Çatışma ve Stres Yönetimi 2 Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Stres Yönetiminde Bireysel Stratejiler

1. Soru

Stres yönetiminde olumsuz düşünceleri yeniden yapılandırmak neden önemlidir?

Cevap

Olumsuz düşünceler, değerlendirmeler zaman içerisinde olumsuz duygulara dönüşebilmektedir. Uyum bozucu davranışlara yol açan bu durumda kişinin stresle baş etme gücü zayıflar. Bu stresin daha çok arttığı, olumsuz davranışların yinelendiği bir kırış döngüne neden olur. Olumsuz düşünceleri fark etmek ve yeniden yapılandırmak stres yönetimi açısından oldukça önemlidir.


2. Soru

Olumsuz düşünceleri ortaya çıkarmak için neler yapılabilir?

Cevap

Olumsuz düşünceleri ortaya çıkarmak için stresin başlaması ya da sürmesinde etkili olan düşüncelere odaklanılmalıdır. O sırada zihinden geçen düşünceler gözden geçirilebilir veya olay zihinsel olarak tekrar canlandırılarak bu düşüncelerin tespiti yapılabilir


3. Soru

Seçici soyutlama nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak varılan olumsuz bir yargıyı ifade eder. Kişi delilleri yok sayarak veya ihmal edilerek durum veya olay hakkında olumsuz bir değerlendirme yapar.


4. Soru

Keyfi çıkarsama nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır. Kişi olay veya durum hakkında kanıt aramaksınız olumsuz bir yargıya varır.


5. Soru

Aşırı genelleştirme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Bir ya da birkaç ipucundan hareketle daha genel yorumlara ulaşılır. Kişi yaşanan olumsuz ufak bir olay veya durum ile hayatındaki diğer tüm olayları ilişkilendirerek genel bir olumsuz çerçeve çizer.


6. Soru

Abartma ve küçültme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Bir nitelik, olay ya da duyumun önemini ya aşırı abartır ya da küçümser.


7. Soru

Kişiselleştirme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Herhangi bir temeli olmamasına ya da çok küçük bir bağıntı olmasına rağmen çevresel olayları kendisiyle ilişkilendirir. Olayların olumsuzluğundan kendisini sorumlu tutar ve suçlar.


8. Soru

İkili (hep ya da hiç biçiminde) düşünme nasıl bir olumsuz düşünce kalıbını ifade eder?

Cevap

Kişinin kendisi, kişisel deneyimleri ve diğer kişiler hakkında yargıları iki kategoriden birinde yer alır. İyi veya kötü; mükemmel veya yanlış gibi tamamen zıt iki eksende yapılan değerlendirmeleri ifade eder.


9. Soru

Olumsuz düşüncelerin akılcı düşünceler ile yeniden yapılandırılırken hangi sorular sorulmalıdır?

Cevap

• Bu durumun başka açıklaması var mı?, • Bu düşüncemi destekleyen ve desteklemeyen kanıtlar nelerdir? • Stressiz döneminde olsaydı aynı durum için ne düşünürdüm?’’ gibi sorular olayları değerlendirmede ve akılcı düşünceler geliştirmede olumlu katkı sağlayacaktır.


10. Soru

Olumsuz düşüncelerin akılcı düşüncelere değiştirilmesinde nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Olumsuz düşünceleri değiştirirken kişi gerçekçi olmalı, var olan sorunların üzerini örtmemelidir. Kısa ve uzun dönemli amaçlarına katkıda bulunacak şekilde objektif gerçeklere dayanmalıdır. Akılcı düşüncelerin yeri geldiğinde hatırlanması veya kontrol edilmesi için kayıt edilmesi olası stresli durumlarda kişiye yardımcı olabilir.


11. Soru

Stres yönetiminde kullanılan maruz bırakma yöntemi nedir?

Cevap

Maruz bırakma yönteminde kişi stres etkeniyle karşı karşıya kalacak provalar yapar. En hafif durumdan giderek artan şiddette stres etkenine maruz kalır.


12. Soru

Maruz bırakma yönetimi uygulama açısından kaça ayrılır? Bunlar nelerdir?

Cevap

Maruz bırakma, imgesel ve gerçek yaşamda olmak üzere iki çeşittir. İmgesel maruz bırakmada giderek artan şiddet ve süreyle imgesel olarak stres etkenine maruz kalır. Gerçek yaşamda maruz bırakma ise kişinin stres ortaya çıkaran uyaranla doğrudan karşılaşarak yüzleşmesidir.


13. Soru

Stres yönetiminde kullanılan duyarsızlaştırma yönteminedir?

Cevap

Stres yönetim tekniklerinin uygulanmasını zorlaştıran başlangıç anksiyetesinin yoğun olduğu durumlarda gevşeme egzersizleri ile başlanılan bir yöntemdir. Gevşeme sağlandıktan sonra stres etkeni imajiner ya da gerçek yaşamda maruz bırakılır.


14. Soru

Stres yönetiminde kullanılan stres aşılama yöntemi nedir?

Cevap

Stres aşılama yönteminde de kişi stresli durumun daha zararsız biçimine maruz bırakılarak baş etme becerileri geliştirilir. Kişi daha stresli durumlarla karşılaştığında geliştirdiği becerileri kullanır.


15. Soru

Stres yönetiminde kullanılan gevşeme egzersizleri yöntemi nedir?

Cevap

Stresin neden olduğu aşırı fizyolojik uyarılmayı ve psikolojik etkileri azaltmaya yönelik egzersizlerdir. Başarılı bir gevşeme egzersizi ile kişi kendini daha iyi hisseder, gerginlik ve anksiyete duygusu azalır.


16. Soru

Kas gevşeme egzersizi nasıl uygulanır?

Cevap

Bu yöntemde belirli bir sistem içinde önce kasların kasılması sonra gevşemesi söz konusudur. Böylece kaslardaki gerginlik ve gevşeme arasındaki farklılığın anlaşılması hedeflenir. Düzenli ve sistemik bir şekilde uygulanması gerekir.


17. Soru

Nefes egzersizi nasıl uygulanır?

Cevap

Stresin aşırı uyarılma etkilerini kontrol etmede doğru ve derin nefes almayı öğrenmek önemlidir. Doğru nefes burundan ağır, sessiz ve derin alınır. Göğüs kafesi solunumu yerine diyafram solunumu(karın solunumu) yapılmalıdır. Bu şekilde akciğerlerin vakum etkisiyle genişlemesi mümkün olur. Böylece bedenin yeterli oksijen alması ve biriken karbondioksitin atılması sağlanır.


18. Soru

İmajiner gevşeme egzersizi nasıl uygulanır?

Cevap

Kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istenir. İmajiner gevşemede, hayal kurmaya devam ettikçe vücudun sanki o mekanda bulunuyormuş gibi tepki verdiği, zihnin rahatladığı hissedilir.


19. Soru

Zaman yönetiminin stres yönetimi üzerinde nasıl bir etkisi vardır?

Cevap

Zamanın etkili kullanımı, üretkenliği azaltan stres durumlarının önlenmesinde etkili olacaktır. Zamanın verimsiz kullanımı hem stresin oluşmasında hem de ilerlemesinde olumsuz etkiye sahiptir.


20. Soru

İyi bir zaman yönetimi elde edebilmek için atılması gereken adımlar nelerdir?

Cevap

• Zaman çizelgesi yapmak • Hedefler oluşturmak • Öncelik sırası belirlemek • Plan yapmak • Hayır diyebilmek • İşbirliği yapmak • İşleri ertelememek • Düzenli olmak • Gereksiz meşgul eden şeyleri kontrol etmek • Gözden geçirmek


21. Soru

Zaman yönetiminde hayır diyebilmek neden önemlidir?

Cevap

Stresi yönetebilmek ve yaşamda dengeyi kurabilmek için kişisel önceliklerin iyi tanımlanması gerekir. İş ve ev yaşamında gerekli dengeyi kurabilmek için kişi ne zaman evet ne zaman hayır diyeceğini bilmelidir. Hayır demekte zorlanan kişiler bunun nedenlerini anlamaya çalışmalıdır.


22. Soru

Zaman yönetiminde işbirliği yapmak neden önemlidir?

Cevap

Çalışma ortamında iş ve sorumlulukların iş arkadaşları ile paylaşılması iyi bir zaman yönetimi için gereklidir.


23. Soru

Zaman yönetiminde gereksiz meşgul eden şeyleri tespit etmek neden önemlidir?

Cevap

Planlama yapılan bir çalışmada zaman ve verimlilik kaybına neden olacak gereksiz öğeleri tespit etmek ve ortadan kaldırmak veya kontrollü bir şekilde azaltmak zaman yönetimi açısında oldukça önemlidir.


24. Soru

Stres yönetiminde problem çözme becerileri neden önemlidir?

Cevap

Problemlerin doğası ve yapısının yanı sıra kişinin problemle nasıl başa çıktığı önemlidir. Çözülmeyen problemler oldukça önemli bir stres kaynağıdır. Bu durumlara karşı daha dayanıklı olur ve baş etme becerileri artması için problem çözme becerilerinin geliştirilmesi önemli hale gelmektedir.


25. Soru

Probleme yaklaşım problem çözme becerilerinde neden önemlidir?

Cevap

Problem karşısındaki olumlu veya olumsuz tutum problemin çözülmesinde oldukça etkilidir. Problemin çok zor veya çözülemez olduğuna duyulan inanç, problemin kaynağı olarak sürekli başkalarını suçlama çözüme katkı sağlamazken, problemi kabul edip, anlamaya çalışan, yaşamın olağan bir parçası olarak kabul eden olumlu tutum çözüm sürecinde olumlu katkı sağlayacaktır.


26. Soru

Probleme tanımlanması problem çözme becerilerinde neden önemlidir?

Cevap

Problemlerle ilgili gerçeklerin ortaya konması ardından problemin açık ve net cümlelerle ifade edilmesi, varsayımlar ile gerçeklerin ayırımının yapılması ve çözüm için gerçekçi hedeflerin konması problem çözme süreci için temel bir basamaktır. Problem doğru tanımlandığında çözümün yarısı tamamlanmış demektir.


27. Soru

Problemleri doğru tanımlamada kullanılan problemle ilgili gerçekler ortaya konulurken hangi sorular kullanılır?

Cevap

Ne oldu(oluyor), nerede oldu, problem ne zaman ve ne sıklıkta oldu, niçin oldu(sebepleri), problemin etkisi nasıl oldu(yaşattığı duygu, davranış ve düşünceler) ve problem kimlerle ilgilidir soruları ile problemle ilgili gerçekler belirlenmeye çalışılır.


28. Soru

Seçeneklerin oluşturulması problem çözme sürecinde neden önemlidir?

Cevap

Olabildiğince çok seçenek üretmek, stres altında aklan gelen ilk çözümü uygulamak yerine tüm seçeneklerin gözden geçirilerek bir liste oluşturulması iyi bir çözümün geliştirilmesine önemlidir.


29. Soru

Bir problemin çözümünün uygulanması yaşanabilecek sorunlar nelerdir?

Cevap

Çözümün uygulanma aşamasında kişinin harekete geçmeye hazır olması önemlidir. Başka bir ifade ile kişinin değişime hazır olması gerekir. Değişim kaygı ve korkulara neden olabilir. Çözümün uygulanmasında bu risk faktörleri de değerlendirilmelidir.


30. Soru

Bir problemin çözümünün uygulanmasında nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Belirli bir süre sonra seçilen çözümün iyi işleyip işlemediği değerlendirilmelidir. Problem bütünüyle ortadan kalkmamış olabilir. Ancak yaşanan sıkıntıda olumlu bir değişiklik olup olmadığı gözden geçirilir. Sonuç olumlu ise aynı yolda ilerlemeye devam edilebilir. Sonuç olumsuz olarak değerlendirilir ise denenmeyen çözüm seçenekleri gözden geçirilir ya da geriye dönüp problemin doğru tanımlanıp tanımlanmadığına bakılabilir.


31. Soru

İletişim becerilerinin stres yönetimi üzerindeki etkisi nedir?

Cevap

Kişiler arası iletişimde yaşanan sorunlar önemli stres kaynaklarıdır dolayısı ile sorunları doğru anlamak, doğru şekilde ifade edebilmek ve karşıdaki kişilerle yapıcı bir şekilde çözmek için kullanılacak iletişim becerileri bu stresin önlenmesinde ve yönetiminde önemlidir.


32. Soru

Etkili dinleme bir iletişim becerisi olarak ne için kullanılır?

Cevap

Dinlemek, yeni ilişkiler kurmak ve var olan ilişkileri sürdürmek için gerekli bir beceridir. Dinlemek bir sorumluluk ve saygı belirtisidir. Etkili dinleme ile ilişkilerin doğru ve sağlıklı bir yapıda kurulması arasında doğrudan bir ilişki vardır.


33. Soru

Etkili dinlemenin kaç önemli özelliği vardır? Bunlar nelerdir?

Cevap

Etkili dinlemenin dört önemli özelliği vardır, bunlar; • Etkin dinleme • Empati kurarak dinleme • Açıklıkla dinleme • Farkında olarak dinleme


34. Soru

Bir kişiyi etkin bir biçimde dinlemenin yolları nelerdir?

Cevap

• Açımlama • Açıklık getirme • Geribildirim


35. Soru

Etkin dinleme sırasında açımlama ne için kullanılır?

Cevap

Birinin söylediklerinden ne anladığını kişinin kendi sözcükleriyle ifade etmesidir. Bu iletişimin doğru kurulması ve yanlış anlaşılmaların engellemesi açısından oldukça önemlidir.


36. Soru

Etkin dinleme sırasında geribildirim ne için kullanılır?

Cevap

Dinledikleri karşısında kişinin ne düşündüğünü, ne hissettiğini ve ne duyumsadığını yargılayıcı olmayan bir biçimde paylaşması geri bildirim olarak tanımlanır ve iletişimi destekleyici bir araç olarak kullanılır.


37. Soru

Empati kurarak dinleme nedir?

Cevap

Empatik dinleme, karşı tarafın yerine kişi kendini koyarak söylenenlerin duygusal bileşenlerini anlamaya çalışmaktır.


38. Soru

Açıklıkla dinleme nedir ve neden önemlidir?

Cevap

Dinleme sırasında kişi hakkında hemen bir yargıya varmadan karşı tarafın kendisini açıklıkla ifade etmesine izin vermek önemlidir. İletişimin doğru kurulabilmesi için karşı tarafı önyargısız dinleyebilmek çok önemlidir.


39. Soru

Farkında olarak dinleme nedir?

Cevap

Karşı tarafın söyledikleri dinleyenin kendi bilgileriyle karşılaştırarak ve söylenenlerin kişinin ses tonu, vurgusu, yüz ifadesi ve duruşu ile uygunluğunu gözlemleyerek yapılan dinleme olarak tanımlanmaktadır.


40. Soru

Sözel ve Sözel Olmayan İletişim nedir?

