Çalışma Ekonomisi 2 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Emek mobilitesi nedir?

Piyasadaki mevcut boş işler, bu işlerin ücretleri ve çalışma koşulları gibi özellikleri hakkında bilgi sahibi olan kişiler bu durumlarda çalıştıkları mesleği, işvereni, coğrafi bölgeyi değiştirebilmektedirler. İşverenler de işletmelerine has nedenler ya da genel ekonomik, sosyal, siyasal ve teknolojik değişmelerden kaynaklanan nedenlerle çalıştırdıkları işçilerin sayısını değiştirebilmektedirler. Emek piyasalarında hem işçi hem de işverenler değişen koşullara uyum sağlamaya çalışırken önemli ölçüde emek hareketliliğine neden olmaktadırlar. Emek piyasalarında bu emek hareketliliği “emek mobilitesi” olarak adlandırılmaktadır.

Dikey ve yatay sosyal hareketlilik nedir, tanımlayınız.

Dikey sosyal hareketlilik; statünün zaman içinde farklılaşmasıdır. yatay sosyal hareketlilik ise coğrafi olarak yer değiştirmeye karşılık gelmektedir.

Emek mobilitesinin türleri nelerdir?

Emek mobilitesi (işgücünün hareketliliği);

• sadece işyeri değişimi,
• aynı yerleşim bölgesinde meslek değişimi,
• aynı meslekte coğrafi emek hareketliliği ve
• hem mesleki hem de coğrafi değişim olmak üzere dört farklı şekilde ortaya çıkmaktadır.

Göç tanımlamalarında kullanılan ölçütler nelerdir?

Göç tanımlamalarında üç ölçüt kullanılır. bunlar;

• zaman
• uzaklık
• kalıcılıktır.

Göçe neden olan kaynaklar nelerdir? Örnekler veriniz.

Ülkeler arasındaki farklı demografik özellikler, kapitalizmin devresel krizleri, bölgeler arası gelir farklılıkları ve küresel olarak ekonomilerin yeniden yapılanması gibi temel nedenler göçe yol açmaktadır.

Göçü etkileyen itici ve çekici kuvvetlere örnekler veriniz.

Yüksek ücretler, ucuz işgücü talebi, mesleki çalışma için istikrar, demokratik hak ve hürriyetlerde ilerilik, yabancı eşle evlilik gibi faktörler çekici faktörlere örnek verilebilir. Düşük ücret, hızlı nüfus artışı, işsizlik, beklentiler, siyasal haklara yapılan baskılar, iş ve aile ortamındaki bozukluklar da itici faktörlere örnektir.

Mülteci ve sığınmacı terimlerini tanımlayınız. 

Mülteci: Irkı, dini, tabiiyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti ve siyasi  görüşleri nedeniyle haklı bir zulüm korkusuyla vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve söz konusu korku yüzünden ilgili ülkenin korumasından yararlanmak istemeyen kişidir.

Sığınmacı: İlgili ulusal ya da uluslararası belgeler çerçevesinde bir ülkeye
mülteci olarak kabul edilmek isteyen ve mültecilik statüsüne ilişkin yaptıkları başvurunun sonucunu bekleyen kişilerdir.

Göç türleri nelerdir?

Göçün yönüne göre;

• iç göç
• dış göç

göçe karar verme açısından;

• zorunlu göç
• gönüllü göç

Göç eden kişinin niteliklerine göre;

• vasıfsız emek göçü
• beyin göçü

Göçün göç eden kişi bakımından sonuçları nelerdir?

Göçün, göç eden kişi bakımından sonuçları şunlardır;

• Belirsizlik ve eksik bilgilenme,
• gelir artışlarının zamanlaması,
• gelir farklılıkları,
• eşlerin gelirleri,
• iş kayıpları nedeniyle meydana gelen ücret azalmaları

Göçün göç veren bölge açısından olumlu ve olumsuz sonuçları neler olmaktadır?

Göç veren bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu etkiler şunlardır;
• Yoksulluğun kısır döngüsü kırılabilir,
• İç tasarruflar artar,
• Dış ödemeler bilançosu iyileşir,
• Bilgi, görgü kazanma durumu (batı disiplini) söz konusu olur,
• Dil becerisi ve teknik beceriler kazanılır,
• İşsizliğe geçici bir çözüm olabilir
• Ülke modernleşir, geri dönen insangücü ile sanayi yatırımlarında artış yaşanır.

Olumsuz etkiler ise şöyledir;
• Nitelikli işgücünün kaybı söz konusu olur. Çünkü gidenlerin hepsi vasıfsız değildir,
• Doğuştan itibaren beslenme, eğitim, sağlık, üretken çağa gelinceye kadar yapılan harcamalar açısından ülkeye bir maliyet oluşturur.

Göçün göç alan bölge açısından olumlu ve olumsuz sonuçlarını yazınız.

Göç alan bölgeler bakımından ortaya çıkan olumlu etkiler;
• Milli gelir artışı,
• Artan üretime dayalı olarak refah artışı,
• Göç alan ülkelerde işverenlerin daha ucuza işçi çalıştırma imkânına sahip olmaları,
• Yerli işçilerin çalışmayı istemediği ağır koşullarda çalışacak emek gücü sağlanmasıdır. 

Göç alan ülkelerde ortaya çıkan olumuz sonuçlar ise;
• Ücretlerin azalması,
• Kamu harcamalarında artış,
• Sosyal tepkilerdir.

Göçe mikro düzeyde yaklaşan teoriler hangileridir?

Göçe mikro düzeyde yaklaşan teoriler Fayda-Maliyet Yaklaşımı ve Göçün Yeni Ekonomi Teorisidir.

Diğer adı "Dengeli Büyüme Teorisi" olan ve göçün yapısal belirleyicileri üzerine odaklanan teori hangisidir?

Neo-Klasik Ekonominin Makro Teorisi

Göçü bir aile stratejisi olarak değerlendiren teori hangisidir?

Göçün Yeni Ekonomi Teorisine göre göç bir aile stratejisidir.

Orta düzeydeki göç teorileri hangileridir?

• İlişkiler Ağı Teorisi
• Kümülatif Nedensellik Teorisi
• Göç Sistemleri Teorisi
• Yapısallaştırılmış Yaklaşım, orta düzeydeki göç teorileridir.

Kümülatif Nedensellik Teorisine göre göçü etkileyen sekiz faktör nelerdir?

• Gelir dağılımı,
• Toprak bölüşümü,
• Çalışmanın toplumsal anlamı,
• Üretim yapısı,
• Tarımın örgütlenme biçimi,
• Göç ilişkiler ağının yaygınlık ölçüsü,
• Kültür,
• Beşeri sermaye dağılımı

Makro düzeydeki göç teorileri nelerdir?

Makro düzeydeki göç teorileri şunlardır:

• İkili İşgücü Piyasası Teorisi
• Dünya Sistemi Teorisi
• İtici ve Çekici Güçler Yaklaşımı

Emek göçünün belirleyicileri nelerdir?

Emek göçünün belirleyicileri:

• Yaş
• Medeni durum ve aile büyüklüğü
• Eğitim ve
• Uzaklıktır.

Mikro düzey teorilerin göç hareketlerini açıklamada aldıkları eleştiriler nelerdir?

Mikro düzey teoriler; göç hareketlerini açıklamada tamamıyla birey ya da bireye dayanan indirgemeci ve basit yaklaşım nedeniyle eleştiriye uğramaktadır. Göçmenleri tam bilgiye sahip bireyler olarak algılamaktadır, bu bir eksikliktir.

Bireysel emek göçü kararını etkileyen faktörler nelerdir?

bireyler, fayda-maliyet hesapları sonucunda göçten parasal olarak net kazanç elde edeceklerini düşündüklerinde göç etmeye karar vermektedirler. Birey göç etmeyi Beşeri Sermaye Yatırımı olarak görür.  Bireyler bu yatırımdan en yüksek getiriyi elde edeceklerini düşündükleri bölgeye göç etmektedirler. 

Göç maliyetli bir süreçtir. Yolculuk, taşınma, iş arama, yeni iş çevresine uyum sağlama, kültür ve dile alışma, kendi ülkesindeki bağlardan yoksun olma gibi maliyetler söz konusu olmaktadır. Göçün parasal olmayan nitelikteki maliyet ve getirileri kişiden kişiye değişebilme özellikleri nedeniyle hesaplamaları zorlaştırdığından dikkate alınmamaktadır.