CBS’de Proje Tasarımı ve Yönetimi 1 Dersi 2. Ünite Özet
Cbs’De Kent Bilgi Sistemi
Giriş
Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), sağladığı kolaylıklar nedeniyle mekânsal verinin ve mekânsal veriyle ilişkili sözel verilerin bir arada tutulduğu, analiz edildiği, güncellendiği ve sunulduğu uygulamalar için kaçınılmaz bir araçtır. 1969 yılında, ünlü peyzaj mimarı Ian McHarg’ın Doğa ile Tasarım (Design with Nature) isimli eserinde ortaya konulan çakıştırma analizleri ile temelleri atılan CBS, o dönemlerde özellikle planlama çalışmalarında kullanılmış ve büyük oranda planlama gerekliliklerini yerine getirmeye yönelik bir gelişim geçirmiştir. Ancak zaman içinde bu eşsiz aracın sağladığı hız ve kolaylık birçok uygulama alanında CBS’nin talep edilmesine yol açmıştır. Aynı zamanda büyük bir sektör ve rekabet pazarı olan CBS yazılım sektörü, çeşitlenen ihtiyaçlara cevap verebilecek yenilikler üretmiştir. Bu sayede, günümüzde CBS artık sadece planlama odaklı ve büyük ölçekli bilimsel çalışmalarda kullanılan bir araç değil, aynı zamanda, tasarım, yatırım planlaması, lojistik gibi birçok farklı alan ve düzeyde kullanılabilen bir teknoloji hâline gelmiştir. CBS mekânsal ve mekânsal olmayan verilerin aynı platformda entegre edildiği eşsiz bir araçtır. CBS çok sayıdaki veriyi aynı anda analiz edebilmeyi, ileriye yönelik tahmin ve senaryolar üretebilmeyi mümkün kılar. CBS kullanımı ile benzer veya ilişkili işler/hizmetler gerçekleştiren kurumlar, birimler ve paydaşlar arasında koordinasyon ve paylaşım kolaylaşır. Tüm bu özellikler, CBS’yi ihtiyaca ve uygulama alanına uygun olarak özelleştirip kullanabilmeyi de mümkün kılmaktadır. Bu nedenle günümüzde, CBS teknolojisine dayalı farklı mekânsal bilgi sistemleri ortaya çıkmaktadır.
Günümüzde gerek sundukları hizmetlerin çeşitliliği ve çokluğu, gerek bu hizmetlerin doğru ve etkili şekilde yerine getirilebilmesi için ihtiyaç duyulan verilerin niteliği ve niceliği nedeniyle CBS kullanımının kaçınılmaz hâle geldiği sektörlerden biri de yerel yönetimlerdir. Yerel yönetimler, kent sınırları içerisinde büyük çoğunluğu mekânsal veri kullanımına dayalı, kentin ve kentlinin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik hizmetler gerçekleştirirler ve birçok farklı kurum ve kuruluşla iletişim hâlinde çalışırlar. Bu zorlu sorumluluk alanı ise kent ölçeğindeki hizmetlerin planlanması, uygulanması, takibi ve paylaşımı konusunda günümüz şartlarına uygun teknolojilerin kullanılmasını gerekli kılmaktadır. Bu açıdan, genellikle, CBS’nin kent ölçeğinde uygulanması olarak tarif edilen Kent Bilgi Sistemi (KBS) de özellikle ülkemizde son zamanlarda sıklıkla isminden bahsedilen ve bazı yerel yönetimler tarafından uygulanan bir araç hâline gelmiştir.
Kbs’nin Tanımı ve Cbs İlişkisi
Bir kentin teknik alt ve üst yapısının denetim altında tutulması, ulaşım kontrolü, vergilerin sağlıklı toplanması ve kentsel sorunlara çözüm üretilmesi yine var olan sistem olanaklarıyla da pek mümkün değildir (Yomralıoğlu ve Çete, 2002). Bu durum kente ait verilerin bir arada ve entegre bir ortamda bulunmasını gerektirmektedir. Bu ortam ise Kent Bilgi Sistemleri (KBS) dir.
KBS, en yalın şekliyle CBS’nin kent ölçeğindeki uygulaması olarak tarif edilmektedir. KBS, kente ait mekânsal ve bu mekânsal verilerle ilişkili sözel bilgilerin temin edildiği, saklandığı, analiz edildiği ve sunulduğu bir platform olarak kullanılmaktadır. Kaya Bensghir ve Akay (2007) da, günümüzde yerel yönetimlerde yaygın olarak kullanım alanı bulan CBS’nin kent ölçeğinde uygulanmasına KBS denildiğini ifade etmektedirler. Ancak “CBS’nin kent ölçeğindeki uygulaması” tanımı beraberinde bazı belirsizlikler de getirebilmektedir. Bu belirsizlikleri gidermek için KBS’den beklenilenin ne olduğunu, hangi kurumun sorumluluğunda yapılandırılması ve yönetilmesi gerektiğini ve yeteneklerinin nasıl oluşturulacağını açıklığa kavuşturmak önemlidir.
KBS için yapılan diğer tanımlardan örnekler aşağıda verilmiştir:
- KBS, CBS’nin bir alt bileşeni olup bir ilin kent merkezine hitap etmektedir (Coğrafi Tabanlı İlKent Yönetim ve Bilgi Sistemi Teknik Kılavuzu, 2007).
- KBS; kentlerin, kentliye sunulacak hizmetlerin planlanması, planların uygulanması, uygulamaların izlenmesi ve kentliye sunulmasında kullanılan bir CBS uygulamasıdır.
- KBS, kentsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde optimum-karar verebilmek için ihtiyaç duyulan planlama, altyapı, mühendislik, temel hizmetler ve yönetimsel bilgileri hızlı ve sağlıklı bir şekilde irdelemek amacıyla oluşturulan, mekânsal bilgi sistemlerinden biridir (Yomralıoğlu, 2000).
- Yerel nitelikli kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde belediye birimleri arasında ve belediye eş güdümlü çalışan diğer kamu kuruluşları arasında kurulacak CBS altyapısı ile entegrasyonun sağlanması, otomasyona geçilmesi ve insanlara hizmetlerin daha sağlıklı yöntemlerle ve kısa sürede verilmesi fonksiyonlarına KBS adı verilmektedir (Banger, 2011).
Kent sınırları içinde gerçekleştirilecek planlama sürecinde ihtiyaç duyulan veriler çok geniş bir yelpazede farklılık gösterebilmektedir. Kent verisi; bir kentin topoğrafik özellikleri, toprak ve jeolojik yapısı, hidrolojik özellikleri, bitki ve hayvan varlığı, hassas eko- sistemleri, iklim bilgileri gibi doğal veriler yanında, alan kullanım tipleri, tapu kayıtları, imar planları, kadastral bilgiler, altyapı ve ulaşım ağları, sosyo-ekonomik durum, demografik özellikler, kirlilik dağılımı gibi kültürel verilerden meydana gelmektedir. Planlama veya mevcut planlarda yapılacak revizyonlar, bu verilerden ihtiyaç duyulanların doğru şekilde temin edilmesi ve analizi ile gerçekleştirilir. Planlama süreci karar verme aşamasıdır ve yerel yönetimler tarafından verilen hizmetlerin tamamına yakını bu kararlara göre sunulur. Söz konusu verilerin çoğunun mekânsal olması ve bu verilerle ilişkili birçok mekânsal olmayan verinin de süreçlerde kullanılması, bu işlerin tamamını etkili, doğru, zamanında ve hızlı yürütecek bir aracı gerekli kılmaktadır. Bu araç ise şüphesiz CBS’dir. Kent ölçeğinde gerek planlama, uygulama ve izleme süreçlerinde kullanılacak, gerekse vatandaşlar tarafından yerel yönetimlerce sunulan birçok bilgi ve uygulamaya daha kolay ve hızlı erişilmesini sağlayacak mekânsal bilgi sistemi ise KBS’dir. Kentlerin sürekli geliştiği, ihtiyaçların sürekli arttığı ve bununla birlikte yönetilmesi gereken veri sayısının da gün geçtikçe çoğaldığı düşünüldüğünde, doğru yapılandırılmış ve nitelikli personel tarafından kullanılan KBS’nin önemi daha iyi anlaşılmaktadır.
Yerel Yönetimler ve Kbs
Yerel yönetimler, gerçekleştirdikleri birçok faaliyet boyunca mekânsal veriye ihtiyaç duymaktadırlar. Bu çerçevede son zamanlarda bazı yerel yönetimler, daha iyi bir yönetim ve çözüm aracı olarak KBS uygulamalarını hayata sokmaktadırlar. Böylelikle altyapı, planlama, ulaşım, güvenlik, çevre ve sağlık gibi birçok kent bilgisini daha etkili ve doğru şekilde temin etmeyi ve kullanmayı hedeflemektedirler. Bu veriler, yerel yönetimler tarafından sunulan tüm hizmetlerle doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilidir. KBS, faklı tipteki tüm bu karmaşık verilerin yönetimi için ideal bir fırsat sunmaktadır. KBS, verilerin paylaşımı, mekânsal olmayan uygulamalarla entegrasyonu ve kaynakların verimli kullanımı konusunda büyük avantajlar sağlamaktadır.
Gerek kendisinden beklenen yetenek ve özellikler, gerekse günümüzde KBS alanında yapılan ulusal çalışmalar, KBS’nin yerel yönetimlerin idaresinde oluşturulması gereken bir sistem olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, yerel yönetimlerden en önemlileri olan belediyelerin görev, yetki ve sorumluluklarını tanıyıp organizasyonel olarak bir belediyede yürütülen iş ve ilişkileri anlamak, KBS gerekliliklerini doğru tanımlayabilmek için atılacak önemli adımlardan biridir.
Belediyelerin kuruluşu, görev, yetki ve sorumlulukları 5393 sayılı Belediye Kanunu ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu çerçevesinde tanımlanmıştır. Kanun çerçevesinde belediye “belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi” olarak tarif edilmektedir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurmak zorunlu olup nüfusu 5000 üzerindeki yerleşim birimlerinde belediye kurulabilmektedir. Büyükşehir belediyesi ise, “sınırları il mülki sınırı olan ve sınırları içerisindeki ilçe belediyeleri arasında koordinasyonu sağlayan; idarî ve malî özerkliğe sahip olarak kanunlarla verilen görev ve sorumlulukları yerine getiren, yetkileri kullanan; karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişisi”dir. Toplam nüfusu 750.000den fazla olan il belediyeleri büyükşehir belediyelerine dönüştürülebilmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre belediyelerin yapmak veya yaptırmakla görevli/ sorumlu oldukları başlıca hizmetleri aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
- Kentsel altyapı (imar, su, kanalizasyon, ulaşım vb.)
- Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Kent Bilgi Sistemleri
- Çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık
- Zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans
- Şehir içi trafik
- Defin ve mezarlıklar
- Ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar
- Konut
- Kültür, sanat, turizm, tanıtım, gençlik ve spor
- Orta ve yükseköğrenim öğrenci yurtları
- Sosyal hizmet ve yardım
- Nikâh
- Meslek ve beceri kazandırma
- Ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi
Aynı kanun ile belediyelere tanınan yetkiler incelendiğinde, bu yetkilerin görev ve sorumluluklarım yerine getirmelerine yönelik birçok faaliyeti ve uygulamayı kapsadığı görülmektedir. Bu yetkilerden bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Yetkileri çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, yasaklar koymak ve uygulamak
- İzin ve ruhsat verilmesine yönelik işlemler yapmak
- Vergi, katkı payı, doğal gaz, su vb. tahsilatları yapmak
- İçme suyu, atık su ve yağmur suyuna yönelik altyapı sağlamak
- Toplu taşıma yapmak
- Katı atık yönetimine ilişkin hizmetleri yapmak
- Taşınmaz alma, satma, kamulaştırma, kiralama vb. işlemler yapmak
- Gayrisıhhi müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek
- Çeşitli faaliyetler (hafriyat toprağı ve moloz dökümü, LPG depolama, inşaat malzemesi satışı, hurda depolama vb.) için yer belirlemek
- Elektronik haberleşme istasyonlarına yer seçim belgesi vermek
Belediyeler, 5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre görev ve sorumluluklarını yerine getirmek üzere yazı işleri, mali hizmetler, fen işleri ve zabıta birimlerinden oluşacak şekilde teşkilatlandırılmaktadır. Bunların yanı sıra, belediye meclisinin kararıyla, hizmet verilen alanın bazı özellikleri ve potansiyeli (nüfus, doğal, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikler vb.) dikkate alınarak sağlık, itfaiye, imar, insan kaynakları, hukuk işleri gibi birimler kurulabilmekte, birleştirilebilmekte veya mevcut olanlar kaldırılabilmektedir. Dolayısıyla görev, yetki ve sorumlulukların tümünün yerine getirilmesi güvence altına alınmak şartıyla, belediyelerde birbirinden farklı bazı organizasyon yapılarının oluşturulduğu, her belediyedeki birim adının, adedinin, bağlı bulundukları üst yöneticinin birbirinden farklı olabildiği görülmektedir.
Oluşturulan müdürlüklerin/birimlerinin kuruluş esasları, görev, yetki ve sorumlulukları belediyeler tarafından hazırlanan yönetmeliklerle belirlenmektedir. Bu nedenle iki farklı belediye altındaki aynı isime sahip birimin/müdürlüğün görevleri ve yetkileri arasında çeşitli farklılıklar olabilmektedir. Dolayısıyla, belediyelerde meclis kararıyla kurulan bu birimlerin faaliyet alanlarının bire bir aynı olduğunu söyleyip mutlak bir tanım yapmak doğru değildir.
Yazı işleri müdürlüğü genel olarak belediyelerde evrak akışının düzenlenmesi, arşivleme faaliyetlerinin yürütülmesi, meclis ve encümen toplantılarının organize edilmesi ve gündemlerinin oluşturulması gibi görevleri yerine getirirler.
Mali hizmetler müdürlüğü görevleri arasında belediye gelirlerinin tahakkuku ve tahsilatı, bütçe ve kesin hesap ile taşınır mal kesin hesabının hazırlanması, tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve raporlanması gibi mali konular yer almaktadır.
Fen işleri müdürlüğü genellikle kentte ihtiyaç duyulan faaliyetler (spor, eğitim, sağlık, kültür vb.) için gerekli yapıların inşa edilmesi/ettirilmesi hizmetlerini verirler. Ayrıca, hem bu binaların hem de kentteki çeşitli kamu kurumlarına ait diğer yapıların bakım ve onarım ihtiyacının karşılanmasını sağlarlar. Yol, kaldırım, altyapı çalışmaları da çoğunlukla bu müdürlüğün görevleri arasında yer almaktadır.
Zabıta müdürlüğü Belediye zabıtasının kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarına dair esaslar 26490 sayılı Belediye Zabıtası Yönetmeliğinde belirtilmiştir. Belediye zabıtası, belediyenin hizmet verdiği alanlarda huzur, sağlık ve düzen sağlanmasından sorumlu olup bu sorumluluğun yerine getirilmesine yönelik mevzuatın ve gerektiğinde cezai yaptırımların uygulanmasından sorumludur. Bu çerçevede zabıta müdürlüğü, belediye karar organları tarafından alınmış kararları, emir ve yasakları uygular ve sonuçlarını izler. Bu hizmetler, ulusal bayramlardaki törenlerin gerektirdiği hizmetleri görmekten izinsiz işgaliyeleri önlemeye, kaynakların etrafını kirletenler hakkında kanuni işlem yapmaktan ruhsata aykırı olarak işletilen yerler hakkında gerekli uygulamaları yapmaya kadar çeşitlilik gösteren birçok görevi kapsamaktadır.
Özel kalem müdürlüğü başkanlık makamının diğer birimlerle, kurumlarla, çalışanlarla ve kentlilerle olan ilişkilerinin koordinasyonunda ve yürütülmesinde önemli sorumlulukları olan birimlerdir. Bu birimler, kurulacak ilişkilerin ve iletişimin demokratik, şeffaf ve etkili olması için çalışırlar.
İmar ve şehircilik müdürlüğü bir kentin etkili ve sürdürülebilir şekilde yönetilebilmesinin temel şartlarından biri kente ilişkin doğru mekânsal kararların alınmasıdır. Mekânsal karar üretmek, temel olarak fiziksel planlama yapmaktır. Fiziksel planlama süreci, bir belediyede yürütülen birçok farklı hizmet için girdi teşkil eden verilerin/planların üretilmesini de sağlar. İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, kente ait verileri toplayarak kentsel planların hazırlandığı ve gerektiğinde bu planların revize edildiği birimdir. Hâlihazır haritaların hazırlanması, imar bilgi formu, imar çapı, kısıtlılık vb. belgelerin düzenlenmesi, 3194 sayılı kanunun 18. maddesi ile 2981 sayılı kanunun 10/c maddesine bağlı uygulamaların yapılması, ifraz, tevhit, yol fazlası ve yola terk işlemlerinin gerçekleştirilmesi çoğunlukla bu birimin temel görevleri arasındadır.
Emlak ve istimlak müdürlüğü genel olarak belediyeye ait taşınmazlar hakkındaki bilgilerin tutulduğu, bu taşınmazların ilgili mevzuatlara uygun olarak satış, kiralama, devir ve tahsis işlemlerinin yapıldığı, hazineye ait arsa ve arazilerin belediyeye tahsisi veya terkine yönelik işlemlerin yürütüldüğü, imar planlarına uygun olarak kamuya ayrılan alanların (yeşil alan, yol vb.) kamulaştırılması işlemlerinin yapıldığı birimlerdir.
Yapı Kontrol Müdürlüğü, imar mevzuatına ve planlarına aykırı yapılaşmayı önlemek ve gerektiğinde aykırı yapıların tasfiyesine/yıkımına yönelik işlemleri gerçekleştirmekle sorumlu olan birimdir. Ayrıca ruhsatlı inşaatların yapımının denetlenmesi ve tamamlanan inşaatların projelerine uygunluklarının incelenmesi de çoğunlukla bu müdürlüğün görevleri arasında yer almaktadır.
Ruhsat ve denetim müdürlüğü umuma açık istirahat ve eğlence yerleri ruhsatları, iş yeri açma, çalışma ve hafta tatili izin ruhsatları ile gıda sicil belgelerinin düzenlenmesine yönelik işlemleri gerçekleştiren, ayrıca ihtiyaca bağlı olarak belediyenin diğer birimleri ile koordineli olarak denetim ve inceleme görevlerini yerine getiren birimdir.
CBS/KBS Müdürlükleri genellikle, CBS/KBS ihtiyaçlarını ve işlevlerini belirleyip, gerekli altyapının, verilerin, veritabanının sağlanmasına ve yönetilmesine yönelik işlemlerin yürütülmesi amacıyla kurulurlar. CBS/KBS uygulamalarında diğer müdürlüklerle/birimlerle ve kurumlarla koordinasyonun sağlanması, bu koordinasyon için gerekli olan ihtiyaçların tespit ve teminine yönelik işlemler de çoğu zaman bu birimler tarafından yürütülür.
Kentsel tasarım müdürlüğü bir kısım belediyelerde özellikle ülkemizde önemli kayıplara neden olan afetlerin yarattığı olumsuz etkileri azaltmak için çıkartılan 31.05.2012 tarih ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un gerekliliklerini yerine getirmek için oluşturulmuştur.
Park ve bahçeler müdürlüğü belediyelerin hizmet sınırları içerisinde yer alan yeşil alanların sürekli olarak korunmasını, bakımının yapılmasını ve geliştirilmesini, ayrıca planlara bağlı olarak yeni yeşil alanların tesis edilmesini sağlamaktır. Park ve Bahçeler Müdürlükleri açık ve yeşil alan ihtiyaçlarının tespiti ve planlamasında önemli sorumluluklar üstelenir.
Çevre koruma ve kontrol müdürlüğü çevrenin korunması, çevre sorunlarına (hava kirliliği, toprak kirliliği, su kirliliği, gürültü, kötü görüntü vb.) neden olan faaliyet ve kaynakların belirlenerek kontrol altına alınması, böylelikle çevre kirliliğinin önlenmesi, çoğunlukla evsel atıklar dışındaki atık yönetiminin ve koordinasyonunun gerçekleştirilmesi ve bu konularda kamu bilinci sağlayacak tedbirlerin alınması konusunda çalışırlar.
Temizlik İşleri Müdürlükleri, atıkların toplanmasını ve depolama sahalarına ulaşımının gerçekleştirilmesini sağlayan, kent içindeki cadde, sokak, meydan, boş arazi vb. yerlerin temizliğini yapmakla görevli olan birimlerdir.
Sosyal yardım işleri müdürlüğü vatandaşların sosyal durumuna yönelik araştırmalar yaparak ihtiyaç gruplarına yardım ve destek sağlamak bu müdürlüklerin temel faaliyetidir. Bu kapsamda, dar gelirli, yoksul, kimsesiz, engelli ve diğer dezavantajlı grupların ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik hizmetler planlarlar ve gerçekleştirirler. Paylaşım merkezleri, aşevleri, meslek edindirme kursları gibi alt birimler genellikle bu müdürlükler tarafından kurulur.
Belediyelerin görev, yetki ve sorumlulukları ile bunları yerine getirmek üzere gerçekleştirdikleri faaliyetlere bakıldığında, bu faaliyetlerin ne kadar geniş bir yelpazede çeşitlilik gösterdiği ve kapsamlı olduğu açıkça görülmektedir. Belediyeler, bir kentin ve kentte asgari tüm ihtiyaçları karşılanmış, sağlıklı ve güvenli yaşam alanlarının oluşturulmasında görev yapan en önemli yerel yönetimlerdir. Belediyelerin gerçekleştirdikleri faaliyetleri etkili, hızlı, objektif ve kolay ulaşılabilir şekilde sunmaları kentlilerin yaşam kalitesi üzerine doğrudan etki etmektedir. CBS, karar verme mekanizmalarının rasyonel olarak çalışmasını desteklemektedir. Kent yönetiminde karar verme aşamasında altyapıdan üst yapıya, planlamadan sağlığa, güvenlikten ulaşıma, eğitimden turizme birçok alandaki veri/bilginin aynı anda ve kısa bir zaman dilimi içerisinde analiz edilmesi gerekmektedir.
Kbs Yapısı ve Paydaşları
- Karar destek kurulunun oluşturulması
- Fizibilite çalışmalarının yapılması
- Projenin gerçekleşmesi için gerekli finansmanın sağlanması
- Veri standartları ve kalite kontrol
- Bilgisayar donanım ve yazılımların temini
- Personel eğitimi
- Yasal düzenlemeler
- İdari organizasyon yapısı ve değişikliği
- Veri güncelleme
- Veri iletişimi
- Sorgulama, veri analizi ve raporlama
- Sistemin işletimi
Planlama çalışması için aşağıdaki bilgilere sıklıkla ihtiyaç duyulur:
- Mevcut alan kullanım bilgileri,
- Mevcut altyapı bilgileri,
- Jeolojik veriler,
- Litolojik veriler,
- Toprak verileri,
- Topografik veriler,
- Hidrolojik veriler,
- Risk-afet haritaları,
- Mülkiyet bilgileri,
- Ulaşım verileri,
- Arazi kullanım kabiliyet sınıfları,
- Sınır verileri,
- Korunmaya alınan bölgelere ait veriler,
- Askeri kullanımlara ait bilgi ve sınırlamalar,
- Sosyo-demografik veriler vb.
Kbs Standartlarının Belirlenmesi Projesi
KBİSS projesi toplamda 9 iş paketinden (İP) meydana gelecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Bu iş paketleri sırasıyla aşağıdaki gibidir:
- Mevzuat Analizi (İPİ)
- Kurumsal Analizler (IP2)
- Veri/Kullanıcı Gereksinimi Analizi (IP3)
- Uluslararası Standartların Analizi (IP4)
- Kavramsal Veri Modeli Tasarımı (IP5)
- Mekânsal Veri Standartlarının Belirlenmesi (IP6)
- KBS Veri Değişim Formatının Geliştirilmesi (IP7)
- İdari ve Mali Modellemenin Yapılması ve Taslak Mevzuatın Hazırlanması (İP8)
- Raporlama/Yaygınlaştırma Faaliyetleri
-
AÖF Sınavları İçin Ders Çalışma Taktikleri Nelerdir?
date_range 8 Gün önce comment 11 visibility 17821
-
2024-2025 Öğretim Yılı Güz Dönemi Kayıt Yenileme Duyurusu
date_range 7 Ekim 2024 Pazartesi comment 1 visibility 1158
-
2024-2025 YKS Ek Yerleştirme İle Yerleşen Adayların Çevrimiçi (Online) Başvuru ve Kayıt Duyurusu
date_range 24 Eylül 2024 Salı comment 1 visibility 614
-
Çıkmış Soruları Gönder Para Kazan!
date_range 10 Eylül 2024 Salı comment 5 visibility 2739
-
2023-2024 Öğretim Yılı Yaz Okulu Sınavı Sonuçları Açıklandı!
date_range 27 Ağustos 2024 Salı comment 0 visibility 905
-
Başarı notu nedir, nasıl hesaplanıyor? Görüntüleme : 25568
-
Bütünleme sınavı neden yapılmamaktadır? Görüntüleme : 14503
-
Akademik durum neyi ifade ediyor? Görüntüleme : 12507
-
Harf notlarının anlamları nedir? Görüntüleme : 12498
-
Akademik yetersizlik uyarısı ne anlama gelmektedir? Görüntüleme : 10421