Göç Ve Göçmen Sorunları Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Afete Dönüşen Kitlesel Göçler

1. Soru

Göç Terimleri Sözlüğü hangi örgüt tarafından hazırlanmıştır? 

Cevap

Göç Terimleri Sözlüğü Uluslararası Göç Örgütü (International Organization for Migration) tarafından hazırlanmıştır. 


2. Soru

Uluslararası göç bağlamında ''akın'' (influx) kavramı ne anlama gelmektedir? 

Cevap

Akın kavramı vatandaş olmayan çok sayıda kişinin bir ülkeye aniden ulaşmasını belirtmek için kullanılmaktadır. 


3. Soru

Kitlesel göçü bireysel göçten ayıran en önemli özellik nedir? 

Cevap

Kitlesel göç ve akın terimlerine ilişkin tanımlamalarda zaman ve hacim boyutunun ön plana çıktığı görülmektedir. Göç eden kişilerin sayısal olarak fazlalığı yani kitleselliği ile göçün kısa bir zaman diliminde aniden ortaya çıkışı kitlesel göçü bireysel göçten ayıran önemli özelliklerden birisidir. Bununla birlikte bireysel göç hareketlerinin genellikle gönüllülük esasına göre gerçekleştiği, kitlesel göç hareketlerinin ise ağırlıklı olarak zorunluluktan kaynaklandığı görülmektedir. 


4. Soru

Zorunlu göç kavramı ne anlama gelmektedir? 

Cevap

Zorunlu göç; doğal, çevresel, kimyasal, nükleer felaketler, kıtlık ya da kalkınma projeleri nedeniyle yaşadıkları yerleri zorunlu olarak ter etmek zorunda kalan kişileri ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. 


5. Soru

Zorunlu göçlerin genel olarak hangi nedenlerden ötürü ortaya çıkmaktadır? 

Cevap

Zorunlu göçler karmaşık, geniş kapsamlı ve yaygın olarak yaşanan bir durum olup, ağırlıklı olarak çatışmalar, savaşlar, kalkına politika ve projeleri ve afetler nedeniyle ortaya çıkmaktadır. 


6. Soru

Afet Terimleri Sözlüğü göç kavramını nasıl tanımlamıştır? 

Cevap

Bir grubun uluslararası bir sınırı geçerek ya da bir devlet içinde yer değiştirmesi Afet Terimleri Sözlüğü tarafından göç kavramıyla ifade edilmektedir. 


7. Soru

Afet Terimleri Sözlüğü iltica kavramını nasıl tanımlamaktadır? 

Cevap

İltica; ''ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti ya da siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği korkusu taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen, dönmek istemeyen kişilerin bir başka devlete sığınması'' olarak tanımlanmaktadır. 


8. Soru

Afet kavramı BM tarafından nasıl tanımlanmaktadır? 

Cevap

BM tarafından yapılan tanımlamalarda afet ana hatlarıyla ''insanlar için fiziksel, ekonomik, sosyal kayıplara neden olan, normal yaşamı durdurarak ya da kesintiye uğratarak toplumları etkileyen ve yerel imkanlar ile baş edilemeyen her türlü doğal, teknolojik ya da insan kaynaklı tüm olaylar'' olarak ifade edilmektedir. 


9. Soru

Yerinde edilme (Displacement) kavramı Göç Terimleri Sözlüğü'nde nasıl tanımlanmıştır? 

Cevap

Göç Terimleri Sözlüğü'ne göre yerinden edilme; genellikle silahlı çatışma ya da doğal afetler nedeniyle, bir kişinin evinden ya da ülkesinden zorla çıkarılması olarak tanımlanmaktadır. 


10. Soru

Göç Terimleri Sözlüğü yerinden edilmiş kişi (displaced person) kavramını nasıl tanımlamaktadır? 

Cevap

Göç Terimleri Sözlüğü'ne göre yerinden edilmiş kişi; kendisini mülteci yapabilecek korkular ya da tehlikeler dışındaki nedenlerle devletinden ya da toplumundan kaçan kişidir. 


11. Soru

Türkiye'de kitlesel göç ile gelen kişilerin beslenme, barınma, sağlık vb. temel ihtiyaçları kim tarafından yürütülmektedir? 

Cevap

Türkiye’de bir taraftan kitlesel göç ile gelen kişilerin beslenme, barınma, sağlık vb. temel ihtiyaçları acil durum anlayışı çerçevesinde ele alınmakta ve faaliyetler AFAD Başkanlığı tarafından yürütülmektedir. Diğer taraftan sığınmacılara yönelik iş ve işlemlerde Türkiye’de kalış sürelerine bağlı olarak Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) hükümleri doğrultusunda uluslararası koruma prosedürleri çerçevesinde göç yönetimi yaklaşımı ile hareket edilmekte ve faaliyetler İçişleri Bakanlığına bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.


12. Soru

Göç türleri kaç gruba ayrılmaktadır? 

Cevap

Göç türleri; nedenlerine göre göçler, hedef yerine göre göçler, yasal duruma göre göçler, hacmine göre göçler ve süresine göre göçler olmak üzere beş gruba ayrılmaktadır.


13. Soru

Gerçekleşme nedenine göre göçler kaç gruba ayrılmaktadır? 

Cevap

Gerçekleşme nedenine göre uluslararası göçler; gönüllü ya da zorunlu göç olmak üzere iki başlık altında toplanmaktadır. “Gönüllü Göç”hareketinde, insanlar ülkelerini kendi iradeleri ile terk etmekte iken “Zorunlu Göç” hareketlerinde nüfus hareketliliği kişilerin iradelerinin dışında, yaşadıkları ülkenin itici faktörlerinin etkisi ile gerçekleşmektedir.


15. Soru

Yasal durumuna göre göçler kaç gruba ayrılmaktadır? 

Cevap

Yasal durumuna göre göçler; “Düzenli” ve “”Düzensiz” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İkili anlaşmalarla düzenlenen işçi göçü, eğitim amaçlı göçler, aile birleşim hakkından doğan göçler düzenli göç hareketlerine örnek verilebilir. Düzensiz göç türüne ilişkin genel kabul gören bir tanım yapmak ise oldukça zordur. Zira düzensiz göç, genelde “düzenli göç”ün yapısına ve süreçlerine aykırı olan durumlarda ortaya çıkmaktadır.

 


16. Soru

Ekonomik ve sosyo-kültürel kitlesel göçlerin temel sebebi nedir? 

Cevap

Ekonomik, sosyal ve kültürel kaynaklı göçlerde hep daha iyiyi arama arayışı bulunmaktadır. Daha iyi yaşam ve çalışma koşulları, daha iyi eğitim ve ulaşım imkânları arayışı bunlardan bazılarıdır. Daha iyiyi bulma arayışı kişilerin yaşam tarzlarında da önemli değişikliklere neden olmaktadır.


17. Soru

Göç etme kararında etkili olan çekici faktörler nelerdir? 

Cevap

Göç etme kararında etkili olan çekici faktörlere; yüksek refah düzeyi ve ekonomik imkanlar, işgücü arzı, bölgeler arası gelir farklılıkları, daha iyi yaşam koşulları ve ülkeler arası farklı demografik özellikler verilebilir. 


18. Soru

Kitlesel göçlerde etkili olan itici faktörler nelerdir? 

Cevap

Bu faktörlere; bölgesel ya da yerel düzeyde etnik veya dini çatışmalar, siyasi istikrarsızlıklar, afetler, ekonomik ve sosyal gelişimin neden olduğu bozulma ve kırılmalar ve son olarak düşük yaşam standartları örnek olarak verilebilir. 


19. Soru

Risk kavramını tanımlayınız. 

Cevap

Risk: Belirli bir alandaki tehlike olasılığına göre kaybedilecek değerlerin ölçüsünü ifade eder. Tehlikeler sonucunda ortaya çıkabilecek olan her potansiyel durum bir risktir (Örneğin; ölüm riski, yaralanma riski, sakat kalma riski, vb.). Sıralama bakımından incelenmesi gerekirse; önce tehlike, sonrasında da bu tehlikeden kaynaklanan risk ortaya çıkar. 


20. Soru

Kitlesel göç ile bir ülkenin sınırına gelen sığınmacıların barınma merkezlerindeki temel asgari ihtiyaçlar nelerdir? 

Cevap

Bu temel ihtiyaçları; gıda ve beslenme ihtiyacı, su ihtiyacı, sağlık hizmeti ihtiyacı, barınma ihtiyacı, güvenlik ihtiyacı, çevre temizliği, ulaştırma ihtiyacı, sosyal ve psikolojik destek ihtiyacı, sosyal ve kültürel ihtiyaçlar, dini ibadet mekanları ve sosyal iletişim kurulabilecek alanlar olarak sıralamak mümkündür. 


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi