Arama Kurtarma Bilgisi ve Etik Değerler Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kbrn Olaylarından Korunma Ve Müdahale Teknikleri

1. Soru

Kimyasal savaşta amaç nedir?

Cevap

Kimyasal savaşta amaç, hedefi etkisiz hale getirmek ya da yok etmek, korku, panik yaratmak, askeri veya sivil alt yapıları tahrip etmek veya kirletmektir.


2. Soru

KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) nedir?

Cevap

KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer); kimyasal, biyolojik, radyasyon ve nükleer tehlikeli maddelerden kaynaklanan zararlı ve tehlikeli durumların hepsini ifade etmektedir. KBRN olayları ile, geniş kitlelerin (insan ve diğer canlılar) yaşamı olumsuz yönde (yaralanma veya ölüm) etkilenmektedir.


3. Soru

Kimyasal savaş nedir?

Cevap

Kimyasal özelliği nedeniyle öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici özellik gösteren, sis ve yangın meydana getiren katı, sıvı, gaz ve aerosol halindeki maddeler ile yapılan savaşa, kimyasal savaş denir. Kimyasal tehlikeler; kimyasal savaş ajanları ile zehirli endüstriyel kimyasal maddelerin (ZEKM) oluşturduğu tehlikelerdir.


4. Soru

Ülkemizde kimyasal silah üretilmekte midir?

Cevap

Ülkemiz kimyasal silahlar sözleşmesini imzalayarak bu tür silahları üretmeyeceğini, bulundurmayacağını, depolamayacağını ve kullanmayacağını taahhüt etmiştir.


5. Soru

Kimyasal savaş ajanları hangi yollarla vücuda alınır?

Cevap

Kimyasal savaş ajanları;

• Buhar, gaz ve aerosol halinde ise solunum yoluyla,

• Katı ve sıvı partiküller halinde ise deri yoluyla gıda maddelerine bulaşmış ise sindirim yoluyla vücuda alınır.


6. Soru

Tabun (GA) nedir?

Cevap

Tabun (GA): Saf tabun, meyve kokusunda renksiz bir sıvıdır. Açık kahverengi, acıbadem kokuludur. Suda oldukça iyi çözünür. Maske ile yüz korunmalı hatta tüm vücut koruyucu bir elbise giyilmelidir. Büyük bir alana yayıldığı endişesi varsa ağartıcılar, seyreltik baz çözeltileri ya da amonyak ile temizlik yapılmalıdır. Sıvı halde deriye temas etmişse deri dekontaminasyon kitleri ile cilt temizlenmelidir.


7. Soru

Boğucu gaza maruz kalındığında ne yapılmalıdır?

Cevap

Boğucu gazlar için belli bir panzehir yoktur. Gaza maruz kalan hastanın tüm vücudu 1dakika içerisinde bol sabunlu su ile yıkanır. Göz kirlenmiş ise gözler bol temiz su ile 15 dakika kadar yıkanır. Elbiseler kirli ise çıkarılıp havalandırılır. Hastaya solunum desteği sağlanır, oksijen verilir. Özellikle Fosgen gazına maruz kalan hastalar iyi görünseler bile 4 saat kadar gözlem altında tutulmalıdır. Koruyucu maske ile yeterli korunma sağlanmalıdır.


8. Soru

Kan zehirleyici gaza maruz kalındığında ne yapılmalıdır?

Cevap

Hasta, temiz havaya çıkarılır, rüzgâra karşı durulur. Hastaya, % 100 oksijen verilir. Cilt sabunlu sıcak suyla yıkanır. Gözler etkilenmişse temiz bol su ile 15 dakika kadar yıkanır. Sağ kalan fakat bilinçsiz şok halindeki hastaya 10 dakika içinde damar yolu açılarak amil nitrat gibi panzehir verilir. Dolaşım yetmezliği yoksa panzehir uygulamasının sonucu genellikle iyidir. Zehirlenme belirtileri gösteren hastalara da panzehir verilebilir. Kalp atışları devam ettiği sürece panzehir tedavisi etkindir.


9. Soru

Biyolojik tehlikeler nelerdir?

Cevap

Biyolojik silahlar; bakteri, protozoa, küf gibi mikroorganizmalar, virüsler, bitkiler veya hayvanlar tarafından üretilen toksinleri içeren kitle imha silahlarıdır.


10. Soru

Biyolojik savaş ve biyoterörizm nedir?

Cevap

Canlı mikroorganizma ya da toksinlerinin, hastalık ya da ölüm amacıyla askeri yapılanmaları hedef alarak kullanılması, biyolojik savaş; panik ve kargaşa yaratmak için sivil halkı hedef alması ise biyoterörizm olarak tanımlanır.


11. Soru

Ülkeler neden biyolojik silah üretirler?

Cevap

Biyolojik silahların üretim kolaylığı diğer silahlara oranlara çok düşük maliyeti, yok edici etkisi ve kolayca gizlenebilme özellikleri birçok ülkenin bu silahları üretmelerine yol açmaktadır.


12. Soru

Biyolojik ajanların özellikleri nelerdir?

Cevap

Biyolojik ajanların elde edilmeleri, üretimleri kolay, hızlı ve ucuzdur. Maliyeti düşük olduğundan fakir ülkelerin atom bombasıdır. Son derece toksiktir. Saptanması güçtür ve duyularla anlaşılmaz. Teşhis ve tedavileri güçtür ve ilaçlara dirençlidir. Rüzgâr altında yayılım, oldukça geniş alanda toplu ölümlere yol açar.


13. Soru

Başlıca biyolojik ajanlar nelerdir?

Cevap

Başlıca biyolojik ajanlar;

  • Bakteri kökenli ajanlar, antraks, tifüs ve brusellosis.
  • Protein kökenli ajanlar, botulinum toksini, stafilokokal entrotoksin B, risin.
  • Virüs kökenli ajanlar, variola (çiçek), ebola, ensefalit virüsleri.

14. Soru

Radyoaktif madde nedir?

Cevap

Maddeyi oluşturan atomların çoğu kararlı yapıdadır. Bir maddenin atom çekirdeğindeki nötronların sayısı, proton sayısına göre fazla ise bu maddeler kararsız bir yapı gösterir ve kararlı yapıya dönüşmek için sahip olduğu fazla enerjiyi ışıma yoluyla atar. Fazla enerji; nötronların alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yaymak suretiyle parçalanmasıdır. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan maddelere, radyoaktif madde denmektedir. 


15. Soru

Nükleer silahlar nelerdir?

Cevap

  •  Atom silahları, atom çekirdeklerinin parçalanması, bölünmesi olayından istifade edilerek yapılmıştır. 
  • Hidrojen silahları, birden fazla atom çekirdeğinin birleşmesi, kaynaşması olayından faydalanılarak yapılmıştır.


16. Soru

Radyoaktif serpintinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Radyoaktif serpinti, öldürücüdür, kalıcıdır, nereye gideceği önceden bilinmez ve geniş sahaları kaplar.


17. Soru

Nükleer radyasyon şüphesi durumunda ne yapılmalıdır?

Cevap

Şüpheli durumda ALO TAEK 172 aranmalıdır. En yakın sığınağa gidilmelidir. Sığınağa girmeden önce 30–60 dakika zaman mevcuttur. Sığınağa girmeden önce giysideki tozlar, çırpılır ya da süpürülür. Sağlık personeli tarafından dağıtılan iyot tableti kullanılmalıdır.


18. Soru

KBRN tehlikelerinde kişisel korunmayı sağlayan malzemeler nelerdir?

Cevap

  • Koruyucu maske, 
  • Koruyucu elbise,
  • Koruyucu eldiven, 
  • Koruyucu bot ve kılıfıdır.


19. Soru

Toplu korunma sistemleri nedir?

Cevap

Toplu korunma sistemleri, KBRN kişisel koruyucu sistemlerin kısıtlamaları olmaksızın, komuta kontrol, tıbbi bakım, iletişim gibi fonksiyonları yerine getirecek kişi için güvenli bir çalışma ortamıdır.

Toplu korunma kişisel koruyucu teçhizatın yerini almaz. Sadece kişilerin KBRN ortamında görevini daha etkili bir şekilde yapmasını sağlar.


20. Soru

KBRN olaylarından korunmak için ikaz ve alarm işaretleri nelerdir?

Cevap

KBRN olaylarından korunmak için ikaz ve alarm işaretleri sayfa 160 Resim 7.7 de açıklanmıştır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi