Sosyal Ağ Analizi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Mutlak yakınlık nasıl hesaplanır?

Mutlak yakınlık hesaplanırken, en kısa patikaların toplamının tersi alınır.

Merkezilik genellikle hangi ağlar için kullanılır?

Merkezîlik genelde yönsüz ağlar içindir.

Derece merkeziliğini açıklayınız.

Derece merkezîliği, bir düğümün tek bir bağlantı ile bağlandığı birinci dereceden komşularının sayısı ile ilgilidir. Derece merkezîliği bir düğümün bağlantı sayısı ile ölçülür ve bu ölçü derece merkezîliğini mutlak bir şekilde ölçer.

En sık kullanılan merkezilik ölçüleri hangileridir?

Çok farklı merkezîlik ölçüleri olmakla birlikte şu üç tanesi en sık kullanılan merkezîlik ölçüleridir:
• Derece (degree)
• Yakınlık (closeness)
• Arasındalık (betweenness)

Arasındalık merkeziliği nasıl hesaplanır?

Her i düğümü için bu düğümden kaç tane en kısa patika geçtiğini sayarak arasındalık hesaplayabiliriz.

Göreli arasındalık ölçüsünü yönlü ve yönsüz ağlar için nasıl hesaplayabiliriz?

Yönsüz ağlar için mutlak arasındalık ölçüsünü (N-1)(N-2)/2’ye bölerek göreli arasındalık ölçüsünü hesaplayabiliriz. Yönlü ağlar için ise mutlak arasındalık ölçüsünü (N-1)(N-2)’ye bölerek göreli arasındalık ölçüsü elde edilir.

Bir birimin ne kadar merkezi olduğu hangi kriterler değerlendirilerek belirlenebilir, açıklayınız?

Bir birimin derecesi ne kadar yüksekse diğer birimler tarafından ne kadar kolay erişilebilirse ne kadar çok sayıda diğer birimler arasındaki en kısa patikalarda arada bulunuyorsa o birim o kadar merkezidir.

Mutlak derece merkezîliğini karşılaştırmalar için uygun hale getirmek için ne yapılmalıdır?

Mutlak derece merkezîliği karşılaştırmalar için uygun olmadığı için bu ölçü normalize edilerek mutlak derece merkezîliği N-1 değerine bölünerek göreli derece merkezîliğine ulaşılır.

Yönlü ağlarda toplam derece nasıl hesaplanabilir?

Gelen derece ve giden derecenin toplanması ile Toplam derece elde edilir.

Merkezîlik ölçüm türleri nelerdir?

Merkezîlik ölçüm türleri aşağıdaki gibidir:
• Merkezîlik ağdaki bir birim için ölçülebileceği gibi ağın geneli için de ölçülebilir.
• Merkezîlik mutlak ve göreli olarak ölçülebilir.

Arasındaki merkezilik nedir? 

Arasındalık merkezîliği bir ağdaki en kısa patikalara dayanır.

Merkezîliğin ölçülmesi ve merkezi düğümlerin belirlenmesinin gerekçelerini açıklayınız.

Merkezîlik, ağlarda düğümlerin ve bağlantıların ne kadar önemli oldukları sorusunu yanıtlamaya çalışır. Bir düğüm veya bir bağlantı ise ne kadar akışı (bilgi, otomobil, ihracat/ithalat) yüklenebiliyorsa ne kadar çok sayıda farklı grup
arasında köprü görevi görebiliyorsa ne ölçüde önemli düşüncelerin, bilginin, kararların kaynağı olabiliyorsa o ölçüde önemlidir. Merkezîliğin ölçülmesi ve merkezi düğümlerin belirlenmesi ile ağda enformasyonun daha hızlı yayılması sağlanabilir, salgın hastalıklar ve ağdaki bozulmalar önlenebilir.

Yönlü ağlar için kullanılan ölçümü açıklayınız. 

Yönlü ağlar için ise “prestij” ölçülür. Bir düğümden giden bağlantı sayısı ne kadar fazla ise o düğüm prestij anlamında o kadar etkilidir, gelen bağlantı sayısı ne kadar fazla ise o düğüm prestij anlamında o kadar desteklenmektedir.

Arasındalık merkeziliğinin önemini örnek vererek açıklayınız. 

Arasındalık bir ağdaki akışlar açısından önemlidir. Eğer yüksek derecede arasındalığa sahip bir düğüm ortadan kaldırılırsa en kısa patikaların ortalaması yükseleceği için bu ağdaki akışların etkin olamayacağı anlamına gelir.

Derece merkeziliği 3 olan ve düğüm sayısı 7 olan bir ağın standardize edilmiş merkezîliğini bulunuz. 

Derece merkeziliği olan 3, düğüm sayısının 1 eksiğine bölünerek standardize edilmiş merkeziliği bulabiliriz.

3 /(7-1) = 0,5 

Göreli derece merkezîliği hangi değerleri alabilir?

Göreli derece merkezîliği 0-1 arasında değişir. Bu aralıktaki değerleri alabilir.

Yakınlık Merkeziliğini açıklayınız. 

Yakınlık merkezîliği uzaklığa odaklanır ve dolaylı bağlantı içinde bulunan düğümleri de hesaba katar. Yakınlık, bir düğüm ile çizgedeki diğer bütün düğümler arasındaki en kısa patikaların ortalama uzunluğudur. Erişimin en kısa patikalardan sağlanması koşuluyla yakınlık, ortalama erişim süresi olarak yorumlanabilir

Yönlü ağlarda bir düğüm (aktör) için  derece türlerini açıklayarak yazınız. 

Yönlü ağlarda bir düğüm (aktör) için üç tür derece söz konusu olur: Gelen derece (indegree, incoming degree), giden derece (outdegree, outgoing degree) ve bu ikisinin toplamı olarak toplam derece (total degree). Gelen derece; destek ölçüsü, giden derece ise etki ölçüsü olarak da adlandırılır.

Göreli yakınlık nasıl hesaplanır?

Göreli yakınlık hesaplamasında ise mutlak yakınlık ölçüsü N-1’e bölünüp tersi alınır.

Aşağıda derece merkezilik değerleri verilen düğümlerin derece merkeziliklerini karşılaştırınız. 

A=0.05    B= 0.005  C= 0.01 D= 0.1

Sırası ile en yüksek merkezilik ölçüsüne sahip olan düğümler;

D> A> C> B