Gelişimsel Tanı Ve Değerlendirme Yöntemleri Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Gelişimsel değerlendirmenin amaçları nelerdir?

Gelişimsel değerlendirmenin amaçlarını; normal gelişim gösteren, özel gereksinimi olan veya hastanede yatan çocukların tüm gelişim alanlarına formal ve informal değerlendirme, araç, yöntem ve teknikleri kullanılarak değerlendirme, gelişimsel sapma, risk taşıma ya da gecikmeleri önleme ile ilgili durumlarda erken müdahale sağlama ve gelişme destekleyici programlar hazırlama olarak açıklayabiliriz.

Gelişimsel gerilik kavramı nedir?

Gelişimsel geriliği çocuğun akranlarından bilişsel, motor, sosyal-duygusal, dil gelişimi ya da fiziksel bağlamda farklı özelliklere sahip olması olarak açıklayabiliriz.

Risk taşıma nedir?

Risk taşıma kavramı gelişimsel değerlendirme sonuçlarına göre mevcut durumda yetersizlik ya da güçlük durumu belirlenmiş ancak birçok faktör göz önünde bulundurulduğunda ilerde yetersizlik gösterme ihtimali normalde beklenenden daha fazla olan çocuklar için kullanılmıştır.

Bebeklik ve erken çocukluk dönemi ile ilgili birimlerin gelişmiş olduğu ülkelerde değerlendirme nasıl yapılmaktadır?

Bebeklik ve erken çocukluk dönemi ile ilgili bilimlerin gelişmiş olduğu ülkelerde değerlendirme pek çok farklı uzmanlık alanlarının multidisipliner bir yaklaşım içinde çalışması ile olmaktadır, Ayrıca değerlendirme tedavinin başlangıcı olarak ele alınmalı ve pek çok ara değerlendirmeyi de içinde barındırmaktadır.

Gelişimsel tanımlama sürecinde hangi yöntem ve tekniklerinden faydalanılmaktadır?

Gelişimsel tanımlama ve değerlendirme sürecinde özel gereksinimi olan çocukların farkına varılması, tanılanması, uygun eğitim ortamlarına yerleştirilmesi, programların hazırlanması ve ilerlemenin izlenmesi gibi tekniklerden faydalanılmaktadır.

Çocukların değerlendirme süreçlerinde çocuğun değerlendirilmesi kadar önemli olan diğer bir konu nedir?

Çocukların değerlendirilmeleri sürecinde çocuk kadar ailenin de değerlendirilmesi önemli ve gereklidir unutmamak gerekir ki özel gereksinimli bireylerin eğitim ve sağlık olanakları bir ekiple sürülürse başarılı olabilmektedir.

Gelişimsel tanı ve değerlendirme hangi önceliği ele almıştır?

Gelişimsel tanı ve değerlendirme öncelikle çocuğun gelişimsel durumu ile ilgili bilgi sahibi olmayı ele almıştır.

Gelişimsel tanı ve değerlendirme sürecinde elde edilen sonuçlar hangi alanlarda kullanılabilir?

Elde edilen sonuçlar tanımlamada, gelişimsel destek hizmetinin planlanmasında, çocuğun uygun yöntem ve tekniklerle gelişimsel olarak desteklenmesinde ve sunulan hizmetin çocuk yararına olup olmadığının izlenmesinde kullanılabilir.

Değerlendirme süreci hangi aşamalardan geçmektedir?

Değerlendirme süreci en gelen anlamda tarama, tanımlamak, planlama, uygulama, izleme ve değerlendirme aşamalarından geçmektedir.

Değerlendirme sonuçları yorumlanırken dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir?

Değerlendirme sonuçları yorumlanırken dikkat edilmesi gereken kuralları ; ? Her çocuğun farklı yapısal özelliklerinin olduğunu ? Çocukların doğuştan getirdikleri ve içinde büyüdükleri ortama ait farklı özellikleri barındırdığını ? Her çocuğun farklı bireysel özellikleri olduğu ve gelişiminin farklı süreçte İlerleyebileceğini ? Bütün çocukların aynı beceri ve performansı sağlayamayacağını ? Her çocuğun kendi gelişim süreci içerisinde incelenmesi ve değerlendirilmesi olarak sıralayabiliriz.

Gelişimsel tanı ve değerlendirme sürecinde erken müdahale hangi zamanı kapsar?

Erken müdahale doğumdan sonraki ilk iki yıla kadar olan dönemi kapsar.

Gelişimsel tanı ve değerlendirme sürecinde erken müdahalenin anlamı nedir?

Erken müdahale çocukların bilgi ve becerilerinin gelişmesi amacıyla uzmanlar ile çocukların anne babalarının işbirliği içinde çalışması anlamına gelmektedir?

Erken müdahale çalışmalarında hangi yöntemler kullanılmaktadır?

Erken müdahale çalışmalarında gözlem raporları testler gelişimsel tanı ve değerlendirme araçları akademik başarı testleri ölçüt bağımlı testler performans testleri kullanılmaktadır.

BHAP’ ın açılımı nedir?

BHAP bireyselleştirilmiş aile hizmet planı anlamına gelmektedir.

BHAP ın işleyişi nasıldır?

BHAP genel olarak işlevsel kullanım kolaylığı sağlayan, ölçülebilir içeriğe sahip, program içinde hiyerarşik bir sıralamanın olduğu, bireysel ihtiyaçları karşılayabilecek genel beceriye yer veren bir programdır.

Amerika Birleşik Devletleri yasalarınca erken müdahale programı kaç yaşına kadar uygulanmalıdır?

Amerika Birleşik Devletleri yasalarınca erken müdahale programı üç yaşına kadar uygulanmalıdır.

Uluslararası yeti yetimi sınıflandırılması hangi yaş grubunu kapsamaktadır?

Uluslararası yeti yetimi sınıflandırması 0-18 yaş grubunu kapsamaktadır.

Yeni doğan, bebeklik ve okul öncesi dönemde edinilen veya geçirilen sağlık sorunları çocuklarda hangi etkileri yaratmaktadır?

Yenidoğan, bebeklik ve okul öncesi dönemde edinilen veya geçirilen sağlık sorunları Çocuğun tipik gelişim aşamaları sürecini olumsuz etkileyebildiği gibi her bir çocukta genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişen etki ve sonuçlar yaratmaktadır.

Hayatın ilk üç yılında gelişimin en dinamik olduğu organ neresidir?

Hayatın ilk üç yılının beyin gelişiminin en dinamik olduğu yıllardır.

Ülkemizde özel eğitim hizmetleri hangi birim tarafından düzenlenmektedir?

Ülkemizde özel eğitim hizmetlerinin işleyişi milli eğitim bakanlığı tarafından yayınlanan özel eğitim hizmetleri Yönetmeliği tarafından düzenlenmektedir.

Ülkemizde özel gereksinimleri olduğu belirlenmiş çocuklara sağlanan hizmetler hangi kısımlara ayrılır?

Ülkemizde özel gereksinimleri olduğu belirlenmiş çocuklara sağlanan hizmetler üç kısma ayrılır birincisi erken müdahale programları ikincisi ev merkezli eğitim üçüncüsü kurum merkezli eğitimdir.

Ülkemizde gelişimsel değerlendirme ve tanımlama sonrasında özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim alabileceği okullar nelerdir?

Ülkemizde gelişimsel değerlendirme ve tanımlama sonrasında özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim alabileceği okulları Tam zamanlı kaynaştırma, destek eğitim odası, yarı zamanlı kaynaştırma, özel eğitim sınıfı, gündüzde özel eğitim okulu, yatılı özel eğitim okulu olarak sıralayabiliriz.

Kaynaştırma programları nelerdir?

Kaynaştırma programları eğitim ve öğretim programlarını uyarlayabilen uygun yeni programlar oluşturabilen ve çocukların gereksinimlerini karşılayabilecek ortamları yaratacak öğretimsel uygulamaları ve stratejileri içinde barındıran bir programdır.

Özel eğitim sınıfını nedir?

Özel eğitim sınıfı tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir.

Çocuk gelişimi açısından önceki yıllarda tek çocuğa tek uzman anlayışı yaygınken şu anda bu düşüncenin değişmiş olmamasını sebebi nedir?

Çocuk gelişimi açısından önceki yıllarda tek çocuğa tek uzman anlayışı yaygınken şu anda bir uzmanın tek başına bir çocuk için verimli olma olasılığı oldukça düşük görülmektedir bunun bir Sonucu olarak özel gereksinimleri olan çocukların bakım ve gelişim gereksinimleri ilgili alanlardaki uzman ekip tarafından karşılanmaya başlanmıştır. Disiplinler arası yaklaşım pek çok uzmanlık alanında bir araya getirerek çocuğun gelişimindeki faktörleri değerlendirmeye, genel gelişimi desteklemek adına yorumlama, planlama ve uygulama aşamalarını içeren bir iş olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocuğun bir ekip tarafından desteklenmesinin en önemli avantajlarından biri çocuğun gelişimsel düzeyinin farklı bir gözle değerlendirilebilmesidir.

Çocuk gelişimcilerinin yaptığı gelişimsel değerlendirmelerin sonuçları nerelerde kullanılmaktadır?

Çocuk gelişimcilerinin yaptığı gelişimsel değerlendirmenin sonuçları, çocuğa tedavi, rehabilitasyon ve eğitim hizmeti sağlayacak uzmanlar için çocuğun bireysel ve yapısal özelliklerinin bilinerek uygun programın oluşturulması, çocuğun uygun bir gruba dahil edilmesi gibi işlemlerde kullanılabilmektedir.

Çocuk doktorları tarafından kullanılan klinik muayene yöntemleri ve gözlem yoluyla, gelişimsel gecikmelerin ne kadarı yakalana bilmektedir?

Çocuk doktorları tarafından kullanılan klinik muayene yöntemleri ve gözlem yoluyla, gelişimsel gecikmelerin %30 yakalana bilmektedir.

Erken müdahale programları hangi çocuklar için planlanmaktadır?

Erken müdahale programları, gelişimsel olarak risk altında olan çocuklar, özel gereksinimli çocuklar, davranış problemleri olan çocuklar için planlanmaktadır.

Sürekli izlem polikliniklerinin aile, çocuk hekim ve çocuk gelişimciye yaptığı katkılar nelerdir?

Sürekli izlem polikliniklerinin aile, çocuğa, hekime, çocuk gelişimci olan katkılarını ? Aile açısından problem durumlarını daha ayrıntılı söyleme fırsatı bulmakta ve beklentilerini daha net ortaya koyma ? Hekim ve çocuk gelişimi açısından çocuğun sağlığı, gelişimi ve mizacı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, ailenin ve çocuğun yeterliliklerini belirleyebilmek ? Çocuk açısından kendisini daha rahat bir ortamda ifade etme fırsatı bulmak performansını daha iyi ortaya koyabilmek kendisiyle ilgilenen alan uzmanını daha yakından tanıma fırsatı bulmak olarak açıklayabiliriz.

Çocuk gelişimcisinin birincil görevi nedir?

Çocuk gelişimcinin birincil görevi çocuğun sağlığını ve gelişimini desteklemek, onun güvenliğini sağlamak, haklarına sahip çıkmak ve korumaktır.

Çocuğun desteklenmesinde rol alması gereken meslek elemanları hangileridir?

Çocuğun desteklenmesinde rol alması gereken meslek elemanları özel eğitim öğretmeni, sınıf öğretmeni ve rehber öğretmendir.

Kaynaştırma ve bütünleştirme programları yaşıtlarına göre farklı özellikler gösteren çocuklara nasıl bir fayda sağlar?

Kaynaştırma ve bütünleştirme programları yaşıtlarına göre farklı özellikler gösteren çocuklara normal gelişim gösteren akranları ile birlikte olma fırsatı sağlar.

Öğretmenlerin özel gereksinimli gruplarla normal gelişim gösteren çocukların birlikte eğitimini etkin bir şekilde yürütebilmesi için hangi koşullar sağlanmalıdır?

Öğretmenlerin özel gereksinimli gruplarla normal gelişim gösteren çocukların birlikte eğitimine etkin bir şekilde yürütebilmesi için Öncelikle sınıf ortamında uygun düzenlemelerin yapılması gerekmektedir ayrıca en önemli konulardan biride sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma programı, özel gereksinimli grupların özellikleri, eğitimlerine yönelik bilgi edinmesi ve mevcut bilgilerin de arttırması önemlidir.

Ülkemizdeki ilgili yasalar ve yönetmeni diğer öğretmenlere hangi görevleri yüklemiştir?

Ülkemizdeki ilgili yasalar ve yönetmelikler gereği öğretmenler sınıflarında ki her çocuğun gelişimini desteklemek özel gereksinimlerine göre programda uyarlamalar yapmak ve bununla ilgili gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.

Özel eğitim öğretmenlerinin milli eğitim Bakanlığının Özel eğitim hizmetleri Yönetmeliğinde de belirtilen görevleri nelerdir?

? Öğrencilerin eğitim performanslarını bey gerçekleştirmeleri gereken amaçları dikkate alarak bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasını katılır ve uygular. ? Ailenin ve yakın çevresinin öğrencinin gelişim sürecinde aktif rol almasını sağlamak için veli ile işbirliği yapar. ? Öğrencilerinin bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşme düzeyini kaydeder. ? Öğrencilerin destek eğitim hizmetlerinin sağlanmasında, sınıf ve kurum değiştirmesi gerekenlerin, özel ve yeterliliklerini uygun yönlendirilmesinde, görüşüne bildirerek rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kurulu ile işbirliği yapar.

Rehber öğretmenler rehberlik ve destek hizmetleri kapsamında hangi görevleri üstlenmektedirler?

Rehber öğretmenler rehberlik ve destek hizmetleri kapsamında: ? Özel ihtiyaçları olan ve farklı gelişim gösteren çocuğu olan anne babaları anlamak, ? Ailelerin ve çocukların karşılaştıkları sorunları belirlemek ? Herhangi bir yetersizlik veya farklılık durumunda kabul sürecine katkıda bulunmak ? Çocuğun özellikleri hakkında sınıf öğretmeni ile birlikte ailelere gerçekçi bilgiler aktarmak ? Çocuğa ve aileye duygusal açıdan destek olmak, yasal hakları konusunda bilgilendirmek ? Ailenin, çocuğun gelişiminin desteklenmesinde aktif rol oynamasına yönelik rehberlik yapmak ? Aile bireylerinin tutumu, kardeş ilişkileri ve çevre ile iletişimde olması sorunlar konusunda rehber olmak gibi görevleri istenmektedir.

Okul çağı çocuğu bulunan ailelerin çocuklarının okullarıyla ilgili dikkat etmeleri gereken noktalar nelerdir?

Okul çağı çocuk olan ailelerin okuldaki uygulamalara katılım göstermeleri gerekmektedir. Aileler okulda yapılan ve önceden bilgilendirilen aile toplantıları ve öğretmenlere düzenlenen veli toplantılarına katılmaya özen göstermelidirler. Aileler iletişim bilgilerini okula doğru bir şekilde iletmesi ve olası bir değişiklik de okul haberdar etmelidirler. Okuldan gönderilen yazılı notları kaybetmemeli ve bu notları okumaya özen göstermelidirler.

Toplumsallaşmanın çocuklar üzerindeki etkilerini nelerdir?

Toplumsallaşma insan gelişimindeki en önemli süreçlerden biridir çocukların toplumsal ve duygusal gelişimi, bilişsel ve motor gelişmeye paralel olarak gelişmektedir özellikle bilişsel gelişimdeki son araştırmalar çocukların değişik yaşlarda büyüme süreci içerisinde çevrelerindeki dünyayı farklı biçimde yorumladıklarını göstermektedir. Gelişimsel değerlendirme sonuçlarına göre tüm çocukların toplumsal kaynaklarla buluşması bireylerin ve ailelerin yaşamlarında önemli değişiklikler yaşanmasını sağlamaktadır.

Gelişimsel değerlendirme ve tanılamada sonuçların değerlendirilmesi nasıl bir yaklaşımla gerçekleştirilmelidir?

Gelişimsel değerlendirme ve tanılamada sonuçların değerlendirilmesi; çocuğun neleri yapıp neleri yapamadığına odaklanmak yerine, çocuğun hangi alanlarda desteklenmesi gerektiği şeklinde yorumlanmalıdır. Bu tür bir yaklaşım çocuğu rahatlatan bir yaklaşım olarak düşünülebilir. 

Yönlendirme süreci nedir?

Yönlendirme, özel gereksinimleri olan bireyin gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonucuna göre en az sınırlandırılmış eğitim ortamı ve özel eğitim hizmetine karar verilerek eğitim planı ve özel eğitim değerlendirme kurul raporu hazırlanmasını içeren bir süreçtir. Bu sürecin sonunda Özel Eğitim Değerlendirme Kurul Raporu düzenlenir. Yönlendirme kararı verilen birey için özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından eğitim planı da hazırlanır. Eğitim planı doğrultusunda bireyin devam ettiği okul veya kurumda Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) hazırlanarak uygulanır. 

Yerleştirme nedir?

Yerleştirme, Rehberlik Araştırma Merkezinde tanılaması yapılan ve özel eğitim değerlendirme kurulunca herhangi bir özel eğitim kurumuna yönlendirmesi yapılan çocukların uygun okula yerleştirilmesidir

Bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) nedir?

Bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP), öğrencilerin eğitim gereksinimlerini karşılamak için uygun eğitim ortamlarından ve destek hizmetlerden en üst düzeyde yararlanmasını öngören yazılı dokümandır. Yetersizliği olan öğrenciler için BEP geliştirebilmek için öğrencinin tanılanmış olması tek başına yetmemektedir.

Erken müdahale nedir?

Erken müdahale, özellikle doğumdan ilk iki yıla kadar olan dönemde çocukların bilgi ve becerilerinin gelişmesi amacıyla uzmanlar ile gelişimi risk altında olan ya da özel gereksinimli olan çocukların anne-babalarının iş birliği içinde çalışması anlamına gelmektedir.

Erken müdahale çalışmalarında hangi araçlar kullanılmaktadır?

Erken müdahale çalışmalarında gözlem raporları standardize testler, gelişimsel tanı ve değerlendirme araçları, akademik başarı testleri, ölçüt bağımlı testler, performans testleri, kullanılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilmiş olan ICF'nin genel amacı nedir?

Sağlığın birçok alanında kullanılmak üzere Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilmiş olan ICF, (International Classification of Functioning, Disability and Health) İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırmasıdır. Genel amacı; sağlık ve sağlıkla ilgili durumların tanımlanması için ortak, standart bir dil ve çerçeve oluşturmaktır.

Özel eğitim nedir?

Özel eğitim, özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile özel eğitim gerektiren bireylerin bireysel yeterliliklerine dayalı, gelişim özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitimi ifade etmektedir.

Ülkemizde gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonrasında özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim alabileceği okullar hangileridir?

Ülkemizde gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonrasında özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim alabileceği okullar şunlardır:

• Tam Zamanlı Kaynaştırma
• Destek Eğitim Odası/Kaynak Oda
• Yarı Zamanlı Kaynaştırma
• Özel Eğitim Sınıfı
• Gündüzlü Özel Eğitim Okulu
• Yatılı Özel Eğitim Okulu

Kaynak odada eğitim süreci nasıldır?

Kaynak odada eğitim, bireysel ya da küçük grup eğitimi olarak özel eğitim öğretmeni tarafından verilmektedir. Kaynak oda uygulamasında her ne kadar çocuk sınıf dışına çıkıyorsa da çocuğa verilecek destek, sınıfta verilen derse paralellik gösterecek ya da dersle ilgili eksiğini kapatacak nitelikte olmaktadır. Kaynak oda uygulamalarında bu konuya dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapılmaktadır.  Kaynak oda uygulamalarının amacına uygun hizmet verebilmesi için sınıf öğretmenlerinin ve kaynak oda öğretmenlerinin iş birliği içinde olması ve program planlamalarında karşılıklı görüş alışverişinde bulunmaları gerekmektedir.

Özel eğitim sınıfı uygulaması nasıl işlemektedir?

Özel eğitim sınıfı  tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla birlikte eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir.

Çocuk gelişimci kimdir? 

Çocuk gelişimci, üniversitelerin dört yıllık fakültelerinden lisans mezunu olan, 0-18 yaş arasındaki çocukların (normal gelişim, özel gereksinimli, risk grubu, korunmaya muhtaç, hastanede yatan) gelişimini değerlendiren, gelişim alanlarında (çocuğu
zihinsel, dil, motor, öz bakım, sosyal ve duygusal gelişim) izlem ve destek programları ile çocukların gelişim takibi ve değerlendirmesini yapan, aileyi programın bir parçası olarak gören ve ailelere danışmanlık yapan profesyonellerdir.

Çocuk gelişimciler aile odaklı çalışmalarda ne gibi roller üstlenmektedir?

Gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonucunun en önemli basamaklarından olan aile bilgilendirilmesi ve desteklenmesi konusunda çocuk gelişimcilere önemli görevler düşmektedir. Gelişim farklılığı olan bir çocuğun gereksinimleri aile üyelerinin yaşam biçimlerini, planlarını etkilemektedir. Aynı zamanda aileler duygusal olarak da çocuğun problemini kabullenmede bazı süreçler yaşamaktadırlar. Ayrıca çocuklarının değerlendirme ve tanılama aşamasında da akıllarında birçok soru oluşabilmektedir. Aynı şekilde gelişimsel değerlendirme ve tanılama sonrasında da ailelerin bu tür sorularının, meraklarının giderilmesi, uygun bilgilerin verilmesi çocuk için de uygun gelişimsel destek ortamlarının ve yerleştirme planının yapılması gerekmektedir. Tüm bu aşamalarda çocuk gelişimci süreçte destekleyici ve danışmanlık hizmeti veren önemli bir ekip üyesidir. Çocuk gelişimciler değerlendirme sonucunda özellikle bir yetersizlik durumu tespit edildiğinde öncelikle çocuğun gereksinimlerinin aileye aktarılması, ailenin gereksinimlerinin belirlenmesi ve bu gereksinimler doğrultusunda yapılması gerekenlerin planlanmasında aktif rol oynamaktadır. Verilen destek eğitim hizmetleri, ev destek eğitimi ve aile eğitimlerini de içermektedir. Yapılan değerlendirme ve tanılama sonucunda gerekli görüldüğünde çocuk gelişimciler bulundukları birimlerde aile eğitimleri de planlayabilmektedir. Burada çocuk gelişimciler aileye hem duygusal hem de sosyal açıdan destekler sunabilmektedir. Ayrıca ailelerin çocuğun gelişiminin desteklenmesinde uygun rol model olmaları konusunda danışmanlık yapmaktadır.

Doğal öğretim tekniklerinin uygulandığı bir eğitim süreci nasıldır?

Doğal öğretim tekniklerinin uygulandığı süreç, çocuk için hedeflenen amaçların model olma, genişletme, uyarlama yoluyla çocuğun günlük yaşantısında yer alan rutinler, geçişler, etkinlikler gibi doğal yaşantılarının içerisine yedirilerek çocuk için anlamlı öğrenme fırsatlarına dönüştürülmesi olarak tanımlanmaktadır.

Öğretimi çocukların özelliklerine uygun düzenlemek isteyen öğretmenlerin sınıfındaki özel ihtiyaçları olan çocuklar hangi öğretimsel uyarlamaları yapabilirler?

Öğretimi çocukların özelliklerine uygun düzenlemek isteyen öğretmenlerin sınıfındaki özel ihtiyaçları olan çocuklar hakkında diğer alan uzmanlarından ve ailelerden bilgiler edinmeli ve bu bilgileri dikkate alarak öğrenme çevresinde, öğretim sürecinde, yönetiminde ve işleyişinde gerekli uyarlamaları yapmalıdır. Bu uyarlamaların genel başlıkları fiziksel düzenlemeler, sürece ilişkin düzenlemeler, sınıf ortamı, öğretimsel uyarlamalar, işleyişe ilişkin düzenlemeler olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Özel eğitim öğretmenlerinin MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde belirtilen görevleri nelerdir?

Özel eğitim öğretmenleri MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde belirtildiği üzere aşağıda belirtilen görevleri yapmaktadır.

• Öğrencilerin eğitim performanslarını ve gerçekleştirmeleri gereken amaçları dikkate alarak bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasına katılır ve uygular.
• Ailenin ve yakın çevresinin öğrencinin gelişim sürecinde aktif rol almasını sağlamak için veli ile iş birliği yapar.
• Öğrencilerinin bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşme düzeyini kaydeder.
• Öğrencilerin destek eğitim hizmetlerinin sağlanmasında, sınıf ve kurum değiştirmesi gerekenlerin, özellik ve yeterliliklerine uygun yönlendirilmesinde, görüşünü bildirerek rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kurulu ile iş birliği yapar.

Rehberlik hizmetinin temel amaçları nelerdir?

Rehberlik hizmetinin temel amaçları çocuğun kendini tanımasına, gelişimine yardımcı olacak fırsatlarını, okul içi ve dışı eğitim olanaklarını, meslek seçimlerini, toplumun beklentilerini tanımasına, temel eğitimden başlayarak ilgi ve yeteneklerine uygun bir üst programı tanıyıp seçmesine, problem çözme gücünü geliştirmesine, doğru kararlar verebilmesine, ruhsal yönden sağlıklı ve topluma yararlı, kendini gerçekleştirmiş bir kişi olarak yetişmesine yardımcı olmak şeklinde açıklanabilir.

Aile değerlendirme sürecini oluşturan unsurlar nelerdir?

Aile değerlendirme sürecini oluşturan unsurlar zayıf ve güçlü yönlerin belirlenmesi, gelişim ve eğitim ihtiyaçları, doğal çevre ve ev ortamı hakkında bilgidir. 

Aile eğitim programları hangi şekillerde düzenlenebilmektedir?

Aile eğitim programları, ailelerin gereksinimlerine göre merkeze dayalı, eve dayalı hem eve hem merkeze dayalı düzenlenebilmektedir.

Olumlu davranışsal destek planı nedir?

Okullarda uygulanan olumlu davranışsal destek planı, hızla değişen ve çeşitlenen problem davranışları önleme ve azaltmada, toplumsal yaşama katılımı kolaylaştırmada yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu plan; etkinlik, yer, zaman ve bireyin sık sık karşılaştığı sosyal ortamların hepsine davranışsal destek sağlamayı amaçlamaktadır. Özellikle çoklu yetersizliklere sahip bireylerde uygulanacak bu program, problem davranışların sağaltımı konusunda ve toplumsal yaşama katılımı destekleyen çalışmalardan olması nedeniyle önem arz etmektedir. 

Uygulamalı davranış analizi nedir?

Uygulamalı davranış analizi, davranış analizi ilke ve süreçlerini kullanarak bireylere sosyal açıdan önemli olan davranışları kazandırmaya odaklı bir disiplindir. Uygulamalı davranış analizi ilkeleri özel eğitim, genel eğitim ve psikoloji, ekonomi gibi farklı disiplinlerde de kullanılmaktadır.