Yerel Yönetimlerde CBS Uygulamaları Dersi 7. Ünite Özet

İmar Çaplarının Hazırlanması

İmar durumu ya da imar çapı, inşaat ruhsatı almadan önce hazırlanacak mimari projeye altlık olmak üzere parselin imar mevzuatına göre yapılaşma hakkını gösteren resmî bir belge olup, bireysel işlem niteliğindedir.

İmar Çapı; düzenleme yapılmış veya yapılmamış alanlarda oluşmuş veya oluşmamış imar parselinin imar planlarını yansıtan tevhid, ifraz, yola terk, yoldan ihdas gibi imar parseli oluşma koşullarını yazı ve kroki ile gösteren ön imar durumudur.

İmar Durumu; bir imar parselinde inşa edilecek yapı veya yapıların imar yasası, imar planı, imar planı ilke kararları ve İmar Yönetmeliği ile öngörülen, proje yapım koşullarını yazı ve kroki ile belirten ilgili belediyelerce tanzim edilen yapı ruhsatına esas belgedir.

İmar Verilerinin Veritabanına Aktarımı

İmar çapı, durumu, çap aplikasyon krokisi, kot kesit tutanağı, istikamet krokisi gibi belgelerin hazırlanması için Netçap modülü kullanılmaktadır ve bu modül sayesinde imar planları üzerinde ada ve parsel numarasından faydalanılarak, ilgili parsele ait imar ve kadastral durum hazır şablonlarda (çap çizelgesi) kolaylıkla hazırlanabilir.

• Proje dosyası Uygulama Menüsü/Aç seçeneği kullanılarak aktif proje ekranına yüklenir. Araçlar/ Topolojik Düzeltmeler/Otomatik Alan Kapat seçeneği kullanılarak parsel alanlarının oluşturulması sağlanır.
• Otomatik alan kapat topoloji işlemi sonrasında parsel hatlarından parsel alanlarının oluştuğu görülür.
• İmar çapında bulunması istenilen diğer bir veri olan imar adaları, ADA.NCZ proje dosyası Uygulama Menüsü/Ekle/Dosya Ekle seçeneği kullanılarak aktif projeye eklenir.
• Netçap modülü ile imar çapı hazırlayabilmek için imar ada ve parsel verilerinin veritabanında bulunması gerekmektedir. Kullanılacak veritabanı içerisinde mutlak bulunması gereken tablolar; parsel, bina ve tutanaktır. Veritabanı oluşturma işlem adımları için Bölüm 5 incelenebilir. Örnek uygulamada kullanılacak veritabanı dosyası Araçlar/Veritabanı Yönetimi seçeneği kullanılarak aktif projeye eklenebilir. Veritabanı Yönetimi diyaloğunda Yeni Bağlantı seçeneği ile açılan diyalogdan CAP_SABLON.mdb dosyası açılır.
• Veritabanı spatial tabloların Referanslar altına eklenmesi için; Referanslar/Ekle/Spatial seçeneği kullanılır.
• Veritabanı Yönetimi diyaloğunda tablolar arası ilişkinin tanımlanması gerekmektedir. Çap işleminde ana tablo olarak kullanılacak olan GEOPARSEL tablosu ile GEOBINA ve KAYIT_TUTANAK tabloları arasında ilişki tanımı yapılır. İlk olarak GEOPARSEL tablosu PARSEL_ID kolonu ile GEOBINA tablosu altındaki PARSEL_ID kolonları arasındaki ilişki tanımı yapılır. GEOPARSEL/PARSEL_ID kolonu üzerinde Yeni İlişki Tanımla seçeneği ile GEOBINA/PARSEL_ID kolonu arasındaki ilişki tanımlanır.
• Benzer ilişki tanımı bu kez GEOPARSEL tablosu PARSEL_ID kolonu ile KAYIT_ TUTANAK tablosu PARSEL_ID kolonu arasında tanımlanmalıdır.
• Tablolar arası tanımlanan ilişkiler Veritabanı Yönetimi diyaloğu altında İlişkiler sekmesinde görülmektedir.
• Proje ekranında bulunan imar parsellerinin veritabanı GEOPARSEL tablosuna aktarı- mı için; Düzenle/Toplu Obje Değiştir seçeneği kullanılır. Toplu Obje Değiştir diyaloğu GIS Sınıfı: GEOPARSEL olarak tanımlanmalıdır.
• Parsel alanlarının veritabanına aktarımı için son olarak Referanslar/GEORPARSEL tablosu üzerinde Düzenlemeyi Bitir seçeneği kullanılmaktadır.
• Veritabanına aktarımı sağlanan parsel alanlarına ait kayıtlara, Referanslar/GEOPARSEL tablosu üzerinde Tablo seçeneği ile ulaşılabilir.
• Ada ve parsel numaralarının grafik ekrandan okutularak veritabanı ADAPARSEL kolonu içerisine yazdırılması için Araçlar/İçindekinden Bilgi Al seçeneği kullanılır.
• GEOPARSEL tablosu ADA ve PARSEL kolon bilgileri, ADAPARSEL kolonunun bö- lünmesi ile doldurulabilir. Kolon Böl seçeneği Veritabanı Yönetimi GEOPARSEL tablosu ADAPARSEL kolonu üzerinde uygulanmaktadır.
• Kolon böl işlemi sonrası ADAPARSEL kolonunda bulunan bilginin / ayracından itibaren bölünerek ADA ve PARSEL kolonlarına aktarıldığı görülür.
• PARSEL tablosunda bulunan MEVKI, YUZOLCUMU, TAKS, HMAX vb. kolonlar Kolon Doldur, İçindekinden Bilgi Al ve Çevreleyenden Bilgi Al seçenekleri kullanılarak doldurulur. Diğer bir yöntem ise bu kolon değerlerinin manuel girilmesidir.
• İmar durum veya imar çap belgesinde altlık olarak gözlenmesi için; UIP.NCZ uygulama imar plan dosyası Referanslar/Ekle seçeneği ile aktif projeye eklenir.

İmar Çapının Oluşturulması

İmar çapı hazırlama işleminde kullanılacak ana tablo ve parsel bilgilerine ulaşım için gerekli kolon tanımlamalarının yapılması için; Netçap/Başlarken seçeneği kullanılır.

Parametreler Diyaloğundaki Çap belgesi İçin Tanımlamalar

1. Ölçek; çapı hazırlanacak parselin ölçeği girilmelidir. Çizim her zaman 1/1 ölçekte hazırlanır ve ölçek değeri büyültme oranı olarak dikkate alınır. Örneğin; 1/2000 ölçek verilmesi durumunda çap şablonu iki kat büyütülür. Bu nedenle şablonlar 1/1000 ölçek varsayılarak hazırlanmalıdır.
2. Çizelge Tipi; çap hazırlamada kullanılacak çizelge tipi seçimi yapılır. Başlarken/ Çizelgeleri Belirle diyaloğunda tanımlanan kategoriler burada listelenir.
3. Çizelge; çizelge tipi bölümünden seçilen kategori altında yer alan çizelgelerin seçimini sağlar. (...) butonu yardımıyla seçilen çizelgenin parsel ile olan uyumu kontrol edilir ve bilgi penceresi açılır.
4. Parsel Sınırlarından Kes; aktif hâlde ise girilen genişleme değerinde parsel cephelerine paralel komşu parseller çap çizelgesinde gözlenir.

Çekmeleri Oluştur Diyaloğunda Parsel İçin Tanımlamalar

1. Otomatik Cephe Seç; cephe değerlerine göre otomatik çap çekmelerini oluşturmaktadır.
2. Ölçüleri Yaz; çekme değerlerinin grafik ekran çap çizelgesi üzerinde gösterilmesini sağlamaktadır.
3. İnşaat Alanı TAKS’a Göre; çapı alınan parsel için inşaat alanı hesabında ön, yan ve arka çekme değerleri yanı sıra TAKS değerlerinin de dikkate alınmasını sağlamaktadır.
4. Tabaka; çekme oluşturma sonrasında oluşacak çekme çizgilerinin kaydedileceği tabakayı ifade etmektedir. Tabaka adı kullanıcı tarafından istenir ise değiştirilebilir.

Çap ve Kroki Çizelgelerinin Oluşturulması

İmar durum, imar çapı, aplikasyon krokisi vb. hazırlanmasında kullanılan çizelgelerin, belge hazırlama işlemine geçmeden önce hazırlanması gerekmektedir.

• Uygulama Menüsü/Yeni seçeneği ile yeni bir proje sayfası açılır. Hazırlanacak çizelgenin sınırının kaydedileceği tabaka oluşturulur ve Giriş/Kutu seçeneği kullanılarak çerçeve çizilir.
• Çizelge içerisinde Giriş ve Düzenle menüleri altında bulunan seçenekler kullanılarak bölmeler oluşturulur.
• Çizelgede bölmelerin adları ve çap işlemi sonrasında veritabanından aktarılması istenilen bilgilere ait kodların tanımlanması gerekmektedir. Çizelgedeki bölme adları SORU, veritabanından okunması istenilen bilgiler ise CEVAP tabakasında ve KOLONADI standartında oluşturulmalıdır.
• İmar çapı hazırlanacak parsel alanının çizelgedeki bölüm ve sınırı CIZPEN adında oluşturulan hat ile belirlenmektedir. CIZPEN tabakası oluşturulur ve Giriş/Çizgi seçeneği ile bu sınır meydana getirilir.
• Hazırlanan çizelge başlığı ve kurum logosu BASLIK tabakası oluşturularak eklenir. Kuruma ait logo Giriş/Resim seçeneği kullanılarak proje ekranına eklenir.
• Oluşturulan çizelge Uygulama Menüsü/Kaydet seçeneği olarak kaydedilir.