Uluslararası Sosyal Politika Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uluslararası Sosyal Politika ve Uluslararası Çalışma Normlarına İlişkin Genel Bilgi ve Tanımlar

1. Soru

Dar anlamıyla sosyal politikayı nasıl tanımlarsınız?

Cevap

Sosyal politika; dar anlamıyla, sanayileşme sonrası kötü çalışma koşulları ve yoksulluk içerisinde çalışan emek ve sermaye sahipleri arasındaki eşitsizlik ve kavgayı sona erdirerek ekonomik ve sosyal hayatta düzenin oluşturulmasına yönelik politikalar bütünü olarak tanımlanabilir.


2. Soru

Dar anlamıyla sosyal politika ne tür önlemlerden oluşmaktadır?

Cevap

Dar anlamda sosyal politika, işçi sınıfının işverenle olan ilişkilerinden doğan ücret, çalışma süresi ve iş güvenliği gibi konulara ilişkin sorunlara çözüm arayışında bulunan önlemlerden oluşmaktadır.


3. Soru

Sosyal politikayı daha geniş açıdan ele aldığımızda nasıl tanımlarız?

Cevap

Sosyal politikayı daha geniş açıdan ele alan tanımlamaya göre, sosyal bütünlüğü parçalama eğilimi gösteren zıtlıkların, gerginliklerin ve çatışmaların barışçı ve toplumdaki farklı tarafların ortaklaşa kabul edeceği yollarla çözümlenmesine yönelik politikalar bütünü olarak tanımlamak mümkündür.


4. Soru

Sosyal politika hangi olaydan itibaren geniş anlamıyla ele alınmaya başlanmıştır?

Cevap

Sosyal politika 19. yüzyılda dar anlamda ele alınırken; II. Dünya Savaşı’ndan sonraki dönemde ise geniş anlamıyla ele alınmaya başlamıştır.


5. Soru

Genel anlamıyla sosyal politikayı nasıl tanımlarsınız?

Cevap

Genel anlamıyla sosyal politika, toplumda ekonomik yönden güçsüz, bağımlı çalışan ve özel olarak bakım, gözetim gereksinimi duyan kesimlerin korunmalarını öngören kamusal politikalar kaynağıdır. Başka bir açıdan sosyal politikayı devletlerin insan gücünün korunması ve geliştirilmesine yönelik olarak aldıkları kararlar ve sürdürdükleri uygulamalar olarak tanımlamak da mümkündür.


6. Soru

Ulusal sosyal politikaların belirlenmesinde toplumların hangi özellikleri etkili olmaktadır?

Cevap

Toplumun demografik yapısı, hukuk düzeni ile gelenek ve görenekler ulusal sosyal politikaların belirlenmesinde etkili olmaktadır.


7. Soru

Ulusal sosyal politikaların uluslararası nitelik kazanmasında neler etkili olmuştur?

Cevap

Ulusal sosyal politikaların uluslararası nitelik kazanmasında sadece uluslararası piyasada rekabet edebilirlik değil; barışın devamlılığına katkıda bulunma, ekonomik gelişmede sosyal ve insani amaçları dikkate alma gibi nedenler de etkili olmuştur.


8. Soru

Uluslararası sosyal politikanın doğuş gerekçeleri nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın doğuşunda temel belirleyici unsurun rekabet eşitsizliğini önlemek isteği olduğunu söylemek mümkündür. Sonrasında ise, işçi sınıfının uluslararası sosyal politika düşüncesine desteği uluslararası sosyal politikanın gelişiminde etkili olmuştur. Uluslararası sosyal politikanın doğuşunda etkili olan bir diğer gerekçe ise, daha çok insani ve manevi bir nitelik taşımaktadır. Sosyal politikanın uluslararasılaşmasının bir diğer gerekçesini, olumsuz çalışma ve yaşam koşullarını ortak düzeyde paylaşan çalışanların dayanışma duygusu olarak belirtmek mümkündür.


9. Soru

Uluslararası sosyal politikayı nasıl tanımlayabilirsiniz?

Cevap

Uluslararası sosyal politika, Ekonomik ve toplumsal bakımdan gereksinmesi olan kişi ve kümeleri korumak, piyasa ekonomisi kurallarının doğurduğu ve küreselleşmenin derinleştirdiği uluslararası barışı tehdit eden eşitsizlik, eğretilik ve güvencesizlikleri azaltmak ve ortadan kaldırmak amacıyla sosyal politikanın uluslararası yanlarını ve bunların oluşturdukları kuruluşları; bu kuruluşlar aracılığıyla ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde izlenmesi gereken politikaları bu politikaların içereceği önlemleri ve bu önlemlerin uygulamaya konulması ile denetimini inceleyen bilim dalı olarak tanımlanmaktadır.


10. Soru

Uluslararası sosyal politikaların amaçları nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikaların amaçları genel olarak beş başlık altında toplanır. Bunlar; uluslararası piyasada rekabet koşullarında eşitlik sağlamak, barışın devamlılığına katkıda bulunmak, sosyal adaleti sağlamak, ekonomik gelişmede sosyal ve insani amaçları dikkate almak ve uluslararası harekete öncülük etmek olarak sıralanabilir.


11. Soru

19. ve 20. yüzyıllarda, uluslararası sosyal politikaların temel amacı nedir?

Cevap

19. ve 20. yüzyıllarda, uluslararası sosyal politikaların temel amacını rekabet koşullarında uluslararası piyasada eşitlik sağlamak oluşturmuştur.


12. Soru

Sosyal politika alanında uluslararası standartların oluşturulmasının önem kazanmasının sebebi nedir?

Cevap

I. Dünya Savaşı yıllarında sosyal alandaki adaletsizliklerin dünya barışına zarar vereceği ve dünya barışının devamlılığının sağlanmasının ancak sosyal alandaki adaletin sağlanmasıyla mümkün olabileceği görüşü, sosyal politika alanında uluslararası standartların oluşturulmasında önem kazanmaya başlamıştır.


13. Soru

Sosyal adaleti sağlama düşüncesi ilkesi ne zaman gündeme getirilmiştir?

Cevap

Sosyal adaleti sağlama düşüncesi ilke olarak Versay Barış Görüşmeleri sırasında gündeme getirilmiş, sonrasında ise Filadelfiya Bildirgesiyle sosyal adalet, geniş anlamda, tüm insanlığın refahını sağlamak şeklinde tanımlanmıştır.


14. Soru

Sosyal politikanın ilk oluşumu nasıl başlamıştır?

Cevap

Sosyal politikanın ilk oluşumlarını 19. yüzyılın ilk yarısındaki İngiltere’de bulmak mümkündür. İngiltere’de çok fazla sayıda işçinin çalıştığı bir dokuma fabrikasına sahip olan Robert Owen sosyal politikaların ilk örneklerini kendi fabrikasında uygulamıştır. Owen, yasal anlamda hiçbir zorunluluğu olmamasına rağmen kendi fabrikasında çalışan işçilerin çalışma koşullarını olumlu yönde etkileyecek düzenlemelerde bulunmuştur. Ancak ulusal düzeydeki düzenlemelerin yeterli olmayacağı düşüncesi ve sanayileşmiş ülkelerin aralarındaki rekabet nedeniyle etkin bir sosyal politikanın ancak uluslararası düzeyde olması Owen’ı uluslararası sosyal politika kuralları oluşturma yolunda harekete geçirmiştir.


15. Soru

Owen’ın uluslararası sosyal politika kuralları oluşturma çabaları nasıl sonuçlanmıştır?

Cevap

Owen’ın girişimlerinin o dönem İngiltere yönetiminin inanç ve hedeflerinden uzak olması, başvurunun hükümet tarafından olumsuz ve gereksiz olarak değerlendirilmesine neden olmuştur.


16. Soru

Uluslararası sosyal politika alanında ilk hareketlenme ne zaman başlamıştır?

Cevap

Uluslararası sosyal politika alanındaki ilk hareketlenme 19. yüzyılın ortalarından sonra hız kazanmaya başlamıştır. İngiltere başta olmak üzere, dünya ülkelerinde liberal düşünce sisteminin yerini insancılığın ve sosyalist düşüncenin almaya başlaması toplumsal sorunlara duyarlılığın artmasını da beraberinde getirmiştir. Bu tarihten sonra başta İngiltere olmak üzere, İsviçre, Fransa ve Almanya’da da çalışanların sıkıntıları üniversite ve hükümet düzeyinde tartışılmaya başlanmıştır.


