Spor Yönetimi Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sporda Örgüt Kültürü Ve Örgütsel Liderlik

1. Soru

Örgüt Kültürü kavramı ilk kez kimler tarafından incelenmiştir?

Cevap

İlk kez Peters ve Waterman tarafından Amerika’da, Pascale ve Athos tarafından ise Japonya’da incelendiği ileri sürülen ve literatürde Firma Kültürü, Kurumsal Kültür, İşletme Kültürü olarak da dile getirilen Örgüt Kültürü kavramı; “belli bir grup tarafından kendisinin, gerek çevreye uyum gerekse iç bütünleşmesi sırasında öğrendiği geçerliliği kanıtlanacak düzeyde olumlu sonuç vermiş olan ve bu nedenle yeni üyelere programları algılamanın, düşünmenin ve hissetmenin doğru yolu olarak öğretilen, birtakım varsayımlardır” biçiminde tanımlanmaktadır.


2. Soru

Örgüt kültürü üreten ve örgütün yeni üyelerinin örgüt kültürünü öğrenmelerini sağlayan unsurlar nelerdir?

Cevap

Örgüt kültürü üreten ve örgütün yeni üyelerinin örgüt kültürünü öğrenmelerini sağlayan unsurlar şu şekilde incelenmektedir;
1. Değerler
2. Varsayımlar
3. İnançlar
4. Normlar
5. Semboller
6. Törenler
7. Hikâyeler ve Mitler
8. Dil
9. Kahramanlar


3. Soru

'Örgüt kültürü açısından önem taşıyan ve genellikle örgütün geçmişine yönelik olayların abartılarak aktarılması sonucunda ortaya çıkan kültür taşıyıcılarıdır. Örgütün geçmişi ve bugünkü durumu arasında köprü görevi yerine getirmesi bakımından önem taşırlar.'
Yukarıda verilen kavram, örgüt kültürü üreten ve örgütün yeni üyelerinin örgüt kültürünü öğrenmelerini sağlayan unsurlardan hangisidir? 

Cevap

Hikâyeler ve Mitler: Örgüt kültürü açısından önem taşıyan ve genellikle örgütün geçmişine yönelik olayların abartılarak aktarılması sonucunda ortaya çıkan kültür taşıyıcılarıdır. Örgütün geçmişi ve bugünkü durumu arasında köprü görevi yerine getirmesi bakımından önem taşırlar.


4. Soru

Osmanlı Devleti’nde geleneksel anlamda spor örgütlenmelerini nelerdir?

Cevap

Osmanlı Devleti’nde geleneksel anlamda spor örgütlenmesi incelendiğinde, üç araçtan söz edildiği görülmektedir. Bunlardan biri beklide en önemlisi varlığını yirmi birinci yüzyılın başına kadar sürdüren spor tekkeleridir. 
Anadolu’daki bir diğer örgütlenme ise sporcuların siyasi ve ekonomik anlamda güçlü kişiler tarafından korunması ve desteklenmesidir. Bu örgütlenmenin spor tekkesi yapılanmasından farkı, Anadolu toplumlarına özgü olmaktan çok evrensel bir özellik taşımasıdır.
Anadolu’daki üçüncü örgütlenme ise, 650 yıldır var olan ve hâlâ Kırkpınar güreşleri ile varlığını devam ettiren “Ağalık” düzeni olarak ifade edilmektedir. Ancak bu araçlar (özellikle spor tekkeleri) Osmanlı Devletinin zayıflamaya başlaması ile birlikte kuruluş ve hizmet amaçlarından sapmışlar ve hızla işlevlerini yitirmişlerdir. Bu nedenle sporun yeniden yapılandırılması amacıyla Tanzimat Batıcılığının da etkisiyle yeni düzenlemelere gidilmiştir.


5. Soru

Cumhuriyet döneminde ilk biçimsel spor yönetimi uygulamaları gerçekleşen teşkilat Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı (TİCİ) kaç yılında kurulmuştur?

Cevap

Kuruluş süresi 22 Mayıs 1921’de başlayan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı (TİCİ) Mayıs 1922’de Cemiyetler Kanunu’na göre tescil işlemleri tamamlanarak kurulmuştur. Bu anlamda dönemin şartları göz önünde bulundurulduğunda ilk biçimsel spor yönetimi uygulamaları bu teşkilatta gerçekleştirilmiştir.


6. Soru

Osmanlı Devleti’nde, spor yapmak amacıyla Avrupai anlamda ilk kulüp hangisidir, kaç yılında kurulmuştur?

Cevap

Osmanlı Devleti’nde, spor yapmak amacıyla Avrupai anlamda ilk kulüp, 1872 yılında “The Imperid Yatching and Boating Club” adıyla kurulmuş olan su sporları kulübüdür. Kulübün ilk başkanı ise emekli İngiliz Amirali Hobart Paşa’dır.


7. Soru

Gençlik ve Spor Müdürlüğü'nün günümüzdeki adı nedir?

Cevap

Gençlik ve Spor Bakanlığının kurulması; 6/4/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanun’un verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu tarafından 3/6/2011 tarihinde kararlaştırılmıştır. Kanun Hükmünde Kararname ile teşkilat yapısında değişikliğe gidilen Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün 3289 sayılı kanunda yer alan “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü” ibaresi bu tarihte “Spor Genel Müdürlüğü” olarak değiştirilmiştir.


8. Soru

3530 sayılı yasanın BTGM için öngördüğü taşra örgütü yapısı kağıt üzerinde, yukarıdan aşağıya doğru sıralanışı nasıldır?

Cevap

3530 sayılı yasanın BTGM için öngördüğü taşra örgütü kağıt üzerinde, yukarıdan aşağıya doğru sıralanışıyla Bölge Başkanlığı, Bölge Müdürlüğü, Bölge Yönetim Kurulu, Bölge Danışma Kurulu, Ajanlık, İlçe, Bucak ve Köy Beden Terbiyesi Başkanlıklarıyla bunların Yönetim ve Danışma Kurulları, tabanda da Kulüp ve Gruplardan oluşmaktaydı.


9. Soru

Beden Terbiyesinin taşra teşkilatı sıralamasındaki hangi basamakları işlerlik kazanmıştır?

Cevap

Beden Terbiyesinin taşra teşkilatında yalnızca bölge başkanlığı bölge müdürlüğü basamakları işlerlik kazanmıştır. Diğer basamaklarda fonksiyonellik söz konusu değildir.


10. Soru

Spor alanında lideri tanımlayınız?

Cevap

Spor alanında liderlik, “bireyleri ve grupları hedeflerine doğru yönlendirirken, onlara etki eden davranışsal süreç” olarak ifade edilmektedir.


11. Soru

Sporda liderlik konusunun çok boyutlu süreçleri nelerdir?

Cevap

Spor ortamında lider ve takipçilerine yönelik pek çok durum söz konusudur. Özellikle antrenörlerin liderlik bilgi, beceri, tutum ve davranışlarına sahip olması gerektiği düşünülmektedir. Sporda liderlik, antrenörün davranışlarını, karar verme sürecini, sporcularını motive etmede kullandıkları teknikler ve oyuncularıyla kurdukları ilişki türlerini çevreleyen çok boyutlu bir süreç olarak ele alınabilir.


12. Soru

Örgüt kültürü bağlamında lideri tanımlayınız?

Cevap

Örgüt kültürü bağlamında lider, örgüt kültürüne katkıda bulunan, çalışanlarını motive eden, dışarı karşı örgütü ve onun kültürünü temsil eden örgüt içinde kültürün benimsenmesine, korumasına, pekiştirilmesine ve kültürel değişime adapte olunmasına 66 Spor Yönetimi katkıda bulunan kişiler olarak tanımlanabilmektedir.


13. Soru

Spor örgütleri her geçen gün dünyada yaşanan değişim ve gelişmeler çerçevesinde adaptasyon ve örgütsel değişimi hangi yöntemlerle sağlayabilir?

Cevap

Spor örgütleri her geçen gün dünyada yaşanan değişim ve gelişmeler çerçevesinde yeni yönetim stratejileri geliştirmek, var olan kültürü koruyarak pekiştirmek ya da değiştirmek ve en baştan yeni bir kültür inşa etmek durumunda kalabilmektedirler. Örgüt kültürünün değiştirilmesiyle ve motivasyon araçlarının kullanılmasıyla örgütsel değişim daha kolay sağlanabilir. Bu iki yöntem de çalışanlarla ilgilidir. İnsanları değiştirmeden ya da onları kazanmadan örgütte hiçbir değişim gerçekleştirilemez. Lider bu araçlar yardımıyla örgütsel değişimi rahatlıkla sağlayabilir.


14. Soru

Liderlik ile ilgili gerçekleştirilen araştırmaları kaç gurupta toplayabiliriz?

Cevap

Liderlik ile ilgili gerçekleştirilen araştırmalar üç grupta toplanabilir. Bu araştırmalarda; liderin kişilik ve davranış özellikleri, lider ve takipçileri arasındaki ilişkileri biçimlendiren durumlar ve liderlerin takipçileri tarafından algılanma süreçlerinin incelendiği ifade edilmektedir.


15. Soru

Hangi yıllarda liderlik alanında, liderin sahip olduğu özellikler yerine, liderin kurumun içerisinde sergilediği yönetim tarzını öne çıkartan çalışmalara yer verilmiştir?

Cevap

1950-1970 yılları arasında liderlik alanında, liderin sahip olduğu özellikler yerine, liderin kurumun içerisinde sergilediği yönetim tarzını öne çıkartan çalışmalara yer verilmiştir.


16. Soru

1950-1970 yılları arasındaki dönemde gerçekleştirilen “Davranışçı Liderlik Yaklaşımları” nın ana fikri nedir?

Cevap

Bu dönemde gerçekleştirilen “Davranışçı Liderlik Yaklaşımları” nın ana fikri; liderleri başarılı ve etkili yapan faktörlerin, liderin özelliklerinden çok, liderin liderlik süreci içerisinde sergilediği davranışları olduğu düşüncesidir.


17. Soru

Davranışçı liderlik yaklaşımları ile ilgili bir çalışmalardan Douglas McGregor’un önceki çalışmalardan farklı olan yanı nedir?

Cevap

1950’li yıllarda Douglas McGregor’un, etkili liderlerin özelliklerini tanımladığı görülmektedir. McGregor önceki çalışmalardan farklı olarak, liderlerin tavır ve inanç yapıları üzerine odaklanmıştır.


18. Soru

Rensis Likert’in Michigan araştırmalarından sonra ortaya koyduğu Dörtlü Yaklaşım Modeli'ni açıklayınız?

Cevap

Yönetici ve lider davranışlarının anlaşılması ile ilgili olan diğer bir model ise Rensis Likert’in Michigan araştırmalarından sonra ortaya koyduğu Dörtlü Yaklaşım Modelidir. Likert yöneticilerinin davranışlarını istismarcı otokratik, yardımcı otokratik, katılımcı ve demokratik olmak üzere dört ana grup altında toplamıştır.


19. Soru

“Çağdaş Liderlik Yaklaşımları” olarak adlandırılan dönemde ortaya çıkan araştırmaların ilgilendikleri alanları nelerdir?

Cevap

1980’lerde ortaya çıkan ve “Çağdaş Liderlik Yaklaşımları” olarak adlandırılan dönemde ise; “karizmatik” (Conger ve Kanungo, House) “dönüşümsel” (Bass ve Avolio) ve klasik ilişkiler yerine liderin bir patrondan çok bir eğitici, bir antrenör gibi davrandığı “Antrenör (Coaching)” liderler ile ilgili araştırmalar yapıldığı görülmektedir.


20. Soru

Liderlik Davranışını Etkileyen Faktörler nelerdir?

Cevap

Liderlik Davranışını Etkileyen Faktörler şunlardır;
I. Üstlerin Beklentileri ve Davranışları
II. Liderin Kişiliği ve Deneyimleri
III. Örgütsel İklim ve Politikalar
IV. Grup Üyelerinin Beklentileri ve Davranışları
V. Gerçekleştirilecek Amacın Niteliği
VI. Meslektaşlarının Özellikleri ve Beklentileri


21. Soru

Liderlerin örgüt üzerindeki etkileri bağlamında yapılan araştırmalarda, bireyselliğin ön planda olduğu ülkelerdeki çalışanlar hakkında hangi veriler elde edilmiştir?

Cevap

Araştırmacılar, bireyselliğin ön planda olduğu ülkelerdeki çalışanların, kişisel ihtiyaçlarına, ödüllere ve kendilerine daha fazla odaklandıklarını tartışmaktadırlar. Bireyselliğin ön planda olduğu ülkelerdeki çalışanlar, bu doğal eğilimleri nedeniyle grup içindeki harmonik (uyumlu) ilişkilere daha az odaklanmaktadırlar. Birey merkezli gruplarda çalışanlar, iş birliği gerektiren davranışları doğal olarak daha az göstermektedirler. Gerçekleştirilen çalışmalarda, emir verici liderliğin, gruba yönelik davranışları kısıtladığı, buna ek olarak tutucu yaklaşımları teşvik ettiği ifade edilmektedir. Takım ya da grup üyeleri, emir verici bir liderlik şekliyle yönetildiklerinde, bir takımda ya da grupta kalmayı arzulama ve büyük bir takımın parçası olma duygusu daha az teşvik edilmektedir. Bu nedenle araştırmacılar emir verici liderliğin, bireyselliğin daha ön planda olduğu ülkelerdeki grupların bütünlüğü üzerinde daha büyük bir negatif etkiye sahip olduğunu ileri sürmektedirler.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v