Cevap

Kişilerarası iletişimin sözel ve sözel olmayan öğeleri vardır. Sözel iletişim derken, konuşarak ve yazarak iletişim kurduğumuz dilimizden söz edilmektedir. Sözel olmayan iletişim ise, beden dili, konuşmanın sözel olmayan öğeleri ve iletişim alanı gibi özellikleri içerir.


41. Soru

Etkili ifade nasıl yapılır?

Cevap

İletilerin dolaysız, açık, zamanında, dürüst ve destekleyici olması ifadenin etkili olmasını sağlar.


42. Soru

Etkili ifade için nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

İletiler açık olmalıdır. Üstü kapalı ve belirsiz konuşmalar içermemelidir. Birbiri ile çelişen ifadeler aynı anda söylenmemelidir. İletişimde yakınlığı etkileyecek Gizli gündem ve niyetler olmamalıdır.


43. Soru

İletişimde ben kelimesi ne amaçla kullanılır?

Cevap

İletişimde karşı tarafı özne haline getiren sen yerine sorumluluğu kendi üzerine alan ben kelimesi karşı tarafın kendini daha iyi ve açıkça ifade edebilmesine yardımcı olur.


44. Soru

Beden dilinin öğeleri nelerdir?

Cevap

Beden dili; beden duruşu, yüz ifadesi, göz teması, jestler, giyim, kendine bakım gibi ögelerden oluşur.


45. Soru

Beden dilinin kullanımı iletişimde neden önemlidir?

Cevap

Bir iletinin etkisinin %50’sinden fazlası beden dilinden gelir. Sözel iletişimle beden dilinin uyumu söylenilenlerin gerçekliği anlaşılması açısından da önemlidir.


46. Soru

Olumlu izlenim yaratacak beden dili özelliklerini nelerdir?

Cevap

Sık göz teması, sıcak ve içten bir tebessüm, karşıdaki kişinin dinlendiğini ve anlaşıldığını hissettirilmesi gibi beden kullanım biçimleri iletişimde olumlu bir izlenim bırakmak için önemlidir.


47. Soru

Konuşmanın sözel olmayan öğeleri nelerdir?

Cevap

Konuşmanın sözel olmayan öğeleri sesin perdesi, tınlaması, boğumlanması, temposu ve ritmidir.


48. Soru

İletişim alanları hangi alanlardan oluşur?

Cevap

İletişim alanları, bedenle karşı taraf arasında iletişim gerçekleştiği mesafe ile tanımlanmaktadır. Bunlar; • Özel (0-45 cm) • Kişisel (45-120 cm) • Sosyal (120-360) • Toplumsal alanlardır (360-600cm ve üstü) İletişim alanları, kültürden kültüre değişiklik gösterebilir.


49. Soru

Kişiler arası iletişimde pasif tutum neyi ifade eder?

Cevap

Kişiler arası iletişimde pasif tutumda olan kişi duygu, düşünce ve isteklerini doğrudan ifade etmez. Kendini küserek, ağlayarak dolaylı yollardan ifade etmeye çalışır.


50. Soru

Kişiler arası iletişimde açık tutum neyi ifade eder?

Cevap

Kişiler arası iletişimde açık tutumda olan kişi sorunlarını ve haklarını tartışırken düşünceleri başkalarının haklarına saygı duyarak ifade eder. Yapıcı bir eleştiri ya da haklı bir uyarı karşısında olumlu tepki verirler.


51. Soru

Bir tartışma becerisi olarak adil tartışmada neler önemidir?

Cevap

• Bir kerede sadece bir konu ele almak • Basit ve açık ifadeler kullanmak • Her iki taraf için de uygun bir zaman belirlemek • Gerginlik yaşandığında mola almak ya da tekrar konuşmak için yakın gelecekte bir zaman belirlemek


52. Soru

Adil görüşmede hangi görüşleri dikkate almak gerekir?

Cevap

Adil tartışmada üç önemli görüş öne çıkarılır: 1. Tartışma kötü bir şey değildir, bireylerin farklı görüşleri olması doğaldır, 2. İki tarafın da gereksinimleri eşit derecede önemlidir, 3. İki taraf da kazanabilir.


53. Soru

Fiziksel egzersizin stres üzerinde etkisi nedir?

Cevap

Düzenli yapılan fiziksel egzersiz kişinin bedensel ve ruhsal sağlığını olumlu etkileyerek stres karşısında direncini artırır. Fiziksel egzersiz, stres yaratan olaylara karşı gösterilen fizyolojik tepkileri düzenler daha sakin kalmayı sağlar.


54. Soru

Stresle mücadelede bağımlılığa neden olan öğeler nelerdir?

Cevap

Alkol ve sigara stresten kaçınmanın ve etkilerimin geçici sürelerle azaltılmasına işe yarıyor gibi gözükse de uzun dönemde hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı bozarak tehlikeli birer bağımlığa dönüşebilir.


55. Soru

Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında seçici soyutlama nasıl kullanılır ?

Cevap

Delilleri yok sayma ya da zihinsel filtreleme olarak adlandırılır: Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak yargıya varılır. Deliller yok sayılarak veya ihmal edilerek duruma bakışta kişinin yanlılığı pekişir.


56. Soru

Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında keyfi çıkarsama nasıl tarif edilir ?

Cevap

Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır.

Örnek: “Bu işe alınmayacağım”

“Annemler bu hafta telefon etmediler. Her halde evde bir aksilik var."


57. Soru

Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında nasıl aşırı genelleştirme kullanılır?

Cevap

Bir ya da birkaç ipucundan hareketle daha genel yorumlara ulaşılır. Örnek: “Bu dersle başım belada, hayatımın her alanında yetersizim, hiçbir şeyi doğru dürüst yapamıyorum."


58. Soru

Olumsuz düşüncelerin yeniden yapılandırılmasında abartma ve küçültme nasıl kullanılır ?

Cevap

Bir nitelik, olay ya da duyumun önemini ya aşırı abartır ya da küçümser.

Örnek: “Sözünü kesmem saygısızlıktı, yaptığım affedilmez bir hataydı.”


59. Soru

Kişileştirme nasıl tarif edilir?

Cevap

Herhangi bir temeli olmamasına ya da çok küçük bir bağıntı olmasına rağmen çevresel olayları kendisiyle ilişkilendirir. Olayların olumsuzluğundan kendisini sorumlu tutar ve suçlar. 

Örnek: “Arkadaşım selam vermediğine göre beni sevmiyor”

“Belki ben olmasam işler daha hızlı yürüyecek.”


60. Soru

İkili düşünme nasıl açıklanır?

Cevap

Kişinin kendisi, kişisel deneyimleri ve diğer kişiler hakkında yargıları iki kategoriden (hep iyi veya hep kötü, bütünüyle yetersiz ya da bütünüyle başarılı, kusurlu ya da mükemmel gibi) birinde yer alır. Olayları “siyah ya da beyaz” şeklinde değerlendirir.


61. Soru

Maruz bırakma nasıl ifade edilir?   

Cevap

Maruz bırakma yönteminde kişi stres etkeniyle karşı karşıya kalacak provalar yapar. En hafif durumdan giderek artan şiddette stres etkenine maruz kalır. Her maruz kalış kişinin strese verdiği psikofizyolojik cevabı ve kaçma davranışını azaltır, uyumunu artırır. Bunu soğuk suyun olduğu havuza girildiğinde bir süre sonra soğuğa alışmaya ya da karanlık bir sinema salonunda karanlığa alışmaya benzetebiliriz. Maruz bırakma, imgesel ve gerçek yaşamda olmak üzere iki çeşittir. İmgesel maruz bırakmada giderek artan şiddet ve süreyle imgesel olarak stres etkenine maruz kalır. Gerçek yaşamda maruz bırakma ise kişinin stres ortaya çıkaran uyaranla doğrudan karşılaşarak yüzleşmesidir.


62. Soru

Duyarsızlaşma tekniği nasıl açıklanır?

Cevap

Duyarsızlaştırma, diğer stres yönetim tekniklerinin uygulanmasını zorlaştıran başlangıç anksiyetesinin yoğun olduğu durumlarda özellikle faydalı olmaktadır. Gevşeme sağlandıktan sonra stres etkeni imajiner ya da gerçek yaşamda maruz bırakılır. Stres yaratan durum ya da uyaranla ilişkili en kolaydan en zora doğru hiyerarşi oluşturulur. Maruz bırakmada olduğu gibi bir önceki evrede sıkıntı duymadan başa çıkabildiğinde bir sonraki aşamaya geçilir.


63. Soru

Gevşeme egzersizleri stres üzerinde nasıl bir etki oluşturur?

Cevap

Gevşeme egzersizleri, stresin neden olduğu aşırı fizyolojik uyarılmayı ve psikolojik etkileri azaltarak rahatlama sağlar. Aşırı stres tepkisi olarak gelişen kan basıncı artışı, sık nefes alıp verme, kalp atım sayısında artış gevşeme egzersizi ile normale döner. Başarılı bir gevşeme egzersizi ile kişi kendini daha iyi hisseder, gerginlik ve anksiyete duygusu azalır, kontrol duygusu artar. Kişi kendini daha huzurlu hisseder. 


64. Soru

Sık kullanılan gevşeme egzersizleri nelerdir?

Cevap

Sık kullanılan gevşeme egzersizleri; kas gevşeme egzersizi, nefes egzersizi ve imajiner gevşeme yöntemleridir.


65. Soru

Kas gevşeme egzersizleri olarak neler hedeflenmektedir?

Cevap

Bu yöntemde belirli bir sistem içinde önce kasların kasılması sonra gevşemesi söz konusudur. Böylece kaslardaki gerginlik ve gevşeme arasındaki farklılığın anlaşılması hedeflenir. Genellikle 15-20 dakika süren egzersizler, günde 2 kez sessiz ve rahat bir ortamda yapılır. Uygulama rahat bir koltuk ya da sandalyeye oturarak yapılır. Sabah yataktan kalktıktan sonra ve gece yatmadan önce uygulanabilir. Etkinliği, düzenli ve sistemik bir şekilde uygulanması sonucu zamanla gözlenir.


66. Soru

İmajiner gevşeme nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Bazı gevşeme yöntemlerinde kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istenir. Örn. Sahilde uzanırken ya da bir ormanda ağaç altında serin bir yerde olduğunu hayal eder. İmajiner gevşeme, kas gevşeme egzersizi ve nefes egzersizi ile birlikte uygulanabilir. İmajiner gevşemede, hayal kurmaya devam ettikçe vücudun sanki o mekanda bulunuyormuş gibi tepki verdiği, zihnin rahatladığı hissedilir. Gevşemeyi kolaylaştırmak için kişi; hayal edilen mekanın sıcaklığını, duyduğu sesleri, ortamdaki hareketi, ortamın renklerini, kimlerle birlikte olduğunu ve yaşadığı hisleri zihninde canlandırır.


67. Soru

Stresi kolay yönetmeyi sağlayan zaman yönetimi nedir?

Cevap

Zamanın etkili biçimde kullanılması stresi daha kolay yönetmeyi sağlar. Kimi durumlarda ise zaman kendi başına stres nedeni olabilmektedir. Yetiştirilemeyen işler ya da boşa geçen zamanlar kişiyi mutsuz, kaygılı yapabilir. Bu durum ise üretkenliği azaltarak, enerjiyi tüketir. Daha uzun süreler harcayarak daha az şey yapılır.


68. Soru

Zaman yönetimi gerekli adımları nelerdir?

Cevap

Zaman çizelgesi yapmak,

Hedefler oluşturmak

Öncelik sırası belirlemek

Plan yapmak

Hayır diyebilmek

İş birliği yapmak

İşleri yapmak

İşleri ertelememek

Düzenli olmak

Gereksiz meşgul eden şeyleri kontrol etmek

Gözden geçirmek


69. Soru

Problem çözme sürecinde beş temel basamağı nelerdir?

Cevap

Probleme yaklaşım, problemin tanımlanması, seçeneklerin oluşturulması, uygun çözümün seçilmesi, çözümün uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi aşamalarıdır.


70. Soru

Problem çözme becerileri, problem yaklaşım süreci nasıl açıklanır?

Cevap

Problemlerin çözümünde birinci adım, kişinin probleme yaklaşımı ve probleme bakış açısıdır. Problemlere yaklaşımda olumlu ya da olumsuz bakış açıları ve tutumlar söz konusu olabilmektedir. Olumsuz tutum; sorunları birer tehdit olarak algılar, sorunlar ortaya çıktığında onları görmezden gelme eğilimindedir. Bu sorunların birikmesine ve kişinin yaşamını olumsuz etkilemesine yol açar. Problemlerin nedenleri konusunda bütünüyle kendisini ya da başkalarını suçlayarak çözüme katkısı olacak bir yaklaşım geliştirilmez. Olumsuz tutuma sahip olan kişiler bir taraftan problemlerin çözümünün çok zor olduğunu düşünürken diğer taraftan da problemlerin üstesinden gelmede yeteneklerinin yetersiz olduğu kanısındadırlar. 


71. Soru

Etkili dinlemenin aşamaları nelerdir?

Cevap

Etkin dinleme, empati kurarak dinleme, açıklıkla dinleme, farkında olarak dinlemedir.


72. Soru

Etkin dinleme aşamaları nelerdir?

Cevap

Açımlama: Birinin söylediklerinden ne anladığını kişinin kendi sözcükleriyle ifade etmesidir.

“Anladığıma göre şunu hissettin”,”Bunu mu demek istiyorsun?”

Açıklık getirme: Genellikle açımlama ile birlikte gider. Kısacası konuyu kavrayana kadar sorular sormak anlamına gelir.

Geribildirim: Söylenenlere açıklık getirildikten sonra kişi geri bildirim vererek ne düşündüğünü, ne hissettiğini ve ne duyumsadığını yargılayıcı olmayan bir biçimde paylaşabilir. Geribildirim; anında, dürüstçe ve destekleyici olmalıdır.

“Duygularını anlamak istiyorum, hissettiğin [kendi açıklamanızı yaparak] bu mu?”


73. Soru

Olumlu izlenim yaratacak beden dili özelliklerini nelerdir?

Cevap

İletişimde rahatsız etmeyecek ölçüde, sık sık göz teması kurulmalıdır.

Mümkün olduğunca aynı göz hizasında kalmaya çalışılmalıdır.

Mümkün olduğunca sıcak ve dostça tebessüm edilmelidir.

Donuk ve ifadesiz gözükmekten kaçınılmalıdır.

Karşıdaki kişiye anlaşıldığı ve dinlendiği hissettirilmelidir.

Başka bir işle ilgilenilmemelidir.

Elleri cepte tutmaktan ve kolları kavuşturmaktan, ellerle ağzı örtmekten kaçınılmalıdır.


74. Soru

Konuşmanın sözel olmayan öğeleri nelerdir?

Cevap

Konuşmanın sözel olmayan öğeleri; sesin perdesi, tınlaması, boğumlanması, temposu ve ritmidir. Farkında olmadan duygu durumumuz ve düşüncelerimizi ele verir. Ne söylediğinizden bağımsız olarak, onu nasıl söylediğiniz sizin ne demek istediğiniz ve neler hissettiğiniz hakkında çok fazla şey ortaya çıkarır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi