Temel Zootekni Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Damızlıkta kullanılan hayvanların her ikisinde aynı ırktan seçilerek birleştirilmesi sonucunda yapılan yetiştirme yöntemine ne ad verilir?

Saf yetiştirme

İneklerin aynı ırktan boğaların sperması ile suni tohumlama yöntemi kullanılarak tohumlanması ya da aynı ırktan iki üreme hücresinin laboratuar ortamında bir araya getirilerek oluşturulan embriyonun taşıyıcı annelere aktarılması ile yavru elde edilmesinde kullanılan yetiştirme yöntemine ne ad verilmektedir?

Saf yetiştirme

Akraba erkek ve dişilerin birleştirilmesi yolu ile yapılan yetiştirme yöntemine ne ad verilmektedir?

Akrabalı yetiştirme ya da kan yakınlığı

Yavru ile ana ve babası arasındaki akrabalık derecesi % kaçtır?

%50’dir.

Bir sürüde akrabalı yetiştirme yöntemi ile başarı elde edebilmek için dikkat edilmesi ve yapılması gereken kurallar nelerdir?

Bir sürüde akrabalı yetiştirme ile başarılı olabilmek için; başlangıç hayvan materyali iyi bir sürü olmalı, sıkı ve yoğun bir seleksiyon programı uygulamalı, sürüde kan yakınlığı artış oranı aynı zamanda istenen özellikler yönünden seleksiyona imkan verecek bir düzeyde olmalıdır.

Kan tazeleme ne demektir?

Yaşama gücü ve döl veriminde azalma gibi uzun süre saf ya da akrabalı yetiştirmenin sakıncalı etkilerinden kaçınmak için, sürüye aynı ırkın başka sürülerinden özellikle erkek hayvan getirilerek damızlıkta kullanılır ki bu işleme kan tazeleme denir.

Melezleme kavramı ile anlatılmak istenen nedir?

Değişik ırklarda bulunan üstün verim özelliklerini belirleyen genleri bir araya toplayarak hayvan başına verimliliği ya da genel olarak toplam faydayı artırmak için aynı tür içindeki ırklar arasında yapılan birleştirmelere melezleme denir.

Karacabey Esmeri sığır ırkı hangi yetiştirme metodu ile elde edilmiştir?

Karacabey Esmeri sığır ırkı İsviçre Esmer ırkı ile Boz ırk arasında yapılan melezleme çalışmaları ve melezlere uygulanan saf yetiştirme ve seleksiyon ile ırk sabitleştirme çalışmaları yapılarak ırk özelliklerini kazanmış olan Türkiye’ye özgü hayvan ırkıdır.

Melezleme yapılmasının başlıca nedenleri nelerdir?

Melezlemenin başlıca gerekçesi tüketici taleplerinin karşılanması ya da ekonomik gerekçelerdir.

Çevirme melezlemesi nedir?

Çevirme melezlemesi genellikle düşük verimli ırkları yüksek verimli ırklara dönüştürmek amacıyla uygulanır. Pratikteki uygulama alanı ise düşük verimli ama bölgeye adaptasyon kabiliyeti yüksek olan yerli ırkların daha yüksek verimli kültür ırklarına dönüştürülerek hem adaptasyon kabiliyeti yüksek hem de istenen özellikler yönünden yüksek verimli bir ırk elde etmektir.

Kıvırcık koyun ırkının Alman Et Merinosu koyun ırkına, Boz sığır ırkının İsviçre Esmeri sığır ırkına dönüştürülmesini amaçlayan melezleme yöntemine ne ad verilmektedir?

Çevirme melezlemesi

İki veya daha fazla ırkın istenen özelliklerini yeni bir ırkta bir araya getirmek için kullanılan bir melezleme yöntemine ne ad verilmektedir?

Kombinasyon ya da birleştirme melezlemesi

Kombinasyon melezlemesinin yapılmasındaki amaç nedir?

Kombinasyon melezlemesi genel olarak hayvan yetiştiriciliğinde değişik ırkların üstün kabiliyetlerini bir araya getirmek, aynı zamanda melez azmanlığı denilen heterozis etkisinden yararlanmak amacıyla yapılır. Bu melezlemede genellikle yerli ırkların hastalıklar, iklim ve coğrafi koşullara dayanıklılıkları ve uyumu, kültür ırklarının yüksek verim özellikleri geliştirilecek yeni bir ırkta bir araya getirilmeye çalışılır. Bölgeye adapte olmuş yerli ırkların bazı özelliklerinin korunarak ıslah edilmesinde en güvenilir melezleme yöntemidir.

Lincoln ırkının etçilik özellikleri, Rambouillet ırkının kaliteli yapağı özellikleri Columbia ırkında bir araya getirilmesi hangi melezleme yöntemine örnek olarak gösterilebilir?

Kombinasyon melezlemesi

Ana ve baba hattı olarak kullanılan ırklar kendi içlerinde bir yandan saf olarak yetiştirilmeye devam edilirken, diğer yandan da birbirleri ile melezlenerek ticari kullanma hayvanları elde edilmesinde kullanılan melezleme yöntemi hangisidir?

Kullanma melezlemesi

Kullanma melezlemesinin yapılmasının nedeni nedir?

Kullanma melezlemesi daha çok pazar koşulları, tüketici talepleri dikkate alınarak ekonomik gerekçelerle uygulanan ticari amaçlı bir melezleme yöntemidir. Bu melezleme biyolojik bir olay olan heterozis yani melez azmanlığı gösteren melez döller elde edilmesi amacıyla yüksek verimli kullanma hayvanları elde etmek için uygulanır. Kullanma melezlemesi
ile elde edilen melezler sadece üretim için kullanılır, bunlardan damızlık elde edilmesi amaçlanmaz.

"Önce iki ırk birleştirilir. Elde edilen melez dişiler diğer üçüncü ırkın erkekleri ile birleştirilir. Bu birleştirmeden elde edilen dişiler birinci ırkın erkekleri ile birleştirilir, bunlardan elde edilen dişiler de ikinci ırkın erkeklerine verilir ve her birleştirmede elde edilen dişiler sırası ile üçüncü, birinci, ikinci ırkın erkeklerine verilerek yetiştirme sürdürülür. Her birleştirmede elde edilen melez erkeklerin tamamı, dişilerin damızlık fazlası olanlar kasaplık olarak değerlendirilir." şeklinde hakkında bilgi verilen melezleme yöntemi hangisidir?

Rotasyon melezlemesi

"İki ayrı saf ırktan erkek damızlıklar dişi anaç materyalle sırası ile birleştirilir. Başlangıçta dişi hayvan materyali iki ırktan birisinin erkekleri ile birleştirilir. Elde edilmiş melezlerin dişileri diğer ırkın erkekleri ile birleştirilir. Bu şekilde elde edilen dişilerin iki ayrı ırktan erkekler ile nöbetleşe birleştirilmesine devam edilir." şeklinde hakkında bilgi verilen melezleme yöntemi hangisidir?

Değiştirmeli melezleme

Değiştirmeli melezlemenin yapılmasındaki amaç nedir?

Değiştirmeli melezlemede dişi hayvanlarda görülen heterozisten yararlanmak amacıyla yapılır.

Hem sürü büyüklüğünün korunması hem de herhangi bir özellikte genetik ilerleme sağlamak için damızlık olarak seçilen erkek ve dişilerin yetiştirilmesinde ya da birleştirilmesinde kullanılan yetiştirme yöntemleri nelerdir?

• Saf yetiştirme
• Akrabalı yetiştirme
• Kan tazeleme
• Melezleme