Bilet Satış Dersi 5. Ünite Özet

Giriş

Dünya genelinde 4 büyük GDS’den(Global Distribution systems) biri olan Amadeus, 1987 yılında turizm sektöründe rezervasyon ve bilgi ihtiyacını karşılamak üzere Elektronik Rezervasyon Dağıtım Sistemi olarak Air France, Iberia, Lufthansa ve SAS ortaklığı ile kurulmuştur. 217 ülkede faaliyet gösteren Amadeus’un dünya üzerinde yaklaşık 100.000 seyahat acentesi bulunmaktadır. Ayrıca 144 havayolu da doğrudan Amadeus sistemini kullanmaktadır. Bugün Amadeus sistemini kullanarak, 500 civarında havayoluna, yaklaşık 80.000 otele, 25 araç kiralama şirketine, 18 kruvaziyer işletmesine ve bunlara ek olarak her ülkede farklılık göstermekle birlikte trenlere, otobüslere ve hatta sosyal etkinliklere rezervasyon yapmamız mümkündür.

Amadeus sistemini kullanabilmek için özellikle havacılıkta kullanılan kodlamaları ve terimleri iyi bilmemiz gerekmektedir. Bunları 4 ana başlık altında toplayabiliriz.

Amadeus Sistemini Açma - Kapama Ve İmza Girişleri

Amadeus sistemi de diğer GDS’lerde olduğu gibi bilgisayara özel bir sertifika yüklenmesi ile çalışır.

Amadeus sisteminde A’dan F’ye kadar adlandırılan 6 adet çalışma sahası (Work Area) bulunmaktadır. Bu sahaları, bir not defterinin sayfalarını çevirir gibi değiştirerek, aynı anda birden çok işlem yapabilir. İki farklı giriş komutu bulunmaktadır. Bunlar:

JI 0001AA/SU: Gerçek sisteme imza girişi

JJ 0001AA/SU: Eğitim sistemine imza girişi

Eğitim sisteminde yapılan işlemler deneme amaçlı olduklarından, gerçek sistemde görünmezler. Seyahat acentaları işlem yaparken gerçek sisteme imza giriş komutunu (JI) kullanırlar.

Çalışma sahalarını ve hangisinde imza girişi olduğunu da aşağıdaki komut yardımıyla görüntüleyebiliriz:

JD: Çalışma sahalarını ve imzaları görüntüler.

Farklı çalışma sahaları arasında gezinmek de mümkündür. Bu sayede, bir sahada rezervasyon yaparken, başka bir sahada yer durumu görüntüleyebilir ve zamandan tasarruf edilebilir.

JM**B**: B çalışma sahasına geçiş sağlar.

İmza çıkışı yapmak için, aşağıdaki komutları kullanabiliriz:

JO: İçinde bulunulan çalışma sahasından imza çıkışı

JO*: İmza girilmiş tüm sahalardan imza çıkışı

JO**A**: Sadece A çalışma sahasından imza çıkışı

Amadeus Sisteminde Kullanılan Temel Girişler

Havacılık endüstrisinde;

· Şehir ve havaalanları üçlü kodları 3 harften oluşur.

· Ülkeler ikili kodlarla ve üçlü kodlarla (örneğin Türkiye TR ve TUR)

· Eyaletler ikili kodlarla ve ülke kodları ile birlikte

· Havayolları ikili, üçlü ve biletleme ya da muhasebe kodu olarak adlandırılan 3 rakamlı kodlarla (Örneğin Türk Hava Yolları için TK, THY ve 235 gibi) ifade edilirler.

Uçak Tipi Kodları**:** Giriş komutu DNE (Decode Name Equipment) olarak belirlenmiştir.

Aktarma Süresi ve Aktarma Noktası Bulma Girişleri: Bazen aynı şehirde birden çok havaalanı kullanmak ya da direkt uçuş olmadığı için başka şehirlerden aktarma (transfer) yapmak zorunda kalabiliriz. Bu durumlarda havaalanları arasında giriş çıkış sürelerini dikkate almak gerekir. Bu süreleri belirlemek için kullanacağımız giriş komutu DM (Decode Minimum)’dir.

Gün/Saat Hesaplama Girişleri: Rezervasyon yaparken ya da yolcuları bilgilendirirken kullanılan DD (Decode Date) komutu gün saat hesaplama girişleri için kullanılır.

Bilgi ve Yardım Sayfalarını Görüntüleme: HE (Help) giriş komutu ile sistemdeki giriş kodları ile ilgili bilgilere erişilebilir.

Havayolları arasındaki anlaşma biçimleri:

T: Biletleme (Ticketing), anlaşması anlamına gelir.

P: Sponsorlu Bilet Ödeme İşlemi (Prepaid Ticket Advice - PTA) anlaşması anlamına gelir.

E: Elektronik Bilet (E-Ticket) anlaşması anlamına gelir.

Amadeus sisteminde kullanmamız gereken kodları kolayca bularak işlemlerimizi hızlandırabiliriz. Amadeus sisteminde kullanılan tüm kodlamalarla ilgili bilgileri görüntüleme kodu: GG CODE dir.

Ülke, Sağlık ve Vize Bilgilerini Görüntüleme (TIMATIC)

TIMATIC üzerinden erişilebilen üç ana menü bulunmaktadır. Bunlar:

· Vize / Pasaport (Visa/Pass)

· Sağlık (Health)

· Ülke (Country)

Bunların dışında yukarıda diğer ülke bilgileri (GGCOU) ve güncel hava durumu (GGWEA) bilgilerine TIMATIC menüsünden de ulaşılabilir.

UÇUŞ TARİFESİ (TIMETABLE) VE YER DURUMU (AVALIBILITY) GÖRÜNTÜLEME

Uçuş tarifesi (Timetable), her bir havayolunun bütün yıl ve bütün varış noktaları için önceden planladığı ve ilan ettiği uçuş programı olarak tanımlanabilir. Yer durumu (availability) ise, planlanan bu uçuşlarda uçuş sınıfına göre yer olup olmadığını ya da kaç kişilik yer olduğunu gösteren bir şemadır. Tarife görüntülemek için Amadeus sisteminde kullanılan giriş komutu TN (Timetable Neutral)’dir.

Uçuşlarda Yer Durumu Görüntüleme

Hava yollarının Amadeus sistemiyle yaptığı anlaşmalara göre farklı yer durumlarını görüntüleme girişlerini kullanmak gerekebilir.

Uygun Yer Durumunu Görüntüleme (AN - Availability Neutral)

Standart uygun yer durumu görüntüleme girişi olan AN’yi her havayolu için kullanabiliriz.

Aynı Anda İki Farklı Tarih ve Parkur İçin Uygun Yer Durumu Görüntüleme

Bu girişle aynı anda iki parkur ya da tarih için yer durumu görüntüleyebiliriz.

Programlanmış Yer Durumu Görüntüleme (SN - Schedule Neutral)

Normal AN görüntüsünde sadece Amadeus ile anlaşması olan havayollarının satışa uygun, yer olan ya da yedeğe alınabilen uçuş sınıfları görüntülenebilir.

Havayolu Tercihli Uygun Yer Durumu Görüntüleme (AN YY-Carrier Preferred Avalibility)

Bu sayfalarda da uçuşlar normal AN görüntüsünde olduğu gibi görüntülenir. Bu giriş her havayolu için kullanılmaz.

Havayolu Sistemi Üzerinden Yer Durumu Görüntüleme (1YYAD – Direct Access)

Bu giriş havayolunun kendi sisteminden uçuşların görüntülenmesini, aynı zamanda en güncel bilgilere ulaşılmasını sağlar.

REZERVASYON KAYDI (PNR – PASSENGER NAME RECORD)

Rezervasyon Kaydı Oluşturmak İçin Zorunlu İşlemler

Bu sistemde yolculara rezervasyon kaydı (PNR) oluşturabilmek için 5 adet temel ve zorunlu saha bulunmaktadır. Bunlar:

· İsim Bilgisi: İsim girişi NM (Name) komutu ile yapılır. Yolcu isimlerinin sonuna da cinsiyeti belirten unvan bilgisi yazılır.

· Segment Satışı: İsim bilgisi girildikten sonra en az bir adet satış/rezervasyon işlemi yapılması gerekir. Uçuşlarda yer durum bilgisi giriş komutu SS (Segment Sell)’dir.

· Telefon, Adres ve E-Posta Bilgileri: AP (Address Phone) kodu ile girişi yapılır.

· Biletleme Bilgisi: TK (Ticketing) komutu ile rezervasyona kaydedilir.

· Referans (Rezervasyonu Yaptıran Kişi) Bilgisi: RF (Received From) komutu ile yapılmaktadır.

Bu 5 zorunlu sahayı tamamlamadan bir PNR’yi sisteme kaydetmek mümkün değildir.

PNR’yi bir kez kaydettikten ve Amadeus sistemi tarafından verilen dosya numarasını aldıktan sonra tamamen silmemiz mümkün değildir, bu rezervasyon 5 yıl boyunca sistemde kalacaktır.

Rezervasyon Kaydı Oluşturmak İçin Zorunlu Olmayan İşlemler

· Açık Uçuş: SO(Segment Open) komutu ile yapılır.

· Bilgi Segmenti (Surface Bilgisi): Rezervasyon parkuru içinde iki şehir arası uçulmuyorsa kullanılan “bilgi segmenti (Surface)” girişi SI (Segment Information) komutu ile yapılmaktadır.

· Özel Servis İstekleri (SSR - Special Service Requests): Yolcuların özel durumları için havayollarından talep edebilecekleri tüm istekler (özel yemekler, sedye, tekerlekli sandalye, ekstra koltuk gibi) SR (Special Requests) girişleri ile havayoluna bildirilir.

· Diğer Servis İstekleri (OSI - Other Service Information): Diğer servis istekleri (OSI - Other Service Information), yolcunun özel durumları ile ilgili bilgilerin ya da bilet numarasını otomatik olarak alamayan havayollarına bilet numarasının gönderilmesi için kullanılan bir giriştir.

Bilet numarası girişi havayolunun talebine göre, iki farklı biçimde girilebilir. Bunlardan birincisi OS (Other Service Information), diğeri ise FH (Fare Hand Written) girişleridir. OS girişlerinde havayolunun ikili kodu kullanılırken, FH girişlerinde havayolunun biletleme/muhasebe numarası olan CIP kodu (CIP – Commercial IP) kullanılır.

Not Girişleri

Amadeus sisteminde kullanım amaçları farklı olmak üzere üç not girişi komutu bulunmaktadır. Bunların hepsini tek bir PNR üzerinde kullanmak mümkündür.

· Genel Not Girişi: Giriş RM (Remarks) komutu ile yapılır.

· Gizli Not Girişi: PNR’yi yaratan acenta tarafından görüntülenebilir. RC (Remarks Confidential) komutu ile yapılır.

· Detaylı Rezervasyon Dökümü (Itinerary) için Not Girişi: RIR (Remarks Itinerary) komutu ile yapılır.

Hatırlatma (Opsiyon) Girişi: OP (Option) komutu ile girişi yapılır.

Uçuş Kartı Numarası Uçuş kartları, havayollarının sık uçan (frequent flyer) yolcuları için avantajlar sunan kartlardır. Giriş komutu FFN (Frequent Flyer Card Number)’dir.

Koltuk Rezervasyonu

İki farklı şekilde yapılır. Birincisi, koridor ya da pencere gibi bir talep olduğunda doğrudan ST (Seat) girişini kullanabiliriz.

Koltuk talebi için ikinci yöntem, önce uçağın koltuk haritasını (Seat Map) görüntülemek ve daha sonra yukarıdaki koltuk talebi girişini (ST) kullanmaktır. Koltuk haritası SM (Seat Map) girişi ile görüntülenir.

Rezervasyon Kaydı (PNR) Üzerinde İşlem Yapma Girişleri

PNR üzerinde çeşitli düzeltme veya değişiklik işlemlerini yapabilmek için dosyanın ekranda açık olması gerekir. PNR’yi açarak görüntülemek için RT (Retrieve) girişi kullanılır.