Yeni Toplumsal Hareketler Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Toplumsal Değişim Ve Küreselleşme

1. Soru

Toplumsal değişme kavramını açıklayınız.

Cevap

Toplumsal değişme; içinde doğduğumuz toplumları biçimlendiren teknoloji ve kültür düzeyi,
endüstrileşme, kentleşme, kırdan kente doğru göçler, bireyleşme, bürokrasinin gelişmesi, medyanın ve internetin hayatımızda gittikçe artan etkisi gibi dinamik güçleri içeren bir süreçtir. Başka deyişle, toplumsal değişme gerek kültürün, gerekse toplumsal kurumların zaman içerisinde dönüşmesi anlamına gelmektedir.


2. Soru

Toplumsal değişme sürecinin kaç temel özelliği vardır?

Cevap

Toplumsal değişme sürecinin üç temel ve genel özelliğinden bahsetmek mümkündür.


3. Soru

Ogburn, maddi kültürün manevi kültürden daha hızlı değişmesine ne ad vermiştir?

Cevap

Maddi kültürün manevi kültürden daha hızlı değişmesine Ogburn “kültürel geri kalma” adını vermiştir (Ogburn,1957, aktaran Güvenç, 1976: 118).


4. Soru

“Binyıl Kalkınma Hedeflerini” nelerdir?

Cevap

“Binyıl Kalkınma Hedeflerini” oluşturdular.
Bu hedefler şunlardır:
1. Açlığın ve mutlak yoksulluğun yok edilmesi
2. Temel eğitimin yaygınlaştırılması
3. Cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesi
4. Çocuk sağlığının iyileştirilmesi-Çocuk
ölümlerinin ortadan kaldırılması
5. Anne sağlığının iyileştirilmesi
6. HIV/AIDS ile mücadele edilmesi
7. Çevrenin sürdürülebilirliğinin korunması
8. Kalkınma programlarında evrensel bir ortaklık kurulabilmesi


5. Soru

Mutlak yoksulluk nedir?

Cevap

Mutlak yoksulluk
Bireyin geçimini sağlayabilmek için ihtiyaç duyduğu kaynaklardan yoksun kaldığı bir duruma işaret eder.


6. Soru

Türkiye'de ilk nüfus sayımı hangi yıl yapılmıştır?

Cevap

1927’de yapılan ilk nüfus sayımına göre nüfusun % 80’den fazlası kırsal kesimde yaşamaktaydı.


7. Soru

Anomi nedir?

Cevap

Anomi
Bir toplumun normlarının etkisizleşmesi, çöküntü, karışıklık ya da çatışma olması durumunu ifade eder.


8. Soru

Bir toplumdaki fonksiyonel bütünlüğü yaratan mekanizmaları tanımlamak için kullanılan kavram nedir?

Cevap

Tampon mekanizmalar bir toplumdaki fonksiyonel bütünlüğü yaratır.


9. Soru

19. yüzyılı tanımlamak için kullanılan kavram nedir?

Cevap

19.yüzyılın sonuna doğru gerçekleşen siyasal yapı değişikliği ve büyük kitlelerin politikaya katılması bu çağa “ideoloji çağı” nitelemesinin yakıştırılmasına yol açmıştır.


10. Soru

Endüstri Devrimini tanımlayınız.

Cevap

Britanya’da 18. yüzyılın ikinci yarısından 19. yüzyılın ilk yarısına kadar olan dönemde hızla
gerçekleşen toplumsal, ekonomik, demografik ve teknolojik değişimler Endüstri Devrimi olarak bilinir.


11. Soru

Endüstri Devriminin özellikleri nelerdir?

Cevap

Bu Devrimin en önemli özellikleri:

1) Ölüm oranlarında azalmaya bağlı olarak nüfusta artış,

2) Kırdan kente göçün sürekli artışı,

3) Kentlerde işçi sınıfının ortaya çıkışı,

4) Demiryolu sisteminin bulunması ve taşımacılıkta devrim,

5) Çiftçilik tekniklerinin ilerlemesi,

6) Sömürge pazarlarının gelişmesi sayesinde sömürgelerden ham maddeler gelirken bitmiş
malların sömürgelere satılışı,

7) Buhar gücündeki ilerlemelere bağlı olan teknolojik yeniliklerdir
(Marshall, 1999:632-633).


12. Soru

Karizmatik lider kavramını ileri süren sosyolog kimdir?

Cevap

Karizmatik lider:

Bu kavramı ileri süren sosyolog Weber’dir.


13. Soru

Toplumsal hareketlilik kavramını tanımlayınız. 

Cevap

Toplumsal hareketlilik, toplumsal tabakalaşma sistemi içinde bireylerin ve grupların farklı konum- lar arasındaki hareketini anlatır. Hareketlilik bir yandan yukarı ve aşağı, öte yandan kuşaklar arası olabilir.


14. Soru

Durkheim toplumun değişmesine neden olan faktörler nelerdir? 

Cevap

Durkheim toplumun değişmesini nüfusun artması ve iş bölümünün gelişmesi ile ilişkilendirmiştir (Morrison, 2009: 179).


15. Soru

Toplumsal statik nedir?

Cevap

Toplumsal statik, toplumun denge haline işaret eder ve toplumun belirli bir zaman dilimi içerisinde incelenerek tasvir edilmesini içerir.


16. Soru

Türkiye’de sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilen kişi kimdir?

Cevap

Türkiye’de sosyolojinin kurucusu sayılan Ziya Gökalp (1876- 1924) Durkheim’dan etkilenmiştir.


17. Soru

Statü grubu nedir?

Cevap

Statü grubu:

Statü konumları eşit olan bir insan grubu aynı itibara sahip bir statü grubunu oluşturur. Sosyolog Weber’e göre statü gruplarının hukuksal, siyasal ve kültürel ölçütlerle derecelendirilip düzenlendiği bir tabakalaşma sistemi mevcuttur.


18. Soru

Sistem modeline göre  toplumsal değişmenin düzeyleri nelerdir?

Cevap

Sistem modeli, herhangi bir düzeyde gerçekleşen toplumsal değişmenin diğer düzeyleri etkileyeceği düşüncesini içerir. Toplumsal değişme makro, orta düzey ve mikro olmak üzere üç düzeyde ele alınmaktadır.


19. Soru

Giddens’a göre modernite nedir?

Cevap

Giddens’a (1991) göre modernite Batı’da Endüstri Devrimi ile beraber değişen toplumsal kurumları ve davranış biçimlerini içerir. Modernleşme ise endüstrileşme ile başlayan toplumsal değişme sürecine verilen isimdir ve ağırlığını 20. yüzyılda dünya çapında hissettirmiştir.


20. Soru

“Toplumun McDonaldlaştırılması” kavramını ortaya atan sosyolog kimdir?

Cevap

Ritzer (1993) modern toplumu tanımlarken“Toplumun McDonaldlaştırılması” kavramını ortaya atmıştır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
  • 18Gün
  • 15Saat
  • 56Dakika
  • 35Saniye
  • v