Yeni Toplumsal Hareketler Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Feminist Hareketler

1. Soru

 “Sufrajist hareket” nedir?

Cevap

Kadınların henüz eşit vatandaşlar olarak görülmedikleri dönemlerde, kadınlar oy hakkı talep etmek için dernekler kurmuşlardır. Bu gruplar “sufrajist”ler, kadınların oy kullanma hakkı için mücadeleleri de “sufrajist hareket” olarak tanımlanmaktadır.


2. Soru

“Sufrajist” nedir?

Cevap

Kadınların henüz eşit vatandaşlar olarak görülmedikleri dönemlerde, kadınlar oy hakkı talep etmek için dernekler kurmuşlardır. Bu gruplar “sufrajist”ler, kadınların oy kullanma hakkı için mücadeleleri de “sufrajist hareket” olarak tanımlanmaktadır.


3. Soru

Tarihteki ilk feminist bildiri ne zaman yayınlanmıştır?

Cevap

Bir dokuma işçisinin kızı İngiliz feminist yazar Mary Wollstonecraft’ın (1759-1797) 1792’de yayınladığı Kadın Haklarının Korunması (A Vindication of the Rights of Woman) ilk “feminist bildiri” olarak yorumlanmaktadır.


4. Soru

Kadın Hareketi nedir?

Cevap

Kadın Hareketi: Kadın hareketi kavramı, kadınların, toplum içindeki konumlarını kadınlar lehine değiştirme ve iyileştirme projesi etrafında seferber
edimesini anlatır. Bu terim sıklıkla “Kadınların Özgürleştirme Hareketi” ile aynı anlamda, 1970’lerden sonraki feminizmi tanımlamak için kullanılmaktadır.


5. Soru

Tarihteki  ilk feminist bildirinin adı nedir?

Cevap

Bir dokuma işçisinin kızı İngiliz feminist yazar Mary Wollstonecraft’ın (1759-1797) 1792’de yayınladığı Kadın Haklarının Korunması (A Vindication of the Rights of Woman) ilk “feminist bildiri” olarak yorumlanmaktadır.


6. Soru

Feminine Mystique (1963) adlı çalışma kim tarafından yazılmıştır?

Cevap

Günümüzde ABD’li feminist Betty Freidan’ın Feminine Mystique (1963) adlı çalışması ABD’li kadınların II. Dünya Savaşı sonrasındaki toplum içindeki mutsuzluklarının bir göstergesi olarak görülmektedir.


7. Soru

“Medusa’nın Gülüşü” adlı eser kim tarafından yazılmıştır?

Cevap

Örneğin Hélène Cixous, “Medusa’nın Gülüşü” (The Laugh of the Medusa) adlı denemesinde (Fransızca orijinal 1975, İngilizce çeviri, 1976) arzuladığı yeni bir yazından söz etmekte; Batı dünyasındaki yazının daha baskıcı ve eril olduğunu belirtmekte ve bunu fallosantrik/fallagosantrik olarak nitelemektedir (Kolmar ve Bartkowski, 2005 [2000]: 51).


8. Soru

Ataerkillik (Patriyarka, Patriyarki) kavramını tanımlayınız. 

Cevap

Ataerkillik (Patriyarka, Patriyarki): Eş zamanlı olarak erkeklere ve erkekliğe imtiyaz tanıyarak, kadınları ve kadınlığı aşağı gören ve kadınları erkek tahakkümü altına alan toplumsal organizasyon biçimi.


9. Soru

ABD’de Üçüncü Dalga feminist hareket ne zaman başlamıştır?

Cevap

ABD’de 1990’lı yıllarda başlayan Üçüncü Dalga feminist hareket ise kadınlara yapılan taciz konusunu öncelikli olarak ele almıştır.


10. Soru

Kamusal/Özel Alan ayrımı nedir? 

Cevap

Kamusal/Özel Alan: Feminist teorinin en temel kavramlarından biri olan kamusal/özel alan ayrımı Yunan felsefesinden gelen bir ayrım temelinde şekillenmiştir:
Siyasetin kamusal dünyası ile aile ve ekonomik ilişkilerin özel dünyası. Modern sosyolojide bu ayrım, ev ile işin ayrılmasına ve toplumsal cinsiyete dayalı geleneksel iş bölümünün uygulanmasına gönderme yapmaktadır (Marshall, 1999: 380).


11. Soru

Toplumsal cinsiyet nedir?

Cevap

Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyetten farklı olarak kadın ve erkekler için toplumsal olarak oluşturulmuş roller ve öğrenilmiş davranış ve beklentilere
işaret etmek için kullanılır.


12. Soru

Radikal feminizm içindeki iki grubun adı nedir?

Cevap

Radikal feminizm içinde iki ayrı gruptan söz edilebilir: radikal-liberal feministler ve radikal- kültürel feministler.


13. Soru

Amerika Birleşik Devletleri'nde İkinci Dalga feminist hareketi ne zaman başlamıştır?

Cevap

Amerika Birleşik Devletleri’nde İkinci Dalga feminist hareket, 1960’larda başlamıştır.


14. Soru

Öznellik (Subjectivity) kavramını tanımlayınız.

Cevap

Öznellik (Subjectivity): Kişiye ya da özneye olan bilinçli perspektif.
Her ne kadar “öznellik” kavramı “nesnellik” kavramına tezat bir kavram olarak düşünülmüş ve pozitivist toplumsal bilimciler tarafından olumsuz bir kavram olarak kullanılmışsa da, anlamsal ve yorumsamacı açıdan toplumsal bilimlerde özel bir öneme sahiptir (Marshall, 1999: 573).


15. Soru

Hegemonya kavramını tanımlayınız.

Cevap

Hegemonya: Baskın gruplar tarafından farklı güç formlarının (toplumsal cinsiyet, ırk, sınıf ve cinsellik gibi) elde tutulması ve kullanılması. 


16. Soru

Fransız feminizmi ne zaman ortaya çıkmıştır?

Cevap

1970’lerde ve sonrasında gelişen Fransız feminizmi, İkinci Dalga Feminizm
olarak da bilinir.


17. Soru

Feminist düşüncede “özcülük” kavramı nedir?

Cevap

Feminist düşüncede ise “özcülük” kadınların kadın, erkeklerin de erkek olduklarını biyolojik olarak temellendiğini ve bunun değiştirilemeyeceğinin belirtilmesidir.


18. Soru

İkinci Cinsiyet adlı eser kim tarafından yazılmıştır?

Cevap

Kadın-erkek farklılıkları konusuna edebiyat alanı dışından yaklaşan Fransız feministi Simone de Beauvoir’in (1908-1986), 1949 yılında yayınladığı İkinci Cinsiyet (Le deuxième sexe, Fransızca parçalar olarak 1947, İngilizce çeviri, 1953), aynı zamanda Marksist/Sosyalist feminizmin klasiklerinden biri olarak da sayılır.


19. Soru

Radikal Feminizm nedir?

Cevap

Radikal Feminizm: Kadınları özgürleştirmenin yolunun tamamen yeni bir düzenden geçmesi gerektiğini vurgulayan yaklaşımdır. Kadınların başarı kazanma yollarını erkeklerinkinden farklı organizasyonlarda aramaya yönelir. Bütüncül bir kadın bağımsızlığının bireysel değişimle mümkün olabileceğini savunmaktadır.


20. Soru

Anglo-Amerikan feminizmine verilen bir diğer isim nedir?

Cevap

Anglo-Amerikan feminizmi, kadınların oy hakkı talebi vurgusuyla bilinir ve aynı zamanda Birinci Dalga Feminizm olarak adlandırılır (Marshall,1999: 374).


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v