Çocukları Tanıma Ve Değerlendirme Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Çocuklarla Araştırma Yapmak

1. Soru

Çocukların yer aldığı araştırmaları neden uzmanlığı kanıtlanmış araştırmacıların yürütmesi gerekir?

Cevap

Bu, iki nedenden dolayı gereklidir. Birincisi çocuklarla araştırma yapmanın geleneksel araştırma yöntemlerindekinden farklı bilgi, yeterlik ve deneyime sahip olmayı kılmasıdır. İkincisi çocukların gerçek durumu yansıtıp yansıtmadığını anlayabilmek için çocuğa özgü yöntemlerin ustalıkla uygulanmasıdır.


2. Soru

Çocuk kavramının tanımı nedir?

Cevap

Çocuk, 0-18 yaş aralığındaki her birey, belli bir işte yeteri kadar deneyimi ve yeteneği olmayan kimse olarak tanımlanır. 


3. Soru

Çocuklarla yapılan araştırmalarda hangi iki konunun öne çıktığı görülmektedir?

Cevap

Çocuklarla yapılan araştırmalarda iki konunun öne çıktığı görülmektedir. Birincisi, çocuklarla yürütülecek araştırmalarda hangi araştırma yönteminin veya yöntemlerinin daha uygun olacağıdır. İkincisi ise, araştırma süreçlerinin yetişkin bakışından uzak bir biçimde nasıl planlanıp yürütüleceğidir.


4. Soru

Araştırma ne demektir?

Cevap

Araştırma, bir takım olguların ortaya çıkarılması için bilgilerin aranması ya da bu amaçla yapılan her türlü sistemli çalışmayı içeren inceleme. Kısaca araştırma
sistematik sorgulama.


5. Soru

Çocuklarla neden ve nasıl nitel araştırma yapılacağı konusundaki kaygılar günümüzde yöntemden daha çok etik konusuna yoğunlaşmıştır denilebilir. Etik sorun ve etik ikilem kavramları nasıl açıklanabilir?

Cevap

Etik sorun; bir davranışın iyi olup olmamasıyla ilgili tereddütlerin veya itirazların ortaya çıkma durumu.

Etik ikilem; kurala bağlanmamış durumlarda araştırmacının yaşadığı seçim sorunu. 


6. Soru

Çocuklarla yapılan araştırmada dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?

Cevap

Çocuklarla yapılan araştırmada dikkat edilmesi gereken konular:
• Temel engel araştırmacının alışkanlıklarıdır.
• Temel veri kaynakları çocukların kendileri, aileleri ve toplumdur.
• Araştırmalar çocukların ilgi ve çıkarlarına dayandırılmak zorundadır.
• Araştırmalar çocukların adına ve onların düşündüğü gibi yürütülmelidir.


7. Soru

Paradigma ne demektir?

Cevap

Paradigma, herhangi bir alanda benimsenen yerleşik yazılı ve yazılı olmayan tüm kurallar, bir bakış ve dünyayı algılayış biçimi. Örneğin, çocuklarla yapılan
araştırmalarda kimi zaman nicel yöntemlerin, kimi zaman nitel yöntemlerin, kimi zaman da her kullanımını içeren paradigmaların baskın olması gibi.


8. Soru

Çocuklarla yürütülecek araştırmalarda hangi kuramlardan faydalanılmaktadır?  

Cevap

Bu kapsamda fizyolojik, psikodinamik, davranışçı, hümanistik ve bilişsel kuramlardan faydalanılmaktadır. 


9. Soru

'Psikodinamik kuram' hangi konularla ilgilenmektedir?

Cevap

Bu kuramın temelleri Freud’un (1909) psikanalitik kurama ilişkin görüşlerine dayanmaktadır. Daha sonra Adler, Jung ve Erikson tarafından geliştirilen bu kuramda davranışı yöneten dinamikler ve dürtülerle ilgilenilmektedir. Bu kurama göre insan davranışları bilinç dışı güçler tarafından yönetilmektedir.


10. Soru

Psikanalize dayalı psikodinamik kurama tepki olarak ortaya çıkan kuram hangisidir?

Cevap

Humanistik kuram özellikle psikanalize dayalı psikodinamik kurama tepki olarak ortaya çıkmıştır.


11. Soru

McMillan (2004) eğitim araştırmalarını kaç başlıkta incelemektedir?

Cevap

McMillan (2004) eğitim araştırmalarını üç başlıkta incelemektedir. Bunlar;
1. Temel araştırmalar, uygulamalı araştırmalar, değerlendirme araştırmaları ve eylem (akisyon) araştırması
2. Nicel ve nitel araştırmalar
3. Analitik araştırmalar


12. Soru

Uygulamalı araştırmaların amacı nedir?

Cevap

Uygulamalı araştırmaların amacı günlük yaşamda karşılaşılan sorunlara çözüm yolları bulmaktır. Örneğin sınıfta istenmeyen davranışların ortadan kaldırılmasında ödül-ceza uygulamalarının etkiliğinin karşılaştırılması.


13. Soru

Nicel araştırma ne demektir?

Cevap

Nicel araştırmalar, görgül (ampirik araştırmalar ) ya da sayısal
araştırmalar olarak bilinir.


14. Soru

Nitel olarak gerçekleştirilen çalışmalarda kaç tür veriden söz edilmektedir?

Cevap

Nitel olarak gerçekleştirilen çalışmalarda üç tür veriden söz edilmektedir. Bunlardan ilki kişilerin deneyimlerinin, düşüncelerinin ve duygularının aktarıldığı derin görüşmeler, ikincisi insan etkinliklerinin, davranışlarının ve hareketlerinin toplumsal yapı içinde eksiksiz biçimde doğrudan yansıtıldığı gözlemler ve son olarak çeşitli dokümanlardan oluşturmaktadır (Patton, 2002).


15. Soru

Kirk (2007) nitel araştırma süreçlerinde çocuklarla yapılacak görüşmelerde karşılaşılabilecek güçlüklerle baş edebilmek için hangi yollara başvurulabileceğini belirtmiştir?

Cevap

Kirk (2007) nitel araştırma süreçlerinde çocuklarla yapılacak görüşmelerde karşılaşılabilecek güçlüklerle baş edebilmek için aşağıdaki yollara başvurulabileceğini belirtmiştir:
• Çocuğa görüşlerini yansıtabileceği özgün yöntemler sunulmalı.
• Çocuğun kendi zaman dilimine göre hareket edilmeli.

• Çocuğa araştırma sürecinin bir parçası olduğu hisettirilmeli.
• Çocuklarla grup görüşmeleri yapılmalı.
• Çocuğun görüşmeye katılma isteği kontrol edilmeli (örneğin, sözsüz işaretlere dikkat edilmeli).
• Çocuğun görüşmeden ayrılma ya da bazı sorulara yanıt vermeme özgürlüğü olduğu tekrarlanmalı.
• Çocuğa görüşme sırasında ses kayıt cihazının kontrolü verilmeli


16. Soru

Eylem araştırmaları eğitim alanında hangi amaçlı kullanılmaktadır?

Cevap

Eylem araştırmaları eğitim alanında uygulamayı değiştirme ve geliştirme amaçlı kullanılmaktadır (Glesne, 2013).


17. Soru

Eylem araştırmaları hangi döngünün ardışık olarak yerine getirilmesiyle gerçekleştirilmektedir?

Cevap

Eylem araştırmaları planlama, uygulama, tanımlama ve değerlendirme döngüsünün ardışık olarak yerine getirilmesiyle gerçekleştirilmektedir.


18. Soru

Çocuklarla ilgili araştırmalarda etik sorun içeren durumlarla karşılaşan öğretmen ve araştırmacıların nasıl tutum sergilemeleri gerekir?

Cevap

Çocuklarla ilgili  etik sorun içeren durumlarla öğretmen ve araştırmacılar
birçok farklı bağlamda karşılaşabilir. Önemli olan buna benzer etik sorunlarla karşılaşıldığında çocukları koruyacak bir davranış ve tutum içinde olabilmektir.


19. Soru

Unicef’e (2002) göre, çocuklarla yapılacak araştırmalardaki etik ilkeler nelerdir?

Cevap

Unicef’e (2002) göre, çocuklarla yapılacak araştırmalardaki etik ilkeler şu şekildedir:
• Aydınlatılmış onam
• Çocuğu bilgilendirme
• Eşitlik ve ayrım yapmama
• Çocuğa ve düşüncelerine saygı gösterme
• Mülkiyet
• Metodolojik sınırlıklar


20. Soru

Çocuklarla araştırma yaparken uyulması gereken temel etik ilkelerden biri olan 'Aydınlatılmış Onam' ne demektir?

Cevap

Aydınlatılmış onam, izin formu, rıza formu, belgelendirilmiş onam biçiminde farklı kaynaklarda değişik isimlerle anılmaktadır. Kısaca araştırmacı ve araştırma sürecine ilişkin yazılı bilgilerin yer aldığı bilgilendirici bir metindir. Veri kaynaklarının bu yazılı metni imzalaması beklenmektedir. Çocukların yerine vasileri kimse onlar imzalamalıdır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v