Çalışma Ekonomisi 2 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Emek Mobilitesi Ve Göç

1. Soru

Emek mobilitesi nedir?

Cevap

Piyasadaki mevcut boş işler, bu işlerin ücretleri ve çalışma koşulları gibi özellikleri hakkında bilgi sahibi olan kişiler bu durumlarda çalıştıkları mesleği, işvereni, coğrafi bölgeyi değiştirebilmektedirler. İşverenler de işletmelerine has nedenler ya da genel ekonomik, sosyal, siyasal ve teknolojik değişmelerden kaynaklanan nedenlerle çalıştırdıkları işçilerin sayısını değiştirebilmektedirler. Emek piyasalarında hem işçi hem de işverenler değişen koşullara uyum sağlamaya çalışırken önemli ölçüde emek hareketliliğine neden olmaktadırlar. Emek piyasalarında bu emek hareketliliği “emek mobilitesi” olarak adlandırılmaktadır.


2. Soru

Dikey ve yatay sosyal hareketlilik nedir, tanımlayınız.

Cevap

Dikey sosyal hareketlilik; statünün zaman içinde farklılaşmasıdır. yatay sosyal hareketlilik ise coğrafi olarak yer değiştirmeye karşılık gelmektedir.


3. Soru

Emek mobilitesinin türleri nelerdir?

Cevap

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği);

  • sadece işyeri değişimi,
  • aynı yerleşim bölgesinde meslek değişimi,
  • aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve
  • hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır.

4. Soru

Göç tanımlamalarında kullanılan ölçütler nelerdir?

Cevap

Göç tanımlamalarında üç ölçüt kullanılır. bunlar;

  • zaman
  • uzaklık
  • kalıcılıktır.

5. Soru

Göçe neden olan kaynaklar nelerdir? Örnekler veriniz.

Cevap

Ülkeler arasındaki farklı demografik özellikler, kapitalizmin devresel krizleri, bölgeler arası gelir farklılıkları ve küresel olarak ekonomilerin yeniden yapılanması gibi temel nedenler göçe yol açmaktadır.


6. Soru

Göçü etkileyen itici ve çekici kuvvetlere örnekler veriniz.

Cevap

Yüksek ücretler, ucuz işgücü talebi, mesleki çalışma için istikrar, demokratik hak ve hürriyetlerde ilerilik, yabancı eşle evlilik gibi faktörler çekici faktörlere örnek verilebilir. Düşük ücret, hızlı nüfus artışı, işsizlik, beklentiler, siyasal haklara yapılan baskılar, iş ve aile ortamındaki bozukluklar da itici faktörlere örnektir.


7. Soru

Mülteci ve sığınmacı terimlerini tanımlayınız. 

Cevap

Mülteci: Irkı, dini, tabiiyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti ve siyasi  görüşleri nedeniyle haklı bir zulüm korkusuyla vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve söz konusu korku yüzünden ilgili ülkenin korumasından yararlanmak istemeyen kişidir.

Sığınmacı: İlgili ulusal ya da uluslararası belgeler çerçevesinde bir ülkeye
mülteci olarak kabul edilmek isteyen ve mültecilik statüsüne ilişkin yaptıkları başvurunun sonucunu bekleyen kişilerdir.


8. Soru

Göç türleri nelerdir?

Cevap

Göçün yönüne göre;

  • iç göç
  • dış göç

göçe karar verme açısından;

  • zorunlu göç
  • gönüllü göç

Göç eden kişinin niteliklerine göre;

  • vasıfsız emek göçü
  • beyin göçü

9. Soru

Göçün göç eden kişi bakımından sonuçları nelerdir?

Cevap

Göçün, göç eden kişi bakımından sonuçları şunlardır;

  • Belirsizlik ve eksik bilgilenme,
  • gelir artışlarının zamanlaması,
  • gelir farklılıkları,
  • eşlerin gelirleri,
  • iş kayıpları nedeniyle meydana gelen ücret azalmaları

10. Soru

Göçün göç veren bölge açısından olumlu ve olumsuz sonuçları neler olmaktadır?

Cevap

Göç veren bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu etkiler şunlardır;
• Yoksulluğun kısır döngüsü kırılabilir,
• İç tasarruflar artar,
• Dış ödemeler bilançosu iyileşir,
• Bilgi, görgü kazanma durumu (batı disiplini) söz konusu olur,
• Dil becerisi ve teknik beceriler kazanılır,
• İşsizliğe geçici bir çözüm olabilir
• Ülke modernleşir, geri dönen insangücü ile sanayi yatırımlarında artış yaşanır.

Olumsuz etkiler ise şöyledir;
• Nitelikli işgücünün kaybı söz konusu olur. Çünkü gidenlerin hepsi vasıfsız değildir,
• Doğuştan itibaren beslenme, eğitim, sağlık, üretken çağa gelinceye kadar yapılan harcamalar açısından ülkeye bir maliyet oluşturur.


11. Soru

Göçün göç alan bölge açısından olumlu ve olumsuz sonuçlarını yazınız.

Cevap

Göç alan bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu etkiler;
• Milli gelir artışı,
• Artan üretime dayalı olarak refah artışı,
• Göç alan ülkelerde işverenlerin daha ucuza işçi çalıştırma imkânına sahip olmaları,
• Yerli işçilerin çalışmayı istemediği ağır koşullarda çalışacak emek gücü sağlanmasıdır. 

Göç alan ülkelerde ortaya çıkan olumuz sonuçlar ise;
• Ücretlerin azalması,
• Kamu harcamalarında artış,
• Sosyal tepkilerdir.


12. Soru

Göçe mikro düzeyde yaklaşan teoriler hangileridir?

Cevap

Göçe mikro düzeyde yaklaşan teoriler Fayda-Maliyet Yaklaşımı ve Göçün Yeni Ekonomi Teorisidir.


13. Soru

Diğer adı "Dengeli Büyüme Teorisi" olan ve göçün yapısal belirleyicileri üzerine odaklanan teori hangisidir?

Cevap

Neo-Klasik Ekonominin Makro Teorisi


14. Soru

Göçü bir aile stratejisi olarak değerlendiren teori hangisidir?

Cevap

Göçün Yeni Ekonomi Teorisine göre göç bir aile stratejisidir.


15. Soru

Orta düzeydeki göç teorileri hangileridir?

Cevap

  • İlişkiler Ağı Teorisi
  • Kümülatif Nedensellik Teorisi
  • Göç Sistemleri Teorisi
  • Yapısallaştırılmış Yaklaşım, orta düzeydeki göç teorileridir.


16. Soru

Kümülatif Nedensellik Teorisine göre göçü etkileyen sekiz faktör nelerdir?

Cevap

• Gelir dağılımı,
• Toprak bölüşümü,
• Çalışmanın toplumsal anlamı,
• Üretim yapısı,
• Tarımın örgütlenme biçimi,
• Göç ilişkiler ağının yaygınlık ölçüsü,
• Kültür,
• Beşeri sermaye dağılımı


17. Soru

Makro düzeydeki göç teorileri nelerdir?

Cevap

Makro düzeydeki göç teorileri şunlardır:

  • İkili İşgücü Piyasası Teorisi
  • Dünya Sistemi Teorisi
  • İtici ve Çekici Güçler Yaklaşımı

18. Soru

Emek göçünün belirleyicileri nelerdir?

Cevap

Emek göçünün belirleyicileri:

  • Yaş
  • Medeni durum ve aile büyüklüğü
  • Eğitim ve
  • Uzaklıktır.

19. Soru

Mikro düzey teorilerin göç hareketlerini açıklamada aldıkları eleştiriler nelerdir?

Cevap

Mikro düzey teoriler; göç hareketlerini açıklamada tamamıyla birey ya da bireye dayanan indirgemeci ve basit yaklaşım nedeniyle eleştiriye uğramaktadır. Göçmenleri tam bilgiye sahip bireyler olarak algılamaktadır, bu bir eksikliktir.


20. Soru

Bireysel emek göçü kararını etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

bireyler, fayda-maliyet hesapları sonucunda göçten parasal olarak net kazanç elde edeceklerini düşündüklerinde göç etmeye karar vermektedirler. Birey göç etmeyi Beşeri Sermaye Yatırımı olarak görür.  Bireyler bu yatırımdan en yüksek getiriyi elde edeceklerini düşündükleri bölgeye göç etmektedirler. 

Göç maliyetli bir süreçtir. Yolculuk, taşınma, iş arama, yeni iş çevresine uyum sağlama, kültür ve dile alışma, kendi ülkesindeki bağlardan yoksun olma gibi maliyetler söz konusu olmaktadır. Göçün parasal olmayan nitelikteki maliyet ve getirileri kişiden kişiye değişebilme özellikleri nedeniyle hesaplamaları zorlaştırdığından dikkate alınmamaktadır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi