Genel Muhasebe 2 Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ticari Borçlar

1. Soru

İşletmelerin varlıklarını finanse edebilmek için bulduğu kaynaklar, temel olarak kaç tanedir?

Cevap

İşletmeler; • Yabancı kaynaklar ve • Öz kaynaklar şeklinde iki temel kaynak türüne sahiptirler.


2. Soru

Yabancı kaynaklar neden işletmelere yükümlülük getirmektedir?

Cevap

İşletmelerin mevcut borçlarını ifade eden yabancı kaynaklar, vade tarihinde mutlaka ödenmelidir. Bu geri ödeme, nakit çıkışına yol açabileceği gibi nakit dışı bir varlığın çıkışını, bir hizmetin yerine getirilmesini ya da yeni bir borcun alınmasını gerektirebilmektedir. Sonuç olarak tüm bunlar, işletmeye bir yükümlülük getirmektedir.


3. Soru

Bilançoda raporlanan borç büyüklüğünün tam ve doğru olarak raporlanmasının işletmeler için önemi nedir?

Cevap

Bilançoda borç büyüklüğü, tam ve doğru olarak raporlandığında işletmenin finansal durumu doğru şekilde sunulmaktadır. Ayrıca söz konusu duruma bakılarak borçlar değişik özelliklerine göre gruplandırılmakta ve başlıklandırılmaktadır.


4. Soru

Yabancı kaynaklar kaça ayrılır ve önemi nedir?

Cevap

Yabancı kaynaklar vadelerine göre; • Kısa vadeli yabancı kaynaklar ve • Uzun vadeli yabancı kaynaklar olarak iki gruba ayrılmaktadır. Yabancı kaynaklar vadelerinin yanı sıra mevut borçların hangi nedenle doğdukları, hangi varlıkları finanse ettikleri veya ne tür bir varlık girişine yol açtıkları da işletmenin durumu ve başarısının değerlendirmesi açısından oldukça önemlidir.


5. Soru

İşletmenin esas faaliyetleriyle ilgili kredili alımlarından doğan borçlara ne ad verilir?

Cevap

İşletmenin esas faaliyetleriyle ilgili olarak yapmış olduğu kredili alımları sonucunda ortaya çıkan borçlarına, ticari borçlar denilmektedir.


6. Soru

İşletmeye ait bir borcun, ticari borç olabilmesi için gereken koşul nedir?

Cevap

Bir borcu ticari borç yapan koşul, ilgili borcun işletmenin esas ticari faaliyeti ile ilgili olmasıdır. Örneğin kredili olarak araba almak; araba alım satımı yapan bir işletme için ticari borçlar grubuna girerken, beyaz eşya alıp satan bir işletme için diğer borçlar grubuna girmektedir.


7. Soru

Senetli ve senetsiz olarak doğan ticari borçlar, hangi hesaplarda izlenmektedir?

Cevap

Ticari borçlar, açık hesap şeklinde senetsiz bir borç şeklinde olabileceği gibi senet karşılığı da doğabilir. Tekdüzen Hesap Planı’na göre; • Senetsiz ticari borçlar, Satıcılar Hesabında ve • Senetli ticari borçlar ise Borç Senetleri Hesabında izlenmektedir.


8. Soru

Senetli ve senetsiz ticari borçların vadesi itibariyle ayrımında belirleyici nokta nedir?

Cevap

Ticari borçların vadesi itibariyle ayrımında, hesap adı değişmemekte ancak hesap numarası ya da kodu, borcun kısa veya uzun vadeli olduğunu göstermektedir. Örneğin senetsiz bir ticari borç; • Kısa vadeli ise 320 Satıcılar Hesabında izlenirken, • Uzun vadeli olduğunda 420 Satıcılar Hesabında izlenmektedir.


9. Soru

Tekdüzen Hesap Planında, kısa vadeli ticari borçların izlenmesi için kullanılan ana hesaplar nelerdir?

Cevap

Söz konusu ana hesaplar şöyle sıralanabilir: • 320 Satıcılar Hesabı • 321 Borç Senetleri Hesabı • 322 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) • 326 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı • 329 Diğer Ticari Borçlar Hesabı


10. Soru

Tekdüzen Hesap Planında, uzun vadeli ticari borçların izlenmesi için kullanılan ana hesaplar nelerdir?

Cevap

Söz konusu ana hesaplar şöyle sıralanabilir: • 420 Satıcılar Hesabı • 421 Borç Senetleri Hesabı • 422 Borç Senetleri Reeskontu Hesabı (-) • 426 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı • 429 Diğer Ticari Borçlar Hesabı


11. Soru

Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve Türkiye Muhasebe Standartlarına göre muhasebeleştirilen finansal işlemler arasındaki farklılığın sebebi nedir?

Cevap

Vergi Usul Kanunu hükümleri ile hazırlanan finansal tabloların esas amacı, vergi matrahının doğru hesaplanmasıdır. Bu nedenle de işletmeyle ilgili tüm taraflara yeterli bilgi sunma işlevi göz ardı edilmektedir. Örneğin kredili alımlarla ilgili olarak vade farkı nedeniyle doğan faiz tutarı alış tutarından ayrıştırılmamakta, alışın maliyetine yansıtılmaktadır.


12. Soru

Bir işletme muhasebe standartları uyarınca, satın aldığı ticari malı, peşin fiyatı üzerinden kaydederken peşin fiyatı ile vadeli tutar arasındaki vade farkını nasıl muhasebeleştirmelidir?

Cevap

Bir işletme muhasebe standartları uyarınca, satın aldığı ticari malı peşin fiyatı üzerinden kaydederken peşin fiyatı ile vadeli tutar arasındaki vade farkını finansman unsuru olarak kabul etmeli ve alışın maliyetine yansıtmak yerine finansmanın yapıldığı döneme yayarak faiz gideri olarak muhasebeleştirmelidir. Bu nedenle de finansman unsuru, negatif pasif düzenleyici bir hesap olan 325 Ertelenmiş Ticari Borçlar Vade Farkı Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.


13. Soru

İşletmelerin, esas faaliyetleri ile ilgili olarak kredili şekilde satın aldıkları ham madde-malzeme, ticari mal ya da hizmetlerinden doğan borçları, hangi hesapta izlenmektedir?

Cevap

İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan senetsiz borçları, 320. Satıcılar Hesabında izlenmektedir.


14. Soru

İşletmelerin, esas faaliyet konusu dışındaki kredili alımlarından doğan kısa vadeli senetsiz borçları, hangi hesapta izlenmektedir?

Cevap

İşletmenin faaliyet konusu dışındaki her türlü mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan kısa vadeli ve senetsiz borçları, 336. Diğer Çeşitli Borçlar Hesabında izlenmektedir.


15. Soru

Bir ana hesap olan Satıcılar Hesabında, yardımcı hesaplara neden gereksinim duyulmaktadır?

Cevap

Satıcılar hesabı genel itibari ile ifade edilecek olursa pasif karakterli bir hesaptır ve alacak kalanı vermektedir. Bu kalan işletmenin satıcılara ödemesi gereken büyüklüğü ifade etmektedir. İşletmenin satıcıya olan borcu, Satıcılar ana hesabının alacak tarafına kaydedilir ve satıcıya olan borç ödendikçe de borç tarafına kaydedilir. Her bir satıcıya olan borç büyüklüğünün ayrı ayrı izlenebilmesi için de yardımcı hesaplara gereksinim duyulmaktadır.


16. Soru

İşletmede Satıcılar Hesabının altında kullanılacak yardımcı hesaplar, kim tarafından ve neye göre belirlenmektedir?

Cevap

Yardımcı hesapların oluşturulması, işletmelerin gereksinimlerine göre işletme tarafından serbeste belirlenmektedir. Bu hesaplar; • Alınan mal ya da hizmetin türüne, • Satıcının bulunduğu coğrafi bölgeye vb. göre bölümlenebilmektedir.


17. Soru

Bir işletmenin, başka bir işletmeden, belirli bir bedel karşılığında, vadeli olarak mal satın aldığı düşünülecek olursa vade tarihinde bedeli ödenecek bu satın alımın muhasebeleştirilmesinde, hangi hesaplar kullanılacaktır?

Cevap

Söz konusu işleme ilişkin alış kaydında; 153. Ticari Mallar Hesabı ve 320. Satıcılar Hesabı kullanılacaktır. Daha önce de bahsedildiği gibi Satıcılar Hesabının alacak tarafına kaydedilecektir.


18. Soru

Bir işletmenin, başka bir işletmeden, vadeli olarak satın aldığı malın bedelini nakden ödediği düşünülecek olursa bu satın alımın muhasebeleştirilmesinde, hangi hesaplar kullanılacaktır?

Cevap

Söz konusu işleme ilişkin alış kaydında; 100. Kasa Hesabı ve 320. Satıcılar Hesabı kullanılacaktır. Daha önceden Satıcılar Hesabının alacak tarafına kaydedilmiş olan ticari borç, ödeme işleminin gerçekleşmesiyle bu defa borç kısmına kaydedilecektir.


19. Soru

Bir işletmenin, başka bir işletmeden vadeli olarak ve gerçek değerinin üstünde bir fiyatla aldığı düşünüldüğünde ilgili vade farkı için hangi hesap kullanılmalıdır?

Cevap

Alış fiyatı ile vadeli alış fiyatı arasındaki fark, finansman maliyetidir. Bu nedenle vade farkı, finansmanın sağlandığı süreye yansıtılması gereken bir finansman gideri olarak kayda alınmalıdır. Finansman gideri zamanın geçmesine bağlı olarak gerçekleşeceğinden vade farkı, alış kaydı yapılırken doğrudan finansman giderleri hesabına kaydedilememektedir. Bu nedenle söz konusu işleme ilişkin alış kaydında vade farkı, finansman gideri gerçekleşinceye kadar ertelenmek üzere 325. Ertelenmiş Ticari Borçlar Vade Farkı Hesabının borcuna kaydedilmektedir.


20. Soru

Faiz giderinin dönemlere dağıtılması ve ticari borcun dönem sonundaki itfa edilmiş maliyet bedelinin belirlenmesi için hangi yöntem kullanılmaktadır?

Cevap

Faiz giderinin dönemlere dağıtılması ve ticari borcun dönem sonundaki itfa edilmiş maliyet bedelinin belirlenmesi için etkin faiz oranı yöntemi kullanılmaktadır.


21. Soru

Etkin faiz oranının hesaplaması yöntemi hangi konuda kullanılmaktadır?

Cevap

Her dönem sonunda, o döneme ait vade farkı gideri, borcun dönem başı itfa edilmiş maliyet bedeli ile etkin faiz oranının çarpılmasıyla hesaplanmaktadır. Örneğin 1 Eylül 2016 tarihinde B işletmesinden peşin fiyatı ?10.000 olan malı 2 ay vadeli olarak ?12.000’ye satın alan işletme için Eylül ayı sonunda Eylül dönemine ilişkin finansman gideri büyüklüğü; borcun dönem başı itfa edilmiş maliyet bedeli olan ?10.000 ile etkin faiz oranının çarpılması sonucu bulunacaktır. Ekim ayı finansman giderinde ise bulunan bu sonuç, ?10.000’ye eklendikten sonra ortaya çıkan yeni rakam ile etkin faiz oranının çarpılmasıyla bulunacaktır.


22. Soru

Satıcılar Hesabına dönem içinde kayıt yapılmasını gerektiren işlemlerin örnekleri nelerdir?

Cevap

Satıcılar Hesabına dönem içinde kayıt yapılmasını gerektiren işlemlere şu durumlar örnek gösterilebilir; işletmenin kredili olarak aldığı malların bir kısmını veya tamamını değişik nedenlerle satıcıya iade etmesi, satıcı işletmelerin müşterilerine alış tarihinden sonra indirim ya da iskonto yapması (alış indirim veya iskontoları) vb.


23. Soru

Bir işletmenin kredili olarak aldığı malların bir kısmını veya tamamını, değişik nedenlerle satıcıya iade etmesi durumunda kayıt nasıl yapılmaktadır?

Cevap

Bir işletmenin kredili olarak aldığı malların bir kısmını veya tamamını, değişik nedenlerle satıcıya iade etmesi durumunda, iade tutarı kadar borcu azalacağı için Satıcılar Hesabının borç tarafına kayıt yapılmaktadır.


24. Soru

Satıcı işletmelerin müşterilerine alış tarihinden sonra indirim ya da iskonto yapması durumunda işletmeler kaydı nasıl yapmaktadır?

Cevap

Satıcı işletmelerin müşterilerine alış tarihinden sonra indirim ya da iskonto yapması durumunda işletmelerin satıcıya olan borcu azalacağı için Satıcılar Hesabının borç tarafına kayıt yapılmaktadır.


25. Soru

Bir işletmenin yabancı para cinsinden kredili alış yapması durumunda kayıt nasıl yapılmaktadır?

Cevap

Bir işletmenin yabancı para cinsinden kredili alış yapması durumunda satıcılara olan borç büyüklüğü, işlem tarihindeki kur üzerinden Türk Lirası’na çevrilmekte ve kayıtlarda Türk Lirası olarak izlenmektedir. Eğer işletmenin yabancı para cinsinden borcu önemli düzeyde ise Satıcılar Hesabının alt hesaplarını yurtiçi satıcılar ve yabancı satıcılara borçlar şeklinde bölümleyebilmektedir.


26. Soru

Kambiyo senetleri ne ifade etmektedir?

Cevap

İşletmenin faaliyet konusu ile ilgili olan kredili mal ve hizmet alımlarından doğan borcu karşılığında senet düzenleyip vermesi nedeniyle senetli bir borç doğmaktadır. Alacaklının hakkını ispatlamak için kullanabileceği yazılı bir belge olan bu senede Türk Ticaret Kanunu’nda kambiyo senetleri denilmektedir. Senedin borçlusu, belirli bir miktar parayı, belirli bir tarihte veya görüldüğünde ya da görüldüğünden belli bir süre sonra, senet alacaklısına kayıtsız şartsız olarak ödemek zorundadır.


27. Soru

Türk Ticaret Kanunu’na göre kambiyo senetleri kaç çeşittir?

Cevap

Kambiyo senetleri Türk Ticaret Kanunu’na göre üç çeşittir: • Poliçe, • Bono, • Çek.


28. Soru

Poliçe ne ifade etmektedir?

Cevap

Poliçe genellikle üç taraflı bir ilişki üzerine kuruludur ve alacaklının borçlusundan olan alacağını, borçlu bulunduğu üçüncü bir tarafa devretme esasına dayanmaktadır.


29. Soru

Poliçenin tarafları kimlerdir?

Cevap

Poliçenin tarafları kısaca şöyle açıklanabilir: • Keşideci: Poliçeyi düzenleyerek ödeme emrini veren taraftır. • Muhatap: Keşidecinin poliçe üzerinde kendisine olan borcu lehtara ödemesini istediği, poliçe bedelini ödeyecek taraftır. • Lehtar: Muhatabın ödeme yapacağı yani poliçenin lehine düzenlendiği, poliçe bedelini tahsil edecek taraftır.


30. Soru

Bono ne ifade etmektedir?

Cevap

Emre yazılı senet de denilen bono, borçlu tarafından düzenlenen yazılı bir ödeme yükümlülüğüdür.


31. Soru

Poliçe ve bono arasındaki fark nedir?

Cevap

Bonoda senedi düzenleyen taraf da senet bedelini ödeyecek olan taraf da aynı kişi ya da kurumdur. Dolayısıyla poliçedeki gibi üçlü bir ilişki değil ikili ilişki söz konusudur. Poliçe ile bono arasındaki temel fark budur.


32. Soru

Çek ne ifade etmektedir?

Cevap

Çek, bir bankaya hitaben ve belirli kurallara uyularak yazılan bir ödeme emridir. İbraz vadeli olduğu için çekte vade yoktur ve bankaya ibraz edildiğinde ödenmektedir.


33. Soru

Bir işletme yaptığı alış karşılığında veya başka bir nedenle çek düzenleyip verdiğinde hangi hesap, nasıl çalışmaktadır?

Cevap

Bir işletme yaptığı alış karşılığında veya başka bir nedenle çek düzenleyip verdiğinde 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı kullanılmakta ve ilgili çek, bu hesabın alacak tarafına yazılmaktadır.


34. Soru

Alınan ve verilen çeklerin, Hazır Değerler kapsamında raporlanmaması gerekliliğinin nedeni nedir?

Cevap

Özün önceliği kavramına uygun olarak aslında alınan ileri vadeli çekler bir alacak, verilen ileri tarihli çekler ise borç niteliği taşımaktadır. Bu nedenle alınan ve verilen çekler, Hazır Değerler kapsamında raporlanmamalıdır.


35. Soru

Senedin alacaklısı ve borçlusu neyi ifade etmektedir?

Cevap

Senet; • Senet bedelini tahsil edecek taraf için alacak senedi; • Senet bedelini ödeyecek taraf için borç senedi niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla ilki senedin alacaklısını, ikincisi ise senedin borçlusunu ifade etmektedir.


36. Soru

Bir işletmenin senede bağlanmış ticari borçları kısa vadeli ise hangi hesapta izlenmektedir?

Cevap

Bir işletmenin senede bağlanmış ticari borçları kısa vadeli ise 321. Borç Senetleri Hesabında izlenmektedir.


37. Soru

Bir işletmenin senede bağlanmış ticari borçları uzun vadeli ise hangi hesapta izlenmektedir?

Cevap

Bir işletmenin senede bağlanmış ticari borçları kısa vadeli ise 421. Borç Senetleri Hesabında izlenmektedir.


38. Soru

Borç Senetleri Hesabı nasıl çalışmaktadır?

Cevap

Senetli borçlar doğduklarında, pasif karakterli bir hesap olan Borç Senetleri Hesabının alacağına nominal değerleriyle kaydedilmektedir. Ödenmeleri halinde de yine nominal değerleri üzerinden, Borç Senetleri Hesabının borç tarafına kaydedilmektedir. Borç senetleri daima nominal değerleri ile kayda alınmaktadır.


39. Soru

İşletme, esas faaliyetlerinin kapsamı dışında kalan işlemler için senet düzenleyip verdiğinde, ilgili senetler hangi hesapta izlenmektedir?

Cevap

İşletme esas faaliyetlerinin dışında kalan işlemler için senet düzenleyip verdiğinde bunlar 321 veya 421 Borç Senetleri Hesabında izlenmez. Esas faaliyetin dışında kalan işlemler nedeniyle verilen senetler, Diğer Borçlar grubunda yer alan hesaplarda izlenirler.


40. Soru

Senetli borçlar ve senetsiz borçlar arasındaki fark nedir?

Cevap

Senetli borçların vadesi, senetsiz borçlara göre genelde daha uzundur ve nispeten daha yüksek tutarlar için senet düzenlenmektedir.


41. Soru

Nominal değer ne ifade etmektedir?

Cevap

Belirli bir tarihte veya belirli bir vade sonunda ödenecek olan senedin üzerinde yazılı olan değere nominal değer denilmektedir ve senet, vade sonunda nominal değere ulaşmaktadır. Dolayısıyla senedin düzenlendiği tarihteki peşin değeri, nominal değerinin altındadır.


42. Soru

Senet karşılığı yapılan kredili alışların muhasebeleştirilmesindeki mevcut uygulama nedir?

Cevap

Senet karşılığı yapılan kredili alışların muhasebeleştirilmesindeki mevcut uygulamada vade farkı genellikle ihmal edilmekte ve senetli borçlar dönem sonunda reeskonta tabi tutulmakta, bilanço değerindeki peşin değerine indirgenerek raporlanmaktadır.


43. Soru

Mevcut bir ticari borcun karşılığında imzalanıp verilen bono veya kabul edilen poliçe, senetsiz borçta nasıl bir değişime neden olmaktadır?

Cevap

Mevcut bir ticari borcun karşılığında imzalanıp verilen bono veya kabul edilen poliçe, senetsiz borcu senetli hale getirmektedir.


44. Soru

Vadesi gelen senetlerin ödenmesi ile ilgili meydana gelebilecek durumlar nelerdir?

Cevap

İşletme, verdiği borç senedini vadesi geldiğinde ödeyecektir. Vadesi gelen senetler, alacaklısı tarafından ya işletmeye ibraz edilerek bedeli istenir ya da bir bankaya tahsile verilir. İşletme her iki durumda da senet bedelini nakden öder veya çek düzenleyip vermek süratiyle bankadaki hesabından da ödeyebilir. Bazı durumlarda nakit dışı bir varlıkla ödeme yapılması da söz konusu olabilir. Bunun yanında yeni bir senetle değiştirilmesi de mümkündür.


45. Soru

Mevcut bir senedin yeni bir senetle değiştirilmesi işlemi nasıl gerçekleşmektedir?

Cevap

Senetlerin yenilenmesi olarak da bilinen bu durumda işletme ya kendisi yeni bir senet düzenleyip verir ya da elindeki kendi lehine düzenlenmiş bir alacak senedini ciro eder. Hatta eski senedin bedelinin bir kısmı ödenip kalan kısım için yenileme de yapılabilir.


46. Soru

Depozito ve teminatlar ne ifade etmektedir?

Cevap

Senetli ve senetsiz ticari borçlar, işletmenin asıl faaliyet konusuyla ilgili mal ya da hizmet alışı sonucu doğarlar. Depozito ve teminatlar ise Tekdüzen Hesap Planı’nda asıl faaliyet konusu ile ilgili kredili mal ya da hizmet alışı nedeniyle doğmadıkları halde nakit olarak alınmaktadırlar. Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak nakit şeklinde alınmaktadırlar.


47. Soru

Depozito ve teminatlar hangi hesap grubunda yer almaktadır?

Cevap

Depozito ve teminatlar, 32 ve 42 Ticari Borçlar hesap grubunda yer almaktadır.


48. Soru

Depozito ve teminatlar hangi hesapta, nasıl izlenmektedir?

Cevap

Depozito ve teminatlar, kısa vadeli olarak alınmışsa 326. Alınan Depozito ve Teminatlar hesabının alacağında, uzun vadeli alınmışsa 426. Alınan Depozito ve Teminatlar hesabının alacağında izlenmektedir. Alınan depozito ve teminatlar, bu hesabın alacağına, geri verilenler veya hesaba sayılanlar ise borcuna kaydedilmektedir. Hesap alacak kalanı vermektedir ve hesabın kalanı, iade edilmemiş depozito ve teminat tutarını göstermektedir. Karşı taraftan alınan nakit, belirli bir süreliğine alınmıştır ve karşı taraf yükümlülüğünü yerine getirdiğinde alınan bu depozito ve teminatlar geri verilmektedir.


49. Soru

Alınan Depozito ve Teminatlar hesabında hangi işlemler izlenmekte, hangileri izlenmemektedir?

Cevap

Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabında, teminat olarak alınan menkul kıymetler, senetler, emtia ve buna benzer nakit dışı varlıklar izlenmemektedir. Bu hesapta izlenen işlemler şöyle sıralanabilir: • İşletmeye karşı bir işin yapımını üstlenen tarafların, üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirmeleri. • Geri vermek üzere işletmeden aldığı bir varlığın iadesinin sağlanması. • Belirli bir sözleşmeye bağlı olarak gerçekleşecek bir alacağın ödenmesini sağlamak amacıyla nakit şekilde alınan depozito ve teminatlar.


50. Soru

Bir işletme, kendisinden istenen geçici teminatın karşılığı olarak banka teminat mektubu verdiğinde bu işlemin muhasebe kaydında hangi hesaplar kullanılmaktadır?

Cevap

Söz konusu işlemin muhasebe kaydında; • 900. Teminat Mektubundan Alacaklar Hesabı ve • 901. Teminat Mektubundan Borçlar Hesabı kullanılmaktadır.


51. Soru

Bir borcun ticari borç olabilmesi için temel şart nedir?

Cevap

Bir borcun ticari borç olabilmesi için mutlaka işletmenin esas ticari faaliyetleri ile ilgili olması gerekir. Örneğin, araba alım-satımı yapan bir işletme için arabaların kredili alınması ticari borç doğmasına neden olur.


52. Soru

Tekdüzen Hesap Planına göre senetsiz ticari borçlar hangi hesapta izlenir?

Cevap

Tekdüzen Hesap Planına göre senetsiz ticari borçlar, “Satıcılar Hesabında” izlenir.


53. Soru

Tekdüzen Hesap Planına göre, senetli ticari borçlar hangi hesapta izlenir?

Cevap

Tekdüzen Hesap Planına göre, senetli ticari borçlar,  “Borç Senetleri Hesabında” izlenir.


54. Soru

Senetsiz bir ticari borç kısa vadeli ise hangi hesapta izlenmelidir?

Cevap

Senetsiz bir ticari borç kısa vadeli ise "320 Satıcılar Hesabında" izlenir.


55. Soru

Uzun vadeli senetsiz bir ticari borç hangi hesapta izlenir?

Cevap

Senetsiz bir ticari borç uzun vadeli ise "420 Satıcılar Hesabında" izlenir.


56. Soru

Senetsiz borcun doğması ile Satıcılar Hesabına ..... kaydı yapılır. Bu ifade doğru olacak şekilde nasıl tamamlanır?

Cevap

Senetsiz borcun doğması ile Satıcılar Hesabına alacak kaydı yapılır.


57. Soru

Satıcılar Hesabına alacak kaydı ne zaman yapılmalıdır?

Cevap

Senetsiz borç oluştuğu zaman Satıcılar Hesabına alacak kaydı yapılır.


58. Soru

Satıcılar Hesabına borç kaydı ne zaman yapılmalıdır?

Cevap

Senetsiz borcun ödenmesi hâlinde Satıcılar Hesabına borç kaydı yapılır.


59. Soru

İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki kredili alımları nedeniyle doğan kısa vadeli senetsiz borçları hangi hesapta izlenir?

Cevap

İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki kredili alımları nedeniyle doğan kısa vadeli senetsiz borçları “336.Diğer Çeşitli Borçlar” Hesabında izlenir.


60. Soru

İşletmeler yabancı para cinsinden kredili alış yaptıklarında nasıl bir kayıt yöntemi uygulamalıdır?

Cevap

İşletmeler yabancı para cinsinden kredili alış yaptıklarında, Satıcılara olan borç büyüklüğü, işlem tarihindeki kur üzerinden Türk Lirası’na çevrilir ve kayıtlarda Türk Lirası olarak izlenir. Eğer işletmenin yabancı paralı borçları önemli düzeyde ise Satıcılar Hesabı’nın alt hesaplarını yurt içi satıcılar ve yabancı satıcılara borçlar şeklinde bölümleyebilir.


61. Soru

Kambiyo senedi nedir?

Cevap

Alacaklının hakkını ispatlamak için kullanabileceği yazılı bir belge olan bu senetler Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) “kambiyo senetleri” olarak tanımlanmıştır.


62. Soru

Poliçe nedir?

Cevap

Poliçe genellikle üç taraflı bir ilişki üzerinde kurulur. Alacaklının borçlusundan olan alacağını, borçlu bulunduğu üçüncü bir tarafa devretme esasına dayanır. Bazı durumlarda alacaklı alacağını senede bağlamak için kendi namına da poliçe düzenleyebilir.


63. Soru

Poliçeyi hazırlayan tarafa ne ad verilir?

Cevap

Poliçeyi hazırlayan tarafa keşideci denir.


64. Soru

Muhatap kimdir?

Cevap

Keşidecinin poliçe üzerinde kendisine olan borcu lehtara ödemesini istediği tarafa muhatap denir. 


65. Soru

Lehtar kime denir?

Cevap

Muhatabın ödeme yapacağı, yani poliçenin lehine düzenlendiği tarafa lehtar denilmektedir.


66. Soru

Poliçede taraflar kimlerdir?

Cevap

Poliçede taraflar:
• Poliçeyi düzenleyerek ödeme emrini veren (keşideci)
• Poliçe bedelini ödeyecek olan taraf (muhatap)
• Poliçe bedelini tahsil edecek taraf (lehtar)


67. Soru

Bono nedir?

Cevap

Bono (veya Emre Yazılı Senet), borçlu tarafından düzenlenen yazılı bir ödeme yükümlülüğüdür. Bonoda senedi düzenleyen taraf da senet bedelini ödeyecek olan taraf da aynı kişi ya da kurumdur.


68. Soru

Çek nedir?

Cevap

Bir bankaya hitaben ve belirli kurallara uyularak yazılan bir ödeme emrine çek denir.


69. Soru

İşletmenin bir alış karşılığında çek düzenleyip vermesi durumunda nasıl bir kayıt yapılmalıdır?

Cevap

İşletme tarafından yapılan alış karşılığında veya başka nedenlerle çek düzenlenip verildiğinde 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı’nın alacak tarafına yazılır.

Fakat ülkemizde ileri tarihli ya da vadeli çek alınması veya verilmesi şeklinde bir uygulama söz konusudur. Özün önceliği kavramına uygun olarak aslında alınan ileri vadeli çekler bir alacak; verilen ileri tarihli çekler ise borç niteliğini taşıdığı için hazır değerlerde raporlanmamalıdır. İleri tarihli (vadeli) olarak verilen çeklerin bir borç senedi gibi düşünülmesi ve 321 Borç Senetleri Hesabı’nda izlenmesi gerekir. Dönem sonunda da reeskonta tabi tutulmalıdır.


70. Soru

İşletmenin senede bağlanmış kısa vadeli ticari borçları hangi hesapta izlenir?

Cevap

İşletmenin senede bağlanmış ticari borçları kısa vadeli ise “321. Borç Senetleri” hesabında izlenir.


71. Soru

İşletmenin senede bağlanmış uzun vadeli ticari borçları hangi hesapta izlenir?

Cevap

İşletmenin senede bağlanmış uzun vadeli ticari borçları “421. Borç Senetleri” hesabında izlenir.


72. Soru

İşletme esas faaliyetlerinin dışında kalan işlemler için senet düzenleyip verdiğinde hangi hesap kullanılır?

Cevap

İşletme esas faaliyetlerinin dışında kalan işlemler için senet düzenleyip verdiğinde bunlar 321 veya 421 Borç Senetleri Hesabı’nda izlenmez. Esas faaliyetin dışında kalan işlemler nedeniyle verilen senetler “Diğer Borçlar” grubunda yer alan hesaplarda izlenir.


73. Soru

Nominal değer nedir?

Cevap

Belirli bir tarihte veya belirli bir vade sonunda ödenecek olan senedin üzerinde yazılı olan değere nominal değer denilir ve senet vade sonunda nominal değere ulaşır.


74. Soru

İşletmeler verdiği borç senedini vadesi geldiğinde nasıl bir yol izler?

Cevap

İşletme verdiği borç senedini vadesi geldiğinde ödeyecektir. Vadesi gelen senetler, alacaklısı tarafından ya işletmeye ibraz edilerek bedeli istenir ya da bir bankaya tahsile verilir. İşletme her iki durumda da senet bedelini nakden öder veya çek düzenleyip vermek suretiyle bankadaki hesabından da ödeyebilir. Bazı durumlarda nakit dışı bir varlıkla ödeme yapılması da söz konusu olabilir.


75. Soru

Nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar kısa vadeli olarak alınmışsa hangi hesapta izlenir?

Cevap

Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar kısa vadeli olarak alınmışsa  “326.Alınan Depozito Ve Teminatlar” hesabının alacağında izlenir


76. Soru

Nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar uzun vadeli alınmışsa hangi hesapta izlenir?

Cevap

Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini
sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar uzun vadeli alınmışsa “426 Alınan Depozito Ve Teminatlar” hesabının alacağında izlenir. 


77. Soru

Menkul kıymet, senet, emtia gibi nakit dışı bir varlık teminat olarak alındığında hangi hesap kullanılır?

Cevap

Menkul kıymet, senet, emtia gibi nakit dışı bir varlık teminat olarak alındığında, ayni olarak alınan bu depozito ve teminatlar Nazım Hesaplarda izlenir.


78. Soru

Tekdüzen Hesap Planı’nda asıl faaliyet konusu ile ilgili kredili mal ya da hizmet alışı nedeniyle olmayan nakit olarak alınan depozito ve teminatlar hangi hesap grubunda yer alır?

Cevap

Tekdüzen Hesap Planı’nda asıl faaliyet konusu ile ilgili kredili mal ya da hizmet alışı nedeniyle doğmadıkları hâlde nakit olarak alınan depozito ve teminatlar da 32 veya 42 Ticari Borçlar hesap grubunda yer almaktadır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi