Afet Bilgi Sistemleri Ve Haberleşme Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Afet Bilgi Ve Haberleşme Sistemi Güvenliği

1. Soru

Afet Bilgi Sistemi nedir? Açıklayınız.

Cevap

Afet Bilgi Sistemi: olağan dışı durumların öncesi-olayın meydana geldiği an-sonrasını da içerecek şekilde tüm birimlerin kullandığı bütün verinin kaydedildiği, yorumlandığı, analiz edilerek raporlandığı ve dersler çıkartıldığı, yazılım, donanım ve coğrafi bilgi sistemi (CBS) üzerinde çalışılan veri yönetim sistemidir.


2. Soru

Haberleşme nedir?

Cevap

Haberleşme: İnsanların çeşitli araçlar kullanarak birbirleriyle kurdukları iletişime haberleşme
denir.


3. Soru

Haberleşme sistemi güvenliği nedir?

Cevap

Haberleşme Sistemi Güvenliği: her türlü haberleşme alt yapısındaki data, ses ve görsel formatındaki haberleşme bilgisinin, verinin sisteme girmesi, aktarılması, depolanması ve çıkış aşamalarının tamamında her türlü güvenliğinin sağlanması işlemidir.


4. Soru

Kanal kapasitesi nedir?

Cevap

Kanal Kapasitesi: Bir kanaldan birim zamanda hatasız olarak iletilebilecek bit sayısı o kanalın kapasitesi olarak adlandırılır. Kanal kapasitesi “C” ile sembolize edilir. Birimi b/s’dir.


5. Soru

Kriptolamak ne demektir?

Cevap

Kriptolamak: Haberleşme verisinin (ses, data, görsel vb.) normal anlaşabilecek formatının dışındaki formatlara sokarak karşı tarafa iletilmesidir.


6. Soru

Analog haberleşme sistemi nedir?

Cevap

Analog Haberleşme Sistemi: Haberleşme verisinin yazılımlar ile sayısal hale getirilmeden doğal
formlarında karşı tarafa aktarıldığı sistemlerdir.


7. Soru

Sayısal haberleşme sistemleri nedir?

Cevap

Sayısal Haberleşme Sistemleri: Haberleşme verisinin yazılımlar ile sayısal hale getirilerek sayısal
formlarında karşı tarafa aktarıldığı sistemlerdir.


8. Soru

Afet bilgi güvenliği ne demektir?

Cevap

Bilgi güvenliği; bilgilerin izinsiz kullanımını engellemek, izinsiz yayılmasını ve değiştirilmesini önlemek, bilgilerin zarar göresini önlemek veya izinsiz erişimleri engellemek amacıyla yapılan her türlü iş ve
işlemidir.


9. Soru

Afet bilgi güvenliğinde 3 temel güvenlik öğesi nedir?

Cevap

Gizlilik: Bilginin yetkisiz kişilerin eline geçmemesidir.
Bütünlük: Bilginin sahip olduğu formatının dışına çıkarılmamasıdır.
Erişilebilirlik: Bilginin ilgili ya da yetkili kişilerce ulaşılabilir ve kullanılabilir durumda olmasıdır.


10. Soru

Kesintisiz ve Güvenli Haberleşme Sistemi (KGHS) nedir?

Cevap

Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri arasında sürekli ve güvenli iletişimi sağlayan iletişim altyapısıdır. Kablolu ve kablosuz kademeli iletişim altyapıları kullanılarak, merkezler arasında her türlü veri iletişiminin kesintisiz ve güvenli olarak sağlandığı sistemlerdir. 


11. Soru

Telsiz güvenliği nasıl sağlanır? Açıklayınız. 

Cevap

Telsiz haberleşmesi güvenliği sadece aktarılan bilgi/datanın değil, tüm sistemin güvenliğini kapsamaktadır. Öncelikle yapısal ve donanımsal olarak; sistemin kurulu olduğu yerin, enerji altyapısının, fiziksel olarak anten ve kulesinin, kabloların, dublexer sisteminin, sayısal sistemlerde bağlı olduğu internet ve paratoner altyapısının bütünsel olarak güvenliğinin sağlanmış olması gerekir.


12. Soru

Analog Telsiz Haberleşme Güvenliği nasıl sağlanır? Açıklayınız.

Cevap

Analog telsiz sistemlerinde aktarılan bilgiye ulaşmak kolaydır. Analog sistemlerde ton kullanarak aynı frekans üzerinden by-pass filtre sistemlerinde yardımıyla gürültü ve dış müdahalelerin önüne geçilmeye çalışılmaktadır. Telsizle muhabere yaparken tedbir amacıyla bir güvenlik önlemi olarak sözcüklerin kodlanması gerekebilir. Özellikle kişi adı ya da yer adlarının bildirilmesinde ulusal/uluslararası fonetik alfabe sayesinde kısa kodlar kullanılır. Afet personeli için fonetik alfabenin bilinmesi zorunludur.


13. Soru

TETRA ne demekdir? Açıklayınız.

Cevap

Terrestrial Trunked Radio/Karasal Trunk Radyo’nun kısaltmasıdır. dilen tecrübelerden faydalanılmıştır.
TETRA, bireysel kullanıcılardan gelen talep üzerine, ses veya veri haberleşmesi için, bir havuzda
toplanan radyo kanallarından bir tahsis gerçekleştirir. TETRA altyapı üzerinden noktadan noktaya
ve noktadan çok noktaya haberleşmeyi desteklediği gibi, doğrudan el terminalleri arasında (Direct
Mode) da, konvansiyel telsiz haberleşme sistemlerinde olduğu gibi, haberleşmeye olanak sağlamaktadır.


14. Soru

Güvenlik sertifikası ve EMG başvuru formları nelerdir?

Cevap

Güvenlik Sertifikası ve EMG (BTK-11) Formları;
• Ölçüm Değerleri Formu
• Anten Tesisi Başvuru Formu (HSAT Formu)
• Sabit Elektronik Haberleşme Cihazı Müracaat Değerlendirme Formu
• Her Çeşit Elektronik Sisteme Ait Elektromanyetik Girişim Bildirim Raporu – BTK 11 Formu


15. Soru

Telsizle İlgili Başvuru Formları nelerdir?

Cevap

• Kara Mobil Telsiz Sistemi Kurma Kullanma Başvuru Formu
• Radyo Link Sistemi Kurma Kullanma Başvuru Formu
• Uydu Yer İstasyonu Kurma Talebi Müracaat Formu
• Uydu Uplink Sistem Kurma Kullanma İzin Başvuru Formu
• Geçici Süreli Telsiz Sistemi Başvuru Formu


16. Soru

Sahada Operasyon Ekiplerinin Haberleşmesi için neler gereklidir? Açıklayınız. 

Cevap

Ekiplerin içinde en az bir mümkünse iki haberleşme personeli bulunmalıdır. Bu personel mümkün olduğu kadar elektrik/elektronik teknikeri/ teknisyeni olmalıdır. Ayrıca ekibin tamamı telsiz kullanabilmelidir. Radyo amatörü lisansı olmalıdır. Uluslararası standart haberleşme algoritmalarına hakim olmalıdır.
En az üç haberleşme katmanı oluşturulmalıdır. Birinci katmanda timin kendi iç haberleşmesi, ikinci katmanda ekiplerin haberleşmesi, üçüncü katmanda ise ekipler ile Afet ve Acil Yönetim Merkezinin haberleşmesi kurgulanmalıdır. Buna ek olarak (AADYM) merkezleri ile İl AADYM arasında kurulacak dördüncü bir katmanda sayılabilir.


17. Soru

Simulcast altyapısı nasıldır? Açıklayınız.

Cevap

Eş zamanlı yapılan yayın sistemleridir. Sistem; analog veya sayısal sistemlerde aynı frekansların
senkronize edilerek yayınlanması prensibi ile çalışır. Yayınlar üst üste gelse dahi bozulmalara neden
olmazlar. Geniş kapsama alanı sağlarken en yüksek sinyal gücü ve en düzgün modülasyonun sürüldüğü link üzerinden görüşme imkânı sağlar. İnternet altyapısı kullanılarak sistem iletişim sağlar. Bölgeler arası geçişte frekans değiştirmek gerektirmez. Coğrafi şartlar altyapı kurulumunu güçleştirir. Üçüncü kişiler tarafından kolaylıkla dinlenebilir ve müdahale edilebilir. Diğer elektronik cihazların yaymış olduğu elektromanyetik dalgalar tarafından kolaylıkla enterferans (olumsuz yönde etkilenme) oluşabilir.


18. Soru

Telsiz sistemlerindeki yasal mevzuat nedir?

Cevap

Ülkemizde kullanılan ve yasal mevzuatla tanımlı telsiz sistemleri Resmi Gazetenin 05.11.2008 tarih
ve 5809 sayılı yayımlanan “Elektronik Haberleşme Kanunu “ ve “17.07.2009 tarih ve 27291 sayılı Telsiz İşlemlerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yurt genelinde bulunan Bölge Müdürlükleri eliyle bu alanda yapılan faaliyetler düzenlenir ve denetlenir.


19. Soru

Haberleşmede SWR ne demektir?

Cevap

SWR: Bir iletken üzerindeki giden ses dalgası ile dönen ses dalgası arasındaki orandır. Duran ses
dalgası olarak da tanımlanabilir.


20. Soru

Mobil Uydu Haberleşmesi Güvenliği nasıl sağlanmaktadır?

Cevap

Uydu sistemleri ses, görüntü ve data aktarımı için kullanılabilir bant genişliğine sahiptirler. Kullanılan
sisteme göre güvenlik kriterleri değişiklik gösterebilmektedir. Mobil uydu haberleşme sistemleri yaygın
olarak kullanılmaktadır. Mobil uydu telefonları, bireysel kullanımdan ziyade kamu kurumları ve özel şirketlerin daha çok tercih ettiği telefonlardır. Haberleşme güvenliği sağlanmamış telefonlarla yapılacak tüm sesli görüşme ve data aktarımlarına dışardan ulaşma imkanı olacaktır. Sabit ve hareketli uyduların her türlü bilgi ve data alt yapısının dışarıdan müdahaleye maruz kalması güvenlik açısından aynıdır.
Ulusal numara planı kullanan uydu telefonlarının internetlerine bir kısıtlama getirilebilir. Ancak bunun dışında numara kullanan ve uydu yer istasyonları yurt dışında bulunan servis sağlayıcılarına ulusal
makamlarca bir yasak getirilememektedir.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v