Acil Durum ve Afetlerde Ulaştırma Yönetimi ve Uygulamaları Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Uygulamalar, Kaza Araştırma Ve İncelemeleri

1. Soru

Kaza olgusunu genel olarak açıklayınız.

Cevap

Ulaştırma araçları, günlük hayatımızı kolaylaştırdığı gibi bazı tehlikeli sonuçlara da neden olabilmektedir. Her gün büyük çaplı diye tabir edilen (tren kazası, hava aracı veya deniz aracı kazası gibi) bir kazayla karşı karşıya kalınmasa da küçük çapta bir trafik kazasına tanık olmaktayız. Bu kazaların oluş nedenleri ve alınması gereken tedbirlere yönelik araştırma ve inceleme yapılmakta, ortaya çıkan netice bir rapora bağlanarak ilgililer tarafından çözümler üretilmektedir.Araştırma yalnızca olayları gözleme, bilgi, veri ve istatistik toplama olarak düşünülmektedir. Ancak araştırma; temelini verilerin oluşturduğu, amaçlı
ve sistemli olarak verilerin toplanması, gruplanması, analiz edilmesi, açıklanması, yorumlanması ve değerlendirilmesini içeren problemlere güvenilir çözüm yolları bulma sürecidir (Arslanoğlu, 2014).
Kaza araştırmaları insanların ve araç-gereçlerin idari ve teknik hatalarından kaynaklanan kazaların nasıl ve neden meydana geldiklerine ilişkin karar
vermek amacıyla yapılmaktadır. Kaza araştırmaları bir suçlu bulmaktan ziyade araştırma-inceleme sonuçlarından elde edilen verilerden yola çıkılarak
kazaların önlenebilmesine veya daha vahim neticelenebilecek kazaların önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Türk Dil Kurumu tarafından kaza, can veya mal kaybına, zararına neden olan kötü olay şeklinde tanımlanmıştır (TDK, 2011). Kaza incelemeleri ise
kazaların mekanik ve insanla ilgili nedenlerini bulmak için yapılan inceleme olarak ifade edilebilir. Çarpışma, karayolu kazaları, demiryolu hemzemin geçit kazaları gibi kaza çeşitleri en sık karşılaşılan kazalardır. 


2. Soru

Kaza araştırmaları ile ilgili olan temel kavramları açıklayınız.

Cevap

Literatürde araştırma belli bir problemin güvenilir bir biçimde çözülebilmesi için, sistemli bir şekilde verilerin toplanması, yorumlanarak değerlendirilmesi
ve rapor edilmesi süreci olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca, bir hedefe yönelik olarak belirli aşamalar içerisinde ve bir metot dâhilinde yapılan çalışmalar veya bir gerçeği ortaya çıkarmak için aramalarda bulunma faaliyeti olarak ifade edilmektedir (Arslan, 2012). Araştırmanın olmazsa olmazı olan, veri, olay ve
rapor kavramlarını da kısaca tanımlamak gerekirse, veri, bir gerçeği ortaya çıkarabilmek ya da bir olayı aydınlatmak için gerekli olan ve bir karara
varmamızı sağlayan ya da üzerinde inceleme yapılabilecek materyaldir (bilgi, belge, madde gibi). Olay, ortaya çıkan, oluşan durum, ilgi çeken veya
çekebilecek nitelikte olan her türlü iş, hadise, vaka olarak tanımlanırken; rapor ise herhangi bir işte, bir konuda yapılan inceleme, araştırma sonucunu,
düşünceleri veya tespit edilenleri bildiren yazı şeklinde tanımlanabilir (TDK, 2018)


3. Soru

Araştırma Planlanması ve Sıralamasını açıklayınız.

Cevap

Araştırmaların amacı ne olursa olsun mutlaka bir plan dâhilinde yapılmalıdır. Araştırmanın planlanmasından maksat, araştırma konusuna ilişkin yürütülecek faaliyetlerin başından sonuna kadar aşama aşama ortaya koymaktır.


4. Soru

Araştırma Raporunu açıklayınız.

Cevap

Araştırma planlı ve sistemli çalışmayı gerektiren, amacın problemlere güvenilir çözümler bulma olduğu bir süreçtir. Ayrıca bilginin paylaşılabilmesi, sürekliliği ve denetlenebilirliği açısından araştırma sonucunun kesinlikle raporlaştırılması gerekir (Karasar, 1976). Araştırma yöntemleri problemin tanımlanmasından
çözümüne kadar olan süreçteki zihinsel çabaların tümünü, bilimsel yöntemi içerirken; araştırma teknikleri ise yöntemi somutlaştıran ve veri toplamanın yazılı bir dökümü olan araştırma raporunun yazılmasını içermektedir (Karasar, 1976).
Buradan hareketle, elde edilen verilerin belirli kurallara uygun olarak yazıya dökülmesi işlemini araştırma raporu olarak adlandırabiliriz. Araştırma raporunun hazırlanmasının temel amacı, araştırma sonucunda elde edilen bilgilerden başkalarının da faydalanmalarını ve kazaların önüne geçilebilmesi
için atılması gereken adımları, görev ve sorumlulukların ortaya konulmasını sağlamaktır.


5. Soru

Kaza araştırma sürecini ve nedenlerini açıklayınız.

Cevap

Kaza araştırma süreci,kaza veya olay mahallinin sınırlandırılması ile başlayan kanıtların toplanması, olay mahallinin görüntülenmesi, kazazede ve tanıkların görüşlerinin alınmasının ardından değerlendirme ve raporun hazırlanması ile
tamamlanan bir süreçtir. Kaza araştırmasının nedenlerine de kısaca değinecek olursak;
• Kazaların nasıl olduğunu ve nedenlerini ortaya koymak,
• Eksiklikleri tespit ederek iyileştirmelerde bulunmak,
• Kazaların tekrar yaşanmaması için önleyici tedbirlerin belirlenmesini sağlamak şeklinde ifade edebiliriz.


6. Soru

Kaza inceleme kavramını açıklayınız.

Cevap

Kaza inceleme, tüm ulaştırma türlerine ilişkin araçların meydana getirdiği kazaların bir uzman heyet tarafından belirli bir sıra izlenerek iş ve işlemleri yürüterek raporlaştırılmasını kapsamaktadır.


7. Soru

Kaza araştırması için görevlendirilen ekip hangi görevleri yerine getirmelidir?

Cevap

1. Araştırmanın gerçekleştirileceği alanın tespit edilmesi,
2. Araştırmayı gerçekleştirecek teknik ekibin seçilmesi ve mümkünse her birine görevlerin yazılı bir şekilde verilmesi,
3. Araştırma ekibinin aşağıda belirtilen konularda bilgi toplaması:
• Hasar tahminiyle birlikte kazanın açıklanması,
• Normal çalışma işlemlerinin sırası,
• Haritalar (kısmi ve bölgesel),
• Kaza yerinin yerleşim alanındaki yeri,
• Tanıkların listesi,
• Kazadan önce olan olaylar.
4. Kaza yerinin güncel bilgileri almak için ziyaret edilmesi,
5. Kaza yerinde incelemelere başlanmadan önce aşağıdaki önlemlerin alınması:
a. Sahanın güvenlik altına alınması ve güvenlik açısından bir sorun yaratmıyorsa kaza sahnesinin bozulmaması,

b. Gerekli kroki, taslak ve fotoğrafların hazırlanıp her birinin doğru olarak etiketlenmesi ve tam kayıtlarının tutulması,
6. Kaza öncesi ve esnasında kaza mahallinde bulunanlar, kazaya maruz kalan kişiler ve kazadan hemen sonra gelenler ile görüşülmesi. Her görüşmenin görüşme yapılan kişiler tarafından kabul edilmesi şartı ile bir
kayıt cihazı yardımı ile doğru ve tam kaydının tutulması.
7. Aşağıda belirtilen konularla ilgili karar verilmesi:
a. Kaza öncesinde normal olmayan durum neydi?
b. Anormal durum nerede ve nasıl meydana geldi?
c. İlk kez ne zaman fark edildi?
d. Nasıl ve ne şekilde ortaya çıktı?
8. Bir önceki adımda (yedinci adım) elde edilen bilgilerin incelenmesi ve gerekiyorsa önceki adımların yinelenmesi,
9. Aşağıda belirtilen konularda karar verilmesi:
a. Kazanın meydana geliş nedeni nedir?
b. Olayların uygun sırası ve olası nedenleri (doğrudan, dolaylı, temel) nelerdir?
c. Olası başka sıralar var mıdır?
10. Her bir olay sırasının yedinci adımda elde edilen bilgilere göre değerlendirilmesi,
11. En uygun ve olası olaylar sırası ve de en olası nedenlerin saptanması,
12. Bir araştırma sonrası brifinginin düzenlenmesi,

13. Kazanın önlenmesine yönelik önerileri içeren özet bir raporun hazırlanarak, talimatlarla uyum içinde dağıtılması (Zegear, 1991).
Bir kaza araştırması bütün veriler toplanıp incelenerek rapora dönüştürülmesi hâlinde tamamlanmış sayılır. Araştırma ekibi, araştırmanın konusuna ve konumuna göre, uygun kıyafetler ve koruyucu malzeme, not defteri, fotoğraf makinesi, kayıt cihazı, şerit veya cetvel, rapor formları, el feneri veya durumun özelliğine göre ek alet edevata ihtiyaç duyabilir.


8. Soru

Zegear (1991)’e göre bir kazadan sonra yapılması gereken işlemler nelerdir?

Cevap

• Tanıklarla en kısa süre içerisinde görüşülmelidir.

• Kaza yeri herhangi bir değişikliğe uğramadan incelenmelidir.
 • Kazanın olduğu yeri fotoğrafları çekilmeli, krokileri, taslakları hazırlanmalı ve ilgili tüm bilgiler harita üzerine kaydedilmelidir.
• Kaza ile ilgili tüm raporlar kopyalanmalıdır.
• Normal işletim prosedürü, bakım kartları ve akış diyagramlarını içeren dokümanlar veya güçlükleri, anormallikleri gösteren raporlardan yararlanılmalıdır.
• Notlar tam ve doğru şekilde ciltli bir defterde korunmalıdır.
• Kaza öncesi, kaza esnası ve kaza sonrası durumlar kaydedilmelidir.
• Ayrıca kazaya uğrayanların yerleri, şahitlerin, makinaların, enerji kaynaklarının ve tehlikeli maddelerin yerleri işaretlenmelidir.


9. Soru

Bir kaza araştırmasında kanıtlar nelerden elde edilir?

Cevap

Bir kaza araştırmasında kanıtlar;

• Bilgilerden,
• Gözlemlerden,
• Tanıklardan,
• Raporlardan elde edilir.


10. Soru

Kaza raporunda bulunması gereken bölümler nelerdir?

Cevap

Kaza raporunda bulunması gerekenler sırasıyla şunlardır;

1. Temel bilgiler
a. Kazanın yeri ve zamanı
b. Kazaya karışan kişi ve şeyler
c. İş başındaki kişiler ve diğer şahitler
2. Kazanın tanımı (Ne oldu?)
a. Olayların sırası
b. Zararın boyutu
c. Kaza tipi
d. Enerji ve tehlikeli madde kaynağı
3. Kazanın analizi (Nasıl, niçin)
a. Doğrudan nedenler (Enerji kaynakları, tehlikeli maddeler)
b. Dolaylı nedenler (Emniyetsiz hareket ve durumlar)
c. Temel nedenler (Yönetim, insan ve çevre faktörleri)
4. Öneriler (Önlem için)
a. Kısa dönemde yapılacaklar
- Yönetim politikası, insan ve çevre faktörlerin değerlendirilmesi
- Emniyetsiz hareket ve durumların tespiti
- Koruyucu teçhizat ve yapılar, azaltılmış miktarlar
b. Uzun dönemde yapılacaklar
- İş güvenliği analizleri
- Personelin yerleştirilmesi
- Eğitim ve öğretim (İş güvenlik analizleri, tehlikeden haberdar olma)
- Araştırma ve geliştirme
- Mühendislik tasarımları
- Teftiş ve yaptırma işlemleri
- Bakım programları


11. Soru

Kazaların araştırma ve incelenmesinde görev ve sorumlulukları düzenleyen yasal mevzuat ögelerinden biri olan hukuki durumu açıklayınız.

Cevap

Ülkemizde ulaştırma alanında meydana gelen ciddi kazalarla ilgili araştırma ve incelemeler Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu
(KAİK) tarafından yürütülmektedir.

Kurulun oluşumu, görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma usul ve esasları ile kurul üyelerinde aranan şartlar, gerçek veya tüzel kişilerin yükümlülüklerine
ilişkin hususlar ise Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu Yönetmeliği ile belirlenmiştir (Resmi Gazete, 2013). Bu yönetmelik ile birlikte;
a) Sivil hava araçlarının sebep olduğu ve karşılaştığı kaza ve olayların; bildirilmesi, soruşturulması, incelenmesi, sonuçlarının belirlenmesi ve rapor edilmesi ile ilgili her türlü faaliyetler “Sivil Hava Araç Kazaları Soruşturma Yönetmeliği (SHY-13)”,
b) Deniz kazalarının araştırılması ve incelenmesi ile bunlara ilişkin bildirimlerin yapılmasına yönelik usul ve esaslar ile görev, yetki ve sorumluluklar “Deniz Kazalarını ve Olaylarını Araştırma ve İnceleme Yönetmeliği”,
c) Demiryolu kaza ve olaylarının araştırılması ve incelenmesi, bunlara ilişkin bildirimlerin yapılmasına yönelik usul ve esaslar ile görev, yetki ve sorumlulukları “Demiryolu Kazalarını ve Olaylarını Araştırma ve İnceleme Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir.
Ulaştırma kazalarına ilişkin vaka incelemeleri söz konusu bu yönetmelikler esas alınarak açıklanmaya çalışılacaktır. Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu; bir ulaştırma türünde meydana gelen ve ulaştırma emniyet düzenlemeleri ve emniyet yönetimi bakımından belirgin bir etkiye sahip kaza ve olayları özel olarak araştırmak, incelemek ve bütün ulaştırma türlerini kapsayan emniyete ilişkin teklif hazırlamak ve Bakana sunmakla görevlidir. Kurul, görevlerini Bakan adına yapar, kararlarında bağımsızdır. Kurula Bakan dışında hiçbir merciden emir verilemez (Resmi Gazete, 2013). Madde 6’da belirtilen kurulun görevleri aşağıda belirtilmektedir. 


12. Soru

Kaza Araştırma ve İnceleme Raporunun bölümlerini açıklayınız.

Cevap

Özet: Kaza veya olaya ilişkin temel bilgilerin ifade edildiği bölümdür. Kaza veya olayın türü, zamanı, yeri ve gerçekleşme şeklinin olduğu; herhangi bir can kaybı veya yaralanma olup olmadığı; araçlar, yük, üçüncü taraflar veya çevrede bir hasar meydana gelip gelmediğinin açıklandığı bölümdür.Kaza veya olaya ilişkin bilgiler: Kaza veya olay hakkındaki detaylar, araçlar, araç seferlerine ait bilgiler,
kaza veya olay sonrası müdahaleleri ve arama kurtarma çalışmalarına ilişkin bilgilerin yer aldığı bölümdür.
Kaza veya olayın gelişimi: Kaza veya olay öncesinde, esnasında ve sonrasındaki sürecin kronolojik bir sıra içinde anlatıldığı ve kaza veya olay ile ilgili insan, malzeme, teçhizat ve çevre gibi unsurlara yer verilen bölümdür.
Değerlendirme: Kaza veya olaya ilişkin bulguların analiz edildiği ve bunlar hakkında yorumlar yapılan bölümdür. Kaza veya olayla ilgili süreçler ve çevre şartları, varsa hatalı davranışlar ve ihmaller, malzeme hataları, tehlikeli maddeler, işletmeci kuruluş ve şirket yönetimine ilişkin hususları da içeren kaza veya olaya etki eden unsurlara bu bölümde yer verilir.
Sonuçlar: Kaza ve olayın oluşmasında etkili olan unsurlar, oluşmasını önleyecek unsurlar, olumsuz etkilerinin azaltılmasını sağlayacak unsurlardaki noksanlık veya yetersizlikler hakkında varılan yargıları açıklayan bölümdür.
Tavsiyeler: Değerlendirme ve sonuçlardan yararlanılarak oluşturulan ve kaza ve olayların önlenmesi için geliştirilmesi gereken emniyet tedbirleri ile mevzuat, tasarım, denetleme, yönetim, iş emniyeti, eğitim, bakım, onarım ve acil durum müdahalesi gibi alanlara ilişkin tavsiyeleri içeren bölümdür. Tavsiyeler, kaza
ve olaylarının önlenmesi maksadıyla, resmi kurum ve kuruluşlar, işletmeciler, araç üreticileri, şirketler, tanınmış kuruluşlar, meslek kuruluşları, uluslararası kuruluşlar gibi bunları en iyi uygulayabilecek durumda olan kurum ve kuruluşlara yönelik olarak yapılır. Bu bölüm, kaza veya olay incelemesi sırasında yapılabilecek geçici emniyet tavsiyelerini veya emniyet tedbirlerini de içerebilir.


13. Soru

Demir yolu kaza türlerini açıklayınız.

Cevap

Demir yolu kazaları arasında, çarpışma, deray, hemzemin geçit kazası, hareket halindeki demiryolu aracının şahsa çarpması ve yangın sayılabilir (Resmi Gazete, 2015).
Çarpışma: İstasyon veya ana yolda; trenin başka bir trene, manevra dizisine, duran vagona, diğer demir yolu araç ve vasıtalarına, gabari dâhilindeki bir engele; demiryolu araç ve vasıtalarının birbirine; manevra dizilerinin birbirine veya vagona çarpması,
Deray: Demir yolu araçlarının en az bir tekerinin raydan ayrılması,
Hemzemin Geçit Kazaları: Bir demir yolu aracı ile hemzemin geçidi kullanan bir veya daha fazla kara yolu aracının veya hemzemin geçidin diğer kullanıcılarının (örneğin yayalar - hayvanlar - diğer nesneler) çarpışması,
Hareket Halindeki Demir Yolu Aracının Karıştığı İnsan Kazaları: Bir veya daha fazla insana bir demir yolu aracının, eklentilerinin ve araçlardaki nesnelerin
çarpması, demir yolu araçlarından insanların düşmesi ya da demiryolu aracı üzerindeki insana bir nesnenin çarpması (intiharlar hariç),

Demir Yolu Araç Yangınları: Seyir, duruş, bekleme ve manevra esnasında demir yolu araçlarında ve içlerindeki yüklerde meydana gelen yangın ve patlamalar,
Diğer Kazalar: Yukarıda açıklananlar dışında kalan tüm kazalar olarak ifade edilmektedir.


14. Soru

Demir Yolu Olay Türlerini açıklayınız.

Cevap

Demir yolu olay türleri beş grupta toplanabilir. Bunlar (Resmi Gazete, 2013);
1) Ray kırılmaları (kaynak kırılmaları dâhil),
2) Dingil ve tekerlek kırılmaları,
3) Dur bildirisi veren işaretin/sinyalin geçilmesi,
4) Sinyalizasyon arızaları: Demiryolu araçlarına sinyal bildirilerinin verilememesi veya sinyal hataları,
5) Diğer olaylar: Yukarıda sayılanların dışında kalan, trenin bir arızadan dolayı yolda kalması, dizi ayrılmaları (kanca kopması), pantograf kırılması, seyir teli kopması ve arızaları, ray genleşmesi sonucu yolda oluşan geometrik bozukluk, sel ve heyelan gibi yol kapanması ile tren trafiğini etkileyen olaylar.


15. Soru

Deniz yolu kaza araştırmasını açıklayınız.

Cevap

Deniz Kazalarının İncelenmesine İlişkin Yönetmelikte deniz kazası; gemide olan bir olaydan kaynaklanan ve/ veya bir gemi ile ilişkili olarak;
• Ölüm veya ölüm tehlikesi bulunan,
• Tam/ kısmi uzuv kaybı ile sonuçlanan yaralanmalar,

• İnsan kaybı,
• Geminin batması veya terk edilmesi yahut kayıp sayılması,

• Gemide ağır maddi hasar meydana gelmesi,
• Geminin çatışmaya uğraması,
• Geminin karaya oturması,
• Gemi veya gemilerden kaynaklı çevresel zarar oluşması gibi sonuçların bir veya birden fazlasını meydana getiren olay olarak tanımlanmaktadır (Resmi Gazete, 2014).
Çok ciddi kaza; geminin tamamen kaybı, ölüm veya şiddetli kirlilikle sonuçlanmış kazayı ifade eder. Ciddi kaza ise, çok ciddi kaza niteliğinde olmayan kazalardır. Bu kazalarda;
• Ana makinenin durması,
• Yaşam mahallinde büyük hasar ve benzeri,
• Miktarına ve niteliğine bakılmaksızın kirlilik,
• Yedi günden fazla iş ve güçten mahrumiyet sonucunu doğuran yaralanmalar,
• Römorkör veya kıyı yardımı gerektiren bir arıza gibi durumlarla sonuçlanan kazalar deniz kazası olarak ifade edilmektedir (Resmi Gazete, 2014).


16. Soru

Kaza araştırma ve İncelemesi kavramını tanımlayınız.

Cevap

Kaza denilince akla ilk olarak trafik kazaları gelmektedir. İnsan, taşıt, yol, çevre - iklim ve diğer nedenlerden meydana gelen trafik kazalarına ilişkin işlemler, Trafik Denetimlerinde ve Trafik Kazalarında Alınacak Önlemlere İlişkin Yönerge
esaslarına göre yürütülmektedir. Tüm dünyada kaza incelemeleriyle ilgili uluslararası kurum ve kuruluşlar bulunduğu gibi ülkemizde de ulaşım emniyetini sağlamak, havayolu, denizyolu ve demiryolu ulaşım modlarındaki ciddikazaları incelemek için Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu (KAİK) adıyla bir yapı oluşturulmuştur (Resmi Gazete, 2011).


17. Soru

Kaza araştırma ve incelemenin konusunun içeriğini açıklayınız.

Cevap

Kaza araştırma ve incelemenin konusu karayolu kazaları hariç olmak üzere demir, deniz ve hava yolu kazalarıdır. Kaza; maddi hasar,ölüm, yaralanma gibi zararlı sonuçları olan, istenmeyen, beklenmedik, ani ve kasıtsız bir
olay veya olaylar zincirini ifade eder.


18. Soru

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu Yönetmeliğine göre, kurulun görevleri nelerdir?

Cevap

a) Ulaştırma alanında meydana gelen ciddi kazalarla ilgili araştırma, inceleme yaparak grup başkanı koordinasyonunda düzenlenen raporları Kurul gündeminde değerlendirmek, raporlarda yer alan hususları karara bağlamak ve gerektiğinde bu araştırma ve incelemelere bağlı olarak ulaştırma altyapıları ve taşımacılık faaliyetlerinin emniyetinin iyileştirilmesi için teklif hazırlamak ve Bakana sunmak.
b) Bir ulaştırma türünde meydana gelen ve ulaştırma emniyet düzenlemeleri ve emniyet yönetimi bakımından belirgin bir etkiye sahip kaza ve olayları özel olarak araştırmak, incelemek ve bütün ulaştırma türlerini kapsayan emniyete ilişkin teklif hazırlamak ve Bakana sunmak.
c) Rapor muhteviyatının tamamen veya kısmen yayımlanmasına karar vermek.
ç) Araştırma ve incelemesi yapılan kaza ve olaylara ilişkin raporları gerektiğinde taraflara ve ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlara göndermek.
d) Araştırması ve incelemesi yapılan kaza ve olaylar hakkında yıllık istatistikler yayımlamak.
e) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.


19. Soru

Demir yolu Kazalarını ve Olaylarını Araştırma ve İnceleme Yönetmeliğinin maddelerini açıklayınız.

Cevap

Tanımlar ve Kısaltmalar
Madde 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
d) Demir yolu altyapı işletmecisi: Tasarrufundaki demir yolu altyapısını güvenli
bir şekilde işletmek ve demir yolu tren işletmecilerinin hizmetine sunmak hususunda yetkilendirilmiş kamu tüzel kişilerini ve şirketleri,
e) Demir yolu altyapısı: Demir yolunu oluşturan zemin, balast, travers ve ray ile
elektrifikasyon, sinyalizasyon ve haberleşme tesisleriyle bunların tamamlayıcısı
her türlü sanat yapısı, tesis, gar ve istasyonları, lojistik ve yük merkezleri ve
bunların eklentileri ile iltisak hatlarını,
f) Demir yolu aracı: Hat yapım, bakım, tamir ve kontrol araçları dâhil her türlü
çeken ve çekilen araçlar ile tren setlerini,
g) Demir yolu tren işletmecisi: Ulusal demir yolu altyapı ağı üzerinde yük ve/
veya yolcu taşımacılığı yapmak üzere yetkilendirilmiş kamu tüzel kişilerini ve
şirketleri,
ğ) İnceleme: Meydana gelen kaza ve olayların tekrarının önlenmesi amacıyla bilgi toplanıp analiz edilmesi, gerçek nedenlerinin belirlenmesi ve gerekli emniyet
tavsiyelerinde bulunulması faaliyetlerini içeren süreci ifade eder.


20. Soru

Deniz Kazalarını ve Olaylarını Araştırma ve İnceleme Yönetmeliğini açıklayınız.

Cevap

Madde 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
e) Ciddi deniz kazası: Çok ciddi deniz kazası dışında kalan ve ciddi yaralanma veya gemiyi denize elverişsiz hale getirecek derecede büyük maddi hasarla sonuçlanan deniz kazasını,
f) Ciddi yaralanma: Kaza anından itibaren 7 gün içinde başlayan ve 72 saatten daha fazla süren bir zaman dilimi içinde kazazedenin normal hareket imkân ve kabiliyetini kısıtlayan iş göremezlik haline neden olan yaralanmayı,
g) Çok ciddi deniz kazası: Can kaybı, geminin tam zıyaı ve ciddi çevre kirliliği olaylarından birini içeren bir deniz kazasını,
ğ) Deniz kazası: Bir geminin operasyon ve faaliyetleriyle bağlantılı olarak gerçekleşen ve;
1) Bir kişinin ölümü veya yaralanması,
2) Bir kişinin gemi üzerindeyken kaybolması,
3) Geminin batması, kaybolması, kayıp sayılması veya terk edilmesi,
4) Geminin maddi hasara uğraması,
5) Geminin manevradan aciz duruma düşmesi,
6) Geminin karaya oturması,
7) Geminin kıyı veya açık deniz yapısına veya başka bir gemiye çatması veya başka bir gemiyle çatışması,
8) Gemi veya gemilerin uğradıkları hasardan kaynaklanan ciddi çevre kirliliği oluşması veya ciddi çevre kirliliği
ihtimalinin ortaya çıkması ile sonuçlanan bir olay veya olaylar silsilesini,
h) Deniz kazası/olayı bildirimi formu: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan ve deniz kazası/olayı bildirimi yapmak için kullanılan formu,
ı) Deniz olayı: Bir geminin operasyon ve faaliyetleriyle bağlantılı olarak gerçekleşen ve geminin, gemi üzerindeki insanların veya diğer kişilerin emniyetini veya çevreyi tehlike altına sokan veya düzeltilmemesi halinde tehlikeye sokabilecek olan ve deniz kazası dışında kalan olay veya olaylar silsilesini,
i) Gemi: Kendiliğinden hareket etmesi imkânı bulunmasa dahi, tahsis edildiği amaç suda hareket etmesini gerektiren, yüzme özelliği bulunan her aracı,
j) Gemi adamı: Bir gemi üzerinde, gemiyle birlikte sefere çıkmak da dâhil olmak üzere istihdam edilen kişiyi ifade eder.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi