezi ortamına geçiş yapması ya da hastaneye geçiş yapması gibi durumlar bakım hedeflerinin değişmesine neden olabilir.
• Bireyin tedavi tercihlerinin değişmesi: Örneğin diyalize giren bireyin bu tedavisinin kesilmesi gibi. Bu gibi durumlar yine bakım hizmeti hedeflerinin değişmesine neden olacaktır.

Bakıma muhtaç bireyler için hedef belirlerken çatışma oluşması söz konusu olabilir. Bu durumda neler yapılmalıdır?

Bakıma muhtaç bireyler için hedef belirlerken çatışma oluşması söz konusu olduğu durumlarda, hedeflerin belirlenmesinden sorumlu olan kişilerin bu çatışmaları önleyecek ve ortak bir noktada buluşabilecek öneriler getirmesi gerekmektedir. Bu aşamada:

• Öncelikle bakıma muhtaç bireyin öncelikli gereksinimleri ve tercihleri dikkate alınmalı,
• Ailenin talepleri ile çocuklarının tercihleri arasındaki çatışmaların nedenlerinin duyarlı bir şekilde incelenmesi ve nedenlerin anlaşılmaya çalışılmalı,
• Ilımlı ve yapıcı bir tutum içerisinde olunmalı,
• Kaynakların yetersizliğinden dolayı karşılanamayacak hedefler var ise, bunların anlaşılır bir şekilde hizmet talep eden kişilere anlatılması gerekmektedir.

Bakıma muhtaç bireyler için bakım hedefleri belirlenirken dikkatli olunması gereken, göz önünde bulundurulması gereken nokta nedir?

Bakıma muhtaç bireyler için bakım hedefleri belirlenirken sadece fiziksel ihtiyaçların değil; her bireyin sosyal hayata katılımının da hedeflenmesi ve de bireyin ihtiyaç duyduğu psikolojik gereksinimlere de cevap verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Bakım hizmeti alacak olan bireyin iletişim becerileri ya da zihinsel düzeyi kendisinden bilgi almaya uygun değilse ne yapılmalıdır?

Bakım hizmeti alacak olan bireyin iletişim becerileri ya da zihinsel düzeyi kendisinden bilgi almaya uygun değilse bu durumda ailesi ile görüşülerek önceliklerin belirlenmesi gerekecektir.

Performans Düzeyi neyi ifade etmektedir?

Performans Düzeyi, bireyin yapamadıkları yanında yapabildiklerinin de belirlenmesidir.

Bakıma muhtaç bireyler için gereksinim nasıl ifade edilebilir?

Bakıma muhtaç bireyler için de ihtiyaç duydukları bakım hizmetlerini gereksinim olarak ifade etmek mümkündür.

Maslow' un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisi kaç kategoride incelenmektedir?

Psikoloji profesörü Abraham Maslow’un bilinen ihtiyaçlar hiyerarşisine göre (1970), bireylerin gereksinimleri önceliklerine göre beş temel kategoride sıralanmaktadır

Fiziksel gereksinimler nelerdir?

Fiziksel gereksinimler; yemek yemek, içmek, barınmak, hava ve uyku gibi temel ve içgüdüsel ihtiyaçlardır ve diğer tüm gereksinimlerden önce gelmektedir.

Güvenlik gereksinimi neleri kapsamaktadır?

Güvenlik gereksinimi, güvenlik ihtiyacı, tehlikeden uzak olma, korunma ve korkusuzca yaşama gibi gereksinimlerdir. Fiziksel gereksinimlerden sonra en temel ikinci gereksinim güvenlik gereksinimidir.

Kendini gerçekleştirme nedir?

Kendini gerçekleştirme ise, bireyin hayallerini gerçekleştirmesi anlamına gelmektedir.

Bakım planı hazırlanırken hangi alanlardan bilgi toplanması gerekmektedir?

Bakım planı hazırlanırken bilgi toplanması ve değerlendirilmesi gereken alanları bu bölümde tekrar etmek gerekirse; sağlık alanı, kişisel bakım alanı, ruhsal-duygusal alan, sosyal alan ve fiziksel koşullar olarak sıralandığını hatırlayabiliriz.

Değerlendirme aşamasının sonunda, bireyin gereksinimlerinin belirlenmesi kadar önemli olan diğer nokta nedir?

Değerlendirme aşamasının sonunda, bireyin gereksinimlerinin belirlenmesi kadar yapabildiklerinin belirlenmesi de önemlidir.

Değerlendirme sürecinde bireyin gereksinimleri ile yapabildiklerinin belirlenmesi kadar önemli olan nokta nedir?

Değerlendirme sürecinde bireyin gereksinimleri ile yapabildiklerinin belirlenmesi kadar eldeki mevcut kaynakların da gözden geçirilmesi gerekmektedir.

Kaynakların değerlendirilmediği ve sadece gereksinimlerin belirlendiği bir bakım plan nasıl sonuçlanacaktır?

Kaynakların değerlendirilmediği ve sadece gereksinimlerin belirlendiği bir bakım plan ise maalesef henüz başlamadan uygulamanın başarısız olmasına neden olacaktır.

Bireyin ihtiyaçları ve eldeki mevcut olanaklar arasında denge kurmanın yolu nedir?

Bireyin ihtiyaçları ve eldeki mevcut olanaklar arasında denge kurmanın yolu, değerlendirme ve bilgi toplama sürecinde bireyin gereksinimleri hakkında olduğu kadar koşullar hakkında da bilgi toplamaktır.

Bakım hedefleri belirlenirken unutulmaması gereken nokta nedir?

Bakım hedefleri belirlenirken, sadece fiziksel ihtiyaçlar değil; her bireyin sosyal hayata katılımının da hedeflenmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Hedefler belirlenirken aynı zamanda ne yapılmalıdır?

Hedefler belirlenirken aynı zamanda öncelikli hedeflerin de netleştirilmesi gerekmektedir.

Önceliklerin belirlenmesine yönelik yapılacak olan görüşmeler sırasında neye dikkat edilmelidir?

Önceliklerin belirlenmesine yönelik yapılacak olan görüşmeler sırasında, bakım hizmeti alacak bireylerin, planlamayı yapan kişilere güven duyması son derece önemlidir.

Hedef belirleme aşamasında uzun vadeli hedeflerle ilgili nasıl düzenlemeler yapılabilir?

Hedef belirleme aşamasında uzun vadeli hedeflerin nasıl kolay ulaşılabilecek kısa dönemli amaçlara bölünebileceği konusunda bakım hizmeti alacak bireylere yardımcı olmak gerekmektedir.

Bakım sağlayacak kişi kim olabilir?

Bakım sağlayacak kişi bireyin bakımından sorumlu bir aile üyesi olabileceği gibi, evde ya da kurumda bakım hizmeti sunacak bir bakım hizmet personeli de olabilir.

Hedef belirlerken çatışma durumunda neler yapılmalıdır?

Çatışmanın söz konusu olduğu durumlarda, hedeflerin belirlenmesinden sorumlu olan kişilerin bu çatışmaları önleyecek ve ortak bir noktada buluşabilecek öneriler getirmesi gerekmektedir.

Bireyin sağlık durumunda meydana gelen beklenmedik bir değişme bakım planını nasıl değişmektedir?

Bireyin sağlık durumunda meydana gelen beklenmedik bir iyileşme durumu ya da kötüleşme durumu hedeflerin yeniden ortaya çıkan gereksinimlere göre değiştirilmesini gerektirebilir.

Belli aralıklarla hedeflerin gözden geçirilmesinin faydası nedir?

Belli aralıklarla hedeflerin gözden geçirilmesi, hedeflerin gerçekleşip gerçekleşemediğinin takip edilmesini aynı zamanda hedeflerde yeniden düzenleme yapmaya ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesini sağlayacaktır.