Elektronik Ticaret Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hizmet sağlayıcı nedir?

Elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişilere hizmet sağlayıcı adı verilir.

Elektronik ticarete konu işlemler vergilendirilmemeli görüşünün temel argümanları nelerdir?

Bu görüşün esas olarak İnternet ortamını adeta bir serbest ticaret alanı olarak gördüğünü ve elektronik ticaret üzerinde hiçbir verginin uygulanmaması gereğini savunduğunu söyleyebiliriz. 

Elektronik ticarete konu işlemler vergilendirilmemeli görüşüne getirilen en önemli eleştiriler nelerdir?

Vergi adaleti ve verginin genelliği ilkelerine aykırılığı, bu görüşe getirilen en önemli eleştiridir.

BİT vergisi önerisinin dayanağı nedir?

BİT (Biniry Digit), bilgisayar dilinde en küçük enformasyon birimini belirtmek için kullanılan bir kavramdır. Bu çerçevede BİT Vergisi önerisi, sayısallaştırılmak suretiyle dijital ortamda transfer edilen verilerin, sahip olduğu boyutla orantılı şekilde vergiye tabi tutulması esasına dayanmaktadır.

 Elektronik ticaretin vergilendirilmesinde göz önüne alınması gereken temel ilkeler olan esneklik ilkesini açıklayınız?

Bu prensibe göre vergi sistemi, teknolojik ve ticari alandaki gelişmeleri kavrayabilecek; bu sayede ortaya çıkabilecek yeni gelir unsurlarını vergilendirebilecek, pozitif bir esnekliğe sahip olmalıdır. Geleneksel ticaretin bu yeni şeklinin vergi gelirlerinde bir aşınmaya sebep olmaması için, vergi sisteminin esnekliği yüksek vergilerden oluşturulması gerekmektedir. Bu amacın gerçekleştirilmesi, vergi sistemini oluşturan mevcut vergilerin konularının elektronik ticaretten elde edilen gelirleri da kapsayacak şekilde gelişmesi ile sağlanacaktır.

Varış ülkesinde vergilendirme prensibini açıklayınız?

Varış ülkesinde vergilendirme, ithalatın vergilendirildiği, ihracatta vergi iadesi sisteminin bulunduğu, başka bir deyişle ihracatın vergiden istisna tutulduğu bir sistemdir. Bu sistemde ihraç edilen mal tamamen katma değer vergisi yükünden arındırılmaktadır. İhracattan vergi alınmazken, ihracatçının ihraç ettiği mal için ödediği katma değer vergileri kendisine iade edilmektedir.

Gelir üzerinden alınan vergiler nelerdir?

Gelir üzerinden alınan vergiler, gelir ve kurumlar vergisidir.

Uluslararası vergi hukukunda mükellefiyet hangi yaklaşımlara göre belirlenmektedir?

Uluslararası vergi hukukunda mükellefiyet iki farklı yaklaşıma göre belirlenmektedir. Bunlardan birincisi
“kaynak ilkesi”, ikincisi ise “ikametgâh ilkesi”dir.

Elektronik ticaretin vergilendirilmesi ile ilgili OECD tarafından 1998 yılında Kanada’nın Ottawa kentinde yapılan geniş katılımlı toplantıda mükellefiyetin belirlenmesinde hangi esas kabul edilmiştir?

Mükellefiyetin belirlenmesi konusu ilk defa OECD tarafından 1998 yılında Kanada’nın Ottawa kentinde yapılan geniş katılımlı toplantıda ele alınmış ve mükellefiyetin belirlenmesinde ikametgâh (yerleşiklik) esasının kabul edilmesinin gerektiği oy çokluğu ile savunulmuştur.

Harcamalar üzerinden alınan vergilerden hangileri genel tüketim vergisi niteliği taşımaktadır?

Katma değer vergisi ve gümrük vergisi, genel tüketim vergisi niteliği taşımaktadır.

Katma değer vergisi konusunu oluşturan işlemler nelerdir?

Türkiye’de yapılmak şartıyla katma değer vergisi konusunu oluşturan işlemler sırasıyla,

1. Ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,
2. Her türlü mal ve hizmet ithalatı,
3. Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetlerdir.

Katma değer vergisi yönünden elektronik ticaret işlemlerini sınıflandırınız?

Katma değer vergisi yönünden elektronik ticaret işlemleri iki gruba girer:
• İnternet üzerinden sipariş edilerek teslim edilen fiziki mallar,
• Dijital ürünlerin online teslimi şeklinde sunulan hizmetler.

Gümrük vergisinin konusu nedir?

Gümrük vergisinin konusu, Türkiye’ye ithal edilen eşyalardır.

Elektronik ticarete konu olan dijital ürünler için dünya ticaretinde hangi antlaşma hükümlerinin uygulanacağı konusu tartışmalıdır. Bunun sebebi nedir?

Elektronik ticarete konu olan dijital ürünlerin mal ya da hizmet olduğu konusunda açık ve net görüş birliği olmaması, bu ürünler için dünya ticaretinde hangi antlaşma hükümlerinin uygulanacağı konusunu da muğlak bırakmaktadır. Bilindiği üzere bu konuda geçerli olan iki uluslararası antlaşma vardır: Mal ticaretinde uygulanan GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması) ve hizmet ticaretinde uygulanan GATS (Hizmet Ticareti Genel Antlaşması).

Vergi mükelleflerinin fiziken var olan bankaları tercih etmek yerine internet üzerinden vergi cennetlerine yönelmelerinin vergi üzerinde doğurduğu olumsuz etkiler nelerdir?

Bankaların İnternet bankacılığı işlemlerini teşvik etmesi ve parasız hale getirmesi ister istemez bu vergi açısından kayıplar meydana getirmektedir. Diğer yandan İnternet üzerinden yapılan işlemlerin, kıyı bankacılığı faaliyetlerine ve sanal bankaların kullanımına zemin hazırlaması vergi mükelleflerini bu yöne sevk etmektedir. Vergi ödemek istemeyen mükellefler, karşılarında bir tüzel kişi olarak
fiziken var olan bankaları tercih etmek yerine İnternet üzerinden vergi cennetlerine yönelmektedir. Kıyı bankacılığı ve sanal bankalar, İnternet üzerinden sağladıkları cazip imkânlarla banka ve sigorta muameleleri vergisi açısından sorunlara yol açmaktadır. Söz konusu kayıplar, bu verginin yanında gelir ve kurumlar vergisi gelirlerini de içine alarak büyük boyutlara ulaşmaktadır.

Damga vergisinin konusu nedir?

Verginin konusunu mal teslimine ve hizmet ifasına hukukilik kazandırmak için düzenlenen kâğıtlar ve belgeler oluşturur.

Elektronik imza kullanılmak suretiyle oluşturulan belgeler damga vergisi kapsamında yer almakta mıdır?

Elektronik imza kullanılmak suretiyle oluşturulan belgelerin bu verginin kapsamına alınması, 2004 yılında kabul edilen bir kanun değişikliğiyle gerçekleşmiştir.

Elektronik ticaretin gerçekleştiği internet ortamı vergi denetimi açısından ne tür zorluklar taşımaktadır?

Elektronik ticaret faaliyetlerinin gerçekleştirildiği elektronik ortamlar işletmeler ve şahıslar açısından
gerçek olmayan kimlikler altında gerçekleştirilebildiği ve mükelleflerin gerçek kimliklerinin tespit edilebilmesi hususu da iyice zorlaştığı için vergi idareleri açısından olumsuzluklar oluşturmaktadır.
Elektronik ticaret ile ilgili olarak vergi idarelerinin yaşadığı sorunların bir diğeri de defter ve belge kayıt düzenine ilişkin yaşanan sorunlardır.

Elektronik ticaretin vergilendirilmesinde göz önüne alınması gereken temel ilkeler nelerdir?

Tarafsızlık, sadelik ve basitlik, etkinlik ve adalet, esneklik, idare ve uyum maliyetlerinin düşük olması ve çifte vergilendirilmeden kaçınılması temel ilkeler olarak sayılabilir.

Elektronik ticaret için yeni vergiler uygulanmamalı, bu alanda mevcut vergi rejiminin uygulanmasına devam edilmelidir görüşüne karşı getirilen en önemli eleştiriler nelerdir?

Vergi düzenlemelerinin mevcut yapısıyla bu alanda birtakım kanuni boşluklar taşıması, bu sayede mükelleflere vergi kaçırma ve vergiden kaçınma için uygun zemin hazırlaması, ilgili yaklaşımın en fazla eleştirilen noktasıdır.