CBS’de Proje Tasarımı ve Yönetimi 1 Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Cbs’De Kent Bilgi Sistemi

1. Soru

CBS’nin açılımı nedir?

Cevap

Coğrafi bilgi sistemidir.


2. Soru

Kent bilgi sistemi (KBS) nedir?

Cevap

KBS için dört farklı tanım vardır. Bunlar;
• KBS, CBS’nin bir alt bileşeni olup bir ilin kent
merkezine hitap etmektedir.
• KBB, CBS’nin kentlerin, kentliye sunulacak
hizmetlerin planlanması, planların uygulanması,
uygulamaların izlenmesi ve kentliye
sunulmasında kullanılan bir CBS uygulamasıdır.
• KBS, kentsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde
optimum karar verebilmek için ihtiyaç duyulan
planlama, altyapı, mühendislik, temel hizmetler
ve yönetimsel bilgileri hızlı ve sağlıklı bir şekilde
irdelemek amacıyla oluşturulan, mekânsal bilgi
sistemlerinden biridir.
• Yerel nitelikli kamu hizmetlerinin yerine
getirilmesinde belediye birimleri arasında ve
belediye es güdümlü çalışan diğer kamu
kuruluşları arasında kurulacak CBS altyapısı ile
entegrasyonun sağlanması, otomasyona geçilmesi
ve insanlara hizmetlerin daha sağlıklı yöntemlerle
ve kısa sürede verilmesi fonksiyonlarına KBS adı
verilmektedir.


3. Soru

Yerel yönetim nedir?

Cevap

Yerel topluluklarda (il, belediye, köy vb.) yaşayan
topluluk üyelerinin ortak ve yerel nitelikteki ihtiyaçlarını
karşılamak üzere hukuki olarak kurulan ve faaliyet
gösteren, karar organları seçimle iş basına gelen kamu
tüzel kişiliğine sahip kuruluşlardır.


4. Soru

KBS ile yerel yönetimler arasındaki ilişki nedir?

Cevap

Yerel yönetimler, gerçekleştirdikleri birçok
faaliyet boyunca mekânsal veriye ihtiyaç duymaktadırlar.
Bu çerçevede son zamanlarda bazı yerel yönetimler, daha
iyi bir yönetim ve çözüm aracı olarak KBS uygulamalarını
hayata sokmaktadırlar. Böylelikle altyapı, planlama,
ulaşım, güvenlik, çevre ve saglık gibi birçok kent bilgisini
daha etkili ve doğru şekilde temin etmeyi ve kullanmayı
hedefler.


5. Soru

Mücavir alan nedir?

Cevap

Belediye sınırları dışında olan ve ihtiyaç
duyulması halinde kentsel gelişim amacıyla
kullanılabilecek komsu alanlardır. Belediye sınırlarına
bitişik olmasına gerek olmayıp köyler de içerebilir.


6. Soru

5393 sayılı belediye kanununa göre belediyelerin
yapmak ve yapmakla görevli/sorumlu olduğu başlıca
hizmetler nelerdir?

Cevap

Belediyenin yükümlü olduğu görevler ve
sorumluluklar;
• Kentsel altyapı (imar, su, kanalizasyon, ulaşım
vb.)
• Coğrafi Bilgi sistemleri ve Kent Bilgi sistemleri
• Çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık
• Zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve
ambulans
• Şehir içi trafik
• Defin ve mezarlıklar
• Ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar
• Konut
• Kültür, sanat, turizm, tanıtım, gençlik ve spor
• Orta ve yüksek öğrenim öğrenci yurtları
• Sosyal hizmet ve yardım
• Nikah
• Meslek ve beceri kazandırma
• Ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi
şeklindedir.


7. Soru

Belediyenin başka yaptığı işler var mıdır?

Cevap

Belediyeler, devlet okullarının bakım ve
onarımını yaptırmaktan sağlık tesisi açabilmeye, sporu
teşvik edecek yardımlarda bulunmaktan gıda bankacılığı
yapabilmeye kadar geniş bir yelpazede hizmetler
sunabilmektedirler. Belediyelerin görev, sorumluluk ve
yetki alanı tüm belediye sınırlarını kapsamakla birlikte,
belediye meclisi kararı ile mücavir alanlara da belediye
hizmetleri götürülebilmektedir.


8. Soru

Belediye kanununa göre belediyelerin yetkileri
nelerdir?

Cevap

Belediyenin yetkileri;
• Yetkileri çerçevesinde yönetmelik çıkarmak,
yasaklar koymak ve uygulamak
• İzin ve ruhsat verilmesine yönelik işlemler
yapmak
• Dergi, katkı payı, doğal gaz, su vb. tahsilatları
yapmak
• İçme suyu, atık su ve yağmur suyuna yönelik
altyapı sağlamak
• Toplu taşıma yapmak
• Katı atık yönetimine ilişkin hizmetleri yapmak
• •Taşınmaz alma, satma, kamulaştırma, kiralama
vb. işlemler yapmak
• Gayrisıhhi müesseseler ile umuma açık istirahat
ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve
denetlemek
• Çeşitli faaliyetler (hafriyat toprağı ve moloz
dökümü LPG depolama, inşaat malzemesi satışı,
hurda depolama vb.) için yer belirlemek
• Elektronik haberleşme istasyonlarına yer seçim
belgesi vermek.


9. Soru

Belediye başkanına bağlı müdürlükler nelerdir ve kaç
tane başkan yardımcısı vardır?

Cevap

Belediyenin 4 tane başkan yardımcısı vardır.
Başkana bağlı müdürlükler şunlardır:
• Özel Kalem Müdürlüğü
• Teftiş Kurulu Müdürlüğü
• Zabıta Müdürlüğü
• Hukuk İşleri Müdürlüğü


10. Soru

Birinci başkan yardımcına bağlı müdürlükler
nelerdir?

Cevap

• İmar ve Şehircilik Müdürlüğü
• Emlak ve İstimlak Müdürlüğü
• Yapı Kontrol Müdürlüğü
• Kentsel Tasarım Müdürlüğü
• CBS/KBS Müdürlüğü


11. Soru

İkinci başkan yardımcına bağlı müdürlükler nelerdir?

Cevap

• Fen İşleri Müdürlüğü
• Park ve Bahçeler Müdürlüğü
• Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü
• Temizlik İşleri Müdürlüğü
• Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü
• Mezarlık Müdürlüğü
• Etüd ve Proje Müdürlüğü
• İtfaiye Müdürlüğü


12. Soru

Üçüncü başkan yardımcına bağlı müdürlükler
nelerdir?

Cevap

• Yazı İşleri Müdürlüğü
• Mali Hizmetler Müdürlüğü
• İnsan kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü
• Sosyal Yardım İşleri Müdürlüğü
• Destek Hizmetleri Müdürlüğü
• Kültür ve Sosyal İşleri Müdürlüğü
• Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü
• Spor İşleri Müdürlüğü


13. Soru

Dördüncü başkan yardımcına bağlı müdürlükler
nelerdir?

Cevap

• Sağlık İşleri Müdürlüğü
• Veteriner İşleri Müdürlüğü
• Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
• Bilgi İşlem Müdürlüğü
• Dış İlişkiler Müdürlüğü
• Strateji İşleri Müdürlüğü


14. Soru

Belediyelerde CBS/KBS ihtiyacı nedir?

Cevap

Belediyenin yapacağı hizmetlerin birbiriyle son
derece ilişkili olduğunu ve koordineli sekilde yürütülmesi
gerektigini söylemek yanlıs olmayacaktır. Hem tüm
mekânsal ve mekânla iliskili sözel verinin teminini,
analizini ve yönetimini gerçeklestirecek, hem de
belediyede farklı işler yapan birimler arasında
koordinasyon ve esgüdüm saglayacak etkili bir araca son
derece ihtiyaç vardır. Bütün bu yeteneklere sahip araç ise
CBS’dir. CBS’nin kent ölçeginde, yerel yönetimlerin ve
kentlilerin yerel yönetimlerden talep ettikleri hizmet ve
bilgilerin sunulmasına yönelik ihtiyaçlarının
karşılanmasında uygulanan sekli ise KBS olarak
adlandırılmaktadır.


15. Soru

KBS’nin sağladığı temel faydalar nelerdir?

Cevap

KB’nin temel faydaları aşağıdaki şekildedir.
• Tüm belediyecilik faaliyetleri için ihtiyaç
duyulan grafik ve sözel verilerin teminini,
ilişkilendirilmesini ve paylasılmasını sağlar.
• Hizmetlerin kentin mevcut durumuna,
ihtiyaçlarına ve beklentilerine uygun olarak
planlanmasını, uygulanmasını ve sürdürülmesini
sağlar.
• Belediyenin farklı birimleri, hizmetleri arasında
koordinasyon ve eş güdüm sağlar.
• Zamandan, paradan ve işgücünden tasarruf
edilmesini sağlar.
• Belediye hizmetlerinin hızlı, etkili ve doğru
şekilde gerçekleştirilmesini sağlar.
• Kentlilerin belediye hizmetlerine daha kolay
erişmesini sağlar.
• Kentlilerin kente ait bilgilere ulaşmasına aracılık
ederek daha şeffaf ve katılımcı bir yönetimin
gerçeklestirilmesine katkıda bulunur.
• Belediye ve kentli iletişimini geliştirir.
• Belediye dışındaki diğer kurumlarla bilgi,veri
paylaşımı için uygun bir platform oluşturur.


16. Soru

KBS’nin yapısı ve paydaşlar nelerdir?

Cevap

KBS’nin kente ait tüm verilerin kayıt ve yönetim
altına alındıgı, vatandas, diger birimler ve paydas
kurumlarla saglıklı bir iletisimin gerçek-lestirildigi, temel
kentli hizmetlerinin etkili sekilde gerçeklestirilmesini
saglayan mekânsal bir bilgi sistemidir.


17. Soru

KBS oluşturulurken geçilmesi gereken aşamalar
nelerdir?

Cevap

• Karar destek kurulunun olusturulması
• Fizibilite çalısmalarının yapılması
• Projenin gerçeklesmesi için gerekli finansmanın
sağlanması
• Veri standartları ve kalite kontrol
• Bilgisayar donanım ve yazılımların temini
• Personel eğitimi
• Yasal düzenlemeler
• İdari organizasyon yapısı ve degişikliği
• Veri güncelleme
• Veri iletişimi
• Sorgulama, veri analizi ve raporlama
• Sistemin işletimi


18. Soru

KBS’nin arayüzleri nelerdir?

Cevap

Kent bilgi sistemini üç arayüzü vardır.
• Belediye arayüzü
• Paydaş kurum arayüzü
• Kentli arayüzü


19. Soru

KBS’nin standartlaştırılması için kullanılan projenin
adı nedir, açıklayınız?

Cevap

KBS’nin standartlaştırma projesinin adı TUCBS
dir. TUCBS, tüm yerel, bölgesel ve ulusal nitelikli coğrafi
bilgi sistemlerinin birbirleriyle bilgisayar ağları üzerinden
veri paylaşabildiği ve sade vatandaşa dâhil her düzeyde
kullanıcının kullanabildiği, Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi
Sistemi altyapısına uygun coğrafi bilgi sistemidir.


20. Soru

KBİSS’nin projesi toplamda kaç iş paketinden oluşur.

Cevap

KBİSS toplamda dokuz iş paketinden oluşur.
• Mevzuat Analizi
• Kurumsal Analizler
• Veri/Kullanıcı Gereksinimi Analizi
• Uluslararası Standartların Analizi
• Kavramsal Veri Modeli Tasarımı
• Mekansal Veri Standartlarının Belirlenmesi
• KBS Veri Değişim Formatının Belirlenmesi
• İdari ve Mali Modellemenin Yapılmsaı ve Taslak
Mevzuatın Hazırlanması
• Raporlama/Yaygınlaştırma Faaliyetleri


22. Soru

KBİSS yürütülmesindeki önemli role sahip paydaş
kurumlar nelerdir?

Cevap

Paydaş kurumlar
• Konya Özel İdaresi
• Denizli Özel İdaresi
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi
• Konya Büyükşehir Belediyesi
• Denizli Belediyesi
• Kahramanmaraş Belediyesi
• Fatih Belediyesi
• Pendik Belediyesi
• Alanya Belediyesi
• Etimesgut Belediyesi
• İstanbul Su Kanalizasyon İdaresi ve İstanbul Gaz
Dağıtım Şirketi


23. Soru

Bulut KBS projesi nedir?

Cevap

KBISS projesi kapsamında gerçeklestirilen
çalısmalardan birisi KBS’de bulut bilisimin kullanılmasına
yönelik olarak “Yerel Yönetimlerde Cografi Bilgi
Sistemlerinin Yaygınlas-tırılmasına Yönelik Yol
Haritasının Belirlenmesi Projesi”nin baslatılmasıdır. Söz
konusu projenin sonuç ürünleri olarak; Sistem Analiz
Raporu, Bulut Bilisim Analizi Raporu, Geçiş ve
İntegrasyon Modelleme Raporu, Kurumsal Bilgilendirme
ve Değerlendirme Raporu, b-KBS (bulut Kent Bilgi
Sistemi) Strateji Belgesi hazırlanmıstır.


24. Soru

Bulut projesinin pilot seçilen paydaş kurumlar
nelerdir?

Cevap

Proje kapsamında, pilot olarak seçilen
belediyelere bulut bilişim vasıtasıyla KBS sağlanması için
çalışmalara başlanmıstır. Projenin paydasları;
• Türkiye Belediyeler Birliği
• Elazığ Belediyesi
• Ardahan Belediyesi
• Talas Belediyesi
• Kırşehir Belediyesi


25. Soru

Kentsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde optimum-karar verebilmek için ihtiyaç duyulan planlama, altyapı, mühendislik, temel hizmetler ve yönetimsel bilgileri
hızlı ve sağlıklı bir şekilde irdelemek amacıyla oluşturulan, mekânsal bilgi sistemine ne ad verilir?

Cevap

Kent Bilgi Sistemi


26. Soru

KBS nin özellikleri nelerdir?

Cevap

KBS, planlama ve karar üretme süreçlerini içinde barındıran, kent ölçeğinde kentli tarafından ihtiyaç duyulan mekânların ve altyapının oluşturulmasına, böylelikle kentin sağlıklı, sürdürülebilir ve akılcı bir şekilde yönetilmesine ve kontrol edilmesine yardımcı olabilecek bir araçtır. 


27. Soru

Kent sınırları içinde gerçekleştirilecek planlama sürecinde ihtiyaç duyulan veri türleri nelerdir?

Cevap

Kent verisi; bir kentin topoğrafik özellikleri, toprak ve jeolojik yapısı, hidrolojik özellikleri, bitki ve hayvan varlığı, hassas ekosistemleri, iklim bilgileri gibi doğal veriler yanında, alan kullanım tipleri, tapu kayıtları, imar planları, kadastral bilgiler, altyapı ve ulaşım ağları, sosyo-ekonomik durum, demografik özellikler, kirlilik dağılımı gibi kültürel verilerden
meydana gelmektedir.


28. Soru

Yerel yönetimi tanımlayınız. 

Cevap

Yerel yönetimler, yerel topluluklarda (il, belediye, köy vb.) yaşayan topluluk üyelerinin ortak ve yerel nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere hukuki olarak kurulan ve faaliyet
gösteren, karar organları seçimle iş başına gelen kamu tüzel kişiliğine sahip kuruluşlardır.


29. Soru

Anayasaya göre kaç tür yerel yönetim vardır? Nelerdir?

Cevap

Anayasaya göre, il (il özel idaresi), belediye ve köy olmak üzere 3 tür yerel yönetim vardır.


30. Soru

Belediye nedir? Kuruluş koşulları nelerdir?

Cevap

Kanun çerçevesinde belediye “belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi” olarak tarif edilmektedir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurmak zorunlu olup, nüfusu 5000 üzerindeki yerleşim birimlerinde belediye kurulabilmektedir.


31. Soru

Büyükşehir belediyesi kavramını açıklayınız.

Cevap

Büyükşehir belediyesi ise, “sınırları il mülki sınırı olan ve sınırları içerisindeki ilçe belediyeleri arasında koordinasyonu sağlayan; idarî ve malî özerkliğe sahip olarak kanunlarla verilen görev ve sorumlulukları yerine getiren, yetkileri kullanan; karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişisi”dir. Toplam nüfusu 750.000’den
fazla olan il belediyeleri büyükşehir belediyelerine dönüştürülebilmektedir.


32. Soru

5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre belediyelerin yapmak veya yaptırmakla görevli/sorumlu oldukları başlıca hizmetler nelerdir?

Cevap

5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre belediyelerin yapmak veya yaptırmakla görevli/sorumlu oldukları başlıca hizmetleri aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
• Kentsel altyapı (imar, su, kanalizasyon, ulaşım vb.)
• CoğrafiBilgi Sistemleri veKentBilgi Sistemleri
• Çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık
• Zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans
• Şehir içi trafik
• Defin ve mezarlıklar
• Ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar
• Konut
• Kültür, sanat, turizm, tanıtım, gençlik ve spor
• Orta ve yükseköğrenim öğrenci yurtları
• Sosyal hizmet ve yardım
• Nikâh
• Meslek ve beceri kazandırma
• Ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi


33. Soru

Mücavir alan nedir?

Cevap

Mücavir alan, belediye sınırları dışında olan ve ihtiyaç duyulması halinde kentsel gelişim amacıyla kullanılabilecek komşu alanlardır. Belediye sınırlarına bitişik olmasına gerek olmayıp, köyleri de içerebilir.


34. Soru

Belediyelerin sahip oldukları yetkiler nelerdir?

Cevap

Aynı kanun ile belediyelere tanınan yetkiler incelendiğinde, bu yetkilerin görev ve sorumluluklarını yerine getirmelerine yönelik birçok faaliyeti ve uygulamayı kapsadığı görülmektedir. Bu yetkilerden bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
• Yetkileri çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, yasaklar koymak ve uygulamak
• İzin ve ruhsat verilmesine yönelik işlemler yapmak
• Vergi, katkı payı, doğal gaz, su vb. tahsilatları yapmak
• İçme suyu, atık su ve yağmur suyuna yönelik altyapı sağlamak
• Toplu taşıma yapmak
• Katı atık yönetimineilişkin hizmetleri yapmak
• Taşınmaz alma, satma, kamulaştırma, kiralama vb. işlemler yapmak
• Gayrisıhhi müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek 
• Çeşitli faaliyetler (hafriyat toprağı ve moloz dökümü, LPG depolama, inşaat malzemesi satışı, hurda depolama vb.) için yer belirlemek
• Elektronik haberleşme istasyonlarına yer seçim belgesi vermek


35. Soru

Belediye organizasyon yapısına göre başkana bağlı müdürlükler nelerdir?

Cevap

Başkana bağlı müdürlükler;

Özel Kalem Müdürlüğü
Teftiş Kurulu Müdürlüğü
Zabıta Müdürlüğü ve 
Hukuk İşleri Müdürlüğüdür. 


36. Soru

CBS/KBS Müdürlüğünün görevleri nelerdir?

Cevap

CBS/KBS müdürlükleri genellikle, CBS/KBS ihtiyaçlarını ve işlevlerini belirleyip, gerekli altyapının, verilerin, veritabanının sağlanmasına ve yönetilmesine yönelik işlemlerin yürütülmesi amacıyla kurulurlar. CBS/KBS uygulamalarında diğer müdürlüklerle/birimlerle ve kurumlarla koordinasyonun sağlanması, bu koordinasyon için gerekli olan
ihtiyaçların tespit ve teminine yönelik işlemler de çoğu zaman bu birimler tarafından yürütülür. 


37. Soru

Belediyelerde CBS/KBS ye neden ihtiyac duyulmaktadır?

Cevap

CBS’nin de ortaya çıkışındaki başlıca etmen olan mekânsal karar üretme sürecidir. Alan kullanım kararlarının verilmesinde mevcut kent dokusuna ve çevresine ait grafik veriler (binalar, sokaklar, adalar, parseller, idari sınırlar, parklar vb.) ile grafik verilerle ilişkili sözel verilere (tapu bilgileri, alan kullanım bilgileri, yapılaşma bilgileri, sokak isimleri, parsel
numaraları vb.) ihtiyaç duyulmaktadır. Söz konusu verilerin geleneksel yöntemlerle temin edilmesi, saklanması ve yönetilmesi oldukça zordur. Ayrıca geleneksel yöntemlerle gerçekleştirilen bu çalışmalarda hızlı, doğru, etkili, hassas ve verimli sonuçlar elde etmek de mümkün olamamaktadır. Bu veriler olmadan sağlıklı bir altyapı ve ulaşım planlaması, uygulaması, bakım veya onarım çalışmaları gerçekleştirilemez. Park ve bahçe uygulamaları, atık yönetimi, kamulaştırma işlemleri, ruhsat denetim ve takipleri de etkili yapılamaz.


38. Soru

KBS’nin sağlayacağı temel faydalar nelerdir?

Cevap

KBS’nin sağlayacağı temel faydaları aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
• Tüm belediyecilik faaliyetleri için ihtiyaç duyulan grafik ve sözel verilerin teminini, ilişkilendirilmesini ve paylaşılmasını sağlar.
• Hizmetlerin kentin mevcut durumuna, ihtiyaçlarına ve beklentilerine uygun olarak planlanmasını, uygulanmasını ve sürdürülmesini sağlar.
• Belediyenin farklı birimleri/hizmetleri arasında koordinasyon ve eşgüdüm sağlar.
• Zamandan, paradan ve işgücünden tasarruf edilmesini sağlar.
• Belediye hizmetlerinin hızlı, etkili ve doğru şekilde gerçekleştirilmesini sağlar.
• Kentlilerin belediye hizmetlerine daha kolay erişmesini sağlar.
• Kentlilerin kente ait bilgilere ulaşmasına aracılık ederek daha şeffaf ve katılımcı bir yönetimin gerçekleştirilmesine katkıda bulunur.
• Belediye ve kentli iletişimini geliştirir.
• Belediye dışındaki diğer kurumlarla bilgi/veri paylaşımı için uygun bir platform oluşturur.


39. Soru

Belediyelerde kurulacak KBS’nin sahip olması gereken özellikleri nelerdir?

Cevap

Belediyelerde kurulacak KBS’nin 3 temel yeteneğe sahip olması faydalı olacaktır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Belediye içinde tüm birimlerin yetkileri dâhilinde erişip faaliyetlerini gerçekleştirdikleri, kayıt tuttukları, güncelleme yaptıkları ve sonuçları paylaştıkları platform (belediye arayüzü),
• Belediyelerin faaliyetleriyle doğrudan veya dolaylı ilişki içinde olan/çalışan diğer kurum ve kuruluşlarla yapılacak veri/bilgi alışverişi yapılacak platform (paydaş kurum arayüzü),
• Belediyenin hizmetlerinden faydalanan kentlilerin çeşitli hizmetlerle ilgili başvuru, takip ve bilgi
sorgulaması yapabilecekleri platform (kentli arayüzü)


40. Soru

Belediyelerce kurulacak KBS’nin vatandaş arayüzü nasıl olmalıdır?

Cevap

Vatandaşların yerel hizmetlerin gerçekleştirilmesi ve bilgi edinmelerine yönelik beklentilerini karşılayacak ve mümkün olduğunca hizmetlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi konusunda destek verecek şekilde oluşturulmalıdır.


41. Soru

TUCBS projesi nedir?

Cevap

TUCBS, tüm yerel, bölgesel ve ulusal nitelikli coğrafi bilgi sistemlerinin birbirleriyle bilgisayar ağları üzerinden veri paylaşabildiği ve sade vatandaşa dâhil her düzeyde kullanıcının kullanabildiği, Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi altyapısına uygun coğrafi bilgi sistemidir. Türkiye Coğrafi Bilgi Stratejisi ve Eylem Planı bilgi toplumu politika alanına yönelik hazırlanan önemli politika belgeleridir. Bu süreçte başlatılan ve hala devam eden projelerden biri TUCBS’dir


42. Soru

TRKBİS projesi nedir? İş paketleri nelerdir?

Cevap

“Türkiye’de KBS ile ilgili yerel yönetim uygulamalarında kullanılacak standartları tanımlayan teknik bir mevzuatın bulunmamasından dolayı, sistemlerin birbirleri ile entegre olamaması, ortak tecrübenin oluşmaması neticesinde oluşan kaynak israfı gibi problemlerle karşılaşılmaktadır. Bu sorunların çözülebilmesi için özellikle yerel yönetimler tarafından kullanılan mekânsal nitelikli verilerin birlikte çalışabilirliğinin sağlanması gerekmektedir. Bu nedenle, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın CBS konusundaki görevine dayalı olarak ülke genelinde yerel idareleri kapsayacak biçimde KBS uygulamalarının veri standart ilke ve esaslarına uygun olarak gerçekleşmesini sağlamak amacıyla ülke düzeyinde KBS mekânsal veri standartlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.” Bu amaçla başlatılmış bir projedir. TRKBİS projesi toplamda 9 iş paketinden (İP) meydana gelecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Bu iş paketleri sırasıyla aşağıdaki gibidir:
• Mevzuat Analizi (İP1)
• Kurumsal Analizler (İP2)
• Veri/Kullanıcı Gereksinimi Analizi (İP3)
• Uluslararası Standartların Analizi (İP4)
• Kavramsal Veri Modeli Tasarımı (İP5)
• Mekânsal Veri Standartlarının Belirlenmesi (İP6)
• KBS Veri Değişim Formatının Geliştirilmesi (İP7)
• İdari ve Mali Modellemenin Yapılması ve Taslak Mevzuatın Hazırlanması (İP8)
• Raporlama/Yaygınlaştırma Faaliyetleri (İP9)


43. Soru

Kurumsal analiz kapsamında kullanılan Gökkuşağı Metaforunu açıklayınız.

Cevap

Bu yönteme uygun olarak oluşturulan anketlerle, kurumsal analiz çalışmasına dâhil edilen birimlere, Gökkuşağı Metaforu’nun 7 bileşeni kapsamında sorular sorulmuştur. Bu bileşenlerin temel içeriği aşağıda verilmiştir:
1. Yönetişim: Veri Altyapısı kurmak için gerekli idari yapı ve politikalar
2. İnsan Kaynakları: Coğrafi veriyi ve CBS uygulamalarını yönetmek için gerekli personel
3. Erişim Sağlama: Veri kullanıcılarının ve vatandaşların veri kullanımı ve paylaşımı için sağlanan mekanizmalar
4. Veri-Bilgi: Kullanılabilir veri ve içerik
5. Yazılım: Donanımları çalıştıran ve harita bilgisi yönetimi sağlayan yazılımlar
6. Donanım: Verileri işleyen yazılımların kullanıldığı BİT aygıtları
7. Taşıma Altyapısı: Bilgiye erişim ve paylaşım sağlayan telekomünikasyon altyapısı ve politikaları


44. Soru

TRKBİS temel veri temaları nelerdir?

Cevap

TRKBİS temel veri temaları aşağıdaki gibidir:
• Adres,
• Arazi Kullanım,
• Arazi Örtüsü,
• Bina,
• Bitki Örtüsü,
• Jeodezik Altyapı,
• Kamusal Hizmet Servisleri,
• Kent Mobilyaları,
• Su Kütlesi
• Ulaşım


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v