17. Soru

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda ve yürütümünde etkili olan evrensel örgütler nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda ve yürütümünde etkili olan evrensel örgütleri Uluslararası Çalışma Örgütü-UÇÖ (International Labor OrganizationILO) ile Birleşmiş Milletler ve bağlı örgütler olarak belirtmek mümkündür.


18. Soru

Uluslararası sosyal politika alanındaki temel kaynaklar kim tarafından hazırlanmıştır ve nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politika alanındaki temel kaynakların önemli bir bölümü UÇÖ tarafından hazırlanmıştır. Temel kaynaklardan ilki UÇÖ Anayasası’nın Başlangıç ile Filadelfiya Bildirgesi’nin Genel İlkeler bölümlerinde yer alan ilkelerdir. Örgütün önemli bir diğer belgesi ise, Çalışmaya İlişkin Temel Haklar ve İlkeler Bildirgesi’dir. UÇÖ Anayasası’nın Başlangıç bölümü ile Filadelfiya Bildirgesi’nin Genel İlkeler bölümünde yer alan ilkeler çerçevesinde örgütün amacı bazı başlıklar altında toplanmaktadır.


19. Soru

UÇÖ’nün amaçları nelerdir?

Cevap

Örgütün amacı bazı başlıklar altında toplanmaktadır. Bunlardan ilki, evrensel ve sürekli bir barışın ancak sosyal adalet temeli üzerine kurulabileceğidir. İkinci amaç ise, adaletsizlik, sefalet ve ayırımcılığa dayalı çalışma koşullarının düzeltilmesi olarak belirlenmiştir. Uluslararası rekabetin sosyal sonuçlarından duyulan kaygının azaltılması da üçüncü amaç olarak belirtilmektedir.


20. Soru

Örgütün belirlenen amaçları çerçevesinde ne tür konularda kararlar alınmıştır?

Cevap

Belirlenen amaçlar çerçevesinde çalışma koşullarının, çalışma sürelerinin düzenlenmesi, işsizlikle mücadele edilmesi, çalışanların ve bakmakla yükümlü oldukları aile üyelerinin sosyal güvencelerinin sağlanması, gelir adaletinin ve eşit ücret uygulamasının sağlanması ve sendikal haklar gibi çalışma hayatına ilişkin hemen hemen tüm konularda bazı kararlar alınmıştır.


21. Soru

Birleşmiş Milletler (BM) ne zaman kurulmuştur, amaçları nelerdir?

Cevap

1945 yılında kurulan Birleşmiş Milletler ’in amaçları; uluslararası barış ve güvenliği korumak, hak eşitliği ve hakların kendi geleceğini belirleme ilkelerine saygı göstererek uluslararası dostça ilişkiler geliştirmek, uluslararası ekonomik, sosyal, kültürel, insani sorunların çözümünde işbirliği yapmak ve temel insan hak ve özgürlüklerine karşı saygıyı teşvik etmek, bu ortak çıkarların elde edilmesinde uluslararasında uyum sağlayıcı örgüt olmak olarak belirtilmektedir.


22. Soru

Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen belgelerden belli başlıcaları nelerdir ve önemi nedir?

Cevap

Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen belgelerden belli başlıcaları İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi ve Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi’dir. İnsan hakları ile ekonomik ve sosyal hakların evrensel ilkelerini belirlemek, çağdaş uygarlığın ortak değerlerini yansıtmak, diğer örgütlerin oluşturduğu standartlara esin kaynağı oluşturmak ve uluslararası düzenlemeleri birbirine yaklaştırmak için kabul edilen bu belgeler büyük bir öneme sahiptir.


23. Soru

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda rol oynayan bölgesel örgütler nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda rol oynayan bölgesel örgütler, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği’dir.


24. Soru

Avrupa Konseyi nedir, ne zaman kurulmuştur ve sosyal politika ile ilgili belgeleri nelerdir?

Cevap

Avrupa Konseyi, Batı Avrupa’nın en eski hükümetler arası işbirliği örgütüdür. 5 Mayıs 1949 yılında kurulan örgütün sosyal politika ile ilgili temel belgeleri Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Sosyal Şartı’dır.


25. Soru

Avrupa Konseyi üyelerinin İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde yer alan hakları topluca güvence altına almak için üzerinde anlaştıkları ilk düzenleme nedir, ne zaman kabul edilmiş ve yürürlüğe girmiştir?

Cevap

Avrupa Konseyi üyelerinin İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde yer alan hakları topluca güvence altına almak için üzerinde anlaştıkları ilk düzenleme İnsan Hakları ve Özgürlüklerinin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi (AİHS)dir. Sözleşme 4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da imzalanmış ve 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiştir.


26. Soru

AİHS’nin amacı nedir, bu sözleşmeyi ne izlemiştir?

Cevap

Sözleşmenin amacı, demokratik rejimlerin devam ettirilmesi açısından gerekli olan asgari hak ve özgürlükleri güvenceye almak ve insan hakları alanını zamanla genişletmektir. Bu amaçla AİHS daha çok sivil ve politik hakların korunmasına öncelik vermiştir. Bu sözleşmeyi Avrupa Sosyal Şartı izlemiştir.


27. Soru

Avrupa Konseyi’nin amacı nedir?

Cevap

Avrupa Konseyi’nin amacı, Avrupa Devletleri arasında bireysel özgürlüklerin, siyasi serbestliğin ve hukuk düzeninin korunmasında birliktelik sağlamaktır.


28. Soru

Avrupa Birliği nedir, neyi amaçlamaktadır?

Cevap

Avrupa Birliği, 27 üye ülkeden oluşan ve toprakları çoğunlukla Avrupa kıtasında yer alan ekonomik ve siyasi bir örgütlenmedir. 1992 yılında Maastricht Anlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle Avrupa Ekonomik Topluluğu’na yeni görev ve sorumlulukların verilmesi, Topluluğun Birlik haline dönüşmesinde etkili olmuştur. Avrupa Birliği, tüm üye ülkeleri ilgilendiren standart yasalar aracılığıyla insan, mal, hizmet ve sermaye dolaşımı serbestliğini kapsayan bir ortak pazar geliştirmiştir. Birlik, üye olan ülkelerde çalışanların hayat ve çalışma koşullarını iyileştirip, işçi ve işveren örgütleri arasında sosyal diyaloğun gelişmesini sağlayarak Birliğe üye ülkelerin sosyal politika düzenlemeleri arasında bir uyum sağlamayı amaçlamaktadır.


29. Soru

Uluslararası sosyal politikanın gelişmesinde etkili olan nedenler nelerdir?

Cevap

Genel olarak, uluslararası sosyal politikanın gelişmesinde etkili olan nedenleri; uluslararası rekabet, siyasal yakınlaşma veya bütünleşmeye ihtiyaç duyulması, insani nedenler, meslek bilincinin oluşmasının yarattığı uluslararası dayanışma ihtiyacı, sosyo-politik önlemler arasındaki farklılıkların kaldırılması ihtiyacı olarak sıralamak mümkündür.


30. Soru

Uluslararası piyasada rekabet koşullarında eşitlik sağlama neden önemlidir?

Cevap

Ulusal sosyal politika ile sosyal bakımdan zayıf olan grupların kendi ülke sınırları içerisinde korunması sadece o ülkede yoksulluğun veya sefaletin önlenmesine ve sosyal barışın sağlanmasına yardımcı olacaktır. Ancak, alınan ya da uygulanan tüm bu sosyal politika önlemlerinin bir de gözle görülmeyen bir maliyet yönü vardır. Tüm bu önlemlerin alınması üretim maliyetinde artışa neden olmakta; bu artış da ürün ve hizmetlerin satış fiyatlarının artması yönünde baskı uygulamaktadır. Bu nedenle sosyal politika alanında belirli ilkelere sahip olan bir ülke, bu tür ilkeleri benimsemeyen ülkelerle uluslararası ekonomik piyasada rekabet edemez konuma gelecektir. Ulusal sosyal politika önlemleri için harcama yapılması, harcama yapan ülkeler için bir yük ve rekabet eşitsizliği yaratacağından söz konusu önlemlerin uluslararası düzeyde kabul görmesinin ve uygulanmasının sağlanması gerekmektedir.


31. Soru

Uluslararası piyasada siyasal yakınlaşma ve sosyal bütünleşmeye ihtiyaç duyulması neden önemlidir?

Cevap

20. yüzyılın başlarında yaşanan dünya savaşları ülkeleri ortak işbirliği ve savunma amaçlı uluslararası örgütlerin çatıları altında birleşmeye yöneltmiştir. Bunun nedeni uluslararası ekonomik ve siyasi bütünleşmenin ancak, sosyal bütünleşmenin gerçekleşmesiyle sağlanabileceğidir. Bu yaklaşımın sonucunda da devletlerin sosyal yapıları ve hukuki düzenleri arasındaki farklılıkların azaltılarak ortadan kaldırılmasına yönelik çabalar hız kazanmıştır.


32. Soru

Uluslararası piyasada mesleki dayanışmaya ihtiyaç duyma neden önemlidir?

Cevap

İşçi sınıfı önceleri, rekabet eşitsizliğini önlemek amacıyla gündeme getirilen uluslararası sosyal politika düşüncesini kabul etmemiştir. Ancak, ücret karşılığı bağımlı olarak çalışanların sayısının giderek artış göstermesi, olumsuz çalışma koşulları ve düşük ücret düzeyleri işçi sınıfı arasında güçlü bir dayanışmayı ve işçilerin haklarını örgütlenerek uluslararası düzeyde savunma bilincinin oluşmasını da beraberinde getirmiştir. Bu gelişme ise uluslararası sosyal politikanın gelişmesinde en önemli etken olmuştur. Uluslararası meslek kuruluşlarının kurulmasıyla güçlenen meslek bilinci, uluslararası ortak sosyal politika önlemlerinin alınmasını ve ülkelerin ortak bir yaklaşımla söz konusu önlemleri uygulamaya geçirmesini hızlandırmıştır.


33. Soru

Uluslararası piyasada, uygulanan sosyo-politik önlemler arasındaki farklılıkları giderme neden önemlidir?

Cevap

Sanayi Devrimi’nin yaşandığı dönemlerdeki ağır ve tehlikeli yaşam ve çalışma koşulları kamuoyunun dikkatini yoğun olarak çekmiş ve sosyal sorunların ekonomik sorunların dışında tutulamayacağı vurgulanmaya başlanmıştır. Toplumsal yapılanma içerisinde güçlü konumda bulunan sermaye sahiplerine karşılık güçsüz tarafı oluşturan işçi sınıfının istismarının önüne geçebilme düşüncesi kamuoyunda tartışılmaya başlanmış ve bu kötü gidişin önüne geçilmeye çalışılmıştır. Tüm bu gelişmeler devletleri bu yolda ulusal seviyede önlem alma zorunluluğu içerisinde bırakmıştır. Ancak önlemlerin ulusal düzeyde olması sadece ülke içindeki karmaşayı önleyecektir, bu nedenle tüm bu girişim ve düzenlemelerin uluslararası alanda alınacak önlemlerle desteklenmesi önem kazanmaktadır. Bu noktada uluslararası normların (sözleşme ve tavsiye kararları) ülkeler tarafından onaylanması, her ülkede aynı normların uygulanmasını sağlayacaktır


34. Soru

Uluslararası piyasada emeğin ve sermayenin uluslararası hareketliliğini sağlama neden önemlidir?

Cevap

Ülkeler arasında ekonomik ve sosyal yaşama dayalı rekabetin giderek hızlanmaya başlaması emeğin ve sermayenin hareketliliğini de beraberinde getirmiştir. Emeğin, daha iyi çalışma koşulları ve daha yüksek ücret imkânı sağlayan ülkelere göç etme isteği ile sermaye sahiplerinin daha az maliyetle daha yüksek üretim yapabilme isteği emek ve sermaye hareketliliğinde de uluslararası standartların oluşturulması gereğini yaratmıştır. Uluslararası standartlar ile ülkeler arasında çalışma yaşamına ilişkin düzenlemelerin birbirine yakınlaşması hem emeğin hem de sermayenin (mal ve hizmetlerin) hareketliliğini kolaylaştırmaktadır.


35. Soru

Uluslararası çalışma normları gerçek anlamda neyi öngörmektedir?

Cevap

Literatürde uluslararası çalışma normları gerçek anlamda; istihdam seviyesinin ve çalışma kalitesinin yükseltilmesi, çalışanın konumundan ve durumundan memnun olması ile sağlıklı ve mutlu olmasını öngörmektedir. Normatif görüşe göre uluslararası çalışma normları, işçilerin ve işverenlerin örgütlerini kurma hakları ve toplu sözleşme yapma yetkileri ile ilgili olarak bazı şartlar, en düşük ücret, haftalık en fazla çalışma süresi gibi çalışma koşullarına ilişkin konularda da bazı kurallar belirlemektedir.


36. Soru

Uluslararası sözleşmelerin hazırlamasında ve kabulünde ne tür kriterler söz konusudur?

Cevap

UÇÖ sözleşmeleri, hem hazırlanma ile kabul usul ve yöntemleri bakımından hem de üye devletler tarafından sözleşmelerin onaylanması ve uygulamaya konulmasında belirlenen ilkeler bakımından önemlidir. Uluslararası sözleşmeler kurumsal bir çerçevede hazırlanmakta ve kabul edilmektedir. Ayrıca uluslararası sözleşmelerin kabulü için 2/3 oy çokluğu gerekmektedir. Uluslararası çalışma sözleşmelerinin kabulünde üye ülke temsilcileri eşit oy hakkına sahiptir. Oylamada herhangi bir çekinim konulması konusunda açık bir yasal düzenleme bulunmaması durumunda üye ülkeler sözleşmeyi bir bütün olarak onaylamak ve uygulamaya koymakla yükümlüdürler.


37. Soru

1919 ve 2011 yılları arasında kabul edilen sözleşme ve tavsiye kararlarının konularını nasıl sıralayabiliriz?

Cevap

Uluslararası sosyal politika alanında, 1919 ve 2011 yılları arası dönemde 189 sözleşme kabul edilmiştir. Onaylanan sözleşme ve tavsiye kararlarının kapsadığı konuları; dernek kurma özgürlüğünü gerçekleştirme, zorunlu çalışma yasaları, istihdam alanlarındaki ayrıcalıkların kaldırılması, çalışma yönetimi, endüstriyel ilişkiler, istihdam politikası, çalışma koşulları, sosyal güvenlik, iş güvenliği ve sağlığı, kadınların istihdamı, çocukların istihdamı, göçmen işçilerin istihdamı ve gemi adamlarının istihdamı vb. olarak sıralamak mümkündür.


38. Soru

Türk hukukunda uluslararası anlaşmaların yapılması,, onaylanması ve yayımlanması konusunu düzenleyen yasalar nelerdir ve ne zaman yürürlüğe girmişlerdir?

Cevap

Türk hukukunda uluslararası anlaşmaların yapılması, onaylanması ve yayımlanması konusunu düzenleyen iki önemli yasa bulunmaktadır. Bunlardan ilki, Milletlerarası Anlaşmaların Yapılması Yürürlüğü ve Yayınlanması ile Bazı Anlaşmaların Yapılması için Bakanlar Kuruluna Yetki Verilmesi Hakkındaki Kanun dur. Diğer yasal düzenleme ise, Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun dur. İlk yasa 1963 yılında; ikinci yasa ise 1969 yılında yürürlüğe girmiştir. Her iki yasa birbirini tamamlamakla birlikte, Türkiye’nin uluslararası sözleşmeleri onaylama mekanizmalarını da açıkça belirtmektedir.


39. Soru

Uluslararası normların doğrudan uygulanabilir nitelikte olması için ne gibi koşullar aranmaktadır?

Cevap

Uluslararası normların doğrudan uygulanabilir nitelikte olması için tarafların amaçları, sözleşmenin içerdiği kuralların konusu ve sözleşme maddelerinin yazılış biçimi de önem taşımaktadır. Ayrıca uluslararası normların iç hukukta doğrudan uygulanabilmesi için açık, ayrıntılı ve kesin olması gerekmektedir. Uluslararası normların iç hukuk üzerinde doğrudan uygulanabilirliği için tüm bu koşulların dışında belki de olması gereken en önemli koşul ulusal hukuk düzeninin buna uygun olması koşuludur.


40. Soru

. Uluslararası normların iç hukuk üzerindeki etkisinin Türkiye açısından değerlendirmesini yaparken anayasamızın hangi maddesi dikkate alınmalıdır?

Cevap

Uluslararası normların iç hukuk üzerindeki etkisinin Türkiye açısından değerlendirmesini Anayasamızın 90. maddesi üzerinden yapmak gerekir.


41. Soru

Sosyal politikayı; dar anlamıyla nasıl tanımlarız?

Cevap

Sosyal Politika dersinizde de ifade edildiği gibi, sosyal politikayı; dar anlamıyla, “sanayileşme sonrası kötü çalışma koşulları ve yoksulluk içerisinde çalışan emek ve sermaye sahipleri arasındaki eşitsizlik ve kavgayı sona erdirerek ekonomik ve sosyal hayatta düzenin oluşturulmasına yönelik politikalar bütünü” olarak tanımlamak mümkündür (Tokol ve Alper, 2011: 3).


42. Soru

Sosyal politikayı daha geniş açıdan ele alan tanımlama nedir?

Cevap

Sosyal politikayı daha geniş açıdan ele alan tanımlamaya göre, “sosyal bütünlüğü parçalama eğilimi gösteren zıtlıkların, gerginliklerin ve çatışmaların barışçı ve toplumdaki farklı tarafların ortaklaşa kabul edeceği yollarla çözümlenmesine yönelik politikalar bütünü”nü sosyal politika olarak tanımlamak mümkündür (Tokol ve Alper, 2011: 3).


43. Soru

Sosyal politika tarih içinde nasıl ele alınmıştır?

Cevap

Sosyal politika 19. yüzyılda dar anlamda ele alınırken; II. Dünya Savaşı’ndan sonraki dönemde ise geniş anlamıyla ele alınmaya başlamıştır.


44. Soru

Genel anlamıyla sosyal politika nasıl tanımlanır?

Cevap

Dar ve geniş anlamda sosyal politika tanımlamaları çerçevesinde genel anlamıyla sosyal politika, “toplumda ekonomik yönden güçsüz, bağımlı çalışan ve özel olarak bakım, gözetim gereksinimi duyan kesimlerin korunmalarını öngören kamusal politikalar kaynağıdır”.


45. Soru

Başka bir açıdan sosyal politikayı nasıl tanımlarız?

Cevap

Başka bir açıdan sosyal politikayı “devletlerin insan gücünün korunması ve geliştirilmesine yönelik olarak aldıkları kararlar ve sürdürdükleri uygulamalar” olarak tanmlamak da mümkündür (Altan, 2010: 85)


46. Soru

Hem dar anlamda hem de geniş anlamda sosyal politika tanımlamalarının nasıl yapıldığını söyleyebiliriz?

Cevap

Hem dar anlamda hem de geniş anlamda sosyal politika tanımlamalarının ulusal gereksinimler dikkate alınarak yapıldığını söylemek yanlış olmayacaktır.


47. Soru

Uluslararası sosyal politikanın temel amacı nedir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın temel amacı sosyal politikaya ilişkin normların oluşturulması ve bunlara uluslararası düzeyde işlerlik kazandırılmasıdır.


48. Soru

Uluslararası sosyal politikaların amaçları genel olarak kaç başlık altında toplanır?

Cevap

Çok çeşitli olması ve zaman içerisinde önem düzeylerinin değişmesiyle birlikte, uluslararası sosyal politikaların amaçları genel olarak beş başlık altında toplanır. Bunlar; uluslararası piyasada rekabet koşullarında eşitlik sağlamak, barışın devamlılığına katkıda bulunmak, sosyal adaleti sağlamak, ekonomik gelişmede sosyal ve insani amaçları dikkate almak ve uluslararası harekete öncülük etmek olarak sıralanabilir (Tokol, 1995: 13).


49. Soru

19. ve 20. yüzyıllarda, uluslararası sosyal politikaların temel amacını ne oluşturmuştur?

Cevap

19. ve 20. yüzyıllarda, uluslararası sosyal politikaların temel amacını “rekabet koşullarında uluslararası piyasada eşitlik sağlamak” oluşturmuştur.


50. Soru

Uluslararası sosyal politikanın kurumsallaşmasında neler etkili olmuştur?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın kurumsallaşmasında evrensel ve bölgesel örgütler etkili olmuştur.


51. Soru

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda rol oynayan evrensel örgütler hangileridir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda ve yürütümünde etkili olan evrensel örgütleri Uluslararası Çalışma Örgütü-UÇÖ (International Labor Organization- ILO) ile Birleşmiş Milletler ve bağlı örgütler olarak belirtmek mümkündür.


52. Soru

Uluslararası çalışma örgütü nasıl bir örgüttür?

Cevap

Uluslararası Çalışma Örgütü; ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek amacıyla kurulan ve merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunan BM’e bağlı bir uzmanlık kuruluşudur.


53. Soru

UÇÖ’nün çalışma standartlarının temelini ne oluşturur?

Cevap

UÇÖ’nün çalışma standartlarının temelini sözleşme ve tavsiye kararları oluşturur.


54. Soru

UÇÖ, kurulduğu günden bugüne kadar gelen dönem içerisinde 2018 yılı itibariyle kaç sözleşme ve kararı kabul etmiştir?

Cevap

UÇÖ, kurulduğu günden bugüne kadar gelen dönem içerisinde 2018 yılı itibariyle 189 sözleşme ve 205 tavsiye kararını kabul etmiştir (www.ilo.org/dyn/normlex (Erişim Tarihi: 25.11.2018). Uluslararası sosyal politikaların temel kuralları sözleşmelerle belirlenirken; tavsiye kararları ise, henüz sözleşme konusu olacak kadar olgunlaşmamış bir sorunu incelemekte, genel kurallar içeren sözleşmelerin uygulanması için ayrıntılı hükümler getirmekte ve sözleşmelerin uygulanması konusunda yol gösterici olmaktadır (Tokol, 1995: 32; Tokol-Alper, 2011: 66).


55. Soru

1945 yılında kurulan Birleşmiş Milletler’in amaçları nelerdir?

Cevap

Uluslararası sosyal politikanın oluşumunda rol oynayan bir diğer evrensel örgüt ise Birleşmiş Milletler’dir. 1945 yılında kurulan Birleşmiş Milletler’in amaçları; “uluslararası barış ve güvenliği korumak, hak eşitliği ve hakların kendi geleceğini belirleme ilkelerine saygı göstererek uluslararası dostça ilişkiler geliştirmek, uluslararası ekonomik, sosyal, kültürel, insani sorunların çözümünde işbirliği yapmak ve temel insan hak ve özgürlüklerine karşı saygıyı teşvik etmek, bu ortak çıkarların elde edilmesinde uluslar arasında uyum sağlayıcı örgüt olmak” olarak belirtilmektedir (“http:// www.uniconkara.org.tr/today/1. html”den aktaran Tokol-Alper, 2011: 63; Tokol, 1995: 57).


56. Soru

Avrupa Konseyinin temel sosyal politika belgeleri nelerdir?

Cevap

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa Sosyal Şartı, Avrupa Konseyinin temel sosyal politika belgeleridir.


57. Soru

Avrupa konseyinin amacı nedir?

Cevap

Avrupa Konseyi’nin amacı, Avrupa Devletleri arasında bireysel özgürlüklerin, siyasi serbestliğin ve hukuk düzeninin korunmasında birliktelik sağlamaktır (Tokol-Alper, 2011: 68).


58. Soru

Avrupa birliği nasıl bir örgütlenmedir?

Cevap

Avrupa Birliği, 27 üye ülkeden oluşan ve toprakları çoğunlukla Avrupa kıtasında yeralan ekonomik ve siyasi bir örgütlenmedir.


59. Soru

Ululararası sosyal politikaların uygulanmasında en etkili araç nedir?

Cevap

Uluslararası çalışma normları ululararası sosyal politikaların uygulanmasında en etkili araçtır.


60. Soru

Uluslararası çalışma normlarını oluşturan şeyler nelerdir?

Cevap

Uluslararası Çalışma Örgütüne üye ülkelerin onayladıkları sözleşme ve tavsiye kararları uluslararası çalışma normlarını oluşturmaktadır.


61. Soru

Uluslararası hukuk ile iç hukuk arasındaki ilişki ilk olarak kim tarafından incelenmiştir?

Cevap

Uluslararası hukuk ile iç hukuk arasındaki ilişki ilk olarak H. Triepel tarafından incelenmiştir


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v