Para Politikası Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Para Politikasının Yürütülmesi Ve Para Politikası Araçları

1. Soru

Para politikası nedir?

Cevap

Para politikası araçları ile para miktarının ayarlanarak makroekonomik değişkenlere yön verilmesidir.


2. Soru

Para politikasının yürütülmesinde nominal çapa hedeflemesi kavramını anlatınız?

Cevap

Hedef olarak hangi değişkenlerin seçileceği nihai hedefe ulaşma başarısı üzerinde belirleyicidir. Hedef olarak seçilecek değişkenler aynı zamanda nominal çapa olarak kullanılacak değişkenin belirlenmesi anlamına gelir. Para politikası yürütülmesinde fiyat istikrarı gibi nihai hedeflere ulaşmak için faiz oranı, döviz kuru, enflasyon oranı veya parasal büyüklük gibi nominal değişkenlerden hedef olarak biri kullanılıyor ise bu değişken nominal çapa olarak tanımlanmaktadır. Bu durum aynı zamanda para politikası kuralları olarak da görülebilir. Hedefleme stratejisinde nominal çapaların kullanımı özellikle enflasyon beklentilerine yön vermekte başarılı olmak suretiyle nihai hedefin gerçekleştirilmesinde önemlidir.


3. Soru

Ekonomi politikası araçları ve ekonomi politikası araçları kavramını tanımlayınız?

Cevap

İktisat literatüründe, makroekonomik değişkenlerde arzulanan düzeylere ulaşma hedefi ekonomi politikası amaçları, bu amaçlara ulaşabilmek için değiştirilebilen değişkenler ise ekonomi politikası araçları olarak adlandırılmaktadır.


4. Soru

Keynesyen yaklaşımına göre hedefleme stratejisi nasıl olmalıdır?

Cevap

İktisat teorisinde, paranın kısa dönemde reel değişkenleri de etkileyebildiği (paranın yansız olmaması) Keynesyen model tarafından sistematize edilmiştir. Keynesyen yaklaşım, hedefleme stratejisinde faiz oranlarının hedef olarak seçilmesi görüşünü benimseme eğiliminde olmuştur. Faiz oranlarının hedef olarak kullanımında uzun dönemli faiz oranı ara hedef olarak seçilmekte iken faaliyet hedefi bu ara hedefi etkileyebilen bir faiz oranı olarak belirlenmektedir (örneğin gecelik faiz oranları gibi). Merkez bankası para politikası araçları ile bu faaliyet hedefi değişkenine yön vererek ekonomide uzun dönemli faiz oranlarını etkilemeye ve dolayısıyla nihai hedefi böylelikle yakalamaya çalışmaktadır. Çünkü toplam talebin birçok bileşeni uzun dönemli faiz oranlarına tepki vermektedir.


5. Soru

Pozitif talep şoku nedir?

Cevap

Pozitif bir talep şoku, toplam talebi arttırarak AD eğrisini sağa, AD1 konumuna kaydıracak ve ekonominin genel dengesi yeni bir noktada oluşacaktır. Oluşan yeni denge incelendiğinde ekonomide fiyatlar genel düzeyinde ve millî gelir düzeyinde bir artış meydana gelecektir. Bu durumda bu ekonomide istihdam düzeyi artarken işsizlik düzeyinin azaldığı da unutulmamalıdır.


6. Soru

Talep şoku ve arz şoku kavramlarını tanımlayınız.

Cevap

Talep Şoku: Bir ekonomide para ve maliye politikası eylemleri uygulanmaksızın toplam talebin fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


Arz Şoku: Bir ekonomide toplam arzın fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


7. Soru

Deflasyon kavramını tanımlayınız?

Cevap

Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli azalıştır.


8. Soru

Reeskont kavramını tanımlayınız.

Cevap

Reeskont, ticari bankaların iskonto ettikleri bir senedi merkez bankasına tekrar iskonto ettirerek merkez bankasından kısa vadeli kredi kullanımı anlamına gelir.


9. Soru

Merkez Bankasının likidite yönetimini anlatınız?

Cevap

Para politikası araçlarının nasıl çalıştığını iyi anlayabilmek için, likidite yönetimini anlamak gerekmektedir. Ekonomide likidite arzı ve talebi ekonomideki kısa vadeli faiz oranlarını belirlemektedir. Merkez bankalarının likidite arzını yönetmeleri anlamına gelen likidite yönetiminde amaç, kısa vadeli faiz oranlarının nihai amaca uygun bir düzeyde gerçekleşmesini sağlamaktır. Ekonomide para arzı likidite arzı ile bire bir ilişkilidir. Para arzındaki artış likidite arzını arttırmakta iken tersine para arzının azalması ise likidite arzının daraltmaktadır. Öncelikle Merkez bankasının yönetmeye çalıştığı likidite arzının talebine de kısaca bakmak gerekmektedir. Çünkü ekonomideki likidite talebindeki gelişmeleri anlamak, likidite arzını başarıyla yönetmek için önemlidir. Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar kısaca, merkez bankalarının belirledikleri zorunlu karşılık oranları, banka müşterilerinin nakit talepleri ve ekonomideki iç borçlanma durumudur. Bu unsurlarda likidite talebini arttırıcı bir gelişme yaşanması, diğer bütün koşullar sabitken kısa vadeli faiz oranlarının artması yönünde bir baskıya neden olmaktadır.


10. Soru

Bir ülkede enflasyon olması durumunda gerçekleşebilecek sonuçlar nelerdir?

Cevap

Enflasyonun yaşandığı ülkelerde fiyatların yol gösterme işlevini sağlıklı yerine getiremediği, dolayısıyla kaynak tahsisinde ve verimlikte sorunların yaşandığı, görece fiyat hareketlerinin ve nispi fiyat değerlendirmelerinin sağlıklı yapılamadığı, vadelerin kısaldığı, geleceğe ilişkin öngörüde bulunmanın ve dolayısıyla geleceği planlamanın zorlaştığı dahası gelir dağılımı ve sosyal adaletin olumsuz etkilendiği görülmektedir.


11. Soru

Para politikası hedefle stratejisinde kullanılan nominal çapa kavramını açıklayınız.

Cevap

Nominal Çapa: Para politikasının yürütülmesinde, nominal değişkenlerden döviz kuru, enflasyon oranı, parasal büyüklük veya faiz oranı değişkenlerden hedef olarak dikkate alınan değişkendir.


12. Soru

Ekonomi politikası nedir?

Cevap

En basit hâliyle ekonomi politikası bazı politika araçları kullanılarak makroekonomik değişkenlere yön vermek olarak tanımlanabilmektedir. Kullanılan bu araçlar, toplam talep aracılığıyla temel makroekonomik değişkenler üzerinde bir etki yaratmaktadır. Dolayısıyla talep üzerinde etkili olarak ekonomiye yön veren bu politikalara, talep yönlü ekonomi politikaları da denilebilmektedir.


13. Soru

Para politikasının uygulanmasında dikkat edilmesi gereken makroekonomik değişkenler nelerdir?

Cevap

Para politikasının uygulanmasında dikkat edilmesi gereken makroekonomik değişkenler; • Millî gelir (Y), • İstihdam (L) • Fiyatlar genel düzeyi (P)


14. Soru

İstihdam nedir?

Cevap

İstihdam kavramı, üretim faktörlerinin kullanım düzeyi olarak tanımlanmaktadır.


15. Soru

Arz şoku nedir?

Cevap

Bir ekonomide toplam arzın fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


16. Soru

Talep şoku nedir?

Cevap

Bir ekonomide para ve maliye politikası eylemleri uygulanmaksızın toplam talebin fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


17. Soru

Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar nelerdir?

Cevap

Bu araçları şu şekilde sıralamak mümkündür.
• Politika faizi
• Faiz koridoru
• Reeskont oranı
• Zorunlu karşılık oranı
• Açık piyasa işlemleri
• İletişim politikası
• Döviz işlemleri


18. Soru

2010 yılı sonrasında sermaye akımının Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere kaymasının nedeni nedir?

Cevap

Gelişmiş ülke merkez bankalarının genişlemeci politikalar izlemesi kısa vadeli sermaye akımlarının Türkiye gibi gelişmekte olan ülke ekonomilerine akmasına neden olmuştur.


19. Soru

Para politikasının amaçları nelerdir?

Cevap

Para politikasının amaçları şunlardır: • Tam istihdam • Arzulanır bir ekonomik büyüme • Fiyat istikrarı • Finansal istikrar


20. Soru

Para politikası hedefleme stratejisi nedir?

Cevap

Para politikasının yürütülmesinde, nihai amaca, faaliyet ve ara hedefler üzerinden ulaşma stratejisidir.


21. Soru

Ekonomik birimlerin tüketim, tasarruf, yatırım yapma gibi kararlar alırken dikkate aldıkları en önemli değişken nedir ve sebepleri nelerdir?

Cevap

Ekonomik birimlerin tüketim, tasarruf, yatırım yapma gibi kararlar alırken dikkate aldıkları en önemli değişkenlerden biri fiyat düzeyleridir. Çünkü fiyatların, piyasa ekonomisinde yol gösterme işlevi bulunmaktadır. Fiyatların bu işlevi sağlıklı olarak yerine getirebilmesi, ekonomide kaynak tahsisi açısından önemlidir. Bu sebeple fiyatlar, ekonomik etkinliğin sağlamasında önemli bir yere sahiptir. Ekonomideki önemine kısaca değinmeye çalıştığımız fiyatlara ilişkin, makro anlamda temel gösterge olarak kullanılan değişken ise ortalama fiyat düzeyi anlamına gelen fiyatlar genel düzeyidir. Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyi, fiyat hareketlerini takip için önemle izlenen bir değişkendir. Dolayısıyla fiyatlar genel düzeyi; gerek fiyatları n ekonomik etkinliği sağlamadaki rolünün önemi, gerek çok hızlı değişebilen bir değişken olması gerekse de diğer değişkenlerin reel düzeylerini etkileyebilmesi açısından son derece önemli bir değişkendir. Bu önem, fiyatlar genel düzeyinin politika yapıcılar tarafından alternatif para politikası amaçları içinde ön sıralarda değerlendirilmesine neden olmaktadır.


22. Soru

Para politikası hedef seçim kriterlerini anlatınız?

Cevap

Hedefleme stratejisinde nihai hedefe ulaşabilmek için hangi değişkenlerin ara ve faaliyet hedefi olarak kullanılacağına ve bu değişkenlerde hangi düzeyin hedef olarak belirleneceğine karar verilmesi gerekmektedir. Faaliyet hedeflerinin para politikası araçlarına kolay tepki veren değişkenler arasından, ara hedefleri ise faaliyet hedefi değişkenlerinden etkilenen ve fiyat düzeyi ve istihdam gibi nihai amaçlara etki edebilen değişkenler arasından seçilmesi gerekmektedir. Ancak bu özellikleri sağlayan birçok alternatif değişken bulunmaktadır. Bu sebeple merkez bankaları doğru değişkeni ara hedef olarak seçmek için bazı kriterleri dikkate almak durumundadır. Bu kriterleri, kontrol edilebilirlik, ölçüle bilirlik ve tahmin edilebilirlik olarak sıralamak mümkündür. • Kontrol Edilebilirlik: Merkez bankasının hedef değişken üzerinde etkili bir kontrol gücünün olmasını ifade eder. • Ölçüle Bilirlik: Hedef olarak seçilen değişkenin gözlenebilir ve kolay bir şekilde ölçülebilir olmasıdır. • Tahmin Edilebilirlik: Ara hedef olarak seçilecek değişkenin, nihai amaç üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerekir. Ara hedef seçiminde dikkat edilmesi gereken bu kriterler faaliyet hedefi seçimi için de geçerlidir. Burada sadece tahmin edilebilirlik kriterinde seçilecek faaliyet hedefinin ara hedef üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerektiğine dikkat etmek gerekir. Ancak faaliyet hedefi seçiminde dikkat edilmesi gereken ilave bir kriter daha vardır o da ara hedef seçiminde hangi kriterin seçilmiş olduğudur. Ara hedef olarak seçilen değişkene benzer bir değişkenin faaliyet hedefi olarak seçilmesi gerekmektedir. Ara hedef olarak parasal büyüklük ya da faiz oranı değişkenlerinden hangisi seçilmiş ise faaliyet hedefinin de benzer bir değişken olması gerekir.


23. Soru

Kaldıraç oranı nasıl hesaplanmaktadır?

Cevap

Kaldıraç oranı, ana sermayenin toplam pasif ve belirli dikkate alınma oranlarıyla bilanço
dışı kalemler toplamına bölünmesi suretiyle hesaplanmaktadır.

(Ana Sermaye / [Pasif Toplamı + Bilanço Dışı Kalemler]) 

24. Soru

Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar nelerdir?

Cevap

Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar; • Politika faizi • Faiz koridoru • Reeskont oranı • Zorunlu karşılık oranı • Açık piyasa işlemleri • İletişim politikası • Döviz işlemleri


25. Soru

Tam istihdam nedir?

Cevap

Tam istihdam kavramı, üretim faktörlerinin tam kullanımı olarak algılanabilir.


26. Soru

Para politikası kavramını tanımlayınız.

Cevap

Para Politikası: Para politikası araçları ile para miktarının ayarlanarak makroekonomik değişkenlere yön verilmesidir.


27. Soru

Merkez Bankasının uyguladığı zorunlu karşılık oranını anlatınız?

Cevap

Merkez bankası, bankaların ellerindeki mevduatların belirli bir oranına karşılık gelen kısmını, merkez bankasında tutmalarını zorunlu kılabilir. Bankalara yatırılan mevduatların ne kadarını merkez bankasında muhafaza edecekleri ise zorunlu rezerv oranı ile belirlemektedir. Bankalar, merkez bankasınca belirlenen bu oran nispetinde likiditeyi merkez bankasına yatırırlar. Merkez bankası zorunlu rezerv oranını kullanarak bankaların kredi verme imkânlarını ve dolayısıyla likidite arzını etkilemektedir. Merkez bankası likiditeyi arttırmak isterse zorunlu karşılık oranını düşürecek tersine likiditeyi azaltmak isterse de zorunlu karşılık oranını arttıracaktı r. Bu politik araç, daha önceki ünitelerde belirtildiği gibi para çarpanını etkileyen bir parametredir. Dolayısıyla reeskont kredileri ve açık piyasa işlemleri likidite üzerinde etkilerini parasal taban aracılığı ile göstermekte iken zorunlu karşılık oranındaki değişimin likidite üzerindeki etkisi, çarpan üzerinden işlemektedir. Zorunlu karşılık oranının düşmesi, çarpanın değerini arttırdığı için ekonomideki likiditeyi arttırmakta, bu oranın artması ise çarpanın değerini azaltmakta ve likiditeyi bu sebeple daraltmaktadır.


28. Soru

Enflasyonu tanımlayınız?

Cevap

Fiyatlar genel düzeyindeki hareketlilik bazen artış bazen de azalma yönünde olabilir. Fiyatlar genel seviyesindeki sürekli artış enflasyon olarak tanımlanmakta


29. Soru

Para politikasıyla yön verilmek istenen en önemli makroekonomik değişkenler nelerdir?

Cevap

• Millî gelir (Y),
• İstihdam (L) ve
• Fiyatlar genel düzeyi (P)


30. Soru

Merkez bankasının doğrudan likiditeyi yönetmek için kullandığı araçlar nelerdir?

Cevap

Merkez bankasının doğrudan likiditeyi yönetmek için kullandığı araçlar; • Reeskont oranı • Zorunlu rezerv oranı • Açık piyasa işlemleri


31. Soru

Fiyat istikrarı kavramını anlatınız?

Cevap

Fiyat istikrarı, fiyatlar genel seviyesinin değişim hızı ile ilgili bir kavramdır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası fiyat istikrarını, ekonomik birimlerin yatırım, tüketim ve tasarruf kararlarını alırken dikkate almaya gerek duymadıkları ölçüde düşük bir enflasyon oranı olarak tanımlamaktadır. Bu tanımlamadan da anlaşıldığı gibi fiyat istikrarı, fiyat artış hızının sıfır olması değil fiyat artış hızının arzulanır bir düzeyde olması olarak tanımlanabilir. Bir ekonomide fiyatların artış hızının sıfır olması ekonomi açısından olumlu bir durum olarak görülmemektedir. Çünkü bu durum ekonomik birimlerin ekonomik faaliyetlerinde bir monotonluğa neden olabilir. Ekonomide fiyatlar genel düzeyinin artış hızının arzulanır düzeyi, gelişmiş ekonomiler için yıllık fiyat artış hızının %1-3 aralığında olmasıdır. Ancak bu seviyenin bir kez yakalanmış olması fiyat istikrarının gerçekleştiği anlamında algılanmamalıdır. Ulaşılmış olan enflasyon düzeyinin sürdürülmesi de gerekmektedir. Bu düzeyin sürdürülebilir olması, ekonomik birimlerin yatırım ve tüketim kararlarını alırken nispi fiyat değişimlerini daha rahat takip edebilmelerine ve daha sağlıklı kararlar alabilirlerine yardımcı olacaktır. Bu durum, fiyat istikrarının, sürdürülebilir bir ekonomik büyümenin yakalanabilmesi, ekonomik istikrarın sağlanabilmesi ve toplumsal refahın gelişimi açısından önemli olduğu anlamına gelmektedir.


32. Soru

Konjonktürün canlanma dönemlerinde makroekonomik değişkenlerdeki dalgalanmaların yönü hakkında ne söylenebilir?

Cevap

Konjonktürün canlanma dönemlerinde millî gelir artarken işsizlik azalmakta, fiyatlar genel düzeyi ise yükselmektedir.


33. Soru

Enflasyon ve deflasyon kavramlarını tanımlayınız.

Cevap

Enflasyon: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli artıştır.
Deflasyon: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli azalıştır.


34. Soru

Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar nelerdir?

Cevap

Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar kısaca,

  • merkez bankalarının belirledikleri zorunlu karşılık oranları,
  • banka müşterilerinin nakit talepleri ve
  • ekonomideki iç borçlanma durumudur.

35. Soru

Para politikası hedefleme stratejisinin başarısı hangi koşula bağlıdır?

Cevap

Bu stratejinin başarılı bir şekilde yürütülebilmesi, faaliyet ve ara hedeflerin hangi değişkenler olacağına ve de hedeflenen düzeylerinin neler olacağına doğru karar verilmesine bağlıdır.


36. Soru

Finansal istikrar kavramını tanımlayınız?

Cevap

Finansal sistemde, yer alan kurumlarda ve ödeme sistemlerinde istikrarı ve şoklara karşı dayanıklılığı ifade etmede kullanılan bir kavramdır.


37. Soru

Finansal istikrarı yakalamış ülkelerin özelliklerini belirtiniz?

Cevap

Finansal istikrarı nispeten yakalamış ekonomilerde, finansal sitem daha sağlıklı çalışmakta, fon transferi daha etkin gerçekleşmekte ve riskleri başarılı yönetmek daha mümkün olmaktadır.


38. Soru

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faizi olarak neyi kullanmaktadır?

Cevap

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bu amaçla 1 hafta vadeli repo faiz oranını politika faiz oranı olarak kullanmaktadır.


39. Soru

TCMB faiz koridoru uygulamasında borç alma ve verme faizlerinin geçerli olduğu en son zaman dilimleri nelerdir?

Cevap

TCMB faiz koridoru uygulamasında borç alma ve verme faizlerinin geçerli olduğu en son zaman dilimlerini tam iş günleri için saat 16:00, yarım iş günleri için ise saat 12:00 olarak belirlemiştir.


40. Soru

Reeskont oranı kavramını tanımlayınız?

Cevap

Kelime anlamı yeniden iskonto olan reeskont, ticari bankaların iskonto ettikleri bir senedi merkez bankasına tekrar iskonto ettirerek merkez bankasından kısa vadeli kredi kullanımı anlamına gelir. Bankaların bankası olan merkez bankasının bankalara kullandırdığı bu krediye reeskont kredisi, bu kredi için uygulanan faiz oranına reeskont oranı denilmektedir. Merkez bankasının likidite arzını arttırmak amacında olması durumunda reeskont kredilerini arttırmak için bu kredilere uyguladığı faiz oranı olan reeskont oranını düşürmesi, likiditeyi azaltmak amacında olması durumunda ise reeskont kredilerini düşürmek için reeskont oranını arttırması gerekecektir.


41. Soru

Para politikasının amaçları nelerdir?

Cevap

Para politikasının öncelikli amacını makroekonomik değişkenlere yön vermek olarak söyleyebiliriz. İktisat literatüründe para politikasının amaçları;

• Tam istihdam
• Arzulanır bir ekonomik büyüme
• Fiyat istikrarı
• Finansal istikrar olarak sayılmaktadır.


42. Soru

Merkez bankasının gerçekleştirdiği Açık Piyasa İşlemlerini (APİ) tanımlayınız.

Cevap

Açık Piyasa İşlemi (APİ): Merkez bankasının, piyasadaki likiditeyi yönetmek ve kısa vadeli faiz oranlarını arzuladığı düzeyde gerçekleşmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği menkul kıymet alım ve satım işlemleridir.


43. Soru

Ülkemiz merkez bankasının temel nihai hedefi hangi makroekonomik değişken olarak belirlenmiştir?

Cevap

1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununda 25.4.2001 tarihinde 4651 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucunda, ülkemiz merkez bankasının temel nihai hedefi fiyat istikrarı olarak tanımlanmıştır.


44. Soru

Para politikasının hedefleme stratejisi dâhilinde yürütülmesinin temel nedenleri nelerdir?

Cevap

Para politikasının hedefleme stratejisi dâhilinde yürütülmesinin iki temel nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler, para politikası eylemlerinin nihai hedef üzerinde yaratacağı etkinin,
• Dolaylı ve
• Gecikmeli olmasıdır.


45. Soru

Merkez bankalarının likiditeyi ayarlaması sırasında uygulamada en sık karşılaşılan APİ (Açık piyasa işlemleri) nelerdir?

Cevap

  • Doğrudan (Kesin) Satım
  • Ters Repo (Geri Alım Vadiyle Satım)
  • Doğrudan (Kesin) Alım
  • Repo (Geri Satım Vadiyle Alım)


46. Soru

Genişlemeci para politikası kavramını tanımlayınız?

Cevap

Eğer para politikası, nihai hedefe ulaşmak adına toplam talebi arttırmakta ise izlenen politika genişlemeci ya da gevşek para politikası olarak tanımlanmaktadır.


47. Soru

Faiz koridoru kavramını tanımlayınız.

Cevap

Faiz Koridoru: Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde belirlenmesini sağladığı sistemdir.


48. Soru

Daraltıcı para politikası eylemlerine örnekler veriniz.

Cevap


• Politika faizini arttırmak
• Faiz koridorunun alt ve üst sınırlarını arttırmak
• Reeskont oranını arttırmak
• Zorunlu karşılık oranını arttırmak
• Açık piyasada doğrudan satım veya Ters Repo yapmak
• Sıkı para politikası izleyeceği sinyalini vermek
• Döviz kurunu düşürmek


49. Soru

Zorunlu karşılıkların kredileri etkilemesi hangi kanallardan gerçekleşmektedir?

Cevap

Zorunlu karşılıkların kredileri etkilemesi iki kanaldan olmaktadır:
• Doğrudan maliyet kanalı ve
• Faiz riski ve likidite kanalı.


50. Soru

Daraltıcı Para Politikası nedir?

Cevap

Para politikasının hedefe ulaşmak için, toplam talebi azaltıcı yönde uygulanması durumunda ise politika, daraltıcı ya da sıkı para politikası olarak tanımlanmaktadır.


51. Soru

Hedefleme stratejisi nedir?

Cevap

Merkez bankalarının nihai hedeflerine ulaşmada izleyecekleri yola kısaca hedefleme stratejisi denilmektedir.


52. Soru

Para politikası araçları kavramını ifade ediniz?

Cevap

Merkez bankasının kontrolünde olan ve ekonomiye yön vermek için merkez bankasının kullandığı enstrümanlar para politikası araçları olarak tanımlanır.


53. Soru

Faiz koridoru kavramını ifade ediniz?

Cevap

Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde belirlenmesini sağladığı sistemdir.


54. Soru

Genişlemeci ve daraltıcı para politikası kavramlarını tanımlayınız.

Cevap

Genişlemeci Para Politikası: Para politikasının nihai hedefe ulaşmak için toplam talebi arttırıcı yönde uygulanmasıdır.
Daraltıcı Para Politikası: Para politikasının nihai hedefe ulaşmak için toplam talebi azaltıcı yönde uygulanmasıdır.


55. Soru

Bir ülkenin finansal istikrarı sağlamış olması ne anlama gelmektedir?

Cevap

Finansal istikrar; finansal sistemde, yer alan kurumlarda ve ödeme sistemlerinde istikrarı ve şoklara karşı dayanıklılığı ifade etmede kullanılan bir kavramdır.
Finansal istikrarı nispeten yakalamış ekonomilerde, finansal sitem daha sağlıklı çalışmakta, fon transferi daha etkin gerçekleşmekte ve riskleri başarılı yönetmek daha mümkün olmaktadır.


56. Soru

Para politikası hedefleme stratejisinde hedef seçiminde göz önünde bulundurulan kriterleri açıklayınız.

Cevap

Merkez bankaları doğru değişkeni ara hedef olarak seçmek için bazı kriterleri dikkate almak durumundadır. Bu kriterleri, kontrol edilebilirlik, ölçülebilirlik ve tahmin edilebilirlik olarak sıralamak mümkündür.
Kontrol Edilebilirlik: Merkez bankasının hedef değişken üzerinde etkili bir kontrol gücünün olmasını ifade eder.
Ölçülebilirlik: Hedef olarak seçilen değişkenin gözlenebilir ve kolay bir şekilde ölçülebilir olmasıdır.
Tahmin Edilebilirlik: Ara hedef olarak seçilecek değişkenin, nihai amaç üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerekir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi