Özel Güvenlik Meslek Etiği Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Güvenlik görevlileri kimlere, nasıl hizmet etmektedir?

Güvenlik hizmetleri verilirken dil, din, ırk ve etnik
köken ayrımı yapılamaz. Polis gibi genel güvenlik
kurumları herhangi bir sınıf ve zümrenin değil tüm
kamunun hizmetindedir. Genel olsun özel olsun tüm
güvenlik görevlileri hizmet alıcısı olan vatandaşlar arasında
ayrım yapmaksızın hizmet eder.

Nepotizm nedir?

Nepotizm, kayırmacılıktır.

Güvenlik görevlisinin nepotizm içinde
değerlendirilebilecek eylemi nasıldır?

Bir güvenlik görevlisinin hemşerisi olduğunu
anladığı bir kişiye karşı başkalarına gösterdiğinden daha
fazla kolaylık göstermesi bir tür kayırmacılıktır. Öte
yandan hemşerisi olmayan veya sempati duymadığı bir
şehir veya bölgeye mensup kişilere karşı aynı olumlu
üslubu sergilememesi ise bir tür ayrımcılıktır.

Güvenlik görevlisi kişisel inisiyatif kullanabilir mi?

Güvenlik personeli, görev yaparken bazı
durumlarda bireysel inisiyatif kullanma durumundadır.
Ancak bu, bir görevliye istediği kişiye daha insani ve
anlayışlı, hoşlanmadığı kişilere de daha sert ve acımasız
davranma hakkı vermez. İnisiyatif kullanımı,
keyfîlik ile karıştırılmamalıdır. Memurun vatandaş ile
görev ilişkilerinde profesyonelliğinin gereği olarak
takınması gereken tavır ve tutum, herhangi bir ayrım
yapılmadan herkese gösterilmelidir.

Güvenlik personelinin üslubu nasıl olmalıdır?

Güvenlik personeli görev ilişkisi içinde olduğu
vatandaşlara karşı standart bir üslup kullanmalıdır.
Görevlinin bir vatandaşa bazı durumlarda sözlü bir uyarı
yapması gerekiyorsa bu uyarıyı sadece onun
cinsiyetine, hemşerilik ilişkisine veya sosyal sınıfına göre
yapmamalıdır.

Güvenlik, tarafsızlık ilkesi ile nasıl bir ilişki içinde
değerlendirilebilir?

İçgüvenlik hizmetlerinde genel ve temel
değerlerden bir diğeri de ‘tarafsızlık’ (impartiality)
ilkesidir. Güvenlik, insanlar arasında ayrım yapılmaksızın
tarafsız şekilde yerine getirilmesi gereken temel bir
kamu hizmetidir.

‘İnsan-merkezli güvenlik’ anlayışına göre güvenlik
hizmeti kimlere sunulmaktadır?

‘İnsan-merkezli güvenlik’ anlayışına göre sadece
vatandaşlar değil, ülkede yaşayan ancak vatandaşlık
haklarına sahip olmayan insanlar da aynı şekilde iç
güvenlik hizmetlerinden yararlanabilmelidirler.

İç güvenlikte tarafsızlık ilkesi ile siyasi tarafsızlık
arasında nasıl bir ilişki vardır?

Güvenlik hizmetleri demokratik toplumlarda
halkın iktidara getirdiği siyasi iradenin denetim ve
gözetiminde yürütülür. Ancak bu hizmetlerin operasyonel
boyutu ‘siyasal tarafsızlık’ (political impartiality)
içerisinde yürütülmelidir. Genel güvenlik sektöründe
olduğu gibi özel güvenlik sektöründe de gerek kurum
mensupları ve gerekse vatandaşlarla ilişkilerde ‘ırk’, ‘etnik
köken’, ‘bölge’, ‘hemşericilik’, ‘dil’, ‘din’, ‘inanç’ ve
‘mezhep farklılığı’, ‘cinsiyet’, ‘kıllık-kıyafet’, ‘yaşam
tarzı’ veya herhangi bir farklılık esasına dayanarak
ayrımcılık yapılmaz.

Güvenlik görevlilerinden beklenen tarafsızlık ne kadar
mümkündür? Mutlak bir tarafsızlık ilkesi benimsenebilir
mi?

Güvenlik personelinden de olaylar ve insanlara
karşı mutlak anlamda zihinsel düzeyde tarafsız olmaları
beklenemez. Profesyonel düzeyde güvenlik hizmeti üreten
görevlilerden beklenen tarafsızlık zihinsel düzeyde mutlak
bir tarafsızlık değildir. Güvenlik görevlilerinden beklenen,
bir insan olarak önceden sahip oldukları kişisel görüş ve
düşüncelerini denetim altına alarak görev uygulamalarında
hizmet alıcısı insanlara karşı olumsuz ayrımcılık düzeyinde
taraf olmamalarıdır.

Bireylerin sahip oldukları temel farklılıklar nelerdir?

Irk, cinsiyet, renk, etnik kökendir.

Bireylerin doğumundan sonra erken sosyalleşme
döneminde edindikleri farklılıklar nelerdir?

Dil, din, inanç ve mezhep, bölge ve
hemşericiliktir.

Bireylerin sosyal çevreleri ve iradi tercihleri ile
sonradan edindikleri farklılıklar nelerdir?

Kılık kıyafet tercihleri, yaşam tarzı tercihleri,
cinsel yaşam tercihleri, siyasi görüş ve düşünceleridir.

Güvenlik görevlisinin yaptığı ayrımcılık nasıl
değerlendirilir?

Güvenlik hizmetlerinde burada sayılan veya
sayılmayan farklılıklara dayalı olarak güvenlik personeli
veya vatandaşlar arasında ‘ayrımcılık’ (discrimination)
yapılması yasalara göre suç olmanın yanı sıra
aynı zamanda etik bir ihlaldir. ‘Adam kayırmacılık’
(nepotizm) yapmak da hem suç hem de etik ihlaldir. Kurum
içi personel arasında yukarıda sıralanan cinsiyet, ırk, dil,
din, mezhep, hemşericilik veya bölgecilik esaslarına
dayanarak birilerini korumak ve kollamak şeklinde yapılan
‘adam kayırmacılık’ ve ‘ayrımcılık’ yapmak hem suç hem
de etik ihlaldir.

Güvenlik görevlisi için inisiyatif tanımı nedir?

Güvenlik personelinin görevleriyle ilgili
konularda kendi bireysel tercihleriyle bazı kararlar alırlar.
Sözlükte karar verme yetkisi olarak da tanımlanan
‘inisiyatif’ (discretion) genel anlamı ile bir güvenlik
görevlisinin karşılaştığı bir olay karşısında kendi iradesi ile
seçebildiği bir davranışı ortaya koyması olarak
tanımlanabilir. Ancak güvenlik görevlisinin kullanacağı
inisiyatifin meşru olabilmesi için öncelikle onun yapacağı
tercih, yasal ve meşru seçeneklerden birisi olmalıdır. Bazı durumlarda bir güvenlik görevlisinin önünde birden fazla
doğru davranış alternatifleri de bulunabilir. Ancak birden
fazla yasal ve meşru seçenek arasından yapılan bir tercih
daha isabetli ve etik inisiyatif kullanımı olarak görülebilir.

İnisiyatif kullanımı hangi şartlar altında doğru bir
şekilde gerçekleştirilebilir?

Bir güvenlik görevlisinin görev yaptığı yerdeki
insanlara karşı davranışlarındaki inisiyatif kullanımı
onun bir birey olarak bazı kişi ve gruplara karşı taşıdığı
sevgi veya nefret gibi kişisel duygu ve
düşüncelerinden etkilenmemelidir. İnisiyatif kullanımı iç
güvenlik hizmetlerinde profesyonelliğin gereği olan
tarafsızlık ve ayrım yapmama ilkeleri ile yürütülmelidir.
İnisiyatif kullanımında hizmet alan vatandaşın sahip olduğu
‘din-inanç (mezhep)’, ‘dil’, ‘kılık-kıyafet’ ve ‘cinsiyet’ gibi
kolayca fark edilebilen veya görülebilen farklılıklar ayrım
nedeni olmamalıdır.

Bir güvenlik görevlisinin görevine uygun davranması
hangi kriterlere bağlıdır?

Önemli olan her şeyden önce profesyonelliğin
gereği olan davranış ilkelerine titizlikle
riayet edilmesidir. Bir güvenlik görevlisinin görev
uygulamalarında almış olduğu kararlar çoğu zaman
onun mesleğinde profesyonelliğini ve meslek etik ilkelerini
özümseme derecesini yansıtır.

Güvenlik hizmetleri nasıl bir hiyerarşik yapılanma
içinde işlemektedir?

Meslek mensuplarının arasındaki iş ilişkileri,
önceden bilinen rütbeler ve bunlara uygun ‘statüler’
(makamlar) ve bu statülerin gereği olan ‘rollerin’
oynanması şeklinde gerçekleşir. İdari ve adli görevlerin
gerektiği gibi yerine getirilmesi kurumsal hiyerarşide var
olan statü ve rollere uygun davranışların sergilenmesi ile
mümkündür. Bu statüler ast ve üstleri birbirlerine karşı
yerine getirmeleri gereken bazı yükümlülükler altına sokar.
Bu ilişkilerde zaman zaman etik sorun ve ihlallerin
yaşandığı görülmektedir.

Disiplin nedir?

‘Disiplin’, sözlük anlamı ile “kişilerin içinde
yaşadıkları topluluğun genel düşünce ve davranışlarına
uymalarını sağlamak amacıyla alınan önlemlerin
bütünü” olarak tanımlanır. Diğer bir ifade ile disiplin, bir
topluluğun yasalara ve düzenle ilgili yazılı ya da
yazısız kurallara titizlik ve önemle uyulması durumudur.

Meslek için disiplin ne ifade eder?

Disiplinin bir meslek için söz konusu olması
durumunda ise o mesleğin icrası için gerekli olan ilave
bazı kurallar söz konusudur. Bunlar, işine zamanında gelip
zamanında ayrılma, görevini en iyi şekilde yerine getirme
ve meslektaşlarına ve hizmet alıcısı olan vatandaşlara
önceden belirlenmiş şekilde davranmak gibi kuralları içerir.
Güvenlik görevlileri için söz konusu olan disiplinde esas
amaç kurum içi üstleri memnun ve mutlu etmek değil,
görevlerin kamu yararına hizmet edecek şekilde yerine
getirilmesi ve müşteri memnuniyetinin sağlanmasıdır.
Kısacası disiplinli olmak da tıpkı profesyonellik gibi etik
olmak ile âdeta eş anlamlıdır.

Disiplin sadece güvenlik görevlileriyle ilgili bir olgu
mudur?

Disiplin, sadece güvenlik sektörü gibi üniformalı
ve hiyerarşik meslek mensuplarının ilişkileri için gerekli ve
geçerli değildir. Her meslek ve iş kolu için gerekli
olan bir düzen ve disiplin vardır. Disiplin ve düzen aslında
sadece meslekler değil hayatın her aşaması için gereklidir.
Disiplini ağırlıklı olarak üniformalı ve hiyerarşik
mesleklerde alt rütbelilerin üstlerine karşı göstermeleri
beklenen şeklî saygıya indirgemek bir yönü ile eksik diğer
açıdan ise abartılı bir disiplin anlayışıdır.

Disiplin mevzuatları genel olarak neler içermektedir?

Disiplin mevzuatları dikkatlice incelendiğinde
daha çok astların görevleri ve üstlerine karşı ödev ve
sorumluluklarına ilişkin hükümler içerdiği görülür. Disiplin
mevzuatları, üstlerin astlarına karşı yapmaları
gereken bazı görev ve sorumluluklara ilişkin hükümler
içerse de bunların takibi üstlerin takdirine kalmıştır ve çoğu
zaman titizlikle takip edilmez. Oysa disiplin sadece astların
üstlerine karşı riayet etmeleri gereken kurallardan ibaret
değildir. Üstlerin astların haklarına riayet etmesi de mesleki
disiplin kapsamına girer. Avrupa Polis Etiği Kuralları
(APEK) içinde yer alan birçok madde güvenlik
görevlilerinin (polis) üstlerine ve kurumlarına karşı
haklarını korumayı amaçlayan maddelerden oluşmaktadır.

Polise verilen disiplin cezaları kimler tarafından
değerlendirilir?

APEK Madde 33’e göre polise verilen disiplin
cezaları bağımsız bir kuruluş veya mahkemece gözden
geçirilmelidir.

Abartılı saygı, disiplinle ilişkilendirilebilir mi?

Sağlıklı bir disiplin anlayışı kamu hizmetlerinin
etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesi
için gerekli olan kurallara uyulmasıdır. İş ortamlarındaki
ast-üst ilişkilerinde gerekli olan şeklî disiplin
bunlardan sadece birisidir. Şeklî disiplin abartılarak astlar
tarafından üstlerin egosunu okşayan seremonilere
dönüştürülmemelidir. En disiplinli güvenlik görevlisi, en
sert topuk selamı veren ve üstlerinin karşısında titreyen
değil, işini en iyi yapandır. Bu arada sadece ast-üst
ilişkisinin gereği olarak değil, insan olmanın gereği olan
şeklî saygıya da elbette riayet edilmelidir. Ancak bu
anlamda gerekli olan şeklî disiplin ve saygı sadece astlar
tarafından üstlere gösterilmez. Üstlerin de aynı şekilde
astlarının bireysel hak ve onurlarına saygılı olmaları
gerekir.

Abartılı saygının ön plana çıkarak şekli saygıyı ortaya
koyması, görev olarak saygıyı nasıl zedeler?

Ast-üst ilişkisindeki abartılı saygının bir görev
olarak algılanması ast-üst ilişkileri dışında kalan insani ilişkilerdeki saygıyı arka plana itebilmektedir. Güvenlik görevlisi zamanla saygılı bir üslup ve ifadeyi sadece üstlerine göstermek zorunda olduğunu algılamaktadır.
Görev ilişkisi içinde olduğu vatandaşa, vatandaş bir amir
veya üst olmadığı için, saygı ifade eden söz, tutum ve
davranışlar gösterme konusunda ise çekingen
davranmaktadır. Diğer bir ifade ile mevzuat açısından saygı
göstermek zorunda olmadığı kişilere karşı saygılı olmak
mesleki bir gereklilik olarak görülmemektedir.

‘Saygı yorulması’ nedir?

Sürekli olarak ast-üst ilişkisi içerisinde görev
yapan ve kendilerini üstlerine karşı zorunlu olarak abartılı
saygı göstermek zorunda hisseden personelde âdeta bir
‘saygı yorulması’ oluştuğu görülmektedir. Bu durumda
olan güvenlik personelinin, saygı göstermek zorunda
olmadıklarını düşündükleri insanlara karşı gerekli olan
asgari şeklî saygıyı göstermekte bile zorlandığı
görülmektedir.

Selamlaşma sınırları mesleki gruplar açısından nasıl
çizilir?

‘Selam(laşma) yaygınlaştırılarak’ sadece bir
mesleğin ast ve üstleri arasında kullanılan bir ilişki
olmaktan çıkartılıp halkla ilişkilere yansıtılmalıdır.
Selamlaşma sadece mesleki bir ritüel değil insani bir
iletişim aracıdır. Selamlaşma, farklı sözcük ve şekillerde
yapılsa da her kültür ve toplumda var olan evrensel bir
uygulamadır. Selamlaşmanın sadece bir mesleğin
mensupları ve ast-üst ilişkileri ile sınırlı tutulması çok dar
bir bakış açısını yansıtmaktadır.

Vatandaş ile güvenlik görevlisinin birbirlerine karşı
uygun davranışları nelerdir?

Vatandaş ile ilişkiler bir ast-üst ilişkisi değildir.
Bir güvenlik görevlisinin görevi gereği iletişim kurduğu bir
kişi onun kendi kurumundaki bir amiri olabileceği gibi
başka bir kurumda çalışan üst düzey sivil bir bürokrat da
olabilir. Bir güvenlik görevlisinin, görevi gereği zaman
zaman bir vatandaşı ikaz etmesi veya yüksek ses tonu
kullanması gerekli olsa da bu durumlarda bile ifade ve
üslubun aşağılayıcı ve tahrik edici olmamasına özen
göstermesi gerekir. Güvenlik görevlisiyle vatandaş
arasında gerçekleşen diyalog bir ast-üst ilişkisinden daha
çok medeni iki eşit birey ilişkisi gibi olmalıdır. Vatandaşın
da aynı şekilde güvenlik görevlisine karşı kullanacağı
üslubun nezaket kurallarına uygun olması beklenir. Ancak
davranışlarının düzey ve kalitesini yükseltme konusunda
öncelik profesyonel bir meslek mensubu olan güvenlik
görevlisindedir.

Adamına göre muamele’ ne demektir?

Bu yaklaşım güvenlik personelinin alt-kültürünün
profesyonellikle bağdaştırılması mümkün olmayan çarpık
öğretilerinden birisidir. Vatandaşın tutum ve davranışının
güvenlik personelinin ona karşı göstereceği tutum ve
davranışı etkilemesi bir yere kadar gayet doğaldır. Ancak
bir güvenlik görevlisinin vatandaşa nasıl davranacağını,
vatandaşın dış görünüşü veya onun güvenlik görevlisine
karşı nasıl davrandığı belirlememelidir. Güvenlik görevlisi
bu etkileşime direnerek kendi davranışının kalitesini
vatandaşın ona nasıl davrandığı ile bağlantılı olarak değil
kendi mesleğinin gereği olan profesyonelliği ile
şekillendirmelidir.

İş yoğunluğu ve stresi güvenlik görevlisinin kaba, yanlış
davranmasını meşrulaştırır mı?

Güvenlik hizmetlerinde görev yoğunluğu ve stres
başka bazı mesleklere göre biraz daha fazla da olabilir.
Ancak bu durum, güvenlik personelinin yanlış davranış
sergilemesi için meşru bir mazeret olarak görülemez. İş
ortamında yaşanan yoğunluk ve yorgunluk görevlilerin
yanlış yapmalarına neden oluyorsa o zaman bu görevlilerin
hata yapmayacak kadar dinlendirilmeleri gerekir. Bir
güvenlik görevlisinin sabahtan akşama kadar şüpheli
durumlarla ilgilenmesi ve üst ve eşya araması onun
vatandaşlara karşı olan davranışlarını belli bir standardın
altına indirmesini haklılaştırmaz. Ancak güvenlik
görevlilerinin çok uzun çalışma saatleri ve iş
yoğunluğundan kaynaklanan hatalarının tüm sorumluluğu
sadece memurların üzerine yıkılamaz. Güvenlik hizmetleri
gibi sürekli gerilimli insan ilişkileri içeren mesleklerde
personelin çalışma saatleri ve şartlarını kolaylaştırma
konusunda yöneticiler sürekli bir çaba içinde olmalıdırlar.

Güvenlik personelinin profesyonel davranışlar
kategorileri kaç başlık altında değerlendirilmektedir?

İki başlıkta değerlendirilmektedir:

• İnsanlara öncelikli olarak ‘sağduyu’ (common sense) ile yaklaşmak
• ‘Temel iletişim becerilerini’ (basic communication skills) iyi kullanmak

Üniforma güvenlik görevlilerinin kullanımı için neden
önemlidir?

Bir kişinin güvenlik görevlisi olduğunun kolayca
bilinebilmesi için gerekli olan ilk unsur üniformadır.
Üzerinde üniforma olan bir güvenlik görevlisi başkalarınca
hemen fark edilerek tanınır ve görevlinin
sürekli olarak kendisini ve yapacağı görevi açıklamasına
gerek bırakmaz. Özel Güvenlik Hizmetlerine
Dair Kanun’un 13. maddesine göre özel güvenlik
personelinin görev alanları içinde üniforma giymeleri
yasal bir zorunluluktur. Güvenlik personelinin görev
mekân ve zamanlarında kılık-kıyafeti ve dış görünüşü
sadece onların kendilerini ilgilendiren bireysel bir tercih
değildir. Güvenlik görevlisinin kılık-kıyafetinin
düzgünlüğü görevin tamamlayıcı bir parçası olup onun
kendi şahsı kadar belki daha fazla görev yaptığı kurumun
imajını etkiler.

Kılık-kıyafet konusunda dikkat edilmesi gereken ilkeler
nelerdir?

Kılık-kıyafet göreve ve kurallara uygun olmalıdır.
Kıyafetin temizlik ve düzenine özen gösterilmelidir. Saç,
sakal ve bıyık tıraşı gibi bireysel bakıma özen
gösterilmelidir. Üniforma ve teçhizat meşru ve kanuni amacı dışında kullanılmamalıdır. Gereksiz yere tedirgin
edici ve ürkütücü tutum ve davranışlar sergilenmemelidir.

Profesyonelliğin gereği olan tutum ve davranışlar
nelerdir?

Kendisinin de diğer ‘insanlardan bir insan’
olduğunu sürekli olarak hatırında bulundurmalıdır.
Kendisine yapılmasını istemeyeceği bir şeyi başkalarına
yapmama duyarlılığı taşımalıdır. ‘Olumsuz ayrımcılık’
içeren tutucu davranışlardan uzak durmalıdır. Çocuklara,
yaşlılara ve yardıma muhtaç insanlara karşı ‘olumlu
ayrımcılık’ göstererek daha duyarlı ve nazik davranmalıdır.
Görev ilişkilerinde sürekli negatif değil ‘olumlu, yapıcı ve
yardımcı’ olmalıdır. Kişisel ve özel sorunlarını belirgin bir
şekilde görevine yansıtmamalıdır.

Güvenlik görevlileri arasında üslup bakımından bilinen
yanlış davranışlar nelerdir?

Kamu iç güvenlik sektöründe hizmet eden
güvenlik görevlilerinin önemli bir kısmının mesleklerinin
gereği olarak sıradan insanlara göre daha ‘ciddi’ ve hatta
‘sert olmak’ veya öyle görünmenin gerekliliğine inandıkları
gözlenmektedir. Benzer bir durum özel iç güvenlik
sektörünün mensupları için de söz konusu
olabilir. Güvenlikle ilgili mesleklerin diğer bazı mesleklere
göre daha çok ‘disiplin ve sertlik’ gerektirdiğine inanılır ve
dolayısıyla güvenlik hizmetlerindeki insan ilişkilerinde de
biraz katı ve sert olmanın gerekli ve hatta kaçınılmaz olduğu düşünülür. Bu
ön kabul bazı güvenlik görevlilerinin vatandaşlar ile rutin
hizmet ilişkilerine olumsuz bir şekilde yansımakta ve
iletişim sorunları doğurabilmektedir.

İnsanlarla iletişimlerinde güvenlik görevlilerinin
dikkate alması gerektiği hususlar nelerdir?

İnsanlarla konuşurken samimi ve saygılı
olmalıdır. Sözü çok fazla uzatmamak ve görevin
gerektirdiğinden daha fazla konuşmamalıdır. Konuşulması
gereken zaman ve durumlarda susmayıp konuşmalıdır.
İnsanları sürekli ve rahatsız edici bir üslup ile izleyerek
süzmemelidir. Amaç dışı ve rahatsız edici bakışlarla
bakmamalıdır. Laf atmak ve laf çarpmak gibi sözlü
sataşmada bulunmamalıdır. Başkasının duyacağı şekilde
arkasından mırıldanıp homurdanmamalıdır.

Güvenlik görevlilerinin bilmeleri ve uymaları gereken
görev sınırları nelerdir?

Asli görevinin ‘idari’ yani ‘önleyici güvenlik
hizmeti’ olduğunu unutmamalıdır. Yetki sınırlarını
aşmamalı ve resmî makamlarca görevlendirilmediği
takdirde ‘adli’ yetkiler kullanmaya kalkmamalıdır.
Yasalara göre suç olarak tanımlanmasa da toplumda kabul
görmeyen örf-âdet, gelenek-görenek, ahlak ve din kuralları
gibi konularda hassas ve duyarlı olmalıdır. Güvenlik
personeli kendisine tanınan yetki ve sınırlara titizlikle
uymanın yanı sıra içinde yaşadığı toplumun örf-âdet ve
geleneklerine karşı da duyarlı olmalıdır.

Çıkar önceliği bir güvenlik görevlisi için nasıl
sıralanır?

Uygulamalarında kamu ve görev yaptığı kurumun
yarar ve çıkarlarını korumaya öncelik vermelidir. Kamu ve
görev yaptığı kurumun yarar ve çıkarlarını kendi bireysel
çıkarlarının önünde tutmalıdır. Hizmetleri karşılığında
kendilerine ödenen ücretin dışında bir beklenti ve çıkar
peşinde olmamalıdır.

Güvenlik görevlisinin hitap üslubu nasıl olmalıdır?

Seçilen hitap sözcüklerinde hem bir ciddiyet hem
de saygı ve samimiyet olmalıdır. Bir güvenlik görevlisinin
kılık-kıyafeti, dış görünüşü ve duruşu kadar muhatabıyla
diyalogunda kullanacağı ilk kelimeler, muhatabının da ona
karşı kullanacağı hitap şeklini ve davranışını etkileyecektir.
Kendisine ‘beyefendi’, ‘hanımefendi’ veya ‘efendim’ diye
hitap edilen birçok kişi normal şartlar altında kendisine
yapılan hitaba uygun bir karşılık verecek ve o kişi de
güvenlik görevlisine kendisine davranıldığı gibi
davranacaktır. Bu tür nezaket ifade eden sözcüklerin
muhatap üzerinde arzu edilen ve beklenen etkiyi
doğurmadığı gibi suiistimal edilmeye çalışıldığı da istisnai
olarak görülecektir. Örneğin, kendisine ‘beyefendi’ diye
hitap edilen bir kişinin bunu kendisine karşı gösterilen bir
nezaket değil de görevlinin acziyeti olarak algılayarak
uygun olmayan bir talepte bulunduğu durumlar da
olacaktır. Bu tür istisnai durumlarda bile güvenlik görevlisi,
muhatabının kullandığı iletişim düzeyine inmeyerek
davranışlarında profesyonelliğin gereği olan düzey ve
kaliteyi korumakta ısrarcı olmalıdır.

Şüphecilik uygulamalarında dikkat edilmesi gereken
hususlar nelerdir?

‘Şüphecilik’ güvenlik görevlilerinin sahip
olmaları gereken ancak mesleki bir davranış olarak
profesyonelce yönetmeleri beklenen unsurlardan birisidir.
Profesyonelce ve mesleki bir beceri ile ayarlanmayan
şüphecilik uygulamaları, bireysel özgürlükler üzerinde
gereksiz müdahalelere dönüşebilir. Sadece şüpheden
kaynaklanan ve somut delillerden yoksun güvenlik
uygulamaları vatandaş ile ilişkileri gerecektir. Güvenlik
hizmetlerinin doğasında yer alan ve mesleğin icrası için
gerekli olan şüphecilik, profesyonel bir bilinç ile
yönlendirilmezse zamanla bireysel ve toplumsal huzura
yönelik bir tehdit kaynağına dönüşebilir.

Kimlik kontrollerinde nelere dikkat edilmelidir?

Bir kuruma girmek isteyen kişilerden genelde bir
kimlik göstermeleri istenerek ziyaretleri kayıt altına
alınır. Ayrıca kendilerine ziyaret sebepleri ve kimi görmek
istedikleri de sorulur. Gerekli görülen durumlarda
randevularının olup olmadığı öğrenilerek veya görüşmek
istedikleri kişi ile ilişki kurularak ziyaretleri teyit edilmeye
çalışılır. Kişinin acelesi olabileceği gibi sosyal statüsünden
dolayı bekletilmekten hoşlanmayan ve kendisine
ayrıcalıklı davranılmasını bekleyen birisi de olabilir.
Nedeni ne olursa olsun güvenlik görevlisi bu
işlemleri makul bir hızda ve nezaketle yerine getirmelidir.