Bilişim Sistemleri Ve Lojistik Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bilişim sistemleri nasıl tanımlanmaktadır?

Bilişim sistemleri; verilerin toplanması, islenmesi, biriktirilmesi ve bilgisayar ağları üzerinden hedeflenen noktaya verilerin korunarak kullanıcılara iletilmesi, hizmete sunulmasında kullanılan donanım, yazılım ve bilişim teknolojilerini entegre eden sistemlerdir.

Bilişim sistemleri genel anlamda nerelerde kullanılmaktadır?

Bilişim sistemleri, bilginin işlendiği ve paylaşıldığı tüm yapılarda kullanılmaktadır.

Lojistik bilişim sistemleri nasıl ifade edilmektedir?

Lojistik bilişim sistemleri mantıksal ve fiziksel yapılar kümesi olarak ifade edilmektedir. Mantıksal yapılar; algoritmalar, kurallar, önemli çalışma prensipleri, yöntemler, teknolojiler, prosedür, kanun ve ilkeler gibi sistemin esaslarını temsil ederken fiziksel yapılar; bilgisayarlar, barkod okuyucuları, iletişim araçları, yazılımlar ve denetimi sağlayan araçlar gibi ürünlerin varlığı ile ilgili olarak oluşan sistemleri açıklamaktadır.

Lojistik bilgi sistemlerinin işlevleri nelerdir?

Lojistik bilişim sistemleri, lojistiğin yapısal modelindeki farklı lojistik seviyeleriyle tüm lojistik faaliyetler arasında es zamanlı olarak verinin edinilmesini, depolanmasını, islenmesini, ilişkilendirilmesini ve iletilmesini sağlar. Lojistik bilişim sistemleri lojistik firmalarının müşterilerine ilişkin detaylı bilgilerin yanı sıra, müşterilerden gelen siparişler ile ürün, ham madde ve yarı mamullere ilişkin envanter bilgilerinin toplanması, islenmesi ve saklanması gibi uygulamaları kapsamaktadır. Aynı zamanda bu bilgilerin gereksinim duyulan her bir süreçte kullanılabilmesi, stok planlama ve talep tahminlerinin daha kolay ve etkin bir biçimde gerçekleştirilebilmesini sağlar. Bilişim sistemleri sayesinde bir tedarik zincirinde gerçeklesen her bir fonksiyonun koordinasyonunun sağlanması, toplam etkinlik ve verimlilik düzeyini artırırken toplam maliyetlerin azaltılmasını mümkün hale getirir.

Lojistik faaliyetlerde en yaygın kullanılan bilişim sistemleri nelerdir?

- Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP)
- Dağıtım Kaynakları Planlaması (DRP)
- Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemi (MİY)
- Taşımacılık Süreçlerinde Kullanılan Lojistik Bilişim Sistemleri
- Araç Takip Sistemleri
- Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS)
- Bakım Yönetim Sistemleri
- Sürücü Takip Sistemleri
- Depo Yönetimi Süreçlerinde Kullanılan Lojistik Bilişim Sistemleri
- Depo Yönetim Sistemleri (WMS-Warehouse Management Systems)
- Radyo Frekanslı Tanımlama (RFID) Sistemleri
- EAN-UCC Barkod Standartları
- Sanal Depolama

Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) nedir?

İngilizcede Enterprise Resource Planning (ERP) olarak tanımlanan Kurumsal Kaynak Planlaması en geniş anlamıyla bir kurumda süregelen tüm bilgi akısının bütünleştirilmesini sağlayan ticari yazılım paketleridir. Türkçede Kurumsal Kaynak Planlamasının bas harfleri ile KKP olarak da ifade edilebilmektedir. ERP ile işletmelerde bir is süreci ile diğer is süreçleri arasında gerçek zamanlı bağlantı kurulmaktadır.

Kurumsal Kaynak Planlaması yöneticilere neler sağlar?

ERP, yöneticilere aylık raporları beklemeden ve diğer aylık raporlarla çapraz kontrole gerek kalmadan kendi bilgisayarlarından gerçek zamanlı işletme bilgilerini görme olanağı verir. Yöneticiler, bu is birimleri arasında is fonksiyonları içinde ve bölgesel olarak bilgi akısını da görebilirler. ERP, işletme fonksiyonlarını bütünleşik bir tarzda ele almaktadır.

Kurumsal Kaynak Planlamasının ortaya çıkışı nasıl olmuştur?

Firmaların, faaliyet ve organizasyonel yapılarını daha iyi planlamak için is akışlarını düzenleme ve kaynaklarını verimli bir şekilde kullanma ihtiyacından doğan Kurumsal Kaynak Planlamasının kökleri 1960’lı yılların öncesinde kullanılan Malzeme Listesi (Bill of Material - BOM) kavramına dayanmaktadır. ABD’de 60’lı yılların sonuna doğru imalatın hızla geliştiği bir dönemde Malzeme İhtiyaç Planlaması (Material Requirement Planning- MRP) ortaya çıkmıştır. MRP, hedeflenen üretimi gerçekleştirmek için gereken alt ürünler, parçalar ve ham maddelerin miktarını; bu ihtiyaçların zamanlama ve planlaması ile tedarikini sağlamaktadır. 90’lı yıllarda MRP II geliştirilerek mühendislik, finans, insan kaynakları, dağıtım, proje yönetimi gibi bir firmanın bütün fonksiyonlarını içerecek şekilde yapılandırılmıştır. Bu sisteme de, Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) ismi verilmiştir.

