Afetlerde İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetimi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Afet Ve Acil Durumlarda Kişisel Koruma Teknolojisi

1. Soru

Afetlerde kullanılması gerekli kişisel koruyucu donanımlar hangi parametrelere göre belirlenmelidir?

Cevap

Afetlerde kullanılması gerekli kişisel koruyucu donanımlar, felaket türüne, afetin büyüklüğüne ve etkilediği sahaya göre değişkenlik göstermektedir.


2. Soru

OHSAS 18001 2007 İş Sağlığı ve Güvenlik Yönetim Sistemi standardına göre risk nedir?

Cevap

Risk; Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin bileşimi olarak tanımlanabilir.


3. Soru

OHSAS 18001 2007 İş Sağlığı ve Güvenlik Yönetim Sistemi standardına göre risk değerlendirmesini tanımlayınız.

Cevap

Risk değerlendirmesi; Tehlikelerden kaynaklanan riskin büyüklüğünü tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliğini dikkate alarak riskin kabul edilebilir olup olmadığına karar vermek için kullanılan süreç.


4. Soru

OHSAS 18001 2007 İş Sağlığı ve Güvenlik Yönetim Sistemi standardına göre kabul edilebilir risk nedir?

Cevap

Kabul edilebilir risk; Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasına göre, kabul edebileceği, kontrol altında tutabileceği düzeye indirilmiş risk.


5. Soru

Risk değerlenlendirme (risk assessment) süreci hangi basamakları kapsamaktadır?

Cevap

Risk değerlenlendirme,

  1. risk tanımlama,

  2. risk analizi,

  3. risk değerlendirme (risk evaluation)

sürecinin tamamını kapsamaktadır.


6. Soru

Risk Tanımlamayı açıklayınız.

Cevap

Risklerin bulunması, tanınması ve tarif edilmesi sürecidir.

1. Risk tanımlama risk kaynaklarının, olayların, nedenlerinin ve potansiyel sonuçlarının tanımlanmasını içerir.

2. Risk tanımlaması geçmiş dönem verileri, teorik analiz, uzman görüşleri ve ilgili tarafların/paydaşların gereksinimlerini içerebilir.


7. Soru

ISO 31001’e göre risk değerlendirmesi yönetim sürecinin içerdiği temel unsurları sıralayınız.

Cevap

ISO 31001’e göre risk değerlendirmesi yönetim süreci aşağıda verilen temel unsurları içerir;

  1. İletişim ve danışma,

  2. İçerik/kapsam oluşturma,

  3. Risk değerlendirme,

    1. risk tanımlama,

    2. risk analizi,

    3. risk değerlendirme,

  4. Risk iyileştirme,

  5. İzleme ve gözden geçirmedir.


8. Soru

Beş Adımda Risk Değerlendirmesinin basamakları nelerdir?

Cevap

Birinci Adım: Tehlikelerin Tanımlanması

İkinci Adım: Risklerin Belirlenmesi ve Analizi

Üçüncü Adım: Risk Kontrol Adımları

Dördüncü Adım: Denetim, İzleme ve Yenileme

Beşinci Adım: Dokümantasyon


9. Soru

Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) nedir?

Cevap

Bir veya daha fazla sağlık ve güvenlik tehlikesine karşı koruma sağlamak amacıyla bir birey tarafından giyilmek veya tutulmak üzere tasarlanmış aygıt veya cihazdır. KKD, belirli bir faaliyetin yapılması için bir birey tarafından giyilen veya tutulan kişisel koruyucu donanımla birleşik, ayrılabilen veya ayrılamayan koruyucu bir aygıt şeklinde de tanımlanabilir.


10. Soru

Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımına İlişkin Risk Belirleme'de Fiziksel Riskleri sıralayınız.

Cevap
  • Mekanik
    • Yüksekten Düşmeler

    • Darbeler, Kesikler, Çarpmalar

    • Ezikler, Batmalar, Kesikler, Sıyrıklar

    • Titreşim

    • Kaymalar, Düşmeler

  • Termal

    • Sıcaklık, Alev

    • Soğuk
  • Radyasyon
    • İyonize Olmayan
    • İyonize
  • Elektrik
  • Gürültü

11. Soru

Kişisel Koruyucu Donanım Listesini sıralayınız.

Cevap
  1. Baş Koruyucuları

  2. Kulak Koruyucuları

  1. Göz ve Yüz Koruyucuları

  2. Solunum Sistemi Koruyucuları

  3. El ve Kol Koruyucuları

  4. Ayak ve Bacak Koruyucuları

  5. Cilt Koruyucuları

  1. Gövde ve Karın Bölgesi Koruyucuları

  2. Vücut Koruyucuları


12. Soru

Kuru yüksek ısının tehlike kaynağı olduğu durumlarda ayak ve ayak parmaklarını koruma için kullanılacak KKD nedir?

Cevap

Deri ayakkabılar veya döküm ayakkabıları kullanılabilir.


13. Soru

Kirleticileri tanımlayınız ve sınıflandırınız.

Cevap

Genel olarak bakıldığında “kirleticiler” insanlar, hayvanlar, bitkiler, organizmalar ve tüm ekosistemler açısından zararlı maddeler veya karışımlar anlamına gelir (Drager, 2016).

Kirleticiler, iki ana gruba ayrılabilir:

1. doğal (Örneğin; mineral tozu veya acı bademdeki hidrojen siyanür)

2. sentetik ve insan imalatı (Örneğin; araç egzoz gazları ve endüstriyel dumanlar)


14. Soru

Bir itfaiyecinin afet ve acil durumlarda kullandığı kişisel koruyucu donanımları sıralayınız.

Cevap
  1. Baret

  2. Isıya karşı dayanıklı başlık

  3. Çizme

  4. Koruyucu eldiven

  5. Yangına yaklaşım elbisesi (nomex)

  6. Alüminize elbise

  7. Kurtarma elbisesi

  8. Koruyucu gözlük

  9. Koruyucu kulaklık

  10. Temiz hava solunum cihazı

  11. Kişisel hareketsizlik cihazı


15. Soru

İtfaiyeci çizmesinde bulunması gereken özellikleri nelerdir?

Cevap
  • Ulusal ve uluslararası standartta üretilmeli ve belgeli olmalıdır.

  • Su geçirmez özelliğe sahip olmalıdır.

  • Tabanında belirli kalınlıkta çelik plaka olmalıdır.

  • Burnunda ayakları darbelerden korumak için çelik kaplama olmalıdır.

  • Tabanı ısıya dayanıklı olmalıdır.

  • Rahat giyilip çıkarılabilecek şekilde tasarlanmış olmalıdır.

  • Çizme tabanı 15 saniye aleve dayanıklı olmalıdır.

  • Çelik burun 1,5 mm olmalıdır.

  • Çelik taban 0,6 mm olmalıdır.

  • Dış parçası siyah nitril kauçuk olmalıdır.

     

16. Soru

Temiz hava solunum cihazının bir parçası olan tüpün yapısını ve içeriğini açıklayınız.

Cevap

Oksijenin az olduğu veya yoğun duman bu- lunan yerlerde yangın ve kurtarma ekiplerinin rahat çalışabilmesi için içerisine temiz hava sıkıştırılmış kaplardır. Gelişen teknolojiye bağlı olarak çelik ve poliüretan malzemeden yapılmış tipleri vardır. Tüpler belirli basınçlar altında kompresörler vasıtası ile doldurulur. 300 bar basınçla doldurulmuş bir tüpün deneme basıncı 450 bardır. İstanbul itfaiyesinde 300 bar basınçlı 6 lt hacimli 1800 lt sıkıştırılmış hava bulunan ve 11,5 kg ağırlığındaki çelik tüpler ve 6,8 lt hacminde 3,9 kg ağırlığında olan fiber tüpler kullanılmaktadır. Tüplerin üzerinde içerisindeki hava miktarını gösteren manometre bulunur.


17. Soru

Kişisel hareketsizlik cihazları nedir?

Cevap

Yangın esnasında yoğun duman ve diğer nedenlerle hareket yeteneğini yitirmiş baygın hâldeki itfaiyecinin yerini belli etmek amaçlı sesli ve ışıklı ikaz verir. Yirmi saniye hareketsiz kalındığında devreye girer ve kademeli olarak sesi yükselir. Bu sayede diğer itfaiyecilerin baygın itfaiyeciyi bulmasını sağlar.


18. Soru

İtfaiyecilerin kullandığı koruyucu eldivenler kaç katmandan oluşur?

Cevap

Isıya, delinme ve kesilmelere karşı dayanıklı malzemeden imal edilmiş olan eldivenler 4 katmandan oluşur. Bunlar;

  • Dış kumaş

  • Nem bariyeri

  • Isı bariyeri

  • İç astardır.


19. Soru

Filtre Cihazlarının yeterli olduğu durumlar nelerdir?

Cevap

Filtre cihazları aşağıdaki durumlarda yeterli olabilir:

  • Havadaki oksijen içeriği hacme göre en az %17’dir (CO filtreleriyle hacme göre en az %19).

  • Tehlikeli madde türü bilinmektedir ve buna uygun bir filtre malzemesi vardır.

  • Tehlikeli madde konsantrasyonu, filtre cihazlarının uygulanması için izin verilen sınırlar dâhilindedir.


20. Soru

Filtre Cihazlarının yetersiz olduğu durumlar nelerdir?

Cevap

Filtre cihazları aşağıdaki durumlarda yetersizdir:

  • Tehlikeli durumun değişebileceğine dairbir risk söz konusudur (Örneğin, iyi havalandırılmayan konteynerler, tanklar, tüneller ve gemiler).

  • Tehlikeli maddelerin uyarı özellikleri düşüktür (koku veya tat).

  • Tehlikeli maddelerin konsantrasyonları, yaşam veya sağlık açısından anında tehlike arz etmektedir.

  • Tehlikeli madde, filtre malzemesi tarafından tutulamaz.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v