Sendikacılık Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dünyada Sendikacılık

1. Soru

Japonya'nın en güçlü sendikal örgütü hangisidir?

Cevap

Rengo, Japonya’da faaliyet gösteren en güçlü üst sendikal örgüttür.


2. Soru

İngiltere'nin sendikal yapısı nasıldır?

Cevap

İngiltere’de meslek, işkolu ve genel sendikalar görülmekle birlikte en eski ve geleneksel örgütlenme modeli olarak meslek sendikaları karşımıza çıkmaktadır. Diğer Avrupa ülkelerinde güçlü bir lonca geleneğinin olmaması ve kitle üretimine geçişle birlikte iş gücünün standartlaşarak niteliklerini kaybetmesi nedeniyle meslek sendikaları önemini kaybederken, İngiltere’de sayıları ve büyüklükleri azalsa da hâlen önemini korumaya devam etmektedir. Sanayi Devrimi’nin ilk yıllarına kadar uzanan eski bir geçmişe sahip olan meslek sendikaları İngiltere’de özellikle beyaz yakalı belirli grupları örgütlemektedir. İngiliz Havayolu Pilotları Birliği (BALPA), Birleşmiş Lokomotif Mühendisleri Topluluğu (ASLEF) ve Profesyonel Futbolcular Birliği (PFA) İngiltere’deki meslek sendikalarına örnek olarak verilebilir. Bu sendikalar üyelerini, çalıştıkları işyerine veya işe göre değil mesleki statülerine, yeteneklerine ve eğitimlerine göre örgütlemektedir.


3. Soru

ABD'de ilk sendika ne zaman kurulmuştur?

Cevap

ABD’de ilk sendika meslek esasına göre 1794 yılında kurulmuştur.


4. Soru

Japonya'da faaliyet gösteren sendikal örgütler hangileridir?

Cevap

Japonya’da günümüzde faaliyet gösteren üç üst sendikal örgüt vardır. Bunlar; Rengo, Zenroren ve Zenrokyo’dur.


5. Soru

İngiltere'de sendikaların ortaya çıkma nedeni nedir?

Cevap

İngiltere’de sendikalar endüstrileşme ve kapitalist düzene bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.


6. Soru

İngiltere'de İşçi Sendikaları Kongresi ne zaman ve nasıl kurulmuştur?

Cevap

1860’ların sonuna doğru gelindiğinde sendikalar bir üst kuruluşun çatısı altında güçlerini birleştirme arayışı içine girmiş ve 1868 yılında 118 bin işçiyi temsil eden 34 sendika temsilcisi bir araya gelerek İngiltere’nin tek üst işçi kuruluşu olan İşçi Sendikaları Kongresi’ni (Trade Union Congress-TUC-) kurmuştur.


7. Soru

İngiltere'de toplu pazarlıklar sektörlere göre nasıl uygulanmaktadır?

Cevap

İngiltere’de kamu sektöründe ağırlıklı olarak işkolu düzeyinde toplu pazarlıklar, özel sektörde ise işyeri/işletme düzeyinde toplu pazarlıklar görülmektedir.


8. Soru

AFL ne zaman kurulmuştur?

Cevap

AFL, mesleki amaçla örgütlenmiş ulusal sendikaların bir üst örgütü olarak 1886 yılında kurulmuştur.


9. Soru

Chartist hareket neyi savunur?

Cevap

Varlıklı sınıf­ların egemen oldukları parlamento karşısında iktisadi eylemlerin tek başına başarı şansı olmadığına inanan Chartist hareket, bu iktisadi eylemlerin başarıya ulaşabilmesi için öncelikle tüm işçi sınıfının başta genel oy hakkı olmak üzere siyasal değişimler için harekete geçirilmesi gerektiğini savunmuştur.


10. Soru

Centilmenlik anlaşması nedir?

Cevap

Resmî nitelikte herhangi bir yazılı metnin kaleme alınmadığı, karşılıklı güvene dayalı anlaşmadır.


11. Soru

Amerikan Tipi Sendikacılık nedir?

Cevap

Temel işlevini üyelerinin ekonomik ve mesleki çıkarlarını gözetmek ve geliştirmek olarak gören sendikacılık anlayışıdır.


12. Soru

İngiltere'deki sendikal hareketler nelerdir?

Cevap

İngiltere’de sendikal hareket Owenizm ve Chartizm ile iç içe gelişmiş ancak Owenizm ve Chartizm kısa süreli olurken, sendikal hareket biçim değiştirerek varlığına ve gelişimine devam etmiştir. Her üç hareket de benzer nedenlerle ortaya çıktıysa da uyguladıkları politikalar ve yöneldikleri araçlar açısından farklılık göstermektedir.


13. Soru

Japonya'da endüstri ilişkileri nasıl düzenlenmektedir?

Cevap

Japonya’da Anayasa’nın dışında endüstri ilişkilerini düzenleyen üç temel kanun vardır: Sendikalar Kanunu, Çalışma İlişkilerini
Düzenleme Kanunu ve Çalışma Standartları Kanunu


14. Soru

Owenizm neyi savunur?

Cevap

Owenizm, siyasi eylemi ve sınıf fikrini reddederek demokratik ve eşitlikçi bir toplum yapısına üretici kooperatifleri ve barışçı bir genel grevle ulaşılacağını savunmuştur.


15. Soru

İngiltere'de Chartist hareket nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

Owen, 1833 yılında amaçlarını gerçekleştirebilmek için Üretici Sınıf­larının Büyük Manevi Birliği adı altında bir örgütün kurulmasını önermiş ancak savunduğu görüşleri gerçekleştirememiştir. Owenizmin başarısızlığa uğraması üzerine Chartist hareket ortaya çıkmıştır. Chartizm, işçi sınıfına Owen’in tanımadığı ve karşı çıktığı sınıf fikrini benimsetmek ve siyasi eylemin gereğini kabul ettirmek açısından etkili olmuştur. 


16. Soru

İngiltere'de grev hakkı neleri kapsamaktadır?

Cevap

İngiltere’de grev hakkı anayasada yer almamakla birlikte, çeşitli kanunlarla düzenlenmektedir. Kıta Avrupa ülkelerinden farklı olarak İngiltere’de memurların da grev hakkı bulunmaktadır. Grev türleri konusunda ise çeşitli sınırlamalar bulunmaktadır. Siyasi grevin ve dayanışma grevinin yasa dışı kabul edildiği İngiltere’de hak grevi, çıkar grevi, gayret grevi (iş yavaşlatma eylemi) ve picketing yasaldır. İngiltere’de bir sendikanın greve gidebilmesi için grev oylamasından mutlaka “greve evet” kararının çıkması gerekmektedir. Son yıllarda sendikalaşma oranlarında yaşanan gerileme ve bazı yasal düzenlemeler sonucunda grev sayılarında da önemli düşüşler yaşanmaktadır. Örneğin 1998 yılında toplam 781 iş durdurma eylemi görülürken, 2014 yılında bu sayı 155’e kadar düşmüştür.


17. Soru

Amerikan sendikacılığının en önemli örgütlenme düzeyini oluşturan ilk ulusal sendika hangisidir?

Cevap

Amerikan sendikacılığının en önemli örgütlenme düzeyini oluşturan ilk ulusal sendika 1850 yılında kurulan Ulusal İşçi Sendikasıdır.


18. Soru

İngiltere'nin en büyük sendikası hangisidir?

Cevap

İngiltere’nin en büyük sendikası, bir genel sendika olan Unite’dır.


19. Soru

Emek Şövalyeleri neyi amaçlamıştır?

Cevap

1869 yılında kurulan Emek Şövalyeleri meslek, işkolu ve vasıflı-vasıfsız ayrımı yapmadan bütün işçilerin birleşmesini amaçlamıştır.


20. Soru

İngiltere'nin sendikacılık tarihi açısından önemi nedir?

Cevap

Sendikacılığın olmazsa olmaz koşullarından sanayileşme ve demokratikleşme süreci ilk olarak İngiltere’de başlamıştır. Bu nedenle İngiltere dünya sendikacılık tarihi açısından önemli bir yere sahiptir.


21. Soru

ABD’de işçi sendikalarının en güçlü üst örgütü hangisidir?

Cevap

ABD’de işçi sendikalarının en güçlü üst örgütü 1955 yılında birleşen AFL-CIO’dur.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v