Kurumsal Kaynak Planlamasının genel özellikleri nasıl özetlenebilir?

Kurumsal Kaynak Planlamasının genel özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Tüm sektörleri hedef alan ve kurulumu esnasında özelleştirilebilen standart yazılım paketleridir. İlaveler (add-on) ile sektörel çözümler de geliştirilebilir.
- ERP, bir veri tabanı yönetimi yazılımı, ara katman yazılımı veya bir işletim sisteminden ziyade, bir
uygulama yazılımıdır. Uygulama, veri tabanı ve
sunucu olmak üzere üç katmandan oluşan bir
istemci/sunucu mimarisinde çalışır.
- Hem ana verileri hem de iş süreçlerine ait verileri
tutan bütünleşik veri tabanına sahip bir
uygulamadır.
- Temel iş süreçlerine, sahip olduğu en iyi iş
uygulamaları ile çözüm önerileri sunar.
- Üretim, satış, pazarlama vb. kuruma ilişkin tüm
fonksiyonları desteklemeyi hedeflediğinden
dolayı işlevsel bir yapıya sahiptir.
- ERP paketleri dünya genelinde, ülke ve bölge
kavramlarından bağımsız çözümler sunmak üzere
tasarlanmıştır. Ülkeden ülkeye farklılık gösteren
yerel mevzuata tabi muhasebe işlemlerinin, özel
belgelerin oluşturulması ve insan kaynakları
yönetimi gibi işlevlerin, yerel gereksinimlere
uygun olarak yapılmasına olanak sağlar.
- ERP yazılımları, dünya ölçeğinde kullanım
olanağı sağlayan işlevsellik sayesinde, tüm
sektörlerde uygulama olanağı bulabilir.
- ERP paketleri; tedarik yönetimi, sipariş yönetimi
ve ödeme işlemleri gibi tekrar eden ve sürekli olan
is süreçlerini destekler.
- Tüm uygulama alanlarında birbiriyle tutarlı grafik
arayüzlere sahiptir.
- İşletim sistemi ve donanımdan bağımsız olmakla
birlikte, ERP’yi tedarikçinin önerdiği ve
onayladığı donanım ve yazılımlar ile birlikte
kullanılması, olan riskleri en aza indirir.
- Yönetiminin karmaşık olması ERP yazılımlarına
özgü olmamakla birlikte bu sis-temler kadar kritik
öneme sahip sistem sayısı da azdır.

Lojistik firmalarını ERP uygulamalarına yönelten
nedenler nelerdir?

- Arka plandaki (back office) işlerin otomasyonu,
- İş süreçleri arasında daha iyi bir koordinasyon için
müşteri sipariş bilgileriyle finansal bilgilerin
bütünleştirilmesi, üretim süreçlerinin ve insan
kaynaklarının standartlaşmasıyla servis kalite
seviyesinin yükseltilmesi, bireysel ve
organizasyonel verimliliğin artırılması,
- Coğrafi olarak birbirinden uzak birimler arasında
koordinasyon sağlanması
- Kurumun farklı birimleri arasında terminoloji
birliğinin sağlanması,
- Bilişim teknolojisi altyapısını anlamayı ve bu
yapıda çalışmayı kolaylaştıran tutarlı uygulama
mantığı, tutarlı bilgi ve arayüze sahip olması,
- Bilişim teknolojisi altyapısını yönetmeyi
kolaylaştıran tek bir sistemin varlığı,
- Stratejik işletme kararlarının iyileştirilmesi için
veriye kolay erişim ihtiyacı,
- İşletme maliyetlerinde azalma beklentisi,
- Süreçlerde müşteri katkısının artırılması
beklentisi,
- Lojistik aktiviteler dahil olmak üzere işletmenin
gerçekleştirdiği fonksiyonlar arasındaki
bütünleşme gereksinimidir.

Kurumsal Kaynak Planlaması ERP II nedir?

Kurumsal Kaynak Planlamasının içerisine Müşteri
İlişkileri Yönetimi ve e-ticaretin eklenmesi ile Kurumsal
Kaynak Planlaması (ERP II) ortaya çıkmıştır. Kurumsal
Kaynak Planlaması işletmeler için temel bir karar destek
sistemi görevini yerine getirmektedir.Bu yeni akım Yeni Sınırlar (New Frontiers) veya Yeni Dalga (New Wave) olarak adlandırılmaktadır.

Dağıtım Kaynakları Planlamasının (DRP) işlevi nedir?

İngilizcede Distribution Resource Planning (DRP)
olarak ifade edilen Dağıtım Kaynakları Planlaması,
periyotlar boyunca dağıtım depolarının gereksinimlerinin
projeksiyonunu yapar ve ana depodan planlanmış siparişler
oluşturur. DRP; üretim kapasitesinin ve stokların etkin bir
şekilde tahsis edilmesini sağlamak, müşteri servis düzeyini
yükseltmek ve stok yatırımlarını düşürmek için üretim ve
dağıtım yöneticileri tarafından ihtiyaç duyulan bilgi akısını
sağlar.

DRP sistemi hangi unsurları dikkate alarak çalışır?

DRP sistemi aşağıdaki unsurları dikkate alarak
çalışır:
- Taşıma araçları ve teçhizatları
- Yükleme/indirme alanı
- Depolama alanı ve hacmi
- Ürünlerin birbirine göre taşıma ve depolama
özellikleri
- Taşımadaki tonaj
- Zaman kısıtları

Müşteri İlişkileri Yönetimi (MIY) nasıl
tanımlanmaktadır?

Müşteri İlişkileri Yönetim Sistemi (MİY),
firmaların satış ve dağıtım hacimlerini genişletmek için dizayn edilmiş, müşteri memnuniyetini gelir kaynağına dönüştürmek üzere kullanılan sistemler olarak tanımlanmaktadır.

Müşteri İlişkileri Yönetimi (MIY) sisteminin işlevi
nedir?

Müşteri ilişkileri yönetim sistemi esas olarak
organizasyonların içindeki insanlar, müşteriler ve firmanın
müşteri hizmetleri arasındaki ilişkiyi yönetmektedir.
Bilgisayar teknolojilerinin toplumun tüm kesimine etkin bir
biçimde yayılmasının etkisiyle, is dünyasında hızla gelişen
olgulardan biri olarak karsımıza çıkan Müşteri İlişkileri
Yönetimi, lojistik işletmelerinin kendilerini tam anlamıyla
müşteri odaklı organizasyonlara dönüştürmesine olanak
tanımaktadır. Müşteri İlişkileri Yönetimi, lojistik
işletmelerinin rakiplerine karsı müşterileri için farklılık
yaratmasına yardımcı olmaktadır.

MİY’nin üç temel unsuru nedir?

MİY’nin üç temel unsurunu insan, süreç ve
teknoloji oluşturmaktadır. Bu yapılandırmada; insan
(çalışanlar), müşterinin beklentilerini anlayıp, standart
prosedürlerin ötesinde çözümler üretirken süreç,
çalışanların ilettiği müşteri taleplerini hızlı süreç değişimi
ile müşteri odaklı yapılanmaya dönüştürmektedir.
Teknoloji ise müşteri bilgilerinin tüm bağlantı
noktalarından takip edilmesine ve farklı müşteri isteklerine
hızlı çözüm üretilmesine imkân tanıyacak şirket içi
otomasyonu sağlamaktadır.

MİY’nin lojistik işletmelerinde iyileştirilmesini
hedeflediği süreçler nelerdir?

- Müşteriyi tanımak, ne istediğini tespit etmek ve
müşteri memnuniyeti yaratmak,
- Müşteriyi elde tutmak,
- Müşteri sadakatini arttırmak,
- Müşteriden elde edilen kârı arttırmaktır.

Taşıma yönetim sistemleri nasıl tanımlanmaktadır?

Gelişmiş bir tasıma yönetim sistemi; ürünleri
taşımak için var olan sınırların içerisinde, en iyi tasıma
türlerini belirleyerek alternatif tasıma stratejileri ve
taktiklerini belirleyip değerlendirir. Tasıma yönetim
sistemleri; tasıma türlerinin seçimi, yüklerin planlanması,
yüklerin diğer nakliyelerle birleştirilmesini sağlayan;
maliyetleri azaltan; araçların güzergâhını belirlemeyi ve en
uygun kullanımının sağlanmasını içeren sistemler olarak
tanımlanmaktadır.

Günümüzde taşımacılıkta kullanılan sistemler
nelerdir?

Günümüzde taşımacılıkta kullanılan sistemler
içinde; trafik veri toplama ve ayrıştırma sistemleri, şebeke
kontrol sistemleri, terminal ve liman bilişim sistemleri, yük
ve araç tak ip sistemleri, akaryakıt takip sistemleri coğrafi
bilgi sistemleri, bakım yönetim sistemleri ve sürücü takip
sistemleri gibi sistemler yer almaktadır.

Araç takip sistemleri nasıl çalışmaktadır?

Araçlarda içinde bir yazılım olan mobil terminal
bulunmaktadır. Ayrıca merkez takip sunucusu üzerinde de
hem Internet hem de araçlarla haberleşen özel bir yazılım
söz konusudur. Merkezle araç arasında bir protokol
bulunmaktadır. Merkezden biri aracın konumunu sorduğunda bilgisayar GPS ya da uydu aracılığıyla istenen bilgiyi bit paket
içerisinde aracın bilgisayarına
göndermektedir. Araç da bu bilgiyi açıp sahip olduğu anten
aracılığıyla sıkıştırıp tekrar merkeze göndermektedir. Tüm
bu bilgiler çok kısa bir süre içerisinde hem yazılı adres hem
de harita üzerinde olmak üzere merkezde toplanmaktadır.bu bilgilerin iletilmesi ise yurt içinde GPRS, yurt dışındas ise bir gsm operastörü yardımı ile özel kodlardan oluşan bir SMS ile sağlanmaktadır. 

Araç takip sistemi sayesinde hangi bilgiler
edinilmektedir?

Araç takip sistemi sayesinde aracın adres, hız ve
eğer sensör var ise yakıt, treyler sıcaklığı, kapının açık olup
olmadığı gibi bilgiler edinilmektedir. Bunun dışında;
istenildiği takdirde mesajlaşma yolu ile araç sürücüsüne
ekstra bilgiler iletilip araç sürücüsünden bilgi alınabilir. Bu
sayede iş yönlendirmesi yapılarak esneklik
kazanılmaktadır.

Araç takip sistemlerinin avantajları nelerdir?

- Yolculuk boyunca, ürün ve aracın nerede ve ne
durumda olduğu öğrenilerek çağın gereği olan
iletişim anında sağlanabilmektedir.
- İletişim harcamaları azalmaktadır.
- Rota planlaması yapılabilmektedir.
- Anında müdahale yapılabilmektedir.
- Kural ihlalleri takip edilebilmektedir.
- Süre sınırlamaları konulabilmektedir.
- Konaklama takipleri yapılabilmektedir.
- Müşteriye sunulan hizmet kalitesinin arttırılması
sağlanmaktadır.
- İnsan kaçakçılığının önlemesi sağlanmaktadır.
- Maliyetlerin düşürülmesi sağlanmaktadır.
- Firmalara esneklik kazandırarak rekabet avantajı
sağlamaktadır.

Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) nasıl tanımlanmaktadır?

Coğrafi Bilgi Sistemleri (Geographical
Infromation Systems-GIS), her ölçekteki doğal ortam ile insan, zaman özellikleri ve ilişkilerine ait bilgi toplama, depolama ve analiz 
çalışmalarını kapsayan ve kendine özgü
bir yöntemi olan yapı olarak tanımlanmaktadır. GIS; konuma dayalı bilgilerin saklanmasına, işlenmesine ve kullanılmasına olanak sağlayan bir sistem olarak ifade edilmektedir.

GIS ne tür faaliyetlerde kullanılmaktadır?

GIS taşımacılık altayapı yönetiminde, lojistik problemlerin çözümünde, yol durumunun takibinde, araçların izlenmesinde ve en kısa veya en hızlı hangi yoldan gidileceğini belirlemede kullanılabilmektedir.

Bakım Yönetim Sistemlerinin işlevi nedir?

Lojistik alanında faaliyet gösteren firmaların entemel ihtiyaçlarından birisi olan Bakım Yönetim Sistemleri, firmaların araçlarının kontrolünü sağlamaktadır. Lojistik firmaların hizmet sunmak için yararlandıkları araçlar ne kadar uzun süre arızalanmadan çalışırlarsa firmaya o kadar kazanç ve dolayısıyla kâr sağlamaktadır.

Sürücü takip sistemleri neler sağlamaktadır?

Filo yönetiminde araç ve operasyon sayısı arttıkça
tasıma operasyonundan sorumlu tek kişi olan sürücünün
takibi lojistik işletmeleri için önem arz etmektedir. Bu
konuda sürücü takip sistemleri ve araç içi kamera sistemleri
büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Örneğin; bu sistemler ile
araçlara istenilen hız limiti tanımlanabilir ve tanımlanan hız
limitinin asılması durumunda sürücü sesli olarak
uyarılmaktadır. Ayrıca gerektiğinde bu sistemler aracın
kaza yapması anında; kazanın yeri, zamanı hakkında tüm
kullanıcılara bilgi verebilmektedir.

Otomatik tanımlama yöntemleri nedir?

Otomatik tanımlama yöntemleri, verilerin
otomatik olarak elde edilmesi ve bir araya getirilmesini
sağlayan, teknoloji tabanlı işlemler bütünüdür.

Otomatik tanımlama sistemleri uygulamaları ne tür
faydalar sağlar?

Otomatik tanımlama sistemleri uygulamalarıyla;
kâğıt işlemlerinin azaltılması, veri giriş süresinin
kısaltılması, diğer bölümlerde tekrarlanan veri girişinin
azaltılması ile hatalı veri girişlerinin ortadan kalkması
envanter durumu ve yeri hakkındaki belirsizliklerin
azaltılması, tam zamanlı bilgi erişiminin sağlanması ve is
maliyetlerinin azaltılması gibi birçok fayda
sağlanabilmektedir.

Otomatik yükleme ve boşaltma sistemleri nedir?

Otomatik yükleme ve boşaltma sistemleri bir yükü
(palet, sepet ya da koli) önceden tanımlı olan adreslere
istifleyen ve istendiğinde yükü raftan indiren robotik
sistemlerdir. Lojistik işletmeler müşterilerinin ihtiyaçlarına
göre süreçlerde verimlilik sağlayarak operasyonel giderleri azaltmak ve hizmet kalitesini artırmak amaçlı otomatik depo sistemlerinin (Automated Storage and Retrieval Systems-ASRS) palet ve sepet elleçleyen modellerini mevcut operasyonlarında kullanmaktadır.

ASRS uygulamalarının bir lojistik firma tarafından
müşterilere sağladığı avantajlar nelerdir?

- Depolama alanlarının azalması
- Maliyetlerin azalması
- Yükleme ve boşaltma operasyon sürelerinin
azalması
- Hata risklerinin sıfıra indirgenmesi
- Adres optimizasyonu

Radyo Frekanslı Tanımlama (RFID) Sistemleri nedir?

RFID, nesneye ait verileri içeren mikroişlemci ve
bu mikroişlemciye bütünleştirilmiş an-ten ile donatılmış
etiket taşıyan bir nesnenin, bu etikette taşıdığı bilgiler ile
hareketlerinin izlenebilmesine, analiz edilebilmesine ve
yönetilebilmesine imkân veren; veri alışverişini radyo
frekansları ile sağlayan otomatik nesne tanımlama ve takip
teknolojisidir.

RFID sistemleri nasıl çalışmaktadır?

Veri ve enerji transferi, RFID sistemi ve etiket-
RFID okuyucu arasında herhangi bir temas olmadan
sağlanmaktadır. Okuyucunun yaydığı elektromanyetik
dalgalar etiket anteniyle buluşmakta ve mikroçipteki
devreleri harekete geçirmektedir. Mikroçip dalgaları
sistemde tanımlanarak okuyucuya geri göndermekte ve
okuyucu da yeni dalgayı dijital veri haline
dönüştürmektedir.

RFID sistemleri ile neler sağlanmaktadır?

RFID ile nesneler, üretimden dağıtıma kadar olan
tüm hayat döngüleri boyunca tanınıp takip
edilebilmektedir. Bu yeni teknoloji, kullanılan iletişim ağı
altyapısına entegre edildiğinde veri toplama, hizmet
dağıtımı ve sistem yönetimi insan müdahalesi olmadan
gerçekleştirilmekte, hata oranı azaltılıp servis hızı ve
kalitesi artırılmaktadır.

RFID iletişim sistemleri kaç bileşenden oluşur?

RFID iletişim sistemleri genelde 6 temel
bileşenden oluşur. Bunlar:
- Etiket
- Anten
- Okuyucu
- Sorgulayıcı
- Denetleyici
- RFID yazılımı

RFID Sisteminin çalışma prensibi nasıldır?

RFID Sisteminin çalışma prensibi aşağıdaki
gibidir:
- Etiket, anten ve okuyucu tarafından üretilen radyo
frekans alanı içerisinden geçtiğinde aktif hale
getirilir.
- Etiket, radyo frekans alanı içerisinden aldığı enerji
ile bir sinyal üretir ve içerisin-deki programlanmış
yanıtı gönderir.
- Okuyucuya bağlı ve radyo frekansları (RF)
alanında sinyal üretmiş anten etiket yanıtını
algılar.
- Alıcı-verici devre (ya da okuyucu) antenden aldığı
veriyi denetleyiciye aktarır.
- Denetleyici ilgili veriyi şebeke (network)
arabirimi üzerinden ara katman yazılımına
(middleware) gönderir.
- Ara katman yazılımı (middleware) etiketler
içerisinde bulunan bilgiyi RFID siste-mi
içerisindeki bu bilgiye ihtiyaç duyan herhangi bir
sisteme aktarır.

Barkod sistemlerinden biri olan EAN-UCC Sistemi kim
tarafından geliştirilmektedir?

Kısaca bir bilgi standardı tanımlama ve uygulama sistemi olarak anılabilecek EAN-UCC sistemi, merkezi Brüksel'de bulunan EAN International tarafından geliştirilmekte ve tüm dünya çapında yönetilmektedir. 

Türkiye’deki EAN Numaralama Organizasyonu
kimdir?

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği - Millî Mal
Numaralandırma Merkezidir (TOBB-MMNM).

Barkod nelerden oluşmaktadır?

Verinin otomatik olarak, hatasız bir biçimde başka
bir ortama aktarılması için kullanılan barkod, değişik
kalınlıktaki çizgilerden ve bu çizgiler arasındaki
boşluklardan oluşmaktadır. EAN Numaralama
Organizasyonlarının uyguladığı kural
barkodlar, dünyanın her yerinde geçerli olup
uluslararası tüm ticari işlemler ve tedarik zinciri
uygulamalarında herhangi bir değişikliğe gerek
kalmaksızın kullanılabilmektedirler.

Sanal depolama nedir?

Sanal depolama kavramı, sadece dünya çapında
dağıtım merkezleri kullanarak etkin ve doğru performanslar
sergilemeyi sağlayan bir yaklaşımdır. Söz konusu sistem
karma algoritmalardan faydalanan dinamik ve sürekli malzeme lojistik işlevlerin altından kal-kabilen bir evrensel sistem olarak tanımlanmaktadır. kavramın temelini; gerçek zamanlı olarak, dünya çapında veri tabanlarındaki büyük miktarlardaki verilerin işlendiği sanal alanlar oluşturur. 

E-ticaret nasıl tanımlanmaktadır?

Kurumlar arası elektronik ticaret (e-ticaret) birçok
alıcı ve satıcı firmanın elektronik ortamda bir araya gelip
alım satım islerini gerçekleştirdikleri yeni ticaret sekli
olarak tanımlanmaktadır.

Elektronik ticaret geçmişte ne aracılığıyla yapılmış
olup günümüzde ne ile yapılmaktadır?

Kurumlar arası e-ticaret eski tarihlerde bu is için
geliştirilmiş özel program ve ağ yapılarıyla bazı sektörlerde
büyük hacimli is yapan firmalar arasında Elektronik Veri
Değişimi (EDI-Electronic Data Interchange) ile
yapılmaktaydı. Günümüzde ise İnternetin hızla gelişmesi
ve veri alış verisinin şirketler arası ağ yapıları üzerinden
oldukça ucuza sağlanabilir olması kurumlar arası elektronik
ticaretin hızla gelişmesine yol açmıştır. Firmalar bu
teknolojilerin sunduğu imkânlardan yararlanarak
geleneksel is modellerini yeni ekonominin hızlı ve dinamik
yapısına uygun hale getirmektedirler.

E-ticaretin lojistik işletmelerine sağladığı yararlar
nelerdir?

- Gerekli ürünlerin temini,
- Ürünlerin koşullara uygun yerlere
konumlandırılması,
- Ürünlerin rekabet edilebilir fiyatla sunulması,
- Ürünlerin ihtiyaç duyulduğu sırada kullanılır
halde bulundurulması,
- Ürünlerin müşterilere doğru zamanda teslim
edilmesidir.

Kurumlar arası E-Ticaret (B2B-Business to Business)
nedir?

Kurumlar arası e-ticaret, firmadan firmaya yapılan
e-ticaret modelidir. Kurumlar arası elektronik ticaret birçok
alıcı ve satıcı firmanın elektronik ortamda bir araya gelip
alım satım islerini gerçekleştirdikleri yeni ticaret sekli
olarak tanımlanmaktadır. En sık kullanılan e-ticaret
modelleri arasındadır. Bu e-ticaret modelinde alıcı firmalar
ve satıcı firmalar bir araya gelerek aynı platformda
buluşurlar. O platformda satmak istedikleri ürün veya
hizmetleri çevrimiçi (online) olarak tanıtabilme, fiyat veya
teklif verebilme vs. gibi işlemlerde bulunabilirler. Yine
aynı şekilde alıcı firmalar da satıcı firmaların tekliflerini
değerlendirme, fiyat verme vs. gibi işlemlerde
bulunabilirler.

Eski tarihlerde kullanılan Elektronik Veri Değişimi
(EDI- Electronic Data Interchange) nedir?

Farklı kuruluşlardaki uygulamalar arasında
yapısal veri değişimidir. Is dünyasında kullanılan kâğıt
belge değişiminin yerine geçmektedir. Bu yönü sebebiyle
Elektronik ticaretle de alakalıdır. EDI organizasyonlar arası
bilgi paylaşma ve değişim yeteneğine sahip olan bir iletişim
paketi kullanılarak, bir bilgisayar ve diğeri arasında
elektronik olarak bilgi değişiminin yapıldığı bir sistemdir.

E-Lojistik nedir?

E-Lojistik; daha fazla bilgi ve hizmetin sunulduğu,
geleneksel lojistiğin gelişmiş seklidir. Daha açık bir
anlatımla; geleneksel lojistik süreçlerinde (satın alma,
depolama, müşteri hizmetleri vb.) Internet teknolojilerinin
temel alındığı sistemdir. Elektronik ticaretin gelişimi ile
geleneksel lojistik kökten değişmiş; çevik ve yüksek hızlı
bir lojistik yaklaşımı gerekli hale gelmiştir.

E-lojistik faaliyetleri işletmenin her yönetim düzeyi
açısından hangi görevleri üstlenmektedir?

E-lojistik faaliyetleri işletmenin her yönetim
düzeyi açısından önemli görevler üstlenmektedir. Alt düzey
yönetim için e-lojistik faaliyetleri is süreçlerine ve
işlemlere destek vermektedir. Orta düzey yönetimde;
işletmenin karar verme sürecine yardımcı olmaktadir. üst düzey yönetimde ise rekabet avantajı sağlama stratejilerinde önemli bir rol oynamaktadır.

E-lojistik uygulamaları neler sağlamaktadır?

E-lojistik uygulamaları; lojistik işletmelerinin,
tedarikçileri ve müşterileri ile entegre olmasına olanak
sağlamaktadır. Ayrıca değer zinciri ve ürün ile ilgili
bilgilerin paylaşılması sayesinde endüstriyel avantaj
yaratılmaktadır. E-lojistik uygulamaları işletmenin rekabet
kapsamını farklılaştırmaktadır. Bilişim teknolojilerinin
kullanımı ile işletme farklı sektörlerde, farklı coğrafyalarda
da rekabet etme olanağına sah ip olabilmektedir. E-lojistik
faaliyetleri maliyetlerin azalmasına ve farklılaştırma
strateji- sine olanak sağlamaktadır.

E-lojistik uygulamalarının lojistik işletmelerine
sağladığı faydalar nelerdir?

- E-lojistik, coğrafi uzaklığın, zamanın, dil ve kültür
farklılıklarının olumsuzluklarını ortadan
kaldırarak işletmelerin müşterileri ve tedarikçileri
ile daha iyi iletişim kurabilmesine imkân
tanımaktadır.
- E-lojistik uygulamaları ile lojistik işletmelerinin
maliyetlerinde düşüş yaşanmaktadır. Birçok
lojistik işletmesi bilişim teknolojileri sayesinde
personel sayısını azal-tarak, is gücü maliyetlerini
düşürmektedir.
- Lojistik işletmeleri, gerçekleştirdikleri pahalı
bilişim teknolojileri yatırımları ile potansiyel
rakiplerini bertaraf edebilmektedir. Böylelikle
kullandıkları teknolojinin rakipleri tarafından
taklit edilemiyor olması kendilerine rekabet
avantajı sağlamaktadır. Ayrıca potansiyel
rakiplerin sektöre girişleri, bilişim
teknolojilerinde patent ya da telif gibi başkalarının
benzer alanlara yatırım yapmasını engelleyecek
hakların kazanılması yoluyla da
engellenebilmektedir.
- İşletmelerin verimliliğinin ve etkinliğinin
artırılması konusunda e-lojistik hayati bir önem
taşımaktadır Bilişim teknolojileri, rekabetin çok
zorlu olduğu ve ürün ve hizmet çeşitlerinin hızla
farklılaştığı pazarlarda lojistik işletmelerine bu
değişimi hızla yakalamalarında yardımcı
olmaktadır.

E-devlet nedir?

E-devlet çağdaş toplumlarda devlet ve birey
ilişkilerinde, devletin vatandaşa karsı yerine getirmekle
yükümlü olduğu görev ve hizmetler ile vatandaşların
devlete karsı olan görev ve hizmetlerinin karşılıklı olarak
elektronik iletişim ve işlem ortamlarında kesintisiz ve
güvenli olarak yürütülmesi demektir.

Türkiye ile diğer gelişmiş ülkeler arasındaki bilgi ve
iletişim teknolojilerindeki açığın kapanmasının yolu ne
olarak gösterilmektedir?

Türkiye’nin bu açığı kapatabilmesi ve bilgi
toplumuna ulaşabilmesi için devletin, gelişmiş teknolojiyi
kullanması ve yeni bir yapılanmaya gitmesi gerekmektedir.
Bu yapılanma modeli, e-devlet olarak belirtilmektedir.

Gümrük işlemlerinin bilgisayar ortamında
yapılmasına yönelik olarak hazırlanan yazılımının pilot
uygulaması nerede gerçekleştirilmektedir?

Atatürk Havalimanı Giriş ve Çıkış Gümrük
Müdürlüklerinde başlanmış, 2001 yılı Ekim ayı itibariyle
diğer gümrük idarelerinde de uygulamaya geçilmiştir.
Atatürk Havalimanı Gümrük Hizmet binasında kurulan
Veri Giriş Salonundan gümrük sistemini kullanmak yerine, beyanname bilgilerini, kendi bürosundan gümrük sistemine aktarmak isteyen gümrük müşavirleri, ithalat ve ihracat şirketleri için hazırlanan elektronik veri değişimi (EDI-Electronıc Data Interchange) projesi uygulamasına
30.08.1999 tarihinde başlanmıştır. Türkiye’de çalışmaları
başlatılmış olan, çağdaş, hızlı, ucuz ve en aza indirilmiş
hata oranıyla elektronik ortamda ticaret yapmak anlamına
da gelen bu uygulama kamu sektöründe ilktir.

Gümrük işlemlerinde kullanılan en temel bilişim
sistemi nedir?

Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri olarak bilinen
BILGE Sistemidir. BİLGE Sistemi gümrük işlemlerinin
elektronik ortamda yapılmasını sağlayan kapsamlı bir
bilgisayar yazılımı ve donanımı olarak ifade edilebilir.

BILGE sistemi altındaki gümrük işlemleri nelerdir?

BILGE sistemi altındaki gümrük işlemleri
aşağıdaki gibidir:
- Özet beyanlar
- İthalat ve ihracat beyannameleri
- Transit işlemleri
- Ambar işlemleri
- Vergi tahakkuku
- Risk analizi

Bilişim sistemi nedir?

Bilişim sistemleri; verilerin toplanması, işlenmesi, biriktirilmesi ve bilgisayar ağları üzerinden hedeenen noktaya verilerin korunarak kullanıcılara iletilmesi, hizmete sunulmasında kullanılan donanım, yazılım ve bilişim teknolojilerini entegre eden sistemlerdir.

Lojistik bilişim sistemlerinin fonksiyonları nelerdir?

Lojistik bilişim sistemlerinin fonksiyonları, planlama, koordinasyon, müşteri hizmet iletişim, kontrol ve veritabanıdır.

Kurumsal Kaynak Planlaması nedir? 

İngilizcede Enterprise Resource Planning (ERP) olarak tanımlanan Kurumsal Kaynak Planlaması en geniş anlamıyla bir kurumda süregelen tüm bilgi akışının bütünleştirilmesini sağlayan ticari yazılım paketleridir.

Kurumsal kaynak planlamanın tarihsel gelişimini sıralayınız?

Kurumsal kaynak planlamanın gelişimi;

1960-stok kontrol

1970-Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP )

1980-Üretim Kaynak Planlaması (MRP II)

1990-Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP)

2000-Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP II) şeklinde gerçekleşmiştir.

Dağıtım Kaynakları Planlaması (DRP) nın işlevi nedir?

DRP; üretim kapasitesinin ve stokların etkin bir şekilde tahsis edilmesini sağlamak, müşteri servis düzeyini yükseltmek ve stok yatırımlarını düşürmek için üretim ve dağıtım yöneticileri tarafından ihtiyaç duyulan bilgi akışını sağlar.

Müşteri İlişkileri Yönetimi sistemi nedir? Görevi nedir?

Müşteri İlişkileri Yönetim Sistemi (MİY), firmaların satış ve dağıtım hacimlerini genişletmek için dizayn edilmiş, müşteri memnuniyetini gelir kaynağına dönüştürmek üzere kullanılan sistemler olarak tanımlanmaktadır. Müşteri ilişkileri yönetim sistemi esas olarak organizasyonların içindeki insanlar, müşteriler ve firmanın müşteri hizmetleri arasındaki
ilişkiyi yönetmektedir.

MİY’nin lojistik işletmelerinde iyileştirilmesini hedeediği süreçler nelerdir?

MİY’nin lojistik işletmelerinde iyileştirilmesini hedeediği süreçler;
• Müşteriyi tanımak, ne istediğini tespit etmek ve müşteri memnuniyeti yaratmak,
• Müşteriyi elde tutmak,
• Müşteri sadakatini arttırmak,
• Müşteriden elde edilen kârı arttırmaktır.

Taşıma yönetim sistemlerini tanımlayınız. 

Taşıma yönetim sistemleri; taşıma türlerinin seçimi, yüklerin planlanması, yüklerin diğer nakliyelerle birleştirilmesini sağlayan; maliyetleri azaltan; araçların güzergâhını  elirlemeyi ve en uygun kullanımının sağlanmasını içeren sistemler olarak tanımlanmaktadır.

Taşımacılık Süreçlerinde Kullanılan Lojistik Bilişim Sistemleri nelerdir?

Araç Takip Sistemleri, Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS), Bakım Yönetim Sistemleri ve Sürücü Takip Sistemleridir. 

Araç takip sistemlerinin avantajları nelerdir?

Araç takip sistemlerinin avantajları aşağıdaki gibidir:
• Yolculuk boyunca, ürün ve aracın nerede ve ne durumda olduğu öğrenilerek çağın gereği olan iletişim anında sağlanabilmektedir.
• İletişim harcamaları azalmaktadır.
• Rota planlaması yapılabilmektedir.
• Anında müdahale yapılabilmektedir.
• Kural ihlalleri takip edilebilmektedir.
• Süre sınırlamaları konulabilmektedir.
• Konaklama takipleri yapılabilmektedir.
• Müşteriye sunulan hizmet kalitesinin arttırılması sağlanmaktadır.
• İnsan kaçakçılığının önlemesi sağlanmaktadır.
• Maliyetlerin düşürülmesi sağlanmaktadır.
• Firmalara esneklik kazandırarak rekabet avantajı sağlamaktadır.

Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) nedir?

GIS; konuma dayalı bilgilerin saklanmasına, işlenmesine ve kullanılmasına olanak sağlayan bir sistemdir.

Bakım Yönetim Sistemlerinin görevi nedir?

Lojistik alanında faaliyet gösteren firmaların en temel ihtiyaçlarından birisi olan Bakım Yönetim Sistemleri, firmaların araçlarının kontrolünü sağlamaktadır. Lojistik firmaların
hizmet sunmak için yararlandıkları araçlar ne kadar uzun süre arızalanmadan çalışırlarsa firmaya o kadar kazanç ve dolayısıyla kâr sağlamaktadır.

Otomatik tanımlama sistemlerinin sağladığı avantajlar nelerdir?

Otomatik tanımlama sistemleri uygulamalarıyla; kağıt işlemlerinin azaltılması, veri giriş süresinin kısaltılması, diğer bölümlerde tekrarlanan veri girişinin azaltılması ile hatalı veri girişlerinin ortadan kalkması envanter durumu ve yeri hakkındaki belirsizliklerin azaltılması, tam zamanlı bilgi erişiminin sağlanması ve iş maliyetlerinin azaltılması gibi birçok fayda sağlanabilmektedir.

Otomatik yükleme ve boşaltma sistemlerini tanımlayınız. Lojistikte hangi uygulamalarda kullanılmaktadır?

Otomatik yükleme ve boşaltma sistemleri bir yükü (palet, sepet ya da koli) önceden tanımlı olan adreslere istifleyen ve istendiğinde yükü raftan indiren robotik sistemlerdir. Lojistik işletmeler müşterilerinin ihtiyaçlarına göre süreçlerde verimlilik sağlayarak operasyonel giderleri azaltmak ve hizmet kalitesini artırmak amaçlı Otomatik Depo Sistemlerinin (Automated Storage and Retrieval Systems-ASRS) palet ve sepet elleçleyen modellerini mevcut operasyonlarında kullanmaktadır.

ASRS uygulamalarının bir lojistik firma tarafından müşterilere sağladığı avantajlar nelerdir?

Depolama alanlarının azalması, Maliyetlerin azalması, Yükleme ve boşaltma operasyon sürelerinin azalması, Hata risklerinin sıfıra indirgenmesi, Adres optimizasyonu

RFID nedir?

RFID, nesneye ait verileri içeren mikroişlemci ve bu mikroişlemciye bütünleştirilmiş anten ile donatılmış etiket taşıyan bir nesnenin, bu etikette taşıdığı bilgiler ile hareketlerinin izlenebilmesine, analiz edilebilmesine ve yönetilebilmesine imkân veren; veri alış-verişini radyo frekansları ile sağlayan otomatik nesne tanımlama ve takip teknolojisidir.

EAN-UCC Sistemi nedir?

Barkod sistemlerinden biri olan; kısaca bir bilgi standardı tanımlama ve uygulama sistemi olarak anılabilecek EAN-UCC Sistemi, merkezi Brüksel’de bulunan EAN International
tarafından geliştirilmekte ve tüm dünya çapında yönetilmektedir. Türkiye’deki EAN Numaralama Organizasyonu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği - Millî Mal Numaralandırma
Merkezidir (TOBB-MMNM).

EDI (Elektronik Veri Değişimi) nedir?

EDI organizasyonlar arası bilgi paylaşma ve değişim yeteneğine sahip olan bir iletişim paketi kullanılarak, bir bilgisayar ve diğeri arasında elektronik olarak bilgi değişiminin yapıldığı bir sistemdir.

Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri Sitemi (BİLGE) ile yapılabilen gümrük işlemleri nelerdir?

BİLGE sistemi altındaki gümrük işlemleri aşağıdaki gibidir:
• Özet beyanlar
• İthalat ve ihracat beyannameleri
• Transit işlemleri
• Ambar işlemleri
• Vergi tahakkuku
• Risk analizi