Maliyet Analizleri Dersi 5. Ünite Özet

Genel Üretim Maliyetleri İkinci Ve Üçüncü Dağıtımı Ve Faaliyetlere Dayalı Maliyetleme

Genel üretim maliyetlerinin dağıtımının ikinci aşamasında, yardımcı maliyet merkezlerinde birinci dağıtım (birinci aşama) sonrasında toplanan genel üretim maliyetleri, esas üretim maliyet merkezlerine dağıtılır. Böylece, işletmede dönem içinde oluşan genel üretim maliyetlerinin tamamı, üretimin fiilen gerçekleştiği esas üretim maliyet merkezlerinde toplanmış olacaktır.

Maliyet dağıtımının en önemli amacının; genel üretim maliyetlerinden mamullere pay vermek olduğu dikkate alındığında, yalnızca maliyet dağıtımının ikinci aşaması sonrasında, bu maliyetlerin esas üretim maliyeti merkezlerinde üretim işlemi yapılan mamullere paylaştırılabileceği bir durumla karşı karşıya kalınabileceği gerçeği ortaya çıkacaktır. Çünkü mamuller yardımcı maliyet merkezlerinde değil, fiilen, esas üretim maliyet merkezlerinde üretilmektedir.

Mamuller, yardımcı maliyet merkezlerinde üretilmezler. Bununla birlikte, yardımcı maliyet merkezlerinde sunulan ve üretim için gerekli hizmetler yürütülmedikçe de üretimin gerçekleştirilebilmesi mümkün olamayacaktır. Bu nedenle de bu merkezlerde maliyetler ile mamulleri buluşturabilmek mümkün olamamaktadır.

Yardımcı maliyet merkezlerinde birinci maliyet dağıtımı sonrasında toplanan genel üretim maliyetlerinin tamamı, doğru mamul maliyetlerini elde edebilmek amacıyla, esas üretim maliyet merkezlerine dağıtılır. Eğer yardımcı maliyet merkezlerinde dağıtıma tabi tutulmayan herhangi bir tutarda genel üretim maliyeti kalırsa mamullerin maliyetini doğru belirlemek amacından uzaklaşılacaktır.

İkinci maliyet dağıtımı sırasında, yardımcı maliyet merkezinin sunduğu hizmetten yararlanma düzeyi, temel dağıtım ölçüsünü oluşturacaktır.

Yardımcı Maliyet Merkezlerinin Sundukları Desteklerin Türleri

Geleneksel maliyet dağıtımının ikinci aşamasında, maliyetleri dağıtılacak yardımcı maliyet merkezlerinin hangi maliyet merkezlerine destek verdikleri önem kazanmaktadır. Yardımcı maliyet merkezlerinin sundukları destek faaliyetlerinden, hem o maliyet merkezi kendisi hem diğer yardımcı maliyet merkezleri hem de esas üretim maliyet merkezleri yararlanabilir.

Bir yardımcı maliyet merkezinin kendisinin sunduğu hizmetten kendisinin yararlanması kimi zaman söz konusu olabilmektedir.

Bir yardımcı maliyet merkezinin bir diğer yardımcı maliyet merkezine de hizmet sunması söz konusu olabilmektedir. Hatta bu hizmet sunma ilişkisi kimi zaman karşılıklı ilişkiye de dönüşebilmektedir. Yardımcı maliyet merkezleri esas üretim maliyet merkezlerinin faaliyetlerini yürütebilmeleri için, bu maliyet merkezlerine hizmet sunmaktadırlar.

Yardımcı maliyet merkezlerinde birinci maliyet dağıtımı sırasında toplanan genel üretim maliyetlerinin, esas maliyet merkezlerine dağıtımında da dağıtım anahtarları (ölçüleri) kullanılmaktadır. Bu dağıtım anahtarları da birinci maliyet dağıtımında kullanılanlar gibi ölçülebilir, mantıklı ve uygulanabilir olmalıdır.

Yardımcı maliyet merkezlerinin gerek kendisine gerekse diğer yardımcı maliyet merkezleri ile esas üretim maliyet merkezlerine sundukları hizmetlerin toplam miktarlarını ve hizmetlerin miktarlarının dağılımını, dağıtım anahtarlarından yararlanarak gösteren tabloya “dağıtım ilişkileri tablosu” denir. İkinci maliyet dağıtımında dağıtım ilişkileri tablosu kullanılmaktadır.

Bu hizmet ilişkileri doğru belirlendiği sürece, ikinci maliyet dağıtımının doğruluk derecesi de artacaktır. Ayrıca, bu ilişkiler işletmede ikinci maliyet dağıtımındaki kullanılacak yöntemin seçimini de etkilemektedir.

Geleneksel Maliyet Dağıtımı Modelinin İkinci Aşamasında Kullanılan Yöntemler (İkinci Maliyet Dağıtımı Yöntemleri)

Yardımcı maliyet merkezlerinin maliyetlerinin tekrar dağıtımında karşılıklı ilişkileri de ele alarak soruna çözüm üretebilmek amacıyla farklı çözüm yöntemleri ortaya konulmuştur. İkinci maliyet dağıtımı yöntemleri olarak bilinen bu çözüm yöntemlerinden, uygulamada en fazla kullanılmakta olan üç yöntem şunlardır:

  1. Doğrudan (direkt, basit) dağıtım yöntemi
  2. Kademeli (basamaksal, şelale, sıralı) dağıtım yöntemi
  3. Matematiksel (eş zamanlı çözüm, denklem) dağıtım yöntemi.

Doğrudan Dağıtım Yöntemi nde; maliyeti dağıtılacak yardımcı maliyet merkezlerinin gerek kendisine gerekse diğer yardımcı maliyet merkezlerine sundukları hizmet miktarları, dağıtımda dikkate alınmaz. Yardımcı maliyet merkezleri arasındaki karşılıklı hizmet ilişkisi yok kabul edilir.

Maliyet dağıtımı, geriye kalan hizmet miktarından yararlanılarak gerçekleştirilir. Bu nedenle, “sanki” tüm hizmetler esas maliyet merkezlerine sunulmuşçasına, yardımcı maliyet merkezlerinde birinci maliyet dağıtımı sonrasında toplanan tüm maliyetler, direkt olarak esas maliyet merkezlerine dağıtılır. Bu nedenle, bu dağıtım yöntemi, “direkt dağıtım yöntemi” olarak da tanımlanmaktadır.

Bu yöntemde, ikinci maliyet dağıtımının; maliyetlerin esas üretim maliyet merkezlerinde toplanması amacına, çok fazla hesaplama yapılmadan ulaşılabildiği için, bu yöntem, “basit dağıtım yöntemi” olarak da tanımlanmaktadır.

Doğrudan (direkt, basit) dağıtım yönteminin diğer dağıtım yöntemlerine göre en önemli üstünlüğü, basit olarak, birinci maliyet dağıtımı sonrasında yardımcı maliyet merkezlerinde toplanan maliyetleri, esas üretim maliyet merkezlerine dağıtmasıdır.

Doğrudan (direkt veya basit) dağıtım yönteminin en önemli sakıncasını da yardımcı maliyet merkezlerinin karşılıklı hizmet ilişkisini dikkate almaması oluşturmaktadır. Bu durumda, dağıtılacak yardımcı maliyet merkezleri maliyetleri, gerçek tutarları yansıtamamaktadır. Bu da doğrudan (direkt veya basit) dağıtım yöntemine göre yapılan maliyet dağıtımı sonuçlarının belirli bir ölçüde kabul edilebilmesine neden olmaktadır.

Bu yöntemin sonuçları, diğer yöntemlerin sonuçlarına göre, en düşük düzeyde kabul edilebilen sonuçlardır.

Kademeli Dağıtım Yöntemi kimi zaman “şelale dağıtım yöntemi” kimi zaman da “sıralı maliyet dağıtım yöntemi” olarak tanımlandığı görülmektedir.

Kademeli dağıtım yöntemi; doğrudan dağıtım yönteminin yardımcı maliyet merkezlerinin karşılıklı hizmet ilişkilerini dikkate almaması nedeniyle oluşan sakıncasını ortadan kaldırmak amacıyla geliştirilen, ancak karşılıklı hizmet ilişkileri “kısmen” dikkate alan ikinci maliyet dağıtımı yöntemidir.

Kademeli dağıtım yönteminde maliyet dağıtımı tek yönlüdür ve sürekli ileriye doğru yapılmaktadır.

Kademeli (basamaksal, şelale, sıralı) dağıtım yönteminin işleyişi bazı kuralların izlenmesini gerektirir:

KURAL1: Kademeli dağıtım yönteminde dağıtımın yapılabilmesi için, yardımcı maliyet merkezlerinin sıralanması gerekir. Maliyet dağıtımına, en fazla sayıda yardımcı maliyet merkezine hizmet sunan yardımcı maliyet merkeziyle başlanır.

KURAL2 : Kademeli dağıtım yöntemine göre maliyetlerin dağıtımında, yardımcı maliyet merkezlerinin sıralaması yapılırken, yardımcı maliyet merkezleri eşit sayıda maliyet merkezine hizmet sunmuş iseler, bu durumda yardımcı maliyet merkezlerine en yüksek oranda destek veren maliyet merkezinin maliyeti önce dağıtılır.

KURAL3: Kademeli dağıtım yöntemine göre maliyetlerin dağıtımında, yardımcı maliyet merkezleri sıralanırken, yardımcı maliyet merkezleri kendilerine ve diğer maliyet merkezlerine eşit oranda hizmet sunmuşlarsa, bu durumda birinci maliyet dağıtımı sonrasında bünyesinde en yüksek tutarda maliyet toplanmış olan yardımcı maliyet merkezinin maliyeti önce dağıtılır.

KURAL4: Eğer maliyeti dağıtılacak bir yardımcı maliyet merkezi kendisine hizmet sunmuşsa bu hizmet miktarı toplam hizmet miktarı içinden çıkarılarak, geriye kalan hizmet miktarı üzerinden dağıtım gerçekleştirilir. Bu nedenle, ikinci maliyet dağıtımı sırasında, yardımcı maliyet merkezinin maliyetlerinden kendi maliyet merkezlerine bir maliyet payı verilmez.

KURAL5: İkinci maliyet dağıtımında, maliyeti dağıtılan bir yardımcı maliyet merkezi, maliyeti daha önce dağıtılan bir yardımcı maliyet merkezine hizmet sunmuşsa, bu hizmet miktarı toplam hizmet miktarı içinden çıkarılır ve geriye kalan toplam hizmet miktarı üzerinden maliyet dağıtımı gerçekleştirilir.

Kimi zaman KURAL4 ve KURAL5’in aynı anda gerçekleşmesi söz konusu olmaktadır. Bu durumda her iki hizmet miktarı da toplam hizmet miktarı içinden çıkarılarak, geriye kalan toplam hizmet miktarı üzerinden maliyet dağıtılır.

KURAL6: Kademeli dağıtım yöntemine göre maliyetler dağıtılırken, dağıtılacak maliyet tutarı önem kazanmaktadır. Her şeyden önce, birinci maliyet dağıtımı sonrasında yardımcı maliyet merkezinde toplanan maliyet tutarı dağıtılacaktır. Maliyeti dağıtılacak yardımcı maliyet merkezine eğer ikinci maliyet dağıtımı sırasında gelen bir maliyet tutarı da varsa; birinci maliyet dağıtımı tutarına, ikinci maliyet dağıtımı ile gelen bu tutar eklenir ve ikisinin toplam tutarı dağıtıma esas maliyet tutarını oluşturur.

İkinci maliyet dağıtımı ile yardımcı maliyet merkezine gelen bu maliyet tutarı maliyet dağıtımı sırasında dikkate alınmazsa bu durumda, tüm maliyetler esas üretim maliyet merkezlerinde toplanamayacaktır.

Matematiksel Dağıtım Yöntemi nin kimi zaman “eş zamanlı çözüm” ya da “denklem yöntemi” olarak da tanımlandığı olmaktadır.

Matematiksel dağıtım yönteminde, yardımcı maliyet merkezleri arasındaki karşılıklı hizmet ilişkileri “tam” olarak dikkate alınmaktadır. Bu nedenle maliyet dağıtımı sırasında maliyet akışı tek yönlü değil, karşılıklıdır.

Maliyetleri dağıtılan bir yardımcı maliyet merkezi diğer yardımcı maliyet merkezlerine hizmet sunmuşsa, bu hizmet ilişkisi dikkate alınarak, bunlara da dağıtım sırasında maliyet payı verilir. Böylece, geriye dönük olarak da maliyet dağıtımı yapılır.

Maliyetleri dağıtılan bir yardımcı maliyet merkezinin esas üretim maliyet merkezlerine sunduğu hizmetler nedeniyle, ileriye doğru, esas maliyet merkezlerine de maliyet dağıtılır.

Sonuçta yardımcı maliyet merkezlerinde hiç maliyet kalmayacak şekilde dağıtım yapılmış olacaktır. Matematiksel dağıtım yöntemi bu nedenle, doğrudan dağıtım yöntemine ve kademeli dağıtım yöntemine göre daha doğru çözüm olmaktadır.

Matematiksel dağıtım yönteminde, kademeli dağıtım yönteminde olduğu gibi dağıtım sırasına gerek duyulmamaktadır.

Yardımcı maliyet merkezlerinin dağıtılacak maliyet tutarı, sadece birinci maliyet dağıtımı sonrasında o yardımcı maliyet merkezinde toplanan maliyetler olmayıp buna diğer yardımcı maliyet merkezlerinden ikinci maliyet dağıtımı ile gelecek maliyetler eklenmektedir:

Matematiksel dağıtım yönteminde dağıtımı yapılacak yardımcı maliyet merkezinin dağıtıma tabi tutulacak toplam maliyeti = Birinci maliyet dağıtımı sonrasında o maliyet merkezinde toplanan maliyetlerin tutarı + O yardımcı maliyet merkezine diğer yardımcı maliyet merkezlerinden dağıtılacak maliyetlerin toplam tutarı

Bu maliyet tutarlarının belirlenebilmesi için, her bir yardımcı maliyet merkezinin diğer yardımcı maliyet merkezlerine sundukları hizmetin yüzde olarak oranı bulunur ve bu oranlardan yararlanılarak doğrusal eşitlik formülleri oluşturulur.

Eğer iki tane eşitlik formülü oluşturuluyorsa, bir başka ifade ile, işletmede iki yardımcı maliyet merkezi varsa, bu durumda karşılıklı ilişkiler de dikkate alınarak, bu formüller doğrusal cebir aracılığı ile çözülür.

Matematiksel dağıtım yöntemi, doğrudan dağıtım ve kademeli dağıtım yöntemlerine göre daha doğru sonuç vermektedir. Bu sonuçtan hareketle de bir mamulün maliyetinin oldukça doğru belirlenmesi söz konusudur.

Genel Üretim Maliyetlerinin Üçüncü Dağıtımı (Yüklenmesi)

Genel üretim maliyetlerinin dağıtımının üçüncü aşamasında, ikinci maliyet dağıtımı sonrasında esas üretim maliyet merkezlerinde toplanan maliyetler, dağıtım anahtarları (ölçüleri) aracılığıyla mamullere atanır. Bu işlem “maliyet yüklenmesi” olarak da tanımlanır.

Eğer esas üretim maliyeti merkezinde sadece bir mamul üretilmekte ise, dağıtıma gerek yoktur. Merkezin tüm maliyetleri üretilen mamule yüklenir. Mamulün toplam genel üretim maliyeti böylece bulunabilir. Bu durumda mamulün birim başına genel üretim maliyetini hesaplayabilmek için, merkezde biriktirilen toplam genel üretim maliyeti tutarını üretilen mamul miktarına bölmek gerekecektir. Belirlenen bu genel üretim maliyeti payına, birim başına direkt ilk madde/malzeme maliyeti ile direkt işçilik maliyeti eklenerek, mamulün toplam birim maliyeti bulunacaktır.

Günümüz çağdaş işletmecilik anlayışında tek tür mamulün işlem gördüğü bir esas üretim maliyet merkezi ile çok nadiren karşılaşılmaktadır. Bu nedenle, esas üretim maliyet merkezlerinde işlem gören her mamule, merkezin genel üretim maliyetlerinden, yükleme anahtarları (ölçüleri) kullanılarak uygun bir pay verilmesi önemlidir.

Geleneksel maliyet dağıtımı modelinin üçüncü aşamasında, esas üretim maliyet merkezlerinde toplanan genel üretim maliyetlerinden mamule pay verilirken, en yaygın olarak kullanılan yükleme anahtarları, hacim ile ilgili ölçülerdir. Bunlar; üretim miktarı, direkt ilk madde ve malzeme miktarı, direkt ilk madde ve malzeme maliyeti ya da bu maliyetin bir yüzdesi, direkt işçilik saatleri, direkt işçilik maliyeti ya da bu maliyetin bir yüzdesi ve makine saatleri gibi anahtarlardır.

Genel üretim maliyetlerinin mamullere yüklenmesi sırasında kullanılacak yükleme anahtarı seçilirken, maliyet merkezinde yürütülen işlemleri en doğru şekilde mamule yansıtacak anahtarın tercih edilmesine dikkat edilmelidir.

Eğer maliyet merkezinde yürütülen işlemler, daha çok işçiliğe yönelik ise, bu durumda kullanılması gereken yükleme anahtarı; direkt işçilik maliyetleri ya da bu maliyetin bir yüzdesi veya direkt işçilik saatleri gibi, direkt işçiliklerle ilgili bir anahtar olmalıdır.

Eğer teknik işlemlere ilişkin işler yürütülüyorsa bu durumda daha çok makine saatlerinin kullanılması doğru olacaktır.

Eğer merkezde toplanan maliyetler, ilk madde/malzeme alınması ya da taşınması gibi, temel olarak ilk madde/malzemelerle ilgili ise, bu durumda direkt ilk madde/malzeme maliyetleri ile ilişkili bir yükleme ölçüsünün kullanılması doğru olacaktır.

Yükleme anahtarı seçilirken dikkat edilmesi gereken bir başka konu da, iş yükünü en aza indirecek ve en düşük hesaplama maliyetli yükleme anahtarları kullanılmasıdır.

Belirli bir mamule genel üretim maliyetinin yüklenmesi sırasında, iki veya daha fazla yükleme anahtarı yaklaşık olarak aynı tutarda maliyet sağlıyorsa, en basit yükleme anahtarı tercih edilmelidir.

Çeşitli dağıtım ölçülerinin kullanılmasının maliyetleri, bir işletmeden diğerine değişiyor olsa da işletmelerde en düşük maliyetli ve en az iş yüküne neden olan yükleme anahtarları olarak, direkt işçilik maliyetleri veya direkt ilk madde/ malzeme maliyetleri gözükmektedir. Direkt işçilik saatleri ve makine saatleri, genellikle, ek iş yüküne ve maliyete neden olmaktadır.

İşletmelerde eğer uygunsa, değişik nedenlerle farklı yükleme oranları hesaplanarak uygulanabilir. İşletmenin tamamı için bir tane yükleme oranı kullanılabilir. Bu yükleme oranı genel yükleme oranı olarak tanımlanabilir.

Genel üretim maliyetlerinin mamullere yüklenmesi sırasında kullanılan oran, işletmenin tümünü temsil edecek bir şekilde ortalama bir yükleme oranından başlayarak, her bir faaliyet için ayrı bir yükleme oranı hesaplanmasına varıncaya kadar özelleştirilebilir.

Üretim işletmelerinde elde edilen mamullerin çeşitliliği nedeniyle, her mamul farklı işlemleri ve farklı ilk madde/malzemenin kullanımını, farklı işçilikleri gerektirebilmektedir. Bu nedenle, genel üretim maliyetleri maliyet merkezlerinde toplanarak izlenir ve bu maliyet merkezlerinde işlem gören mamullere de bu bölümlerin yükleme oranlarıyla yüklenmesi gerekir. Böylece, bir mamul türüne gerçekten yüklenmesi gereken kadar genel üretim maliyeti yüklenmiş olur.

Aksi takdirde, her mamule işletmenin tümünü temsil eden genel yükleme oranından ortalama bir maliyet yüklenecektir.

Farklı işlemleri gerektiren farklı mamullere, değişik maliyet merkezlerinde işlem gördüklerinde, bölümsel yükleme oranları ile genel üretim maliyet payı yüklenmelidir. Bunun amacı mamullere hak ettikleri kadar genel üretim maliyeti yükleyebilmek ve böylece doğru maliyet bilgisi edebilmektir.

İşletmede sadece bir tür mamul üretiliyorsa ya da üretilen mamuller birbirlerine çok benziyorlarsa her maliyet merkezi için farklı yükleme oranı yerine, tüm işletme için bir tek (genel) yükleme oranı kullanılabilir.

Faaliyetlere Dayalı Maliyetleme

Eğer işletmelerde birçok maliyetin ortaya çıkmasına, hacimle ilgili olmayan dağıtım anahtarı neden oluyorsa bu durumda “Faaliyetlere dayalı maliyetleme (FDM)” göz önünde bulundurulmalıdır.

Faaliyetlere dayalı maliyet sistemi; bir işletmenin kaynakları, faaliyetleri, maliyet nesneleri, maliyet taşıyıcıları ve faaliyet başarı ölçüleri hakkında finansal ve finansal olmayan verileri elde eden ve bunları işleyerek bilgi haline dönüştüren bir bilgi sistemidir.

Faaliyetler; bir fonksiyonun amaçlarını ve hedeflerini başarabilmek için, bir işletmede çalışanlar veya makineler tarafından yerine getirilmesi gerekli olan eylemlerdir, işlerdir.

Fonksiyon; işletme içinde ortak amacı olan bir grup faaliyeti ifade eder.

Görevler ise, bir faaliyetin iş unsurlarıdır.

Faaliyetlerin maliyet analizi sistemlerinin temeli olarak kullanılmasını zorunlu kılan bazı nedenler:

  • Faaliyetler, değişim için uygun bir temeli oluşturur.
  • Faaliyetler, kolaylıkla anlaşılır.
  • Faaliyetler, maliyetleri taşıyan faktörlere dikkati çeker.
  • Faaliyetler, mamul maliyetlerinin doğruluk derecesini artırır.
  • Faaliyetler, sürekli gelişmeyi tamamlar.
  • Faaliyetler, finansal ve finansal olmayan başarı ölçülerini bütünleştirir.
  • Faaliyetler, kendi aralarındaki karşılıklı bağımlılığa dikkati çeker.
  • Faaliyetler, planlamayı, kontrolü ve karar destek sistemini birbirine bağlar.

Bu nedenlerle, işletmelerde geleneksel maliyet analizi sistemleri yerine, faaliyetlere dayalı maliyet sistemlerinin kullanılması gerekir.

Faaliyetlere dayalı maliyet sistemleri, işletmenin sahip olduğu kaynakların maliyetini, aynı işletmede yerine getirilen faaliyetlerin bu kaynakları kullanımına dayalı olarak faaliyetlere yükler ve daha sonra da bu faaliyetlerin maliyetini; mamuller, hizmetler, projeler gibi maliye nesnelerine aktarır.

Faaliyetlere dayalı maliyet sistemi aşağıdaki amaçlar için kullanılmaktadır:

  • Toplam üretim maliyetleri içinde önemli bir duruma gelen genel üretim maliyetlerinin yapısının daha iyi anlaşılmasını sağlayarak genel üretim maliyetleri ile mamuller, hizmetler, dağıtım kanalları, projeler gibi maliyet nesneleri arasındaki ilişkinin oluşturulması,
  • Maliyetlerin oluşumuna neden olan olayları ve faaliyetleri belirleyerek, maliyetlerin kontrolüne ve yönetimine yardımcı olmak,
  • Maliyetleri; maliyet nesnelerine, olanaklar el verdiğince doğru olarak aktararak, karar alma sürecinde, yöneticileri maliyet bilgilerinden etkin olarak yararlandırmak.

Geleneksel maliyet sistemleriyle karşılaştırıldığında, faaliyetlere dayalı maliyet sistemlerinde, yardımcı maliyet merkezleri ve esas üretim maliyet merkezlerinin yerini faaliyetler almaktadır. Bu nedenle, üretim süreci içinde, faaliyet maliyeti merkezleri, geleneksel maliyet istemlerinde kullanılan maliyet merkezleriyle birbirine benzer bir hâl almaktadır.

Her ne kadar artık maliyet merkezleri değil, faaliyetlerin maliyetleri toplandığı için faaliyet maliyeti merkezleri olarak tanımlansalar da, maliyetlerin dağıtımının ilk aşamasında daha fazla sayıda merkez oluşturulduğunu söylemek mümkündür.

İki sistem arasındaki ikinci farklılık ise, faaliyetlere dayalı maliyet sisteminde çok daha fazla sayıda ve türde maliyet taşıyıcısı/dağıtım anahtarı kullanılıyor olmasıdır. Bu durumda, geleneksel maliyet sistemlerinde kullanılan dağıtım anahtarı kavramı yerine, faaliyetlere dayalı maliyet sistemlerinde maliyet taşıyıcısı kavramının kullanıldığı da ortaya çıkmaktadır.

Faaliyetlere dayalı yönetim, faaliyetlere dayalı maliyet bilgilerini aşağıdaki amaçlar için kullanmaktadırlar:

  • Stratejik önceliklerin belirlenmesi ve uygulanması,
  • Düşük maliyetli mamullerin tasarımı, maliyetlerin azaltılması olanakları ve kalitenin iyileştirilmesi için yapılan araştırmalarda çabaların analizi ve başarının ölçümü,
  • Tedarikçi ile ilişkilerde israfın belirlenmesi,
  • En kârlı olanakları sağlayan dağıtım kanalları için yapılması gerekli sermaye harcamalarının belirlenmesi.

Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi