Çalışma Ekonomisi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ücret Teorileri Ve Ücret Farklılıkları

1. Soru

Geleneksel ücret teorileri başlığı altında 18. ve 19. Yüz yıl arasında klasik iktisatçıların oluşturdukları üç teori nelerdir?

Cevap

Geleneksel ücret teorileri başlığı altında 18. ve 19. Yüz yıl arasında klasik iktisatçıların oluşturdukları üç teori yer almaktadır. Bu teoriler;

  • Ücretlerin Tunç Kanunu
  • Ücret Fonu Teorisi
  • Artık Değer Teorisi

2. Soru

Liberal düşünürlerden Cantillon, Turgot ve Adam Smith'in ücretlerdeki uzun dönemli değişmeleri açıklamak amacıyla formüle ettikleri Ücretin Tunç Kanunu aslında ilk kez hangi iktisatçının hangi eserinde ileri sürülmüştür?

Cevap

Liberal düşünürlerden Cantillon, Turgot ve Adam Smith ücretlerdeki uzun dönemli değişmeleri açıklamak amacıyla formüle ettikleri Ücretin Tunç Kanunu aslında ilk kez David Ricardo’nun 1817 yılında yayınladığı ‘İktisat Politikası ve
Vergileme Prensipleri’ adlı eserinde ileri sürülmüştür.


3. Soru

"Malthus’a göre nüfus artışının ........... bir dizi izleyerek çoğalmasına karşılık, tarım ürünleri üretim artışının en iyimser tahminlerle ............. bir dizi temposu izleyecektir."

Yukarıdaki boşlukları tamamlayacak uygun ifadeyi yazınız.

Cevap

Malthus’a göre nüfus artışının geometrik bir dizi izleyerek çoğalmasına karşılık, tarım ürünleri üretim artışının en iyimser tahminlerle aritmetik bir dizi temposu izleyecektir.


4. Soru

Klasik ücret teorilerinden biri olan Ücretin Tunç Kanunu'na göre emeğin piyasa değeri nasıl hesaplanır?

Cevap

Emeğin piyasa değeri diğer mallarda olduğu gibi arz ve talebin kesişmesi ile ortaya çıkan fiyatıdır. Buna göre
emek kıt olduğu zaman ücret yüksek, bol olduğu zaman ise düşük olacaktır.


5. Soru

Klasik iktisatçılara göre doğal ücret düzeyinde uzun dönem emek arz eğrisinin esneklik değeri nedir?

Cevap

Klasik iktisatçılara göre uzun dönem emek arz eğrisi doğal ücret düzeyinde sonsuz esneklikte bir eğridir.


6. Soru

Ücret Fonu Teorisi ve Doğal Ücret Teorisi hangi iktisadi düşünce (yasalarına) temellerine dayanmaktadır?

Cevap

Ücret Fonu Teorisi ve Doğal Ücret Teorisi, Malthus’un Nüfus Teorisine ve Azalan Verimler Yasasına dayanır.


7. Soru

J.S.Mill’e göre işverenler tarafından yaratılan ücret fonu nasıl oluşturulmaktadır?

Cevap

J.S.Mill’e göre işverenler sermayelerinin belli ve kendilerince bilinen bir kısmını çalıştıracakları işçilerin ücretlerini ödemek için önceden avans şeklinde ayırırlar. Tek tek işverenlerin ayırdıkları bu avanslar ücret fonunu oluşturur.


8. Soru

John Stuart Mill tarafından geliştirilen Ücret Fonu Teorisi'ne göre emek talebini belirleyen temel unsur nedir?

Cevap

John Stuart Mill tarafından geliştirilen Ücret Fonu Teorisi'ne göre emek talebini belirleyen unsur işverenlerin emeği satın almak için ayırdıkları fonun miktarıdır. 


9. Soru

Doğal ücret teorisine eleştiri amaçlı oluşturulan ve klasik iktisat ekolü ile aynı varsayımlardan hareket eden 'Artık Değer Teorisi' hangi iktisatçı tarafından geliştirilmiştir?

Cevap

Karl Marx’ın formüle ettiği ‘Artık Değer Teorisi’ doğal ücret teorisine eleştiri amaçlı olmakla birlikte, klasik iktisat ekolü
ile aynı varsayımlardan hareket etmiştir.


10. Soru

Karl Marx'ın Artık Değer Teorisi'ne göre işverenin artık değeri artıran iki unsur nelerdir?

Cevap

Artık Değer Teorisi'ne göre artık değeri iki şey arttırır. Bunlardan birincisi çalışma sürelerinin uzamasıdır. İkincisi
ise işgücünün veriminin artmasıdır.


11. Soru

Pazarlık Gücü Teorisi'ne göre işverenin ödemeye istekli olabileceği en yüksek ücret hangi faktörlere bağlı olarak değişmektedir?

Cevap

Pazarlık Gücü Teorisi'ne göre işverenin ödemeye istekli olabileceği en yüksek ücret temelde işletmenin kazanç düzeyine, rekabet gücüne, ücret (ve dolayısıyla maliyet) artışlarının neden olabileceği satış kaybının büyüklüğüne bağlıdır.


12. Soru

Marjinal Verim Teorisi emek talebi açısından Ücret Fonu Teorisi ile benzerlikler taşır. Ancak bu iki teorinin farklılaştığı varsayımlar mevcuttur, söz konusu varsayımlar nelerdir?

Cevap

Marjinal Verim Teorisi emek talebi açısından Ücret Fonu Teorisi ile benzerlikler taşır. Bu teoride de emek talebi işverenlerin ücretlere harcanılmak üzere elde tuttukları sermaye miktarı ile ilişkilendirilmiştir. Ancak Ücret Fonu Teorisinden farklı olarak bu miktar üretim faaliyetlerinden elde edilen gelirin sabit bir oranı
olarak kabul edilmemiştir. 


13. Soru

Telafi edici ücret farklılıklarının uygulanmada getirdiği iki temel yarar fonksiyonu nelerdir?

Cevap

Telafi edici ücret farklılıklarının uygulamada iki yararlı fonksiyonu vardır. Birincisi istenmeyen işlerde gönüllü çalışmayı teşvik etmek, ikincisi ise kötü koşullarda çalışmayı kabul eden kişileri ödüllendirerek ücret sistemini daha adil hale getirmektir.


14. Soru

Telafi edici ücret farklılığı (TEÜF) uygulamasının temel nedenleri nelerdir? 

Cevap

Telafi edici ücret farklılığı (TEÜF) uygulamasının çeşitli nedenleri vardır. Ölüm ve yaralanma riski bu nedenlerin başında gelir. TEÜF uygulamasını gerektiren nedenlerden biri de ‘gelir düzenliliği’ dir. ‘İşin Statüsü’ TEÜF’ nı gerektirebilen bir başka nedendir. Son olarak ‘ücret artış ihtimali’ ile ‘yan ödemeler’in de TEÜF nedeni olabileceğini belirtmek gerekir.


15. Soru

Katmanlı Emek Piyasaları Teorisi'nin bir versiyonu olan ‘İkili Emek Piyasaları’ görüşünde yer alan ikincil sektörün temel özellikleri nelerdir?

Cevap

Katmanlı Emek Piyasaları Teorisi'nin bir versiyonu olan ‘İkili Emek Piyasaları’ görüşünde yer alan ikincil sektör genelde ortalama verimliliğin ve ücretlerin düşük olduğı, çalışma koşullarının kötü, yan ödemelerin zayıf ve ilerleme imkânlarının kısıtlı olduğu işleri barındırır.


16. Soru

Emek piyasalarında gözlenen ücret farklılıklarının açıklayan teorilerden biri olan Katmanlı Emek Piyasaları Teorisi hangi iktisat ekolü tarafından geliştirilmiştir?

Cevap

Emek piyasalarında gözlenen ücret farklılıklarının açıklayan nedenlerinden biri de Kurumsal iktisatçıların formüle ettikleri Katmanlı Emek Piyasaları Teorisi (KEPT)’ dir


17. Soru

Emek piyasalarında ayrımcılık kategorilerinden olan istihdam ayrımının temel özelliği nedir?

Cevap

Emek piyasalarında ayrımcılık kategorilerinden olan istihdam ayrımına göre bir işveren belirli demografik gruba mensup işçilerden hoşlanmıyorsa kârlı da olsa onları istihdam etmeyebilecektir.


18. Soru

"Göçün psikolojik maliyeti göç edilen mesafe ile ........ orantılıdır." 

Yukarıdaki boşluğu tamamlayacak en uygun ifade nedir?

Cevap

Emek göçünün belkide en önemli maliyet kalemlerinden biri psikolojik olanıdır. Göç kişinin aşina olduğu yeri terk etmesi anlamına gelir. Yeni bir düzene ayak uydurmak, arkadaş ve aile çevresinden uzak kalmak psikolojik anlamda zor bir olaydır. Göçün psikolojik maliyeti göç edilen mesafe ile doğru orantılıdır.


19. Soru

Emek göçünün doğrudan maliyetlerine örnek olarak verilebilecek maliyetler hangileridir?

Cevap

Emek göçünün ‘doğrudan’, ‘dolaylı’ ve ‘psikolojik’ olmak üzere üç tür maliyeti vardır. Doğrudan maliyetler taşınma nedeniyle bireyin parasal olarak yaptığı yaptığı harcamalardır. Evi taşıması için taşıyıcılara ve nakliye şirketlerine yapılan ödemeler, yeni taşınılan yerde ev kiralama veya satın alma nedeniyle yapılan harcamalar buna örnek olarak gösterilebilir.


20. Soru

İş aramanın dolaylı (fırsat) maliyeti nedir? Açıklayınız.

Cevap

İş aramanın dolaylı (fırsat) maliyeti iş arama esnasında piyasada çalışamamak nedeniyle kaybedilen gelirdir. Bu maliyet işsizler için daha düşükken çalıştığı halde daha iyi iş arayanlarda daha yüksektir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi